Ένας εκκεντρικός κόμης της Κορνουάλης αποφασίζει ν’αφήσει ένα σεντούκι που περιέχει έναν αμύθητο θησαυρό σε κληρονόμο ο οποίος θα βρεθεί μέσω...τηλεφωνικού καταλόγου. Ο τυχερός ονομάζεται Τιμόθεος Πέπερμιντ. Κατοικεί στο Πίμλικο και βγάζει τα προς το ζην (λέμε τώρα…) ως μουσικός και συνθέτης αριστουργημάτων τα οποία δεν έχουν ακόμη δημιουργηθεί.

Πέντε καράβια που δεν ταξιδεύουν πουθενά, κλεισμένα σε γυάλινη φυλακή, θα ταξιδέψουν τον Τιμόθεο στην Ελλάδα, τη Βραζιλία, την Ουγγαρία, τη Νιγηρία, την Τασμανία. Θα συναντήσει πρόσχαρους υδραυλικούς, φιλόξενες γιαγιάδες, νωχελικούς οδηγούς, γενναίους θηριοδαμαστές, μυστηριώδης ιερείς, μια πανέμορφη, αινιγματική ακροβάτρια και μια περίεργη σκιά που τον ακολουθεί σε όλα τα ταξίδια. Θα βρεθεί σε πολύβουες αγορές, ύποπτα καφενεία και ξενοδοχεία, σε καρναβάλι και ποδοσφαιρικούς αγώνες, σε κατακόμβες και ζούγκλες.

Ένα υπέροχο βιβλίο μυστηρίου, γεμάτο από γνήσιο Ελληνικό χρώμα και ευτράπελα, από τον αγαπημένο μας Ευγένιο Τριβιζά.

Φαντάσματα που προστατεύουν τα κοπάδια τη νύχτα, όμορφες ασπροντυμένες κοπέλες, επικίνδυνες στρίγγλες. Οι αγαπημένοι Δροσουλίτες. Ήρωες ναυτικοί που κατευθύνονται στα ταραγμένα νερά της Μπαρμπαριάς. Τελώνια και σοφές μάγισσες. Τοκογλύφοι που τιμωρούνται για τα εγκλήματα τους στην αιωνιότητα. Βρικόλακες που αναζητούν έναν πιο...φιλόξενο τόπο. Ιερείς που νικούν την περιπλανώμενη Πανούκλα. Σοφές και γενναίες κοπέλες που νικούν τον Βραχνά.

Είτε μεσημέρι είτε νύχτα, τα οποιαδήποτε στοιχειά δεν έχουν και μεγάλη τύχη...

Σε αυτή τη χαριτωμένη συλλογή από λαογραφικούς μύθους της νεοελληνικής παράδοσης μας, συναντάμε απερίσκεπτους νεαρούς, εύκολα θύματα για τις όμορφες κι επικίνδυνες νεράιδες που το μόνο που θέλουν είναι να χορεύουν ανενόχλητες τις ώρες του μεσημεριού. Μα αν τους πάρουν το μαντήλι; Τότε τα πράγματα είναι δύσκολα για τα υπερφυσικά πλάσματα που καταδικάζονται να παντρευτούν έναν άξεστο θνητό. Συναντάμε και ριψοκίνδυνα παλικάρια, πρόθυμα να θυσιάσουν τη ζωή τους στον κόσμο των βαρετών ανθρώπων. Σοφές κυράδες που προσπαθούν να προστατέψουν τους αδιάκριτους ανθρώπους που θεωρούν ότι κάθε πλάσμα πρέπει να γίνει δικό τους και λυράρηδες μαγεύονται από το τραγούδι ενός κόσμου μακρινού.

Σε κάμπους, πυκνά δάση, κάτω από τον ίσκιο των αιωνόβιων δέντρων, σε καστανιές, καρυδιές και ιτιές, οι μεσημεριανές ώρες υπνωτίζουν και καλούν τους άπληστους θνητούς.

“Στο μεταξύ, κάτω στη γη ο βασιλιάς ήταν έξω φρενών.
-Δε μου λες, σε παρακαλώ, ρώτησε τον καγκελάριο του, γιατί συνέχεια ψιχαλίζει καλοκαιριάτικα και γιατί οι χαρταετοί μού φεύγουνε από το χέρι και γιατί γίνεται ολική έκλειψη του ήλιου κάθε φορά που γδύνομαι τσίτσιδος και πάω να κάνω ηλιοθεραπεία, άσε που έχω κουφαθεί από τις βροντές.”

Στο βασίλειο της Παμφαγίας, Ο Φυρδης Μιγδης είναι ο προσωπικός φωτογράφος του Τετραπαχου του Τέταρτου. Ενός γκρινιάρη, αμόρφωτου βλάκα, κλασικό παράδειγμα τυράννου. Όμως ο φωτογράφος μας δεν αντέχει άλλη τρέλα και φεύγει με το αερόστατο του παππού του για τα σύννεφα. Απίθανα ευτράπελα συμβαίνουν όταν οι φωτογραφίες του αλλάζουν τα καιρικά φαινόμενα και ο Μεγαλειότατος αρχίζει να αναρωτιέται.

Ένα υπέροχο παραμύθι για το τι μπορούν να κάνουν δυο σύννεφα, ένας χαρταετός, Ο ήλιος, το φεγγάρι,η αστραπή κι ένας ιπποπόταμος.

Εξαιρετικός Ευγένιος Τριβιζας, υπέροχη εικονογράφηση από την Βαλλυ Λιαπη.

“Γύρω από τη μεγάλη αρένα το πλήθος περίμενε ανυπόμονο. Οι δουλτσινεες έκαναν αέρα με τις βεντάλιες τους. Οι μικροπωλητές πουλούσαν ηλιόσπορους, φιστίκια και ποπ κορν. Οι πικαντορ χοροπηδούσαν κι έκαναν επικύψεις για να είναι σε φόρμα, ενώ οι τορεαντορ έστριβαν τα τσιγκελωτα μουστάκια τους και καμάρωναν, όπως τα χρυσά σιριτια και τα χρυσά κουμπιά τους αστραποβολουσαν κι έλαμπαν στις ηλιαχτίδες.”

Στην Ισπεπονια, Ο διάσημος ταυρομάχος Ελ Πεπολδο ντε Θαλουθας ντε Βερεγγας ντε Βεράντας ετοιμάζεται για την επόμενη αναμέτρηση. Στο μυαλό του, η όμορφη φονιά Ροζιτα Ντολόρες Μαμασιτα Μασουλιτα με τα εβενινα μαλλιά. Όμως, η μέρα του αλλάζει όταν δέχεται μια απρόσμενη επίσκεψη από την Αμαλασουνθα, μια απελπισμένη αγελαδίτσα.

Μια πανέμορφη ιστορία από τον εθνικό μας θησαυρό, Ευγένιο Τριβιζά, μέρος του υπέροχου κόσμου των Ιστοριών από το Νησί των Πυροτεχνημάτων. Ένα παραμύθι για το πως μπορούμε να αναγνωρίσουμε τα λάθη μας, να βρούμε την καλοσύνη μέσα μας και να αλλάξουμε τα πάντα, καθώς και μια εύστοχη, ευγενική κριτική για το αποτρόπαιο “εθιμο” των ταυρομαχιων.

Υπέροχη εικονογράφηση από τον Νίκο Μαρουλακη

“Τότε που η νύχτα ήταν ακόμη το βασίλειο των θρύλων και των στοιχειών, του θαυμαστού και των φασμάτων, του εγκλήματος και του μυστηρίου, των σκοτεινών και δυσωδων σοκακιων, της απειλητικής εξοχής, αλλά και του σκληρού μόχθου.
Τότε που η νύχτα ήταν αυτό :ένα βασίλειο. “

Μια μικρή, κομψή ανθολογία που αποτελείται από κείμενα τα οποία υμνούν το νυχτερινό Παρίσι κατά τη διάρκεια εκείνης της περίεργης και συνάμα γοητευτικής εποχής όταν το γκάζι έδωσε ζωή στους φανοστατες κι έδιωξε ένα μέρος του Παρισινού σκοταδιού. Κι όμως, η Πόλη του Φωτός δεν έχασε σπιθαμή από το θρύλο της. Το γλυκό φως από τους φανοστάτες έδωσε μεγαλύτερη έμφαση στα μυστικά των Παρισίων, τις πεταλούδες της νύχτας, τους τυχοδιωκτες, τους απόκληρους, τους καλλιτέχνες.

“Δίπλα στο νυχτερινό Παρίσι των μεγάλων βουλεβάρτων - το εύθυμο και κοσμικό Παρίσι του Μαξίμ, του Συλβαιν, του καφέ Αμερικαιν, του Βετζελ και των καμπαρέ της Μονμαρτης- βρίσκεται μια άλλη πόλη που ζωντανεύει μόνο μετά τα μεσάνυχτα, ένα Παρίσι παράξενο, ενίοτε τρομακτικό, κάποτε μάλιστα κι επικίνδυνο, μα πολύ πιο συναρπαστικό, που προσφέρει στον παρατηρητή σκηνές κι απεικονίσεις ηθών αντάξιες των Μυστηρίων του Παρισιού.”

Με ένα σύντομο, αλλά γοητευτικό πέρασμα από τη Βρετανη, μια συνάντηση με τις χθόνιες θεές του πεπρωμένου, τα στοιχειά της νυχτερινής εξοχής, βρισκόμαστε σε μια περιπλάνηση στη γοητεία της Νύχτας, στο Παρίσι του 18ου και ιδιαίτερα του 19ου αιώνα, παρέα με τους γοητευτικούς βρικόλακες και τους ιδιαίτερους θνητούς.

“Κάτω από πέπλα πυκνά
Είδα έντεκα άστρα λαμπρά
Ήλιο μαζί και Σελήνη
Υπόκλιση να μου κάνουν
Άχνα να μη βγάνουν
Στου ύπνου μου τη γαλήνη “
Το Όραμα του Ιωσήφ

Οδησσος, Παρασκευή βράδυ, σε μια αποβάθρα του λιμανιού. Η Σοβιετική Ένωση βρίσκεται στα τελευταία της. Έξω από ένα καφέ στο τελωνείο, ανάμεσα σε ετερόκλητους ήχους από Ρώσικη μουσική και ροκ, και στον απόηχο του Σοβιετικού εθνικού ύμνου, δύο άνθρωποι συναντιούνται. Εκείνος κι Εκείνη. Ανώνυμοι, λοιπόν; Φαινομενικά όχι. Εκείνος είναι ο Φεντια, εκείνη η Βέρα. Πώς, όμως ξέρουμε ότι είναι αλήθεια;

“Η πόλη είναι θλιβερή, ανόητη και βρώμικη… βουλιάζουμε εδώ πέρα.”

Οι ίδιοι οι χαρακτήρες δεν ξέρουν. Κι αν ξέρουν, αποκρύπτουν. Κι ίσως να αποκρύπτουν γιατί η ταυτότητά τους δεν έχει καμία σημασία. Αυτό που ψάχνουν είναι αυτό που μετρά. Τι ψάχνουν, λοιπόν; Προέρχονται από κατακερματισμενες οικογένειες, σε μια κοινωνία που όλοι στρέφονται εναντίον όλων. Εκεί που δεν έχεις το δικαίωμα να χωρίσεις, αν είσαι φτωχός. Εκεί που το διαβατήριο σου ορίζει την ίδια σου την ύπαρξη.

Η συζήτηση τους θυμίζει ένα ζευγάρι που κρύβει τα συναισθήματα του γιατί δεν μπορεί να τα διαχειριστεί. Γιατί φοβάται αυτό που συμβαίνει ή αυτό που μπορεί να συμβεί. Ο Αλεξάντρ Γκέλμαν αποτυπώνει γλαφυρά, συγκινητικά, σκληρά ένα διάλογο που κρύβει αλήθειες τις οποίες ο καθένας μας θα ερμηνεύσει διαφορετικά. Μέσα από το “ξεφλούδισμα” των δύο προσώπων, βλέπουμε το ξεγύμνωμα μιας εποχής, μιας κοινωνίας και πάνω απ’ όλα της ανθρώπινης ανάγκης για συντροφιά. Και για το ψέμα. Και για την αλήθεια που θέλουμε να ακούσουμε κι εκείνη που δεν είμαστε ποτέ έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε.

Αυτό, λοιπόν, είναι το πρώτο βιβλίο στο οποίο διάλεξα να επιστρέψω μετά από χρόνια. Τέσσερις ιστορίες κοριτσιών που αψήφησαν τις δυσκολίες, τις επιταγές των εποχών, και πολλές φορές, τη λογική για να ακολουθήσουν τις διαταγές μιας μεγάλης, επίμονης, κυρίας. Ξέρετε, αυτή που βρίσκεται στην αριστερή πλευρά του στήθους. Αυτή που δίνει ζωή και μας ωθεί στο να κάνουμε πράγματα που δε θεωρούσαμε ποτέ τον εαυτό μας ικανό να πράξει… Κι όσοι αψηφούμε το μυαλό μας και σπεύδουμε να κάνουμε το θέλημα της, συνήθως το πληρώνουμε οικτρά…

Ο συνδετικός κρίκος μεταξύ της Θεανούς, της Θεονικης, της Αρετής και της Τέτης είναι ένα περιδέραιο του 5ου αιώνα Π. Χ. το οποίο περνά από γενιά σε γενιά, άλλοτε σαν ευλογία κι άλλοτε σαν κατάρα. Αλλά τις τύχες μας τις φτιάχνουμε μέσα από τις επιλογές μας και την επιμονή μας. Το Χαμόγελο της Εκάτης είναι μόνο χρυσός και πετράδια. Καθώς ταξιδεύουμε στη Σάμο μέσα στους αιώνες, την αρχαιότητα, τα Βυζαντινά χρόνια, την προεπαναστατική περίοδο του 1808 και το 1995, καταλαβαίνουμε πως το μόνο που δεν αλλάζει είναι η δύναμη και η αποφασιστικότητα (καλή ή κακή) των νέων κοριτσιών. Η κατάληξη είναι ένα άλλο ερώτημα.

Όταν ήμουν έφηβη, ήταν ένα από τα πιο αγαπημένα μου βιβλία ελληνικής Λογοτεχνίας. 21 χρόνια η άποψη μου αλλάζει λίγο. Η ιστορία της Τέτης, η έλλειψη κάθε έννοιας σεβασμού, η παράδοση σε εναν εγκληματία στην ηλικία των 17, και η άκομψη γλώσσα της συγκεκριμένης ιστορίας “θαμπώνουν” ελαφρά τη λάμψη του Χαμόγελου της Εκάτης.

‘’Έχω να παραδώσω παιδιά στα σπίτια τους στο Σικάγο, άλλα στη Βοστώνη, Τρέντον, Ντένβερ, και Κλήβελαντ, Ρένο, Νέα Ορλεάνη, Γουάτς, Ατλάντα. Κι όταν επιστρέψω, θα’ω νέα παραλαβή, θα’ναι όλα τα παιδιά ξαπλαρωμένα στο γρασίδι, άλλα με τσακισμένη ραχοκοκκαλιά, το μυαλό λιώμα, με τα σωθικά τους πολτό. Παιδιά κουτσά κι απ’τα δύο ή από το ένα πόδι.’’

O David επιστρέφει σπίτι μετά τον τραυματισμό στο πόλεμο του Vietnam. Έχει τυφλωθεί, κι όμως ‘’βλέπει’’ καλύτερα από τον καθένα. Έρχεται πίσω σε μια οικογένεια που αποτελεί αφόρητα τυπικό δείγμα της εποχής της. Άρνηση, ρατσισμός, μια βαθιά επιθυμία να κρύψουμε τα πάντα κάτω από το χαλί. Ένας αγροίκος, άξεστος πατέρας, μια μητέρα αδύναμη να κρατήσει την οικογένεια της, ένας μικρότερος αδερφός του οποίου τα ιδανικά περιορίζονται στο γρατζούνισμα μιας κιθάρας, το χλαπάκιασμα σοκολατένιου γλυκού, και το πήδημα στο πίσω κάθισμα. Πως γίνεται να μην πέσει σε απελπισία ο David;

To έργο του David Rabe είναι μια συνεχόμενη γροθιά στο στομάχι. Σε πετάει στο έδαφος κι εσύ δέχεσαι το ένα χτύπημα μετά το άλλο, αδύναμος να κουνηθείς. Παγωμένος, γίνεσαι μάρτυρας της μάχης ενός νεαρού άνδρα του οποίου η ζωή κι η αγάπη έχουν καταστραφεί, το σπίτι του έχει γίνει κολαστήριο επι γης, χειρότερο από κάθε πεδίο μάχης. Θα μπορούσε κάποιος να αναφερθεί σε μετατραυματικό στρες, στο ρατσισμό, στη μεσο-αστική στενομυαλιά, σε rednecks που ζουν στο δικό τους, στρεβλό μικρόκοσμο. Για μένα, όμως, αυτά είναι απλά λέξεις, κούφιοι ορισμοί. Αυτό που με τρομοκρατεί είναι η απόλυτη έλλειψη κάθε τρυφερότητας, πόσο μάλλον αγάπης, από τους ‘’γονείς’’ στο παιδί τους, η βαρβαρότητα και η σκληρότητα προς το γιό που πολέμησε για έναν άδειο σκοπό. Όταν το ίδιο σου το σπίτι γίνεται ο λάκκος με τα φίδια, τι μπορείς να κάνεις;

’’Οταν πλησιάζουμε στο Γιορκ, οι ανταύγειες του ουρανού, ωχρές, φωτίζουν ακόμα την πύλη του, τα μεσαιωνικά κάστρα, τα γοτθικά καμπαναριά και τους πύργους.

[…] Όμως, καθώς διαβαίνω τη γέφυρα, πάνω από το ποτάμι, κι ύστερα τη μεσαιωνική πόλη, τη Μικλ Γκειτ και μπαίνω στους στενούς δρόμους της παλιάς πόλης με τα χαρακτηριστικά εγγλέζικα σπίτια από σκουριασμένα τούβλα και μαύρα ξύλα, με τον πελώριο γοτθικό ναό του Αβαείου, από ωχρόν αμμόλιθο, που οι σαίτες του καρφώνονται στον ουρανό, αισθάνομαι πως τριγυρίζουν σαιξπηρικά φαντάσματα. Θα τα δω να ξεπορτίζουν, μαύρες σκιές, μες σε ομιχλώδεις γαλαρίες, να κατεβαίνουν απ’τους πύργους, τα καμπαναριά και τις τερατόμορφες υδρορροές, να σέρνουν τη σιδερένια πανοπλία τους στις επάλξεις.’’

Ο αφηγητής μας ξεκινά από μια υπέροχα σκοτεινή ιστορία μιας υπόσχεσης που δεν τηρήθηκε, μιας εντολής από ένα σκιώδη επισκέπτη που δεν εισακούστηκε, μια περίεργη ομίχλη σε ένα πλάνο μιας παλιάς κασέτας. Ακολουθούν οι υποσχέσεις για παρουσίες από την άλλη όχθη, μέσα στη νοσταλγία της παιδικής ηλικίας. Ένας από τους ομορφότερους σταθμούς λαμβάνει χώρα στο μαγευτικό Γιορκ, με το Αβαείο του, το σκοτάδι του, τα πνεύματα που πλημμυρίζουν τους δρόμους του. Μια φωτογραφική μηχανή γίνεται αιτία μιας βασανιστικής νύχτας αμφιβολιών και παράλογων φόβων που, παραδόξως, μοιάζουν απολύτως δικαιολογημένοι.

Αφήνωντας πίσω το μυστήριο της Αγγλικής γης, επίστρεφουμε στην πατρίδα μας. Ιωάννινα, ανάμεσα στην παράδοση, την Ιστορία και τη σύγχρονη πραγματικότητα. Θεσσαλονίκη, αναζητώντας το σπίτι μιας οικογένειας που σημάδεψε τον αφηγητή μας. Πάτρα, στη διάρκεια της Αποκριάς, κυνηγώντας ένα μάλλον καταδικασμένο καρδιοχτύπι. Κι ύστερα; Από την Κρήτη στο Μέτσοβο, ακούγωντας τον άνεμο, για να προσγειωθούμε στην Αθήνα, στην αυγή του 2000.

Ένα υπέροχο δείγμα βιογραφικής πεζογραφίας.