ΕΘΝΟΣ, ΦΥΛΟ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΚΙΝΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, 1880-1949

Παρουσίαση

Ιστορίες σαν κι αυτήν της Βασιλικής Ντάνου, μιας ψηλής γυναίκας με κοτσίδες από τη Δρακοσπηλιά Φθιώτιδας, δείχνουν καλά το κοινωνικό προφίλ και τα κίνητρα των γυναικών αυτών της δεκαετίας του '40. Τη Βασιλική το 1940, σε ηλικία δεκαεπτά χρονών, ο πόλεμος την πέτυχε στην εγκυμοσύνη. Τον Οκτώβρη θα γινότανε κι ο γάμος. Αφού επέστρεψε ο αρραβωνιαστικός της, όμως, από το μέτωπο, αρνήθηκε να αναγνωρίσει το παιδί, με ό,τι αυτό συνεπαγόταν εκείνη την εποχή στην αγροτική ελληνική επαρχία. Λέγεται ότι ο αρραβωνιαστικός "πείσθηκε" από τους αντάρτες να γυρίσει και να αναλάβει τις ευθύνες, μα το έσκασε και πάλι τέσσερις μήνες αργότερα. Η Βασιλική, όντας φτωχή, αναγκάστηκε να δώσει το παιδί της γιατί δεν μπορούσε να το μεγαλώσει. Εντάχθηκε σε διμοιρία γυναικών του ΕΛΑΣ στα είκοσί της. Έγινε καπετάνισσα αλλά δεν ήθελε να βάλει κάποιο ψευδώνυμο σαν τους άλλους καπετάνιους. Τι σημασία είχε; Είχε εκτεθεί πολλαπλά για την ελληνική κοινωνία και το ελληνικό κράτος. Ήταν ευαίσθητη, έκλαιγε συχνά, και στη μέση της είχε πάντα δύο χειροβομβίδες, έγραψε για αυτήν μια γυναίκα από την ίδια διμοιρία. Στο βουνό καβαλούσε κι ένα άλογο. Μετά τον πόλεμο γύρισε στην Αθήνα. Δούλευε και το βράδυ πήγαινε σε νυχτερινή σχολή. Αρχίσανε να την κυνηγάνε οι φασίστες λόγω του ότι ήταν σταμπαρισμένη πια από το βουνό. Κρύφτηκε αρχικά σε άλλα σπίτια. Μετά, από φόβο, ξαναβγήκε στο βουνό. Έγινε υπεύθυνη γυναικών. Σε μια μάχη την τραυματίσανε και τη συνέλαβαν. Στη δίκη της δεν παρουσιαστήκανε μάρτυρες υπεράσπισης. Οι κατήγοροι την περιέγραψαν σαν "ελευθέρων ηθών", αυτός ήταν ο λόγος είπαν για να βγει στο βουνό. Εικοσιέξι χρονών την εκτελέσανε στη Λαμία. Είναι η ιστορία μιας γυναίκας με δύσκολο παρόν και δυσοίωνο μέλλον στη δεκαετία του '40, η ιστορία μιας γυναίκας που βγήκε από την κατεύθυνση των διαδρομών που της επεφύλασσαν και που το πλήρωσε με τη ζωή της. Δεν είναι η μόνη. Το σενάριο παίχτηκε επί χίλια. Είναι μια κοινωνική και πολιτική ιστορία κατά βάση άγνωστη. Για την επίσημη ιστορία δεν πρόκειται παρά για μια αδιάφορη λεπτομέρεια. Για το κόμμα είναι το πολύ μια ιστορία μιας ηρωικής γυναίκας με όπλα, ενός ηρωικού θύματος. Η εγχώρια φεμινιστική ιστορία στέκει αμήχανη μπροστά της. Οι νέοι φασίστες ιστορικοί έχουν βαλθεί να δείξουν την Βασιλική ως εγκληματία αντί για θύμα των πολιτικών τους προγόνων. Εμείς πάλι, ας διαβάσουμε την ιστορία των γυναικών και των αγώνων τους πέρα από εθνικά και κομματικά πλαίσια. Αυτό μόνον προσπαθήσαμε να κάνουμε εδώ. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Εισαγωγή
- A method in our madness
Η ιστορία, οι ταυτότητες και το κράτος για το γυναικείο κίνημα
- "Το βουλγάρικον άγος, η Ισραηλίτισσα αγελάδα και οι βρώμικες Αραπίνες"
Εφημερίς των Κυριών (1887-1913), μια περήφανη γυναικεία εμπροσθοφυλακή του ελληνικού κράτους
- Άνευ ιδεολογίας, άνευ τάξεων, άνευ κομμάτων
Οι φεμινισμοί στο μεσοπόλεμο (1919-1940)
- "Εμείς ονειρευόμαστε να κάψουμε του γυρισμού μας όλα τα καράβια"
Η γυναικεία πολιτικοποίηση στη δεκαετία του '40
- Επίμετρο (Antifa negative / fight back!)