MOLIERE JEAN-BAPTISTE. DE

Ο ΜΙΣΑΝΘΡΩΠΟΣ
ΣΚΗΝΗ ΠΡΩΤΗ Φιλέντ, Αλσέστ ΦΙΛΕΝΤ Μα τί συμβαίνει, τί έπαθες; ΑΛΣΕΣΤ Άσε με, αγαπητέ μου. ΦΙΛΕΝΤ Τί λόξα πάλι σ' έπιασε, τί τρέχει; Μίλησε μου! ΑΛΣΕΣΤ Είπα, άσε μ' ήσυχο, λοιπόν, εξαφανίσου μάλλον! ΦΙΛΕΝΤ Μα δίχως να οργιζόμαστε, ακούμε και τον άλλον. ΑΛΣΕΣΤ Εγώ θέλω να οργίζομαι και δεν ακούω λέξη. ΦΙΛΕΝΤ Μ' αυτές σου τις απότομες εκρήξεις μ' έχεις μπλέξει, και μόλο πού 'σαι φίλος μου, με τα καμώματά σου... ΑΛΣΕΣΤ Φίλος σου εγώ; Παρακαλώ, σβήσε με απ' τα χαρτιά σου. Ως τώρα τ' αναγνώριζα και με το παραπάνω, μα ως είδανε τα μάτια μου με πο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
ΠΡΑΞΗ ΠΡΩΤΗ ΣΚΗΝΗ ΠΡΩΤΗ - Κρυζάλντ, Αρνόλφος - ΚΡΥΖΑΛΝΤ: Έτοιμος να την παντρευτείς λοιπόν γύρισες πίσω; - ΑΡΝΟΛΦΟΣ: Ναι, θέλω εντός της αύριον το θέμα αυτό να κλείσω. - ΚΡΥΖΑΛΝΤ: Είμαστε μόνοι μας εδώ μ' όλη την άνεσή μας μπορούμε να μιλήσουμε λιγάκι μεταξύ μας. Θέλεις σαν φίλος να σου πω τι σκέφτομαι στο βάθος; Τρέμω με την απόφαση που πήρες: μέγα λάθος. Όπως και να το χειριστείς το ζήτημα, είναι σφάλμα. Για σένα ο γάμος θα 'τανε το πιο παράτολμο άλμα. - ΑΡΝΟΛΦΟΣ: Πράγματι. Θα 'χεις, φίλτατε, κι από δική σου πείρα λόγους να σε τρομοκρ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ταρτούφος
Ένας απρόσκλητος μουσαφίρης. Με όπλα του την πειθώ και τη γοητεία, αναστατώνει κυριολεκτικά το ήρεμο τέλμα μιας υποδειγματικής οικογένειας. Με τη δύναμη της πειθούς κατορθώνει το ακατόρθωτο: να μετατρέψει τη δογματική μεταφυσική της θρησκοληψίας σε ορθολογισμό, ενώ με τη δύναμη της γοητείας εξευτελίζει (και απολαμβάνει) τα συναισθήματα της φιλίας, του έρωτα και της αξιοπρέπειας. Η κατάληξη; Στην κρίση του θεατή και του αναγνώστη... Έργο πολιτικό; Έργο κοινωνικό; Έργο ερωτικό; Κυρίως έργο σατανικό, έργο θεμελιώδες της ιστορίας του θεάτρου. ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΑΡΧΟΝΤΟΧΩΡΙΑΤΗΣ
Η κλασική κωμωδία του Μολιέρου, που σατιρίζει τους νεόπλουτους όλων των εποχών. Στον έμπορο Ζουρνταίν, που θέλει να γίνει από αστός αριστοκράτης, αναγνωρίζουμε ένα πλήθος αφελών, που νομίζουν πως η αναβάθμισή τους σε άλλη τάξη θα συνεπάγεται και μεγαλύτερη κοινωνική αποδοχή. Ξεκαρδιστικός στους διαλόγους και δηλητηριώδης στις οξυδερκείς παρατηρήσεις του, ο Μολιέρος βρίσκει την ευκαιρία να ασκήσει για άλλη μία φορά έντονη κριτική και στο κατεστημένο κάθε εποχής, που ξεγελάει τους νεόπλουτους για να προσποριστεί ίδια οφέλη. (Από την παρουσία...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΦΙΛΑΡΓΥΡΟΣ
Ο Μολιέρος (ψευδώνυμο του Ζαν Μπατίστ Ποκλέν, 1622-1673) είναι ο μόνος εκπρόσωπος του γαλλικού κλασικισμού που επιβίωσε πανηγυρικά ως κτήμα του παγκόσμιου θεάτρου. Επηρεασμένος από τον Πλαύτο, τον Τερέντιο αλλά και την Κομμέντια ντελ' Άρτε, αναπτύσσει προσωπικό ύφος, επιμένοντας στους χαρακτήρες των έργων του και όχι στην κατάσταση. Ο "Φιλάργυρος", είναι έργο που διακρίνεται για τη φραστική του εφευρετικότητα, όπου μέσα από μια σειρά ευφρόσυνες παρεξηγήσεις κατακρίνεται το ελάττωμα της φιλαργυρίας με τρόπο κωμικό, σκωπτικό και όχι τόσο διδ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΟΝ ΖΟΥΑΝ 'Η Ο ΠΕΤΡΙΝΟΣ ΔΕΙΠΝΟΣ
Να σου γεννιέται νέος πόθος είναι ηδονή ασύλληπτη κι όλη η απόλαυση του έρωτα είναι στην αλλαγή. Είναι ακραία η ηδονή που νιώθεις να προσπαθείς να κατακτήσεις με χίλιους τρόπους την καρδιά μιας νέας και ωραίας, να βλέπεις μέρα με τη μέρα τις μικρές προόδους που κάνεις, να πολεμάς με λόγια γλυκά, με δάκρυα, με αναστεναγμούς (...). Όμως αν την κυριεύσεις μια φορά, μετά δεν έχεις τίποτα να πεις, τίποτα να ποθήσεις, όλη η ομορφιά του πάθους πάει κι εσύ πέφτεις στη νάρκη ενός μακάριου έρωτα, αν ένα νέο αντικείμενο δεν έρθει να ξυπνήσει τον πόθο...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο κατά φαντασίαν ασθενής
Οι κακοτυχίες του έργου: Όταν ο Λουδοβίκος ο 14ος γύρισε νικητής από την εκστρατεία της Ολλανδίας, του 1672, ο Μολιέρος σοφίστηκε να ετοιμάσει για την Αυλή ένα από εκείνα τα θεάματα με ιντερμέτζα και μπαλέτα που τόσο πολύ άρεσαν στο Βασιλιά. Αυτό το μαρτυρά ο Πρόλογος που βρίσκεται επικεφαλής του Φανταστικά άρρωστου και παρουσιάζει το έργο σαν κωμωδία "που το σχέδιό της έγινε για να ξεκουράσει το μεγάλο αυτό πρίγκιπα από τα ευγενικά του έργα". (Απόσπασμα από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΜΙΣΑΝΘΡΩΠΟΣ
Τον Μισάνθρωπο τον μετέφραζα διαρκώς εδώ και δεκαετίες. Προφορικά και εκ του προχείρου, με παραλλαγές και παρεμβάσεις. Στη δραματική του Εθνικού, στο Πάντειο και αλλού. Ευτύχησα έκτοτε να δω κάποιες και κάποιους από τους τότε μαθητές μου να παίζουν με επιτυχία αυτό το έργο, όπως και τον Δον Ζουάν. Η σκηνή στην οποία ξαναγύριζα πιο πολύ ήταν αυτή όπου ο Ορόντης, ο θεός της προ-μεταμοντέρνας φανφάρας, ζητά από τον Άλκηστο, να του εκφέρει γνώμη για ένα άθλιο ποίημά του. Επέμενα στην αντιπαράθεση αυτού του επηρμένου ανοσιουργήματος με το λαϊκό...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΜΟΛΙΕΡΟ
Οι πέντε αυτές ιστορίες βασίζονται σε μερικά από τα πιο γνωστά θεατρικά έργα του μεγάλου Γάλλου κωμωδιογράφου Μολιέρου και αποτελούν μια πρώτη γνωριμία με το έργο του. Τα πρωτότυπα θεατρικά κείμενα είναι γραμμένα σε ποιητικό λόγο, εδώ όμως έχουν διασκευαστεί σε πεζό με τη μορφή ιστοριών κι ο σκοπός ήταν να αποδοθεί το πνεύμα του Μολιέρου χωρίς να αλλοιωθεί το πρωτότυπο κείμενο. Οι ιστορίες απευθύνονται σε νεαρούς αναγνώστες. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΚΑΤΑ ΦΑΝΤΑΣΙΑΝ ΑΣΘΕΝΗΣ
Επηρεασμένος από τον Πλαύτο και τον Τερέντιο, αλλά και χρησιμοποιώντας τη φαρσική εφευρετικότητα της Κομμέντια Ντελλ’ Άρτε, ο Μολιέρος αναδείχτηκε ο κατ’ εξοχήν συγγραφέας που εστιάζει την προσοχή του σε έναν τύπο ανθρώπου και, μεγεθύνοντας το ελάττωμά του, τον μετατρέπει σε σύμβολο και παράδειγμα προς αποφυγήν. «Ο κατά φαντασίαν ασθενής» είναι το κύκνειο άσμα του κορυφαίου κωμωδιογράφου και εκπροσώπου του γαλλικού κλασικισμού. Το έγραψε όντας ο ίδιος άρρωστος και ταλαιπωρημένος από τους γιατρούς της εποχής. (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο αρχοντοχωριάτης
Ο κύριος Γιορδάνης -ο Αρχοντοχωριάτης- είναι ένας ευκατάστατος αστός, με άνετο σπίτι και μια οικογένεια που τον αγαπά και τον σέβεται. Η μεγαλομανία του, όμως, σαν αρρώστια τον προσβάλλει και τον καθιστά αφελή απέναντι σε αυτούς που θέλουν να τον εκμεταλλευτούν. Ξοδεύει χρήματα για να απαλλαγεί από τη ρετσινιά της ταπεινής καταγωγής του και μιμείται συμπεριφορές ξένες προς την ανατροφή του, προκειμένου να γίνει αποδεκτός από την άρχουσα τάξη· και ως αποκορύφωμα πέφτει θύμα του ξεπεσμένου κόμη Δοράντη ο οποίος δανείζεται χρήματα από εκείνον...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΤΑΡΤΟΥΦΟΣ
Ο Ταρτούφος δεν είναι μόνο το πιο πολυπαιγμένο έργο του Μολιέρου. Έχει γίνει αντικείμενο τόσων συζητήσεων, μελετών και αμφισβητήσεων, που όχι μόνο η υπόθεση και η πλοκή του είναι γνωστές, αλλά και το περιεχόμενό του. Εκτός από το όνομα του κεντρικού ήρωα που έχει γίνει επίθετο, συνώνυμο του υποκριτή, υπάρχουν και φράσεις και στίχοι του έργου που έχουν περάσει στον καθημερινό λόγο. Σε ένα πραγματικό ποιητικό κείμενο, μορφή και περιεχόμενο είναι άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους, σε σημείο που είναι εξαιρετικά απίθανο να μπορεί να υπάρξει το έ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΦΙΛΑΡΓΥΡΟΣ
«. . .Αφού και το θέλετε, αφέντη, σας λέω ειλικρινά πως γίνατε το περίγελο του κόσμου, κι όπου πάει κι όπου σταθεί κανείς ακούει ένα σωρό κοροϊδίες για σας. Και μόνη τους ευχαρίστηση είναι να σας ξεβρακώσουν και να σκαρώσουν αδιάκοπα παραμύθια για την τσιγκουνιά σας. Ο ένας λέει πως τυπώνετε ξεχωριστά ημερολόγια με διπλές σαρακοστές για να 'χετε όφελος απ' τις νηστείες των ανθρώπων που έχετε σπίτι σας. Ο άλλος λέει πως βρίσκετε πάντα μια πρόφαση για ν' ανοίξετε καβγά την πρωτοχρονιά ή τις γιορτές με τους υπηρέτες σας μόνο και μόνο για να μ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΣΟΦΟΛΟΓΙΟΤΑΤΕΣ
Οι Σοφολογιότατες είναι μια σπουδή και ταυτόχρονα καταγγελία των νεόκοπων του πνεύματος, που έχουν στο κεφάλι τους έναν πολτό από κακοχωνεμένες γνώσεις, συλλεγμένες ένας Θεός ξέρει από πού, τις οποίες προβάλλουν με λάθος τρόπο σε λάθος χρόνο. Στο τέλος του έργου επέρχεται συμβιβασμός μεταξύ των δύο στρατοπέδων, όμως ο Μολιέρος δεν δείχνει ότι οι τρεις σοφολογιότατες μετανοούν ή, τουλάχιστον, συνετίζονται. Η ιστορία που άρχισε αιώνες πριν από τον μεγάλο γάλλο δημιουργό συνεχίζεται ως τις μέρες μας, αφού πάντα υπάρχουν άνθρωποι που πασαλείβο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΧΟΛΕΙΟ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
Στο "Σχολείο γυναικών" βάζει ως πυρήνα του έργου τον απλοϊκό μεσήλικο Αρνόλφο, που έχει πάρει από τεσσάρων χρόνων παιδούλα την Αγνή, και την ανατρέφει για να την κάνει γυναίκα του. Η κοπέλα μεγαλώνει υπό την επιτήρηση δύο άξεστων υπηρετών και αποκομμένη από τον κόσμο για να παραμείνει αφελής και αγράμματη, στοιχεία που ο Αρνόλφος θεωρεί απαραίτητα σε μια καλή και υπάκουη σύζυγο. Όμως η τύχη φέρνει στην πόλη τον νεαρό Οράτιο, που ερωτεύεται την Αγνή και καταφέρνει να της κλέψει την καρδιά. Μετά από μια σειρά κωμικών παρεξηγήσεων, όπου ο Αρν...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΦΙΛΑΡΓΥΡΟΣ
Ο Αργκάν, ο Κατά φαντασίαν ασθενής, είναι ένας ευκατάστατος αστός, υποχόνδριος και νευρωτικός με τη βασανιστική εμμονή ότι πάσχει από διάφορες αρρώστιες. Πέφτει, λοιπόν, θύμα εκμετάλλευσης των γιατρών και της δεύτερης γυναίκας του της Μπελίνας, η οποία ενδιαφέρεται μόνο για την περιουσία του. Ανίκανος να απαλλαγεί από την εμμονή του και μη θέλοντας να πληρώνει υπέρογκα ποσά στους γιατρούς, αποφασίζει να παντρέψει την κόρη του με έναν γιατρό, ώστε να έχει τον δικό του γιατρό στο σπίτι. Εξαιτίας αυτής του της επιθυμίας, θα ξεσπάσει μια κρίση...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΤΟΝ ΖΟΥΑΝ
Ο Ντον Ζουάν υπήρξε πρόσωπο πραγματικό, που έγινε ήρωας της ισπανικής μυθολογίας και σύμβολο του άκαρδου εραστή με τις χιλιάδες ερωμένες και τους αμέτρητους εχθρούς. Πρώτος θεατρικός δημιουργός του υπήρξε ο Ισπανός Τίρσο ντε Μολίνα (1630), αλλά παγκόσμια γνωστός έγινε ο Ντον Ζουάν από το ομώνυμο έργο του Μολιέρου (1665), που θεωρείται το πιο ποιητικό του, μια θλιβερή φάρσα ζωής και θανάτου. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΜΙΣΑΝΘΡΩΠΟΣ
Ο Μισάνθρωπος είναι αναμφίβολα το πιο αινιγματικό έργο του Μολιέρου. Η αντιπαράθεση του Αλσέστ με την υποκριτική κοινωνία της εποχής του, τον οδηγεί μοιραία στην απομόνωση. Η εμμονή του στην ηθική, τον καθιστά τελικά μισάνθρωπο. Αντιθέτως, ο μοναδικός του φίλος, ο Φιλέντ, μοιάζει να επιβραβεύεται για τη μετριοπαθή και συμβιβαστική στάση του. Οι αδυναμίες του Αλσέστ, που άλλες φορές παρασύρουν και τον ίδιο σε υποκριτική στάση, ενώ άλλες τον καθιστούν σκληρό και άκαμπτο για να τον οδηγήσουν στην τελική του έξοδο, δεν ακυρώνουν το μεγαλείο τη...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΜΙΣΑΝΘΡΩΠΟΣ
Έργο γραμμένο το 1666, όπου ο Μολιέρος σκιαγραφεί έναν από τους γνωστότερους ήρωές του, τον Αλσέστ, έναν ακοινώνητο μισάνθρωπο που σε όλους και σε όλα βρίσκει ελαττώματα. Το παγκόσμιο θέατρο έχει κατά καιρούς ασχοληθεί μ' αυτό τον τύπο ανθρώπου. Ο Αριστοφάνης αναφέρει ως μισάνθρωπο τον Τίμωνα τον Αθηναίο (Λυσιστράτη), τον οποίο ο Λουκιανός περιγράφει σε αφήγημά του. Επίσης, ο Μένανδρος αναφέρει ως μισάνθρωπο τον Κνήμωνα (Ο Δύσκολος). Ο μολιερικός Αλσέστ φτάνει με τη συμπεριφορά του στα άκρα, αρνούμενος όχι μόνο τους φίλους του αλλά και την...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΜΦΙΤΡΥΩΝ
Ο μύθος γύρω από τον Αμφιτρύωνα, ως δραματική υπόθεση, προπάντων δε, ως κωμικού δράματος, έχει αρχαία ιστορία. Και αυτός ο λόγος, κυρίως, με παρακίνησε να γράψω εδώ λίγα λόγια γι' αυτό το έργο, αν και γνωρίζω ότι οι ιστορικές εισαγωγές σε κωμωδίες διατρέχουν τον κίνδυνο να μετέχουν κάπως στον χαρακτήρα αυτών των δεύτερων. Ο πρώτος από τους γνωστούς συγγραφείς που έγραψαν την κωμωδία "Αμφιτρύων" ήταν ο Άρχιππος, ποιητής της αρχαίας κωμωδίας, που τη δίδαξε δύο φορές, σύμφωνα με τον Σουίδα, και που νίκησε στην 91η Ολυμπιάδα, δηλαδή γύρω στα 4...
Διαβάστε περισσότερα...