Ο Αλεξάκης σε αυτό το τελευταίο του βιβλίο, διαισθανόμενος ότι το τέλος πλησιάζει, θέλει να αποτίσει έναν φόρο τιμής στα πρόσωπα, στους τόπους και στις ιδέες που αγάπησε. Απευθύνεται στον μελλοθάνατο φίλο-εκδότη του, χρονογραφώντας την Ελλάδα της κρίσης ενώ την ιδια ώρα σταχυολογεί στιγμές από την ζωή του.

Ένα δυνατό μυθιστόρημα. Μην φοβήθείτε το "ανιαρό" πρώτο (από τα τρια) μέρος. Από το δεύτερο μέρος και μετά, η ζωή του ήρωα ακολουθεί τα ιστορικά γεγονότα και ειναι συγκλονιστική η αντίληψή του για τα τεκτενομενα της εποχής. Δυστυχώς επιβεβαιώθηκε σε όλα... Δυσκολευεσαι να πιστεψεις οτι γράφτηκε το 1939 και οχι το 1963 που πρωτοεκδοθηκε, 23 χρόνια μετά τον θάνατο του συγγραφέα.

Μια ιστορία που ξεκινάει ρεαλιστικά και σιγά σιγά περνάει στον χώρο της φαντασίας και στην αληγορία του να βρίσκεσαι "έξω" από κάτι. Ευχάριστη έκπληξη.

Ο μεταφραστής σε βάζει έντεχνα στον παρελθόντα χρόνο που ξεδιπλώνεται η ιστορία.
Προσωπικά και κατανοώντας τον λόγο που αυτό θεωρείται το αριστούργημά του Κόνραντ, εγώ προτιμώ τις νουβέλες του που μπορεί να μην εμβαθύνουν οσο το συγκεκριμένο μυθιστόρημα, αλλά είναι τόσο καλά δομημενες, που νομίζεις ότι γραφτηκαν σήμερα. Δλδ, η τεχνη του Κόνραντ και ο λόγος που ακόμα και σήμερα μοιάζει τόσο σύγχρονος, νομιζω ότι είναι η εξιστόρηση και τα ψυχογραφήματα και λιγότερο η εμβάθυνση.

Καλογραμμένο βιβλίο, καλή μετάφραση και σίγουρα φαίνεται πόση μελέτη έχει κάνει ο συγγραφέας για να θέσει το πλαίσιο όπου τρέχειη δράση. Πολύ καλή "θεατρική" οικονομία, η διήγηση δεν κουράζει σε κανένα σημείο, υπάρχει μια ροή στα γεγονότα και οι αποκαλύψεις έρχονται σιγά-σιγά στο ιστορικό φόντο. Ο συγγραφέας είναι συνεχιστής του Ατιά και του Ιζό, απλά πεδίο του είναι η Αργεντινή. Γράφει "κινηματογραφικά" παίρνοντας επίσης μια πολιτική θέση σε έναν κόσμο που το καλό και το κακό είναι οριοθετημένα πλήρως. Όπως τις ταινίες του Ντελόν και του Μπελμοντό. Μέχρι εκεί, ένα καλογραμμένο θρίλερ, που στο τέλος το καλό "επικρατεί" βίαια, όπως είχε επικρατήσει το "κακό". Σίγουρα στον τομέα των "ιστορικών" θρίλερ, είναι ένα βιβλίο που αξίζει την προσοχή του κοινού. Προσωπικά προτιμάω είτε ένα ντοκουμέντο, όπως ένα ντοκιμαντέρ που αναφέρεται σε αυτά τα γεγονότα ή κάτι πιο βαθύ, όπως είναι το βιβλίο "η κριτική των όπλων" του Feinmann που αναφέρεται στο ίδιο akrib;vw ιστορικό πλαίσιο βουτώντας πολύ πιο βαθειά στην ανθρώπινη ψυχή.

Υπάρχει ενδιαφέρον μη-ακαδημαϊκό για τις μελέτες του Φουκό; Ιδίως όταν ο ίδιος δεν αποκαλύπτει τα συμπεράσματα, δεν δίνει λύσεις. Ναι, υπάρχει. Ο Φουκό βλέπει τον κόσμο συστεμικά, με έναν άλλο τρόπο αντίληψης, που έρχεται σε ρήξη με τον παραδοσιακό, αυτόν της ανάλυσης. Ο Φουκό σαν αναλύτής δεν ψάχνει την λύση ή την αιτία. Η ανάλυση του σου δείχνει πως ένα σύστημα αυτονομείται από την ηθική, την "αυθεντία", την όποια ιδεολογία που αποτελεί μια επίφαση και λειτουργεί σαν ζων οργανισμός. Ο Φουκό αλλάζοντας τον τρόπο αντίληψης αλλάζει τον τρόπο που βλέπουμε τα πάντα. Ανατρέχει στο παρελθόν, στους τομείς που εκείνος νομίζει ότι είναι εμφανέστερη η αυτόνομη λειτουργία κάποιων θεσμών που στην γέννεσή τους είχαν άλλο σκοπό. Όποιος ενδιαφέρεται για την πολιτική φιλοσοφία, με το που καταλάβει τι ήθελε να κάνει ο Φουκο, θα βρεθεί μπροστά στο έργο ενός ιδιοφυούς φιλοσόφου. Ο ίδιος έγραφε μέχρι την τελευτάια στιγμή της ζωής του, γνωρίζοντας ότι ακόμα και για εκείνον, μια ζωή δεν ήταν αρκετή για το τεράστιο όραμα που είχε. Μετά την σεξουαλικότητα, την τρέλλα, την γλώσσα, το ποινικό σύστημα, σειρά θα είχαν όλοι οι υπόλοιποι θεσμοί. Και κάθε φορά που πιανόταν με έναν καινούριο θεσμό, ένα σύστημα εξουσίας, τόσο η ματιά του αποκτούσε νόημα...

Κάποιος μπορεί να ρωτήσει, έχουν μόνο ακαδημαϊκό ενδιαφέρον οι μελέτες του Φουκό; Προσωπικά, από το σημείο που κατάλαβα μέσες-άκρες τι προσπαθούσε να κάνει, με πόσο κόπο το έκανε, πόσο ιδιοφυής ήταν, μου άνοιξε ένα παράθυρο σκέψης. Για να καταλάβεις τους συστεμικούς, πρέπει να αλλάξεις τρόπο αντίληψης των πραγμάτων. Η ερώτηση, το πρόβλημα, το στοίχημα είναι το εξής : εδώ ο κόσμος δυσκολευέται να αφομοιώσει τον Μαρξ στην κριτική του καπιταλισμού (λέμε τώρα), θα μπορέσει να προσεγγίσει την ματιά του Φουκό, που δίνει μια άλλη εξήγηση για το πως λειτουργεί, όχι κάποιο πολιτικό σύστημα, αλλά οι ανθρώπινη κοινωνία διαχρονικά, σαν σύστημα θεσμών που αφήνονται ή όχι κάποιες φορές να λειτουργούν στο έλεος τους αυτόνομα αλλά όχι δίκαια ή ανθρώπινα. Ο Φουκό αλλάζει το παιχνίδι, το πάει παρακάτω σε έναν κόσμο που τίποτα δεν είναι όσο απλό νομίζαμε. Αν σας ενδιαφέρει η πολιτική φιλοσοφία, όταν καταλάβετε έστω λίγο τον τρόπο σκέψης και αντίληψης του Φουκό, θα εκπλαγείτε.

Σίγουρα η συγγραφέας έχει ταλέντο στο να κρατάει τομ αναγνώστη σε εγρήγορση. Ολες της οι ιστορίες έχουν μια κλιμάκωση στην αγωνία του τι θα συμβεί; Τι τρεχει; Αυτή η ικανότητά της είναι που σε βάζει μέσα στην ιστορία. Μέχρι εκεί καλά. Απο εκεί και πέρα, ίσως να μην είμαι εκπαιδευμένος αναγνώστης, έμεινα με με μια αφηρημάδα με ένα χάσιμο. Στα μάτια μου η Σβέμπλιν είναι μια ταλεντάρα, που ακόμα ψάχνεται. Σαν ένας βιρτουόζος βιολιστής, με τελεια κατάρτηση, που όμως παίζει παιδικές μελωδίες...

Ευτυχώς η βαβέλ μας έμπασε στον μαγικό κόσμο των δημιουργών κόμιξ. Χωρίς αυτή την προϋπξρεσία, ίσως δυσκολευθεί κάποιος να πιάσει το πνεύμα του wolinski. Στα κόμιξ (αντίθετα με την εποχή της πολιτικής ορθότητας) ΟΛΑ επιτρέπονται και όλα είναι πολιτική και κάθε τί κουβαλάει άποψη. Διότι αφορούν το χαρτί και την ελευθερία σκέψης. Στο ιδιο μοτίβο και οι σκέψεις-αφορισμοί του wolinski. Πολύ καλή επιμέλεια της έκδοσης. Η σειρά micromega είναι ένας θησαυρός επανεπισκέψιμος για κάθε βιβλιοθήκη.

Αυτό δεν είναι λογοτεχνία κατά την γνώμη μου, που ποιος είμαι; Κανεις. Άλλη μια ιστορία που μπλέκει την ιστορία της επιστήμης κ.λπ κ.λπ. Που είναι η έμπνευση; Ένα παζλ 10.000 κομματιών. Αυτός που το φτιάχνει, δεν είναι ούτε ζωγράφος, ούτε φωτογράφος και προπαντός δεν είναι καλλιτεχνης. Στην καλύτερη, ένας επίμονος κηπουρός είναι. Τα δύο αστεράκια για το κουράγιο που είχε να βάλει τα παζλ απο την wikipedia σε σειρά. Περαν τούτου, καμιά εμπνευση, καμιά πρωτοτυπία, καμία ουσία.

Ο Κονραντ έχει την μαγική ιδιότητα να διαβάζεται και σήμερα. Έχει μια κριτική όψη για τα πάντα και είναι αναμφισβήτητα ένας ταλαντούχος αφηγητής.

Τρεις ιστορίες στο γνωστό ύφος του. Ο συγγραφέας καταφέρνει να κρατάει σε αγωνία τον αναγνώστη και όπως πάντα αφήνει και τις γνωστές προεκτάσεις (φιλοσοφικές) σε δευτερο, αλλά οχι τοσο μακρυνό επιπεδο. Προσεγμένη εκδοση.

Με ένα περίεργο τρόπο μου θύμισε πολύ το αριστούργημα του Elio Petri "Υπεράνω Πάσης Υποψίας". Σε κρατάει σε εγρήγορση, η πλοκή έχει ανατροπές και ο συγγραφέας περνάει το μήνυμα που θέλει μέσα από μια υπερβολικά δουλεμένη ιστορία. Ελβετός δεν είναι; Σημασία στην λεπτομέρεια. Επίσης, μέσα από την ενασχόληση με την δικαιοσύνη γίνεται και ένα ψυχογράφημα της χώρας του, χωρίς εκπτώσεις. Πολύ καλό.

Οι ιστορίες μπερδεύονται, ο χρονος μπερδεύεται, τα μπρος πισω συνεχή καθώς και η "εικονική" πραγματικότητα μπλέκεται την ιδια ώρα με το παρόν. Παρακολουθούμε τον ήρωα όπως στα κόμιξ. Μιλάει κανονικά, αλλά ο συγγραφέας με το α\' πρόσωπο, μας παρουσιάζει τις σκέψεις του, τα συννεφάκια με τις διακεκομμένες γραμμές. Ο Αλεξάκης πάντα παίρνει θέση. Μια θέση που προκύπτει από την μελέτη, την αντίληψη του, χωρίς να γίνεται φανατικός, διδακτικός ή βαρετός. Ο Αλεξάκης αγαπάει όλους τους χαρακτήρες που δημιουργεί και για αυτό αποφεύγει την ανάλυσή τους. Το χιούμορ του καταλυτικό. Ο Αλεξάκης είναι μεγάλος μάστορας και αυτό το μυθιστόρημα είναι από τα καλύτερα του.

Το όλο εγχείρημα κάπου μοιάζει ανεκπλήρωτο. Σαν να τρέχει ο ηρωας και να δυσκολεύεσαι να καταλάβεις τις αλλαγές στην ψυχοσύνθεσή και τις πράξεις του. Μοιάζει μια ωραία ιδέα, ένα σενάριο και μια πλοκή, που ενώ στηρίζονται σε μια έξυπνη αλληγορία, η αναγωγή σε κάποιο δεύτερο επίπεδο πιο βαθύ χάνεται. Η απλότητα είναι πολύ δύσκολος στόχος και νομίζω ότι ο συγγραφέας εδώ άφησε πολλά πράγματα στον αυτόματο. Μοιάζει στα μάτια μου, ένα μισοτελειωμένο βιβλίο. Όχι στην έκβαση της ιστορίας, που είναι πολύ δεμένη, αλλά στο ψυχογράφημα των ηρώων ή στο βάθος οποιουδήποτε "νοήματος". Αν ο συγγραφέας δεν ήθελε να δώσει κάποιο νόημα, τότε μιλάμε για μια άσκηση γραφής και η αλήθεια είναι ότι το χαρακτηρίζει αφήγημα. Μοιάζει σαν ιστορία που λέει ο φαντασιόπληκτος του καφενείου σε οποιον θαμώνα είναι διαθέσιμος το πρωΐ. Μπορεί να την αλλάζει και κάθε πρωΐ, αναλόγως το ακροατήριο. Θα μου πείτε, όλα πρεπει να εχουν νόημα; Όχι. Αλλά η διάδραση με τον αναγνώστη τουλάχιστον πρέπει να αφήνει μια μαγιά για περεταίρω σχέση. Εδω η μαγιά δεν φούσκωσε το ψωμί. Το αφησε τάβλα στην λαμαρίνα.

Χαμένος στα αμερικάνικα κλισέ. Ταινία αμερικάνικη χωρίς τα εφέ, οικογένειες διαλυμένες, αλκοολισμός, ξανθές υπάρξεις, ζωές χωρίς νόημα σε μια κοινωνία που το χρήμα είναι η μοναδική αξία, χωρίς καμιά εναλλακτική. Μια κοινωνία που δεν αφήνει τίποτα πίσω της γιατί απλά είναι αδεια. Ετσι είναι και οι ιστορίες. Άδειες...

Ο λόγος του Παπαγιώργη ρέει με έναν δαιμονιώδη ρυθμό την ίδια ώρα που η χρήση της γλώσσας χρησιμοποιεί όλα τα εργαλεία της. Ο Παπαγιωργης ζωγραφίζει υψηλής αισθητικής πινακες με τιν λόγο του. Προσεγγίζει την ανθρώπινη φύση μέσα από την λογοτεχνία και την φιλοσοφία με έναν χειρουργικό τρόπο. Μπορείς να διαφωνήσεις με το θέμα, την οπτική γωνία. Δυσκολα θα διαφωνησεις με ενα κόμμα, μια άνω τελεία, μια επεξηγηματική φράση, ένα επίθετο ακόμα. Δεν υπάρχει λάθος πινελιά. Ήταν απαραίτητος γιατί όρισε την υψηλή αθσθητική με τα κείμενά του.

Γραφή που ρέει με έναν γοητευτικό ρυθμό. Από εκεί και πέρα μια ιστορία που συνδέεται χρονολογικά με πολιτικά γεγονότα (χωρίς να τα αγγίζει περαν από το ένα που απλά αγγιζεται ώς αιτιο απομακρυνσης) απλά που βοηθούν το ωραίο πηγαινε ελα απο το παρελθόν στο παρόν. Η δομη της ιστοριας σχεδόν τελεια. Αλλά η απλοποίηση ότι ενα γεγονός ξεκινάει μια αντίδραση που δεν μπορεί να ανατραπεί, μια μοίρα προγεγραμμενη μοιάζει σαν μαθηματική εξίσωση. Κι εδώ είναι το οξυμωρο. Αν δεν υπαρχει λαθος, δεν υπάρχει ανθρωπος. Αν δεν υπάρχει κατανόηση καταληγεις στον πατερναλισμό που χτυπάς. Όσο καλοκουρδισμενος ειναι ο ρυθμος, τόσο παράφωνο μοιάζει το ψυχογραφημα των "ρόλων".

Συνειδητοποίησα την εποχή που γράφτηκε από το επίμετρο (μπράβο στις συγκεκριμενες εκδοσεις, διοτι περαν του δημιουργικού η επιμέλεια της έκδοσης είναι ΑΡΙΣΤΗ!!!). Υπέροχη αλληγορία, πολλών διαστάσεων που μετά από 100 χρονια περίπου αποκτάει και άλλες ερμηνείες, που ακόμα και ο συγγραφέας ισως δεν ειχε στο μυαλό του (επιστήμη και φιλοσοφία). Το μοναδικό "αρνητικό" ( σε εισαγωγικά γιατί ειναι η νορμα σε σύγχρονους συγγραφείς), οτι το πρώτο τρίτο του διηγήματος υστερεί με τα ιατρικά σε σχεση με αυτό που ακολουθεί που ρέει, βαζοντας ερωτήματα προχωρωντας στην ουσία της αλληγορίας. Πάρα πολύ καλό! Παρα πολύ καλή έκδοση. Πολύ καλή μετάφραση.

Κάποια περίεργη τύχη με έκανε και έπιασα αυτό το βιβλίο μετά το 4 3 2 1 του Όστερ. Και τα δύο βιβλία γραμμένα από "εβραιόπουλα" και μέσα από την ζωή τους η αγωνία της δημιουργίας και η ιστορία των χωρών τους. Εκεί σταματάνε οι ομοιότητες. Ο Όστερ παραμένει ένα καλός του λόγου αλλά ο δουλεμένος λόγος του δεν έχει καμιά ανατροπή, δεν σπάει καμιά βεβαιότητα, μοιάζει με αστική ακτινογραφία. Ο Feinmann αντίθετα φτιάχνει ένα ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΟ μυθιστόρημα. "Η Κριτική Των Όπλων" είναι ένα σοκαριστικά κυνικό, πολιτικό, φιλοσοφικό, κοινωνικό, ενοχικό μυθιστόρημα με φόντο την πρόσφατη ιστρορία της Αργεντινής μέσα από τα μάτια ενός "διαταραγμένου" καθηγητή/καπιταλιστή και της παλιάς παρέας του. Η προσωπική του λύτρωση περνάει μέσα από την σχέση με την καθολική μητέρα του. Και λογικό, αφού όπως λέει στο βιβλίο και γνωρίζουμε όλοι, η Αργεντινή είναι η χώρα της ψυχανάλυσης. Στο τέλος, αφού υποτίθεται ότι έχει "γιατρευτεί" λέει ότι θέλει να ξυπνήσει με την ματιά του Όστερ. Το αστείο είναι ότι το 4 3 2 1 γράφτηκε 16 χρόνια μετά, αλλά το βιβλίο του Feinmann μεταφράστηκε στα ελληνικά την ίδια χρονιά που κυκλοφόρησε και μεταφράστηκε και το 4 3 2 1. Ο Feinamnn έχει αποβιώσει και δεν είναι δικό του το βαρετό 4321. Όλα αυτά τα περίεργα για να πω, ότι οποιοσδήποτε είναι άνω των 40, έχει μια ιδέα από την ιστορία των χωρών της Λατινικής Αμερικής και τον γοητεύει η πολιτική φιλοσοφία, θα βρεθεί μπροστά σε ένα αριστουργηματικό μυθιστόρημα. Ο ρυθμός, η εναλλαγη από το ατομικό στο συλλογικό, από την οικογένεια στην πατρίδα, από τον φόβο για τον θάνατο στην απραξία, από την ήττα στην επιβίωση, από την προσπάθεια να μείνεις άνθρωπος σε μια βαρβαρότητα, από την χρήση βίας ή όχι, από την θεωρία και την πράξη, και από την ψυχανάλυση του ενός στην μαζική παράκρουση ενός λαού... Όλα στον αέρα.

Όλες οι ωραιες ιδέες δεν εξασφαλιζουν και ένα "ωραίο" αποτέλεσμα. Τέσσερις διαφορετικές εκδοχές, πορείες ζωής. Τοσο κοντινές όμως που δημιουργείται ένα πρόβλημα. Όχι στο ψυχογράφημα που πες είναι αποδεκτά παρουσιασμένο, αλλά στην εκνευριστική επανάληψη ιστορικών ορόσημων. Επισης ολοι οι εαυτοί, παρά τις διαφορετικές "ζωές", όλοι κατανοούν τον Μπέκετ το 1960, ολους τους αρχαιους και ολη την πρωτοπορία... Λογικό να χαθεί ο μπουσουλας και η καλή ιδέα να μετατραπεί σε μια μεγαλειώδη πατάτα...

Με έναν μαγικό τρόπο ο συγγραφέας συλλέγει ιστορικά, κοινωνικά, πολιτισμικά στοιχεία και συνθέτει μια ακτινογραφια της ελληνικής κοινωνιας (στις δεκαετίες που αναφέρεται) μέσα από την ιστορία δυο γυναικών. Χωρίς ενοχές, χωρίς πολιτικές αγκυλώσεις. Το "Τρίτο Στεφάνι" απλά είναι ένα αριστούργημα.

Φιλοσοφικό δοκίμιο, ακτινογραφία των καιρών που ζούμε. Το πρόβλημα πολλές φορές με τα φιλοσοφικά δοκίμια είναι η επαφή που μπορεί να έχει ένας μη ακαδημαϊκός αναγνώστης με την πορεία που ακολουθεί ο συγγραφέας σε αναφορές και μελέτη των -πριν από αυτόν- διανοητών. Από την άλλη, αυτή είναι και η γοητεία τους. Υπάρχει μια συνέχεια και ο κάθε φιλόσοφος μια χρονική στιγμή βάζει το λιθαράκι του. Το θέμα είναι τέτοιο, που παρότι δεν προτείνει κάτι (και δεν είναι ποτέ αυτοσκοπός ενός δοκιμίου αυτός) ένας ανήσυχος αναγνώστης μπορεί να αποκομίσει πολλά. Πολύ καλή έκδοση (από την άποψη του τι προσφέρει ο επιμελητής και ο μεταφραστής σαν βοήθεια στον πιο άπειρο αναγνώστη μέσα από παραπομπές).

Αν θεωρείτε αριστούργημα τις "Αόρατες Πόλεις", προφανώς θα βρείτε ενδιαφέρον και σε αυτό το βιβλίο. Προσωπικά κουράστηκα να τελειώσω και τα δύο βιβλία, όπως και του ίδιου στυλ λατινοαμερικάνικα διηγήμτα. Με λίγα λόγια, αν σας γοητεύει ο Μπορχες και ο Καλβίνο ίσως σας αρέσει και αυτό. Για τους υπόλοιπους σαν και την αφεντιά μου, παραμένουν αδιάφορα (όχι άχρηστα ή άνευ καλλιτεχνικής αξίας και συνέχειας στην παγκόσμια λογοτεχνία).

Να μην φοβηθεί κάποιος νεότερος την καθαρεύουσα. Εύκολα κατανοητή και ο συγγραφέας εχει σχεδόν έναν μελωδικό τρόπο αφήγησης. Ουσιαστικά είναι η αρχή του νεοελληνικού διηγήματος. Ο Βιζυηνός δεν εχει μόνο μουσειακή αξία. Είναι ακόμα σύγχρονος. Ιδίως το "Μόνο Της Ζωής Του Ταξίδιο" είναι ένα απόβτα πιο αριστουργηματικά κειμενα που έχουμε.

Φαντάζομαι ότι όποιος ενδιαφερθεί για αυτό το βιβλίο, θα έχει έρθει σε επαφή με τον "μύθο" που συνοδεύει αυτόν τον καλλιτέχνη, οπότε δεν θα του φανεί παράξενο το καταγγελτικό στυλ γραφής του, καθώς και μια υποψία για την μανία "καλλιτεχνικής" καταδίωξης από την οποία εμφανώς υπέφερε. Για τους όχι και τόσο θαυμαστές του τα απομνημονεύματα του περιέχουν δύο σημεία που αφορούν μια ιστορική δικαίωσή του. Το πρώτο είναι ο τρόπος λειτουγίας του συστήματος προώθησης στον καλλιτεχνικό χώρο, μέσω πληρωμένων δημοσιεύσεων και εκθέσεων, αφού κάποιος ατζέντης έχει εξασφαλίσει όλη την παραγωγή κάποιου "νέου" καλλιτέχνη. Αυτό το σύστημα ο Ντε Κίρικο είναι ο πρώτος που το έβγαλε στην φόρα και ουσιαστικά το πάλευε (κάποιες φορές ανορθόδοξα) σε όλη του την καριέρα και έιχε απόλυτο δίκιο ότι αυτό το σύστημα λειτουργεί εις βάρος της ουσίας της τέχνης. Το δεύτερο είναι η σημασία της τεχνικής, που για τον ίδιο ήταν απαραίτητα ένας τομέας σημαντικός, ώστε επαγωγικά το αποτέλεσμα της τέχνης του να υπηρετεί όσο καλύτερα το υψηλό ιδανικό της.

Μέσα από το χιούμορ μόνο μπορεις να πεις κάποια ουσιώδη πράγματα. Εδώ ο επιστήμονας γίνεται λογοτέχνης. Και τα καταφέρνει κόντρα στις πιθανότητες. Διαβαζεται με μια ανάσα και δεν υπάρχει περίπτωση να μην σας "πετύχει" κάπου. Και οχι με φθηνά τρικ ψυχοθεραπευτών, αλλά με το ανθρώπινο άγγιγμα ενός φίλου με αναπττγμένη αισθηση χιούμορ.

Ήταν χρόνια μπροστά από την εποχή της; Ένα μεγάλο ταλέντο στην διήγηση; Ότι και να \'ναι, νομίζω ότι η Ντυρας δεν έχει την θέση που της αξίζει. Καμιά φορά τα "απλά" πράγματα είναι τόσο δύσκολα. Η Ντυράς γράφει απλά και την ίδια ώρα μας δίνει ένα μεγαλειώδες μυθιστόρημα. Μια ισορροπία χειρουργική, δεν ξεφεύγει ποτέ, δένει όλα τα στοιχεία δράσης οδηγώντας τα εκεί που θέλει αυτή, παρασύροντας τον αναγνώστη, κάνοντας τον να χρησιμοποιεί την φαντασία του, να πλάθει χρακτήρες και τόπους όπως εκείνη θέλει. Ένα υπέροχο βιβλίο σε πολύ καλή μετάφραση.

Απολαυστικό. Δεν είναι ένα επιστημονικό βιβλίο. Είναι ένα ταξίδι πραγματικό στην Βαβελ, στις γλώσσες ανά τον κόσμο και τα περίεργά τους. Στις πιο διαδεδομένες (από άποψη πληθυσμού που ομιλούνται) γλώσσες για να είμαι ακριβής. Όσοι έχουν το ψώνιο αυτό, θα το ευχαριστηθούν.

Το ένα αστέρι δεν αφορά το έργο του Πεσόα. Που όντας αποσπασματικό, αφού γράφτηκε καθ\' όλη την διάρκεια της ζωής του και οι μελετητές παλεύουν για την μελέτη του, έχει μια εγγενή δυσκολία. Αφορά στην μετάφραση. Είναι κρίμα η πρώτη επαφή για κάποιον με τον Πεσόα και με αυτό το έργο, να είναι μια τόσο κακή μετάφραση. Προτιμήστε μια άλλη έκδοση.