Το συγκεκριμένο βιβλίο αποτελεί επαυξημένη/εμπλουτισμένη επανέκδοση, παλαιότερου έργου του συγγραφέα και αποτελεί την πιο αναλυτική, τεκμηριωμένη και εν τέλει ολοκληρωμένη μελέτη που υπάρχει για το λεγόμενο Κυπριακό Ζήτημα, στην πιο κρίσμη περίοδό του (1950-1975). Πλήρης ανάλυση των πολιτικών, στρατιωτικών και διπλωματικών γεγονότων εκείνης της περιόδου, με χρησιμοποίηση πολύ μεγάλου όγκου και εύρους πηγών (πρωτογενών, δευτερογενών αλλά και αδημοσίευτων). Έργο απαραίτητο για τους μελετητές και ερευνητές της ιστορίας εξωτερικής πολιτικής/διεθνών σχέσεων, αλλά και της νεοελληνικής ιστορίας γενικότερα.

Πολύ ενδιαφέρον και χρήσιμο βιβλίο σχετικά με την ιστορία και το περιεχόμενο της μεταπολιτευτικής παραγωγής βιβλίων, προερχόμενης από εκδοτικούς οίκους της λεγόμενης \'\'άκρας δεξιάς\'\' και του εθνικιστικού (αλλά και εθνικοσοσιαλιστικού) χώρου γενικότερα. Η συγγραφέας είναι σαφώς αντίθετη ιδεολογικά με το αντικείμενο της έρευνάς της, αλλά προσεγγίζει το θέμα επιστημονικά. Το βιβλίο θα άξιζε 5 αστέρια, αν μείωνε ελαφρώς τον αριθμό των σελίδων που αναφέρονται σε ξένους (ευρωπαϊκούς) εκδοτικούς οίκους και αν δεν είχε κάποια χτυπητά λάθη (σελ. 234 για την ιδεολογία του ΛΑ.Ο.Σ., σελ. 201 για τον Δημήτρη Ευαγγελίδη, σελ. 142 για τον Δημήτρη Μιχαλόπουλο και την δήθεν συγγένειά του με τον Γρηγόρη Μιχαλόπουλο, σελ. 198 για τον Nors Josephson και μερικά ακόμη) που εντούτοις θεωρώ ότι δεν έγιναν εσκεμμένα, αλλά ήταν αποτέλεσμα ελλιπούς έρεύνης.

Τον συγγραφέα τον είχα σε εκτίμηση, αλλά φαίνεται ότι το έχει \'\'χάσει\'\' τα τελευταία χρόνια, βυθισμένος στις ιδεοληψίες και τις εμμονές του, τις οποίες προσπαθεί να περάσει μέσα στη μέταλ μουσική, ή μάλλον πιο σωστά, να ερμηνεύσει τη μέταλ μουσική υπό το δικό του πρίσμα και πεποιθήσεις. Επίσης επιμένει να μπλέκει σε γνωστικά πεδία (εκτός μουσικής) που εμφανώς δεν κατέχει, οπότε επάξια κερδίζει τον τίτλο του ξερόλα! Στο καθαρά μουσικοιστορικό πεδίο τώρα, Θέσεις τύπου \'\'οι Black Sabbath δεν ήταν μέταλ\'\', \'\'οι Led Zeppelin δεν επηρέασαν το μέταλ\'\', \'\'το μέταλ ξεκινάει το 1979\'\', είναι εκτός τόπου και χρόνου και εντελώς ατεκμηρίωτες.

Όποιος επιθυμεί ουσιαστική πληροφόρηση για το ζήτημα του δωσιλογισμού επί Κατοχής, ας αναζητήσει αυτό το έργο (τον παρόντα πρώτο τόμο όπως και και τον δεύτερο τόμο του έργου), από τον αείμνηστο Κούκουνα. Όσοι θέλουν να είναι in και trendy και να ικανοποιούν πρωτίστως τις ιδεοληψίες τους, ας προμηθευτούν το βιβλίο το σχετικό για τον δωσιλογισμό, από τον δήθεν ειδικό συγγραφέα που προβάλλεται μανιωδώς από το σύστημα πρόσφατα.

Εμβληματικό βιβλίο της λεγόμενης παρα-ιστορίας. Ο Πασσάς ήταν ο πρωτεργάτης της λογικής του αυτοχθονισμού και του πανελληνισμού, με την έννοια ότι όλα ξεκινούν και τελειώνουν στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τις θεωρίες του Πασσά, οι Έλληνες είναι αυτόχθων λαός από καταβολής κόσμου και ταξίδεψαν σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης ήδη από την προϊστορική εποχή, εκπολιτίζοντας όλους τους λαούς και μην δεχόμενοι πολιτιστικές επιδράσεις από κανέναν άλλο (απόρριψη της φοινικικής προέλευσης του αλφαβήτου κλπ)! Λάθος πληροφορίες για το πότε συνέβη η καταβύθιση της Αιγηίδας (σκόπιμο λάθος του Πασσά για να ταιριάξει με τις θεωρίες του) και αυθαίρετη χρόνολόγηση των ορφικών ύμνων (παρακάμπτοντας την άποψη του Κ. Χασάπη, στου οποίου τη μελέτη υποτίθεται ότι βασίστηκε ο Πάσσας), αποτελούν τη βάση των θεωριών του συγγραφέα, συν μπόλικο σιωνισμό, ο οποίος είναι υπεύθυνος για όλα τα δεινά του ελληνισμού, σύμφωνα με τον συγγραφέα. Η οπτική αυτή απετέλεσε το πρότυπο για μεταγενέστερους συγγραφείς όπως ο Πλεύρης, ο Γεωργαλάς, ο Βελόπουλος, ο Μαντινάος, ο Μυτιληναίος, ο Φουράκης, ο Αυφαντής κ.α. που έγραψαν αναλόγως και ανακυκλώνοντας κατά βάση τα επιχειρήματα του Πασσά (και του Λίβα). Το βιβλίο συνίσταται μόνο σε αυτούς που θέλουν να μελετήσουν την ιστορία των θεωριών συνωμοσίας και ψευδοιστορίας. Από εκεί και πέρα, προφανώς και θα ενδιαφέρει τους διάφορους ονειροπαρμένους που θεωρούν πως ολόκληρο το σύμπαν συνωμοτεί κατά της "αληθινής ελληνικής ιστορίας" και που αδυνατούν να κατανοήσουν πως ζητήματα προϊστορικής αρχαιολογίας και γλωσσολογίας, είναι αρκετά εξειδικευμένα προκειμένου να τα πραγματεύονται διάφοροι στρατιωτικοί, δημοσιογράφοι και δικηγόροι. Αδυνατούν επίσης να κατανοήσουν πως εθνικισμός δεν σημαίνει αποδοχή ψευδοεπιστημονικών θεωριών. Ως αντίδοτο στην ασθένειά τους, προτείνω να διαβάσουν το βιβλίο του Δημήτρη Ευαγγελίδη "Μη Συμβατικές Θεωρίες, Οι Κερδοσκόποι του Ελληνισμού και ο Φενακισμός των Αφελών".

Μαζί με το βιβλίο του Michael Llewellyn Smith, μακράν τα κορυφαία βιβλία για την Μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή, λόγω της ψύχραιμης οπτικής, της αναλυτικότητας και της άριστης τεκμηρίωσης μέσα από πληθώρα πηγών, αδημοσίευτων και δημοσιευμένων.

Μαζί με το βιβλίο του Σωτήρη Ριζά, μακράν τα κορυφαία βιβλία για την Μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή, λόγω της ψύχραιμης οπτικής, της αναλυτικότητας και της άριστης τεκμηρίωσης μέσα από πληθώρα πηγών, αδημοσίευτων και δημοσιευμένων.

Το μεταξικό καθεστώς ως προς τη φύση και την ιδεολογία του, έχει πλέον εξεταστεί πολύ αναλυτικά και τεκμηριωμένα, μέσα από κορυφαίες μελέτες, όπως του καθηγητή Σπυρίδωνα Πλουμίδη, τη συνόπτική βιογραφία του Μεταξά που έχει γράψει η Μαρίνα Πετράκη και το συλλογικό έργο σε επιμέλεια Θάνου Βερέμη, "Ο Μεταξάς και η Εποχή του". Το νέο αυτό έργο, όσο και αν προσπαθούν οι επιμελητές να παρουσιάσουν ότι προσφέρουν κάτι νέο στη βιβλιογραφία, στην πραγματικότητα δεν προσφέρουν απολύτως τίποτα. Δήθεν φρέσκια επιστημονική ματιά, αλλά στην πραγματικότητα παμπάλαιες ιδεοληψίες.

Για τον δωσιλογισμό επί Κατοχής έχουν γραφτεί αρκετά αξιόλογα βιβλία, από τα οποία ξεχωρίζουν τα έργα των Σπύρου Γασπαρινάτου, Δημοσθένη Κούκουνα και το συλλογικό σε επιμέλεια Χάγκεν Φλάισερ, Ηλία Νικολακόπουλου και Ιάκωβου Μιχαηλίδη "Εχθρός Εντός των Τειχών". Το βιβλίο του Χαραλαμπίδη δεν έχει να προσθέσει απολύτως τίποτα σε αυτά που ήδη ξέρουμε, πέρα από την στρατευμένη οπτική του.

Ασχέτως αν συμφωνεί ή διαφωνεί κάποιος με τις αναλύσεις και την ιδεολογική οπτική του ΚΚΕ, είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι έχουν το θάρρος να κάνουν επανεκτιμήσεις γεγονότων και καταστάσεων. Κατόπιν λοιπόν των συντριπτικών στοιχείων που έχουν προκύψει όλα αυτά τα χρόνια στην ιστορική έρευνα, το ΚΚΕ παραδέχεται επιτέλους ότι το στρατιωτικό κίνημα που εξερράγη την 21η Απριλίου 1967, δεν προέκυψε με προετοιμασία ή υποδείξεις των ΗΠΑ, αλλά ήταν εσωτερική ελληνική υπόθεση. Ταυτόχρονα, ασκούν κριτική στις παλαιότερες θέσεις που οι ίδιοι είχαν διατυπώσει κατά την διάρκεια του τότε καθεστώτος, αλλά και με την έλευση της Μεταπολίτευσης. Ότι δηλαδή η 21η Απριλίου ήταν "αμερικανοκίνητη".

Το βιβλίο περιέχει ενδιαφέρουσες πληροφορίες, αλλά είναι απολύτως στρατευμένο ως προς την οπτική το και εξηγούμαι τι εννοώ. Οι συγγραφείς (ιδίως ο Χατζηβασιλείου) είναι 100% αντιχουντικοί, αλλά και 100% δυτικόφιλοι. Έτσι λοιπόν, ο στόχος του βιβλίου είναι να "αποδείξει" πως όχι μόνο οι Απριλιανοί δεν υποκινήθηκαν από τις ΗΠΑ στην προετοιμασία του κινήματος και την επιβολή του καθεστώτος, αλλά και ότι ήταν νασερικοί και ουδετερόφιλοι/τριτοκοσμικοί και αντίστοιχα ακολούθησαν την ανάλογη εξωτερική πολίτική κατά την διάρκεια της διακυβέρνησής τους. Το ότι η 21η Απριλίου δεν ήταν "αμερικανοκίνητη" το παραδέχτηκε μέχρι και το ΚΚΕ πρόσφατα με το νέο Δοκίμιο Ιστορίας που εξέδωσε και γενικότερα, το αποδέχονται όλοι οι σοβαροί ιστοριογράφοι ανεξαρτήτως οπτικής, κατόπιν των συντριπτικών στοιχείων που έχουν έρθει στο φως. Μέχρι εκεί είναι ενδιαφέρουσα η ανάλυση που γίνεται στο βιβλίο, όπως ενδιαφέρον έχει και η παρουσίαση/κριτική στην πρώιμη μεταπολιτευτική ιστοριογραφία. Από εκεί και πέρα το «ουδετερόφιλο» αφήγημα είναι διάτρητο, διότι από την ίδια την βιβλιογραφία και τα αρχεία που οι συγγραφείς έχουν χρησιμοποιήσει, είναι πασιφανές ότι οι Απριλιανοί επεδίωκαν καλές σχέσεις και με τις ΗΠΑ και με την Δύση γενικότερα και μόνο υπό την πίεση των δυτικών, άρχισαν να κάνουν ανοίγματα προς ανατολικά και ουδέτερα κράτη, ακολουθώντας μια πιο ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική.

Ακόμα ένα αξιόλογο βιβλίο αθλητικού περιεχομένου από τον συγκεκριμένο συγγραφέα. Πλήρες βιβλίο, όλα όσα θέλει να διαβάσει για την ιστορία της ποδοσφαιρικής ομάδας του Παναθηναϊκού, ο κάθε φίλαθλος. Πλούσιο φωτογραφικό υλικό και πολύ ωραίο ύφος γραφής.

Ίσως το πληρέστερο βιβλίο που έχει γραφτεί έως τώρα για την ιστορία της ποδοσφαιρικής ομάδας του Ολυμπιακού. Αναλυτικό, αντικειμενικό, με πολύ ωραίο ύφος γραφής και πλούσιο φωτογραφικό υλικό, έχει κυριολεκτικά τα πάντα που θα ήθελε να διαβάσει ο οπαδός του Ολυμπιακού (ιστορικά στοιχεία, στατιστικά κλπ). Συνίσταται όχι μόνο στους οπαδούς του Ολυμπιακού, αλλά και σε όλους τους λάτρεις του ποδοσφαίρου γενικότερα.

Καλογραμμένο βιβλίο, λεπτομερές χωρίς όμως να γίνεται κουραστικό και κυρίως αντικειμενικό, με πλούσιο φωτογραφικό υλικό. Βιβλίο απαραίτητο για τους οπαδούς της ΑΕΚ, αλλά σίγουρα ενδιαφέρον και για όλους τους λάτρεις του ποδοσφαίρου.

Από τα πλέον σοβαρά, αντικειμενικά και αναλυτικά βιβλία που έχουν γραφτεί για το συγκεκριμένο ζήτημα.