ΜΑΥΡΟΓΟΡΔΑΤΟΣ Θ. ΓΙΩΡΓΟΣ

1915, Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΙΧΑΣΜΟΣ
Αυτό το βιβλίο είναι αποτέλεσμα σαράντα ετών έρευνας, στοχασμού, συγγραφής και διδασκαλίας για τον Εθνικό Διχασμό. Επιδίωξή του είναι η κατανόηση, η εξήγηση, η ερμηνεία. Όχι η εξύμνηση, ούτε η καταγγελία. Αν δημιουργηθεί στον αναγνώστη η εντύπωση ότι το βιβλίο μεροληπτεί υπέρ του Ελευθερίου Βενιζέλου, αυτό προκύπτει από τα ίδια τα πράγματα, όχι από πρόθεση. Αφού παρουσιαστούν τα κυριότερα γεγονότα από το 1909 έως και το 1922, ο Εθνικός Διχασμός ερμηνεύεται ως οιονεί θρησκευτικό "σχίσμα" χαρισματικής προέλευσης, ως κρίση στη διαδικασία εθνι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΤΑ ΤΟ 1922
Το βιβλίο αυτό αποτελεί συνέχεια εκείνου με τον τίτλο "1915: Ο Εθνικός Διχασμός" και καλύπτει την περίοδο του Μεσοπολέμου, μέχρι το 1940. Παρά τη Μικρασιατική Καταστροφή, ο Διχασμός δεν ξεπεράστηκε. Συνεχίστηκε προπαντός ως κρίση εθνικής ολοκλήρωσης, μέσα πλέον στα όρια του κράτους, με τρία μέτωπα σύγκρουσης: μεταξύ προσφύγων και γηγενών, μεταξύ Ελλήνων Ορθοδόξων και εθνικών ή θρησκευτικών μειονοτήτων, μεταξύ Νέων Χωρών και Παλαιάς Ελλάδας. Συνεχίστηκε επίσης ως οιονεί θρησκευτικό σχίσμα μεταξύ των πιστών του Βενιζέλου και εκείνων του νεκρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΘΝΙΚΗ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΧΟΝΟΙΑ
Το βιβλίο αυτό αποτελεί συμβολή στον εορτασμό της αίσιας συμπλήρωσης 200 χρόνων από τότε που διακηρύχθηκε η εθνική μας υπόσταση και ανεξαρτησία. Δείχνει ότι η νεοελληνική εμπειρία εμφυλίων συγκρούσεων σχετικών με την εθνική ολοκλήρωση αποτελεί απλώς μία περίπτωση ανάμεσα σε πολλές άλλες, που διέπονται από την ίδια γενική νομοτέλεια. Κάθε έθνος περνάει από μία διαδικασία που ονομάζεται "εθνική ολοκλήρωση". Περιλαμβάνει συνήθως την απελευθέρωσή του από "ξένο" ζυγό και την ενοποίησή του στο πλαίσιο ενός ανεξάρτητου εθνικού κράτους. Αλλά η δια...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΕΝΟΣ ΜΟΛΥΒΕΝΙΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ
Όταν ήμουν παιδί, ένα από τα αγαπημένα μου παραμύθια ήταν Ο μολυβένιος στρατιώτης του Χάνς Κρίστιαν Άντερσεν. Μπορώ τώρα να εξηγήσω την ταύτισή μου με τον μολυβένιο ήρωα του παραμυθιού. Δεν θα μπορούσα όμως ποτέ να είχα φανταστεί ότι η πανεπιστημιακή μου σταδιοδρομία θα ταίριαζε ειδικά με το ταξίδι του μολυβένιου στρατιώτη στον υπόνομο. Σ' αυτό το βιβλίο περιγράφω όσα έζησα στο πανεπιστήμιο, πρώτα ως φοιτητής, ύστερα ως καθηγητής, διατηρώντας όμως τις ίδιες αντιλήψεις. Αναλύω πώς παραμορφώθηκαν αυτά για τα οποία αγωνίστηκα ως φοιτητής, όπω...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΠΑΟΛΑ
Γιατί να ασχοληθεί κανείς με τα γράμματα του βασιλέα Κωνσταντίνου Α' προς την Ιταλίδα ερωμένη του Πάολα; Υπάρχουν ερωτικές επιστολές που περιέχουν πολύτιμες πληροφορίες γενικότερης σημασίας, πέρα από τα ερωτόλογα, τις αναπολήσεις, τις φαντασιώσεις ή άλλες «γαργαλιστικά» αλλά ριζικά ιδιωτικές λεπτομέρειες. Τέτοιες είναι και οι επιστολές του Κωνσταντίνου προς την Πάολα. Μας λένε πολλά για την προσωπικότητα του Κωνσταντίνου, από το ίδιο του το χέρι. Καμία άλλη πηγή δεν έχει τέτοια αμεσότητα, ούτε τόση αξιοπιστία, γι' αυτό άλλωστε τις έχουν χρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΤΑΞΥ ΠΙΤΥΟΚΑΜΠΤΗ ΚΑΙ ΠΡΟΚΡΟΥΣΤΗ
Στο δρόμο του Θησέα, ο Πιτυοκάμπτης έδενε τους ανθρώπους σε λυγισμένα πεύκα, που τους έσκιζαν στα δύο. Ο Προκρούστης ακρωτηρίαζε ή εξάρθρωνε τα δικά του θύματα προκειμένου να τα προσαρμόσει στο κρεβάτι όπου τα έδενε. Για τις επαγγελματικές οργανώσεις στη σημερινή Ελλάδα, Πιτυοκάμπτης είναι τα κόμματα και Προκρούστης το Κράτος. Η μελέτη της εξέλιξης των οργανώσεων των αγροτών, των μισθωτών και των επιχειρηματιών μετά το 1974 δεν έρχεται μόνο να καλύψει ένα κενό της επιστημονικής βιβλιογραφίας. Φωτίζει επίσης την τραγική έλλειψη αντιστάσεων ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΜΑΔΕΣ ΠΙΕΣΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Τις τύχες μας υποτίθεται ότι τις κυβερνούν τα πολιτικά κόμματα, αλλά την καθημερινή μας ζωή την επηρεάζουν πολύ πιο άμεσα και απτά οι ομάδες πίεσης, έστω με τη μορφή διατάραξης των συγκοινωνιών ή άλλων ζωτικών λειτουργιών. Και μόνο γι' αυτό το λόγο, που ισχύει κατεξοχήν στη χώρα μας, θα περίμενε κανείς να έχει αναπτυχθεί η επιστημονική μελέτη των ομάδων πίεσης, τουλάχιστον ισότιμα με εκείνη των κομμάτων. Οι σημερινές ιδεολογικές αναζητήσεις και θεωρητικές κατευθύνσεις, ενώ αναφέρονται σε ομάδες πίεσης, ονοματίζουν το αντικείμενό τους διαφο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΙΧΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΜΑΖΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ
Οι Επίστρατοι του 1916 υπήρξαν η πρώτη μαζική οργάνωση στη νεώτερη πολιτική μας ιστορία. Μόνο ιδεολογικές προκαταλήψεις εξηγούν την έλλειψη οποιασδήποτε προγενέστερης σχετική μελέτης, παρά τη σημασία και την πρωτοτυπία του φαινομένου. Η εκλεκτική τους συγγένεια με φασιστικά και ιδίως με πρωτοφασιστικά κινήματα σε άλλες χώρες είναι προφανής. Υπάρχουν όμως και κρίσιμες διαφορές, που εξηγούν γιατί οι Επίστρατοι δεν μετεξελίχθηκαν σε γνήσιο φασιστικό κίνημα (όπως οι Ιταλοί ομόλογοί τους). Στόχος τους δεν ήταν η εργατική τάξη, αλλά η αστική, πο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΛΕΤΕΣ ΚΑΙ ΚΕΙΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 1909-1940
Η μικρή αυτή έκδοση έγινε κυριολεκτικά "εκ των ενόντων", για να καλυφθούν οι επείγουσες ανάγκες της διδασκαλίας του μαθήματος της Πολιτικής και Κοινωνικής Ιστορίας της Νεώτερης Ελλάδας στο τέλος του πανεπιστημιακού έτους 1981-82. Κατά συνέπεια, και οι τρεις συνοπτικές μελέτες που περιλαμβάνει στηρίζονται σε προγενέστερες εργασίες, δημοσιευμένες και μη. Το χρονικό που προηγείται δεν έχει φυσικά αξιώσεις πληρότητας. Επισημαίνει απλά ορισμένους σημαντικούς σταθμούς των εσωτερικών πολιτικών εξελίξεων, ως σημεία αναφοράς για τις αναλύσεις που α...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕ ΤΟ ΣΠΑΣΜΕΝΟ ΧΕΡΙ ΤΟΥ ΚΟΡΑΗ
Πρόθεση αυτού του μικρού βιβλίου είναι να συμβάλλει στη συζήτηση για μια ριζική αναθεώρηση του «νόμου- πλαισίου» για τα ΑΕΙ (Ν.1268/82), που δεν θα περιορίζεται σε αποσπασματικές ρυθμίσεις και ημίμετρα, όπως τώρα. Αρχικό πυρήνα του βιβλίου αποτελούν επτά άρθρα που δημοσιεύτηκαν στην Καθημερινή την άνοιξη του 1983, πριν κλείσει ακόμη χρόνος από την ψήφιση του «νόμου- πλαισίου». Παραμένουν δυστυχώς επίκαιρα ( και αναπάντητα ). Θα μπορούσαν μάλιστα να χαρακτηριστούν «προφητικά» αν δεν ήταν εύκολο στον καθένα να κάνει τότε τις ίδιες επισημάνσε...
Διαβάστε περισσότερα...