Το βιβλίο περιλαμβάνει τρία παραμύθια. Το πρώτο "Ο ψαράς και το ψαράκι" μας μιλάει για μια φτωχή κι αγαπημένη οικογένεια που βρίσκει την κότα με τα χρυσά αυγά ή, καλύτερα, το... ψάρι με τα χρυσά λεφτά και βλέπουμε πώς αυτό επηρεάζει τους χαρακτήρες και τις σχέσεις τους. Στο δεύτερο "Τα γράμματα το σκάνε" ο συγγραφέας φαντάζεται έναν κόσμο χωρίς αλφάβητο, λέξεις, κείμενα. Πόσο θα αντέχαμε σ\' ένα τέτοιο μέρος; Στο τρίτο "Η γοργόνα" μας μιλά για τη γοργόνα Δανάη και τον ψαρά Δημήτρη και δείχνει γι\' άλλη μια φορά πού μπορεί να μας οδηγήσει η απληστία. Ας ελπίσουμε ότι η αγάπη πάντα θα νικά.
Το βιβλίο προορίζεται για παιδιά 3-7 ετών κι όχι μόνο.

Ο μικρός Τούρκος Αχμέτ χάνει το πεύκο της αυλής και τον πατέρα του το ίδιο βράδυ, και καθώς απομένει ο μόνος άντρας της οικογένειας, πρέπει να δουλέψει για να ζήσει τη μάνα και τις αδερφές του. Μπαίνει, λοιπόν, στη δουλειά του θείου του κι όταν του ζητούν να σοβαντίσει τις αγιογραφίες μιας βυζαντινής εκκλησίας, δεν μπορεί. Νιώθει αυτά τα μάτια να κοιτάζουν το είναι του. Σύντομα θα μπαρκάρει και θα βρει ένα άλλο μέρος για να ζήσει ελεύθερος. Χρόνια πολλά μετά ο εγγονός του θα του κάνει ένα ανεκτίμητο δώρο.
Τα μάτια που ζωγράφισε η Εύη Τσακνιά, μοιάζουν με τα πορτρέτα του Φαγιούμ.
Το βιβλίο μιλά για την ειρηνική συνύπαρξη και τον σεβασμό σε άλλους πολιτισμούς και δικαίως έλαβε το βραβείο της Χρυσής Λίστας του ELNIPLEX.

Μία 37χρονη γυναίκα κρατά τα δύο τελευταία χρόνια αιχμάλωτη τη μητέρα της στο σπίτι. Γιατί συμβαίνει αυτό; Μήπως είναι σε κατ\' οίκον περιορισμό; Όλα περνούν απ\' το μυαλό σου μέχρι ν\' αρχίσουν οι αποκαλύψεις απ\' το παρελθόν των δύο γυναικών κι οι απανωτές ανατροπές. Το τέλος είναι πολύ δραματικό και μου θύμισε αρχαία τραγωδία. Ποιος είναι, τελικά, πιο ελεύθερος, ο δεσμώτης ή ο φυλακισμένος;

Διηγήματα ρεαλιστικά, δυστοπικά κι άλλα εντελώς φανταστικά όπως η "Νεκρή συνέντευξη" της συγγραφέα με τον μακαρίτη Τζορτζ Όργουελ.
Οι πρώτες τρεις κι οι τελευταίες τέσσερις ιστορίες είναι μια σπονδυλωτή αφήγηση για ένα ζευγάρι, τον Τιγκ και τη Νελ, πριν και μετά τον θάνατο του συζύγου . Εξετάζουν την κοινή ζωή, το πένθος και τα γηρατειά. Ξεχώρισα τη "Σατανική μητέρα μου", το "Κομφούζιο" καθώς και τα τελευταία της Νελ, όπου η ηρωίδα ανακαλύπτει ότι ο πεθερός της ίσως είχε δεσμό με τη Μάρθα Γκέλχορν, γνωστή πολεμική ανταποκρίτρια του Β\' Παγκοσμίου κι όχι μόνο.
Δεν είχα ξαναδιαβάσει Άτγουντ και μου άρεσε πολύ. Ευχαρίστως θα ξαναδιαβάσω.
Η μετάφραση θα μπορούσε να είναι καλύτερη, όπως κι η επιμέλεια.

Το βιβλίο μιλάει για τη γνωστή μοδίστρα Ρόζα Παρκς, που στις ΗΠΑ της δεκαετίας του \'50 αρνήθηκε να δώσει τη θέση σ\' έναν λευκό και πήγε στο δικαστήριο, γιατί αυτός ήταν ο νόμος. Αφηγείται τη ζωή της από τα παιδικά της χρόνια και μέχρι σχεδόν τη μετακόμιση στο Ντιτρόιτ μετά την επιτυχία του αγώνα του κινήματος των μαύρων για ίσα δικαιώματα, τουλάχιστον στα λεωφορεία. Βασίζονται όλα σε ιστορικά γεγονότα και πρόσωπα όπως ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, ο οποίος εμφανίζεται φυσικά στο βιβλίο καθότι ξεκίνησε κι αυτός από το Μοντγκόμερι της Αλαμπάμα, όπου ζούσε κι η Ρόζα. Στο επίμετρο παραθέτονται επιπλέον ιστορικές πληροφορίες που δε χώρεσαν στην πλοκή.
Η συγγραφέας έχει κάνει μεγάλη έρευνα και το βιβλίο με συγκίνησε πολύ.

Ένα αφήγημα για μια κοπέλα που ζει στην επαρχία με τη μητέρα της μετά τον θάνατο του πατέρα. Διαβάζει βιβλία και δίνει μήλα σε άγνωστους άντρες. Έχει μια μηλιά κι έχει και μιλιά, αλλά το χωριό απαιτεί από μια γυναίκα μόνη να ζητά συγγνώμη από έναν άντρα, ακόμα κι αν εκείνη έχει δίκιο.
Ωραίο βιβλίο, το τέλος με λίγη δόση μυστηρίου.

Στο βιβλίο αυτό ο ιδρυτής του γραφείου, Εγιάλ Βάιτσμαν, παρουσιάζει αναλυτικά τη μεθοδολογία του, συγκεκριμένα έργα που έχει αναλάβει ανά τον κόσμο όπως στην Παλαιστίνη, στην Ουκρανία, τη Γερμανία, καθώς και δυσκολίες ή προκλήσεις που αντιμετώπισαν εντός κι εκτός δικαστηρίου. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η συνέντευξη που παρατίθεται στο παράρτημα ανάμεσα στον επιμελητή της έκθεσης που έγινε στην Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών το 2019, “For Ever More Images” και τέσσερα μέλη του γραφείου, των διευθυντή Βάιτσμαν, την αναπληρώτρια διευθύντρια, Χριστίνα Βαρβία, τον ελληνόφωνο ερευνητή, Νικόλα Ζέμπασιης, και τον συντονιστή πεδίου για την Ελλάδα, Στέφανο Λεβίδη, που υπογράφει και την επιμέλεια του βιβλίου. Συγκεκριμένα μιλούν για την ιδιαιτερότητα της Ελλάδας και τη συμβολή τους στις έρευνες για τις δολοφονίες του Παύλου Φύσσα και του Ζακ Κωστόπουλου, όπου κλήθηκαν από τους γονείς να βοηθήσουν στη δικαστική διαμάχη. Εκεί εντόπισαν ανακρίβειες στις καταθέσεις των αστυνομικών και άλλα κενά στην επίσημη αφήγηση κι έδωσαν υλικό στους δικηγόρους των συγγενών για να ενισχύσουν τη θέση τους έναντι των δολοφόνων.

Το μοναδικό διήγημα που έγραψε ο Καβάφης είναι τρόμου κι εκτυλίσσεται κάτω απ\' τον καυτό αιγυπτιακό ήλιο.

2,5 αστέρια
Αύγουστος 1981: ο ακροδεξιός σύλλογος νοσταλγών της χούντας "Ελλήνων ήθος" πραγματοποιεί την ετήσια συνάντησή του στο ξενοδοχείο Απόλλων. Οι, ως επί το πλείστον ζάπλουτοι, φασίστες μαζεύονται για μια εβδομάδα για να καταπνίξουν τον φόβο τους και να ξορκίσουν το κακό (γι\' αυτούς) του Αντρέα που έρχεται με φόρα στις προσεχείς εκλογές τον Οκτώβριο του ίδιου έτους. Στο παρασκήνιο πουλούν λάθρα αρχαία και πολύτιμους πίνακες, ενώ μια θαραλλέα δικαστικός βρίσκεται εκεί για να τους ξεσκεπάσει και να τους μπουζουριάσει.
Το εξώφυλλο είναι τρομερό. Η ιδέα δεν είναι άσχημη. Η εκτέλεση με χάλασε. Από τα 26 κεφάλαια του βιβλίου τα 21 αφιερώνονται στην παρουσίαση καθενός από τους παρευρισκόμενους, το παρελθόν των οποίων έχει μπόλικες μελανές σελίδες με ελάχιστες εξαιρέσεις. Η πλειονότητα έχει αρχαιοπρεπή ονόματα, όπως το ψευδώνυμο του συγγραφέα, αν και δε νομίζω ότι συμμερίζεται τις απόψεις τους. Η καθαυτή δράση περιορίζεται στα τελευταία 3-4 κεφάλαια, ενώ το τέλος το μαθαίνουμε στον επίλογο. Παίζει πολύ υβρεολόγιο κι εντόπισα κάποια προφανή λάθη που θα είχε προλάβει μια στοιχειώδης επιμέλεια.
Από εμένα είναι τσου.

Στο δεύτερο αυτό βιβλίο της τριλογίας η φαντασία παραμένει σε μέτριο βαθμό. Βρίσκει έκφραση κυρίως στη χιλιόχρονη εμπόρισσα με το προσωνύμιο “Μάνα-Κουράγιο” και στο στοιχείο της συλλογικής ψευδαίσθησης, που εισάγει εδώ η Μπουραζοπούλου. Οι κάτοικοι κάθε πλευράς της Πρέσπας, βλέπουν διαφορετικό το φυσικό περιβάλλον, ακόμα κι όταν μετακινούνται σε διαφορετική πλευρά της λίμνης. Έτσι, ο Εμμανουήλ κι η Λούνα βλέπουν καταρρακτώδη βροχή όταν πηγαίνουν στη Βόρεια Μακεδονία, ενώ οι δρακολόγοι της ερήμου, βλέπουν τις βάρκες της ελληνικής πλευράς να αιωρούνται στον αέρα. Δεν υπάρχει γι’ αυτούς, τίποτ’ άλλο εκτός από άμμο.
Κι αυτό το έργο της συγγραφέα είναι ενορχηστρωμένο με μαεστρία όπου κάθε λεπτομέρεια δένει αριστοτεχνικά με τις υπόλοιπες, ενώ την αφήγηση εμπλουτίζει η παράλληλη ιστορία του Αλχημιστή και του μαθητή, που αναπτύσσεται και στα τρία βιβλία, παρακολουθώντας με τον δικό της τρόπο την πλοκή. Οι άνθρωποι και σ’ αυτό το βιβλίο αποδεικνύονται χειρότεροι από τον δράκο.
Θαυμάζω απεριόριστα την Ιωάννα Μπουραζοπούλου. Θεωρώ κάθε βιβλίο της, απ’ τα δύο που έχω διαβάσει, έπος και θέλω να διαβάσω όλα της τα έργα. Χαίρομαι που είναι γυναίκα κι Ελληνίδα.

Στο δεύτερο αυτό βιβλίο της τριλογίας η φαντασία παραμένει σε μέτριο βαθμό. Βρίσκει έκφραση κυρίως στη χιλιόχρονη εμπόρισσα με το προσωνύμιο “Μάνα-Κουράγιο” και στο στοιχείο της συλλογικής ψευδαίσθησης, που εισάγει εδώ η Μπουραζοπούλου. Οι κάτοικοι κάθε πλευράς της Πρέσπας, βλέπουν διαφορετικό το φυσικό περιβάλλον, ακόμα κι όταν μετακινούνται σε διαφορετική πλευρά της λίμνης. Έτσι, ο Εμμανουήλ κι η Λούνα βλέπουν καταρρακτώδη βροχή όταν πηγαίνουν στη Βόρεια Μακεδονία, ενώ οι δρακολόγοι της ερήμου, βλέπουν τις βάρκες της ελληνικής πλευράς να αιωρούνται στον αέρα. Δεν υπάρχει γι’ αυτούς, τίποτ’ άλλο εκτός από άμμο.
Κι αυτό το έργο της συγγραφέα είναι ενορχηστρωμένο με μαεστρία όπου κάθε λεπτομέρεια δένει αριστοτεχνικά με τις υπόλοιπες, ενώ την αφήγηση εμπλουτίζει η παράλληλη ιστορία του Αλχημιστή και του μαθητή, που αναπτύσσεται και στα τρία βιβλία, παρακολουθώντας με τον δικό της τρόπο την πλοκή. Οι άνθρωποι και σ’ αυτό το βιβλίο αποδεικνύονται χειρότεροι από τον δράκο.
Θαυμάζω απεριόριστα την Ιωάννα Μπουραζοπούλου. Θεωρώ κάθε βιβλίο της, απ’ τα δύο που έχω διαβάσει, έπος και θέλω να διαβάσω όλα της τα έργα. Χαίρομαι που είναι γυναίκα κι Ελληνίδα.

1885: ο Γερμανός εργολάβος Εμίλ Γκρόμαν φτάνει στο νησί για να λειτουργήσει τα ορυχεία σιδήρου της "Εταιρείας Μεταλλείων Σερίφου και Σπηλιαλέζα Λαύριον Α.Ε". Μαζί του έρχεται κι ο Δρακούλης Ανδρεάκος ως διερμηνέας, στην πραγματικότητα τυχοδιώκτης που δε σταματά πουθενά προκειμένου να κερδίσει.
Η Κατερινέτα Κούτρη είναι μια όμορφη νέα κοπέλα από φτωχή οικογένεια που ερωτεύεται τον Βενιαμίν της πιο πλούσιας οικογένειας του χωριού, τον Περσέα Κονόμο. Η δύο τους θα παντρευτούν κόντρα στη θέληση των οικογενειών τους και θα κάνουν έναν γιο, αλλά η ζωή θα είναι δύσκολη.
Η γραφή της Μαίρης Κόντζογλου είναι αρκούντως ποιητική και παράλληλα με τη σύγχρονη ιστορία παρουσιάζει και τον αρχαίο μύθο του Περσέα, της Ανδρομέδας αλλά και της Μέδουσας, βεβαίως-βεβαίως. Έχει κάνει έρευνα για το βιβλίο και κάποια από τα πρόσωπα που πρωταγωνιστούν είναι ιστορικά. Παρουσιάζει τη ζωή στη Σέριφο, αλλά και την Αίγυπτο, όπου μεταβαίνει ένας ήρωας, πρωτεργάτης του εργατικού κινήματος στην Ελλάδα, ο Κώνσταντης Σπέρας.
Η συγγραφέας κάνει μικρά σπόιλερ γι\' αυτά που θα ακολουθήσουν κι αυτό από μόνο του δε με πειράζει. Είναι ένας τρόπος γραφής. Αυτό που με πείραξε είναι ότι κάποιες απ\' αυτές τις αποκαλύψεις είναι για πράγματα που θα γίνουν στο δεύτερο βιβλίο. Η αφήγηση σταματά σ\' ένα σημείο, που δεν το λες χάπι εντ (όχι ότι είναι απαραίτητο, αλλά κορύφωση δεν υπάρχει) και ξέρεις ότι τα σημαντικά, όπως η ιστορική απεργία των μεταλλορύχων της Σερίφου έχει μείνει απέξω, προφανώς για τη συνέχεια. Δε λέω ότι έγινε επίτηδες, αλλά είναι σαν να εκβιάζει το ενδιαφέρον σου, τη στιγμή που νόμιζα ότι όλα αυτά, τουλάχιστον η απεργία θα χωρούσε σ\' ένα βιβλίο 600 σελίδων, όπως είναι αυτός ο πρώτος τόμος.

Ένα βιβλίο για τα παιδικά χρόνια του Νεύτωνα, του ανθρώπου που έθεσε τις βάσεις της φυσικής και της μαθηματικής επιστήμης.
Ο πατέρας του πέθανε πριν γεννηθεί κι η σχέση με τη μητέρα του δεν ήταν ποτέ καλή. Όταν, μάλιστα, εκείνη αποφάσισε να ξαναπαντρευτεί, τα πράγματα χειροτέρεψαν. Έθετε πάντα εμπόδια στην ανάπτυξή του, καθώς δεν έβλεπε τις δυνατότητές του παιδιού της.
Ο μικρός Άιζακ έβρισκε πάντα καταφύγιο στη φύση. Αυτή θ\' αποτελούσε τη σωτηρία και την έμπνευσή του, και θα τον βοηθούσε να βγάλει τα καλύτερα στοιχεία του χαρακτήρα του στην επιφάνεια. Άλλο μεγάλο καταφύγιο ήταν τα βιβλία. Εκεί ανακάλυψε τα μεγάλα θέματα του κόσμου με τα οποία καταπιάστηκε, αλλά και μεγάλα πνεύματα, που αναγκάστηκαν να καταπολεμήσουν τις αντιλήψεις της εποχής τους.
Το βιβλίο είναι πολύ τρυφερό και φωτίζει μια άγνωστη πτυχή της ζωής του μεγάλου επιστήμονα.

Φωλιάζει

Ένα πρωί
άνοιξα τα μάτια,
περπάτησα τον κόσμο
και κατάπια τον ήλιο.

"Έχω έναν ήλιο μέσα μου"
ουρλιάζω στις σκέψεις
κι εκείνες ανοίγουν τα φτερά τους
και γίνονται λευκά πουλιά,
που σκίζουν τον αέρα αναζητώντας σπίτι.

Κάθε φορά που ανοίγω το στόμα να φωνάξω,
εκείνος πνίγει το λυγμό μου και τον κάνει τραγούδι.
Λούζει τα σπλάχνα μου με φως
και χαϊδεύει τους εφιάλτες μου με τα ζεστά του χέρια.

Έχω έναν ήλιο μέσα μου
που φωλιάζει.
.
.
.
Ιδέα

Σήμερα φύτεψα μια Ιδέα
σ\' ένα ποτήρι•
εκεί που αδειάζουν οι σκέψεις,
εκεί που ο νους
ζητά
μέσα στη στασιμότητά του
να σκίσει τον αέρα,
να κοιτάξει τους ανθρώπους
από ψηλά
όπως του πρέπει κι όπως του ταιριάζει.

Ψηλά
στο σήμερα
ένα πουλί με μια ομπρέλα για φτερά.
.
.
.
Στην Ε.

Υπάρχουν πολλοί δρόμοι.
Δρόμοι που χάσαμε,
δρόμοι που δε βρήκαμε ποτέ,
δρόμοι που τρέξαμε πάνω τους
και δε θέλαμε να ξαναπατήσουμε,
δρόμοι που δυσκολευτήκαμε να ανέβουμε,
αλλά όταν τα καταφέραμε, αισθανθήκαμε τόσο υπέροχες
και δρόμοι που μας οδήγησαν στις πιο ωραίες πτώσεις.
Υπάρχουν όμως και δρόμοι που ονειρευτήκαμε
να περπατάμε πάνω τους ξυπόλυτες και να μη χορταίνουμε.

Αυτόν που θέλεις, φτιάξε τον, όπως ακριβώς τον ονειρεύτηκες.
Δύσκολο, όχι εύκολο.
Ανήφορο.

Για τις πιο ωραίες πτήσεις.

Στο βιβλίο βλέπουμε την ιστορία δύο φίλων που αποφασίζουν να διαπλεύσουν ολόκληρο τον Δούναβη με κανό! Ξεκινούν από τις πηγές του στη Γερμανία κι έχουν σκοπό να φτάσουν ως τις εκβολές του στη Μαύρη Θάλασσα. Εμείς τους πετυχαίνουμε στο μέσο της διαδρομής κάπου στη Ρουμανία νομίζω, μακριά από κατοικημένες περιοχές, όπου πιάνει ένας διαβολεμένος αέρας και βρίσκουν καταφύγιο σ\' ένα νησάκι μέσα στο ποτάμι όπου φυτρώνουν κάτι περίεργες ιτιές σε μέγεθος θάμνου. Δεν υπάρχει άλλος άνθρωπος εκεί, αλλά έχουν την αίσθηση ότι είναι ανεπιθύμητοι κι ότι πρέπει να γίνει κάποια θυσία. Το θέμα είναι ποιός θα είναι το σφάγιο.

Εύκολες γέννες

Ξυπνάω
κι είναι Ιούλιος.
Τα γεράνια μπλέκονται στα σίδερα του κρεβατιού
και στα δάχτυλα των ποδιών μου
(έχουν ακόμα κάλλους από τις πουέντ).
Ανοίγω την πόρτα που βγάζει στην πίσω αυλή
και καταπίνω φως.
Δεν θυμάμαι αν χθες σχόλασα στις πέντε ή στις έξι.
Έχω ξεχάσει το επίθετό μου.
Το γάλα της μαμάς
ο άρτος της γιαγιάς
πάνω στις δαντέλες.

Μοιάζουν τα πρωινά με χρόνια ήρεμα
--σαν εύκολες γέννες--

κάθε φορά μεγαλώνω ξανά από την αρχή.



Η Αμαζόνα

Την έβλεπα να μεγαλώνει
και να γεμίζει σημάδια
--μετά κατάλαβα ότι είναι μεταδοτικά,
το κοινό αίμα κοινά πονάει--

Πρώτα,
η νεκρομαντεία.
Μάτια γυρισμένα στο θεό.

Έπειτα,
τα σπασμένα γυαλιά στον κόλπο.

Πριν από λίγο,
ο κομμένος μαστός.
Αμαζόνα εξ\' ανάγκης.
Αγωνίστρια εξ\' επιλογής.

Κάθε μέρα
σηκώνει το τόξο της
και φεύγει για δουλειά
σφυρίζοντας μελωδίες
όπως κανένας άλλος.

Σ΄ ένα βίντεο κινουμένων σχεδίων των Financial Times που είδα πρόσφατα αναφέρεται ότι με τον ρυθμό που πάνε τα πράγματα η πλήρης ισότητα και σε πολιτειακό επίπεδο θα επέλθει το 2.400μΧ. Στον Άρη θα έχουμε φτάσει νωρίτερα.
Στο κόμιξ για παιδιά άνω των 14 ετών των Μάρτα Μπρέεν και Γένι Γιόρνταλ «Η πτώση της πατριαρχίας: η ιστορία του σεξισμού κι η αντίσταση των γυναικών», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Παπαδόπουλος σε μετάφραση Κρυστάλλης Γλυνιαδάκη, μαθαίνουμε την ιστορία της πατριαρχίας και του φεμινιστικού κινήματος από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Γενναίες γυναίκες που αντιστάθηκαν στα στερεότυπα των εποχών κι άλλες που δεν άντεξαν κι υπέκυψαν από το βάρος, όλες τιμούνται σ\' αυτό το βιβλίο. Επιστήμονες, καλλιτέχνες, θρησκευτικοί ηγέτες κι άντρες απανταχού της γης απαξιώνουν τις γυναίκες, λες κι οι ίδιοι δε γεννήθηκαν από γυναίκα, αλλά φύτρωσαν.
Στο τέλος του βιβλίου απονέμονται τα βραβεία των χειρότερων σεξιστών. Το χάλκινο μετάλλιο παίρνει ο Απόστολος Παύλος με το «Δεν ανέχομαι η γυναίκα ούτε να διδάσκει, ούτε να κυβερνά τον άντρα, παρά μόνο να σιωπά». Το ασημένιο ο Ζαν Ζακ Ρουσό με το αμίμητο «Πρωταρχικός σκοπός της γυναίκας είναι να ικανοποιεί τον άντρα» και το χρυσό μετάλλιο παίρνει ο χειρότερος σεξιστής όλων των εποχών, ο υπέρτατος Αριστοτέλης, βεβαίως-βεβαίως, ο οποίος κόντρα σε όσα υποστήριζε ο, επίσης μεγάλος φιλόσοφος δάσκαλός του Πλάτων, έλεγε ότι «το να είσαι γυναίκα είναι φυσικό μειονέκτημα. Οι γυναίκες είναι πιο ζηλιάρες, πιο εριστικές από τους άντρες και πιο απρεπείς. Είναι πιο τεμπέλες, πιο αναξιόπιστες, πιο ασθενικές και δε χρειάζεται να τρώνε και τόσο»!
Προσωπικά, πάντως, απ\' αυτά που διάβασα στο βιβλίο το χειρότερο μου φάνηκε του Ουίλιαμ Μπάροουζ «η γυναίκα είναι ένα εξελικτικό λάθος που πρέπει να εξαλειφθεί».

Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε δύο παράλληλες αφηγήσεις. Η μία ενός εβραίου που διέφυγε της σύλληψης κατά τη γερμανική κατοχή στη Γαλλία χρησιμοποιώντας ψεύτικη ταυτότητα και η δεύτερη είναι η αφήγηση των παιδικών αναμνήσεων του συγγραφέα από την επαρχιακή Γαλλία στα χρόνια του Β\' Παγκόσμιου Πολέμου που κι αυτός ως εβραιόπουλο κρυβόταν. Στην αρχή αυτές οι δύο αφηγήσεις συνδέονται σε σημείο που να μπερδεύεις τον έναν ήρωα με τον άλλον γιατί η εθνικότητα κι οι εμπειρίες μοιάζουν, αλλά μετά η πρώτη αφήγηση παίρνει έναν εντελώς διαφορετικό χαρακτήρα. Μιλά για ένα εξωτικό νησί της Γης του Πυρός, το W, όπου οι άνθρωποι - βασικά, οι άντρες - ζουν με βάση τον αθλητισμό και τα ολυμπιακά ιδεώδη αντεστραμμένα σε σημείο που να μη διαφέρουν πολύ από τη ζωή σ\' ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης, αν εξαιρέσουμε τους θαλάμους αερίων, οι οποίοι στην προκειμένη προορίζονται για τις γυναίκες.
Είναι ένα περίεργο βιβλίο.

Η Ελένα, λοιπόν, είναι μια γυναίκα 65 ετών, που πάσχει από μια ιδιαίτερα επιθετική μορφή Πάρκινσον, την οποία γυναίκα φρόντιζε η κόρη της Ρίτα μέχρι τον βίαιο θάνατό της πριν από τρεις μήνες. Όλοι θεωρούν το συμβάν αυτοκτονία, η Ελένα, όμως, ξέρει ότι είναι φόνος κι, επειδή η ίδια είναι ανύμπορη λόγω "Αυτής, της πουτ@ν@ς της αρρώστιας", ψάχνει κάποιο, ένα σώμα ικανό κι όχι δυσκίνητο σαν το δικό της, να τη βοηθήσει να διαλευκάνουν μαζί το έγκλημα, αφού η αστυνομία δεν την ακούει.
Είχα διαβάσει την υπόθεση και νόμιζα ότι το βιβλίο θα ήταν κάποιου είδους αστυνομικό, αλλά είναι πολύ περισσότερα. Έχει ως θέμα τη μητρότητα, επιθυμητή και μη, ένα θέμα επίκαιρο, το οποίο αποτελεί έναν υπαρκτό κίνδυνο οπισθοδρόμησης της κοινωνίας, ακόμα κι αν το προωθούν αυτές τις μέρες στην Ελλάδα, για να ξεχάσουμε άλλα διαφορετικού μεγέθους. Μιλάει, επίσης, για την υποκρισία των θρησκόληπτων που ξέρουν να κρίνουν και θέλουν να ελέγχουν ξένα σώματα, αλλά όταν έρχεται η ώρα ν\' αναλάβουν οι ίδιοι ευθύνες, δε διστάζουν να σκοτώσουν ανθρώπους που έχουν γεννηθεί. Οι γυναίκες δεν είναι παιδομηχανές, ούτε προορίζονται να γίνουν γονείς περισσότερο απ\' ό,τι οι άνδρες, κι όταν πιέζονται έχουμε φαινόμενα όπως αυτό στην Κρήτη, που εννοείται ότι είναι καταδικαστέα.

Οι ιστορίες της έχουν όλες γυναίκες ηρωίδες, με άνοια, ρομά, λεσβίες, γυναίκες που χάνουν τα χέρια τους, θηλυκά ρομπότ. Διηγήματα που μιλούν για το τέλος του κόσμου για θυσίες και για νέα ξεκινήματα. Αγαπημένη μου ιστορία η «Βλάβη».

Ο μεγάλος συγγραφέας γράφει για την γαλλική πόλη Μποζανσί που είχε ένα πολύ μεγάλο ποτάμι, τον Λίγηρα. Οι κάτοικοι δεν είχαν χρήματα για γέφυρα και για να το περάσουν, έπαιρναν βάρκες.
Ο διάβολος, όμως, διαβάζει εφημερίδες και του ήρθε μια καλή ιδέα! Πήγε, λοιπόν, στον Δήμαρχο και του πρότεινε να φτιάξει σ\' ένα βράδυ μια γέφυρα με έναν όρο, να πάρει μαζί του όποιον περάσει πρώτος. Αλλά, ο Δήμαρχος ήταν πιο πονηρός απ\' τον διάβολο και μπόρεσε να τον ξεγελάσει. Ντροπή στον Δήμαρχο που έβρεξε τη γατούλα και δε νοιάστηκε για την τύχη της. Τουλάχιστον, ο διάβολος της φέρθηκε καλά στο βιβλίο, γιατί, όπως έλεγε κι ένας Πάπας, είναι φίλοι.

Τι βιβλίαρος είναι αυτός;! Τι έπος;!
Ξεκίνησα να διαβάζω αυτό το βιβλίο το καλοκαίρι που είχε μπει όλη η τριλογία σε μια λέσχη ανάγνωσης. Το άφησα επειδή ήταν μεγάλο κι όχι γιατί δεν μου άρεσε, ίσα-ίσα. Το ξανάπιασα τα Χριστούγεννα, γιατί δεν μπορούσα να το αναβάλλω άλλο.
Είμαστε στον σύγχρονο κόσμο, ίσως μερικές δεκαετίες αργότερα, όπου αλλάζει μόνο το πολιτικό σκηνικό προς την κατεύθυνση της παγκοσμιοποίησης. Οι δύο Πρέσπες έχουν ενωθεί σε μια μεγάλη λίμνη με τρεις όχθες, της Ελλάδας, της Αλβανίας και της Βόρειας Μακεδονίας. Υπάρχει ένας δράκος που βιάζει, ακρωτηριάζει και σκοτώνει κόσμο, ένα υπερφυσικό ον, για το οποίο έχουν αναπτυχθεί διάφορες θεωρίες σε κάθε πλευρά της λίμνης. Ομάδες δρακολόγων προσπαθούν να ερμηνεύσουν το φαινόμενο και το ον με διάφορες ευφάνταστες θεωρίες που διαφέρουν ριζικά από όχθη σε όχθη.
Το βιβλίο επικεντρώνεται στους ήρωες της πρώτης δρακολογικής ομάδας που εμφανίστηκε πριν από 20 χρόνια, των πεζογράμματων. Μας συστήνει τα άτομα, τον τρόπο που συναντήθηκαν και τη θεωρία τους που βασίζεται στη ραψωδία λ της Οδύσσειας, όπου ο Οδυσσέας κατεβαίνει στον Άδη - και πρέπει να διαβάσω. Αργότερα εμφανίστηκαν κι άλλες ομάδες κι ο δράκος κατέληξε τουριστικό προϊόν με ονομασία προέλευσης.
Αυτό που κάνει η Μπουραζοπούλου δεν το έχω ξανασυναντήσει. Δημιουργεί έναν ολόκληρο κόσμο κι εξετάζει μία μία τις λεπτομέρειές του, που όλες δένουν γερά μεταξύ τους. Όταν το ξεκινάς νομίζεις ότι είναι ένα βιβλίο φαντασίας, αργά ή γρήγορα, όμως, καταλαβαίνεις ότι πρόκειται για ένα πολιτικό βιβλίο.

Μία όχι και τόσο ωραία πρωία, λοιπόν, ο Γκρέγκορ Σάμσα ξυπνάει και τι να δει; Έχει μεταμορφωθεί σε τεράστιο έντομο! Επιπλέον, έχασε το τρένο για τη δουλειά καθώς δεν άκουσε το ξυπνητήρι που χτυπά δυνατά. Τώρα πρέπει να τρέξει, αν θέλει να προλάβει το επόμενο. Πρώτα, όμως, θα πρέπει να σηκωθεί απ\' το κρεβάτι κι αυτό αποδεικνύεται ιδιαίτερα δύσκολο κατόρθωμα, έτσι που είναι πλακουτσωτός.
Οι δικοί του έχουν αρχίσει ν\' ανησυχούν, γιατί πέντε χρόνια τώρα δεν έχει αρρωστήσει ποτέ, ώστε να μη δουλέψει. Δεν μπορούν να μπουν, όμως, στο δωμάτιο, γιατί ο Γκρέγκορ έχει κλειδώσει, συνήθεια που απέκτησε στα ξενοδοχεία που διέμενε ως πλασιέ.
Σύντομα την πόρτα χτυπάει ο επιστάτης από τη δουλειά που ήρθε να δει γιατί άργησε και του κάνει παρατήρηση μπροστά στους γονείς του. Αργά η γρήγορα η πόρτα ανοίγει κι (ω της εκπλήξεως) το θέαμα που αντικρίζει η οικογένεια κι ο επιστάτης είναι απίστευτο.
Στη συνέχεια παρακολουθούμε τις σχέσεις του Γκρέγκορ με την οικογένεια, όσες του επιτρέπει, δηλαδή, η μεταμόρφωση, οι οποίες ήταν ήδη χαλαρές, να γίνονται όλο και χειρότερες.
Σ\' αυτό το κορυφαίο έργο του, ο Κάφκα εξετάζει την αποξένωση των ανθρώπων και το πόσο αδιέξοδη μπορεί να γίνει η ζωή, είτε είσαι ζωύφιο είτε όχι.

Ο τίτλος είναι πολύ ευφάνταστος, όπως κι ο προηγούμενος της συγγραφέα ("Τραγουδώ εγώ και το βουνό χορεύει"), αλλά το βιβλίο δε μου ταίριαξε.
Μια οικογένεια γυναικών ζει σ\' ένα σχετικά απομονωμένο αγρόκτημα στην οροσειρά Γκιγερίες στην Ισπανία στα μέσα του προηγούμενου αιώνα. Η μητέρα κάνει συμφωνία με τον διάβολο, για να αποκτήσει απόγονο, αλλά τα πράγματα δεν πηγαίνουν όπως θα ήθελε. Πολλές ηρωίδες που δυσκολευόμουν να ξεχωρίσω, παιδιά που δε γεννιούνται αρτιμελή και κάπου στο βάθος ο ισπανικός εμφύλιος. Μου αρέσει το είδος του λαογραφικού τρόμου, αλλά η συγκεκριμένη εκτέλεση δε με ενθουσίασε.

Τα ποιήματα είναι όλα γραμμένα με πεζά και δεν έχουν σημεία στίξης, με σκοπό να αιχμαλωτίσουν όλες τις πιθανές ερμηνείες. Στην πλειονότητά τους αποτελούν σκέψεις για το επέκεινα, δηλαδή ό,τι κείται πέρα από τον άνθρωπο, σκέψεις για τη ζωή και για τον θάνατο που αυτή επιφέρει. Ο ποιητής επιλέγει ν’ αναμετρηθεί με αυτό το δύσκολο θέμα, που οι άνθρωποι προτιμούν να ξεχνούν, και, παρόλο που τυγχάνει μηχανικός στο επάγγελμα, δηλαδή μετατρέπει αφηρημένες σκέψεις σε κάτι υλικό, καταφέρνει και το αντίθετο, δηλαδή να μετουσιώσει την ύλη σε πνεύμα.
.
.
.
εκ του μη όντος

πως το κορμί
είναι ακόμη όρθιο
το δείχνει
η σκιά του
που μας ακολουθεί

τι ειρωνεία
να πηγάζει η ζωή
από κάτι ανύπαρκτο
.
.
.
γαλήνη

οι επιτύμβιες στήλες
τη γαλήνη των κεκοιμημένων
προστατεύουν

με αυτές συνομιλούν
οι φίλοι
οι περαστικοί προσκυνητές

έτσι που κανείς
να μην μπορεί
να τους ταράξει
.
.
.
REM

κολυμπούσα
σε μια άγνωστη θάλασσα

τον εαυτό μου
είχα αφήσει
πίσω στην στεριά
όπου δεν ήθελα πια να γυρίσω

όταν ξαφνικά
είδα μπροστά μου
την παραλία
και τα σαντάλια μου
στην ίδια θέση
.
.
.
infe
o

στην σκοτεινή κοιλάδα των Τεμπών
τις στάχτες διώξτε μακριά

αυτές
που στις ψυχές επάνω μείνανε
καθώς σαν λαίλαπα τις διαπέρασε
της απώλειας η άφατη θλίψη
.
.
.
το βέλος του χρόνου

η γραμμή της ζωής
τον χρόνο
αντίθετα διαπερνά

το παρελθόν χαράζει
με οδηγό το μέλλον

το βλέμμα της στραμμένο
σταθερά στο παρόν
.
.
.
ελπίδα

σέρνουμε
την ζωή μας
χωρίς νόημα
πάνω από ώρες
ατέλειωτες
κενές

ελπίζοντας το σήμερα
να γίνει χθες
κι η μοναξιά μας
ποίημα

Σήμερα είναι παγκόσμια ημέρα αλληλεγγύης στον παλαιστινιακό λαό, γιατί κράτος δεν υπάρχει, παρότι τα σύνορά του προβλέπονταν όταν ιδρύθηκε το κράτος του Ισραήλ.
Το βιβλίο ξεκινά από την αρχή της ιστορίας του κράτους του Ισραήλ που θεωρεί εαυτό αντιαποικιακό εναντίον των Άγγλων χωρίς να αναγνωρίζει ότι υπάρχει άλλος λαός στην περιοχή - κι αν υπάρχει τόσο το χειρότερο γι\' αυτόν. Αφηγείται όλες τις αποτυχημένες προσπάθειες επίλυσης του μεσανατολικού και τους λόγους αποτυχίας τους. Εξηγεί, τέλος, ότι η ύπαρξη της Χαμάς εξυπηρετεί το Ισραήλ, το οποίο επιτρέπει τη χρηματοδότησή της από αραβικές χώρες. Η Χαμάς έχει εκλεγεί ως κυβέρνηση στη Λωρίδα της Γάζας ενώ η Φατάχ στη Δυτική Όχθη (του Ιορδάνη ποταμού). Οι δύο αυτές πλευρές δύσκολα συνεννοούνται κι αυτό δίνει την αφορμή στους Ισραηλινούς να μην αναγνωρίζουν καμία επίσημη παλαιστινιακή αρχή με την οποία θα έπρεπε να συνομιλήσουν.
Όπως λέει κι ο Ελίας Χούρι, οι Παλαιστίνιοι είναι οι Εβραίοι των Εβραίων.

Η Ράσελ σ\' αυτό το βιβλίο εξετάζει την ιστορία του όρου γυναικοκτονία από την πρώτη εμφάνισή του σ\' ένα αγγλικό κείμενο το 1801 μέχρι και σήμερα που κάποιοι αρνούνται να τον αναγνωρίσουν παραβλέποντας με αυτόν τον τρόπο και το φαινόμενο της έμφυλης βίας και γενικά του ρατσισμού ενάντια στις γυναίκες και τις θηλυκότητες.
Η συγγραφέας εξετάζει τις διαφορετικές σημασίες κι ορισμούς του όρου ανά την υφήλιο και ταυτόχρονα τις διαφορετικές εκδοχές αυτού του ρατσισμού και της βίας. Σε πολλές χώρες της Ασίας πχ. η γυναικοκτονίες συχνά γίνονται κι από γυναίκες που παραμελούν τις κόρες τους σε σημείο που να τις αφήνουν να πεθάνουν ή στρέφονται ενάντια σε γυναίκες της οικογένειας, πχ. νύφες, υποστηρίζοντας τους άντρες.
Διαχωρίζει τους δύο ισπανικούς όρους femicidio (η πράξη της γυναικοκτονίας) και feminicidio (το γενικότερο φαινόμενο) κι ααφέρεται στο γεγονός ότι ο αγγλικός όρος για το ανθρώπινο είδος είναι mankind, όπου man σημαίνει άνθρωπος κι άντρας. Κι εδώ να προσθέσω μια αιρετική ετυμολογία της ελληνικής λέξης άνθρωπος, που μας είχε δώσει ο καθηγητής Καραγιάννης στο λύκειο, όχι επειδή τον υποστήριζε, αλλά επειδή ήξερε ότι έτσι λειτουργεί ο κόσμος. Ο φιλόλογος μας έλεγε, λοιπόν, ότι αν ο άνθρωπος προερχόταν απ\' το άνω θρώσκω, θα λεγόταν άνθρωκος, λόγω της λειτουργίας της γλώσσας και των μετατροπών των συμφώνων. Υποστήριζε ότι προέρχεται απ\' το ανδρός όψις, καθότι όταν δημιουργήθηκε η λέξη τ\' αρχαία χρόνια, οι γυναίκες θεωρούνταν κατώτερο είδος σε σημείο που να μην τους επιτρέπεται να βγουν απ\' το σπίτι. Άνθρωπος ήταν ο άντρας και φοβάμαι ότι θεωρείται ακόμα.

Μια μέρα (μιας Μαίρης) ένας παππούς κι ο εγγονός του, που μένουν στου Ζωγράφου, πέφτουν πάνω στο μνημείο που υπάρχει στην περιοχή για τον 5χρονο Δημήτρη Θεοδώρα, που σκοτώθηκε από ελεύθερο σκοπευτή στις 17-11-73. Ο παππούς συγκινείται και συγχίζεται και ξεκινά μια μακρινή βόλτα με τον μικρό στην Αθήνα. Οι δύο μαμάδες του μικρού δεν του έχουν μιλήσει για το Πολυτεχνείο και τη χούντα, οπότε αναλαμβάνει ο παππούς κι, επειδή η χούντα δεν προέκυψε απ\' το πουθενά, κάνει μια μικρή αναδρομή στο τι προηγήθηκε στη χώρα. Περιγράφει τη ζωή κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, λέξης που δυσκολεύει τον εγγονό, κι ό,τι αυτή συνεπαγόταν για όποιον δεν συμφωνούσε.
Η βόλτα τους τους φέρνει στη Βουλή, όπου προσπερνούν τη φωτογραφία του Ιάσονα Λαλαούνη, και στη Γλάδστωνος, όπου σκοτώθηκε ο Ζακ και στη διάρκεια της κατοχής αντιστασιακή οργάνωση είχε βάλει βόμβα στα γραφεία των δωσιλόγων. Τέλος φτάνουν στο Πολυτεχνείο.
Το βιβλίο περιλαμβάνει ένα χρονολόγιο της δικτατορίας από το 1967 ως το \'75 και σκίτσα των ταυτοποιημένων 24 νεκρών του Πολυτεχνείου, μαζί με χάρτη των σημείων δολοφονίας τους. [Στο διάστημα που γραφόταν το βιβλίο ταυτοποιήθηκε κι 25ος, ενώ οι τραυματίες ξεπερνούσαν τους 1000]. Τέλος, υπάρχει το επίμετρο ενός εκπαιδευτικού με το ψευδώνυμο Μπαμπάλ, που προτείνει δραστηριότητες για γονείς και δασκάλους. Συνολικά είναι ένας πολύ ωραίος τρόπος να μιλήσουμε στα παιδιά γα το θέμα.

Ο Άντρις στηλιτεύει από την αρχή το κίνημα αυτό και κυρίως τη βία που το συνόδευσε κι είναι, άλλωστε βασική αρχή του. Μιλά αναλυτικά για τον Μουσολίνι, που ξεκίνησε ως σοσιαλιστής που υποστήριζε τη συμμετοχή της Ιταλίας στον Α\' Παγκόσμιο Πόλεμο, στράφηκε εναντίον των συντρόφων του που διαφωνούσαν, κι έπειτα εγκατέλειψε την κεντροαριστερά για πολύ πιο συντηρητικές κατευθύνσεις. Η βία αυτή περιλάμβανε όποιον διαφωνούσε με το κίνημα με σημεία καμπής τη δολοφονία δύο αντιπολιτευόμενων βουλευτών (Ματεότι κι Αμέντολα).
Ο συγγραφέας, σε μια κριτική θεατρικής παράστασης, όπου οι θεατές πετούσαν ζαρζαβατικά στους ηθοποιούς και δεν τους άφηναν να μιλήσουν, αποτυπώνει το όλο κλίμα που επικρατούσε στη γείτονα και υπέθαλψε τη γέννηση και την άνοδο αυτού του ακραίου κινήματος.

Η ιστορία ξεκινά από τα άγουρα χρόνια στην Κύμη, όπου ο μικρός Γιώργος, γιος του Δημάρχου, αγαπούσε το βιολί κι ήταν τόσο καλός μαθητής που μπήκε στο Πανεπιστήμιο σε ηλικία 15 χρονών. Αφού υπηρετεί στο στρατό ως γιατρός κι απολύεται επιστρέφει στην Εύβοια, αλλά κάτι τον βασανίζει. Ο πατέρας του το βλέπει αυτό και τον στέλνει για μεταπτυχιακές σπουδές στη Γερμανία.
Όταν γυρνάει και πάλι στην Κύμη, είναι ένας άλλος άνθρωπος και σύντομα γνωρίζει τη μέλλουσα σύζυγό του Μάχη σ\' έναν αντισυμβατικό γάμο, της οποίας η συμμετοχή στην έρευνά του αργότερα θα είναι καθοριστικής σημασίας. Το νεαρό ζευγάρι σύντομα φεύγει για τη Μασσαλία, αλλά ξεσπούν οι Βαλκανικοί πόλεμοι κι επιστρέφει στην πατρίδα για να υπηρετήσει ως έφεδρος ανθυπίατρος. Όταν τελειώνουν, η Αμερική τους περιμένει. Εκεί μετά από διάφορες δυσκολίες και προκλήσεις θα γίνει ο γνωστός σε όλον τον κόσμο Δρ. Παπ.
Το σχέδιο είναι πανέμορφο και το βιβλίο μας δείχνει όλη τη ζωή του μεγάλου ερευνητή με τις άγνωστες πλευρές της. Η έκδοση έλαβε τιμητική διάκριση από τα διεθνή βραβεία νεανικής λογοτεχνίας White Ravens.