ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ ΙΩΝ

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Την 31η Ιουλίου 1920, την επομένη της απόπειρας κατά του Ελευθερίου Βενιζέλου στο Παρίσι, ξέσπασαν βίαια επεισόδια στην Αθήνα, κατά τα οποία δολοφονήθηκε ο Ίων Δραγούμης από άνδρες των Ταγμάτων Ασφαλείας και καταστράφηκαν και τα γραφεία της Καθημερινής. Η Εφημερίδα κυκλοφόρησε και πάλι στις 6 Σεπτεμβρίου 1920, με την πρώτη της σελίδα αφιερωμένη στον Ίωνα Δραγούμη, με άρθρο του Νίκου Καρβούνη και επιφυλλίδα του Γεωργίου Βλάχου. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ
Τα κείμενα των Σκληρού, Γληνού και Δραγούμη αναφέρονται στην πρώτη περίοδο και αφορούν το θεμελιώδες εθνικό ζήτημα του ελληνισμού, το Ανατολικό Ζήτημα. Πράγματι υπήρχαν δυο "στρατόπεδα" για τη λύση του ανατολικού ζητήματος... Απέναντι στην άνοδο της βουλγαρικής ισχύος, ένα μέρος των Ελλήνων θα προσανατολιστεί προς την κατεύθυνση της "ανατολικής ομοσπονδίας", μιας τουρκοελληνικής διπλής ηγεμονίας. Αντίθετα ένα άλλο ρεύμα, θα επιμένει στην ανάγκη της αντιπαράθεσης με την Οθωμανική Αυτοκρατορία και ει δυνατόν της συνεννόησης με τους χριστιανο...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΜΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ
Δραγούμης, Ίων (Ιωάννης) (1878-1920). Διπλωμάτης, μακεδονομάχος, ψυχή μυστικής οργανώσεως, πολιτικός, συγγραφέας. Γόνος επιφανούς αθηναϊκής οικογενείας με απώτερη καταγωγή το Βογατσικό Μακεδονίας. Είχε προγόνους πολιτικούς, λογίους, αγωνιστές. Μαζί με τους πρωτεργάτες του Μακεδονικού Αγώνα και τον γαμπρό του Παύλο Μελά, πρωτοστατεί στον Αγώνα. Πρόξενος σε Μακεδονία, Θράκη, Αίγυπτο, και πρέσβης σε Πόλη, Ρώμη, Πετρούπολη (1899-1915). Στην Πόλη πρωτοστάτησε στην συνομωτική Οργάνωση Κωνσταντινουπόλεως, η οποία είχε στόχο την προάσπιση του Ελλη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ «ΚΡΥΜΜΕΝΑ» ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑ
Εκατό χρόνια μετά τη δολοφονία του Ίωνος Δραγούμη, η έκδοση των ημερολογιακών τετραδίων του παραμένει ημιτελής· δέκα από τα είκοσι τέσσερα τετράδιά του, που φυλάσσονται στην Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα, δεν έχουν εκδοθεί. Τα "κρυμμένα" ημερολόγια (Οκτώβριος 1912 - Αύγουστος 1913) περιλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος από το μερικώς δημοσιευμένο Τετράδιο με αριθμό 18 και αφορούν μια κρίσιμη ιστορική περίοδο: Ο διπλωμάτης Ίων Δραγούμης υπηρετεί ως έφεδρος δεκανέας πεζικού, αποσπασμένος με ρόλο πολιτικού συμβούλου στο Γενικό Επι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΑΝΤΑ ΙΩΝΟΣ ΔΡΑΓΟΥΜΗ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
"Κοιταζόμαστε και μελετιούμαστε και στενοχωριούμαστε και φωνάζομε και ο καθένας γυρεύει ναύρη το χαρακτηρισμό του, τον εαυτό του, τι είναι και πού πηγαίνει, και δεν μπορεί γιατί όλα είναι μπερδεμένα· από τα παλιά πολλά είναι πεσμένα, άλλα μισοστέκονται, μα θα γκρεμιστούν και αυτά, άλλα έχουν ανακατωθή με φράγκικους νεωτερισμούς, άλλα είναι όλο φράγκικα, -καινούργια ή αποφόρια- και δεν τα έχομε χωνέψει ακόμη. - Πού ναυρεθή το ελληνικό ιδανικό ανάμεσα σε τόση ανακατωσούρα;" "Κι ακόμα περισσότερο λυπούμαι, όταν βλέπω πως άντρες που μπορούν να...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΑΝΤΑ ΙΩΝΟΣ ΔΡΑΓΟΥΜΗ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
"Βέβαια η Ευρώπη μάς δίνει πιστοποιητικά καλής διαγωγής για να καθόμαστε φρόνιμα και να την αφήνουμε και αυτήν ήσυχη και ελεύθερη να κάνη τους σκοπούς τους δικούς της και μείς κολακευόμαστε, οι βλάκες. Όσο για την εμπιστοσύνη των Τούρκων και αυτή είνε ψεύτικη. Πότε μας έκαμαν καλό οι Τούρκοι;" "Εμείς κυττάζουμε να μη γεννήσουμε ζητήματα, τρεμούλα μας πιάνει άμα βγη στη μέση κανένα. Οι Βούλγαροι φροντίζουν να γεννούν όσο μπορούν περισσότερα ζητήματα για να κερδίσουν τουλάχιστον ένα. Οι Βούλγαροι για να επιτύχουν ένα, ζητούν δέκα και επιτυχα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΑΝΤΑ ΙΩΝΟΣ ΔΡΑΓΟΥΜΗ (ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
"Η αγγλική εφημερίς αναφέρει περιορισμόν της εν Αλβανία ιταλικής επιρροής εις τον Αυλώνα και τα περίχωρα. Δεν πρόκειται όμως καταφανώς περί επιρροής, αλλά περί στρατιωτικής κατοχής, διότι ουδέποτε η Ιταλία, εκτός αν εξελιχθή εις σοσιαλιστικήν, θα παραιτηθή των επί της Αλβανίας βλέψεών της, τόσον στενά συνδεδεμένων με την αντίληψιν των πολιτικών και διπλωματών αυτής περί ζωτικών συμφερόντων ιταλικών εις την Αδριατικήν, και περί μετατροπής της θαλάσσης ταύτης εις mare nostro". "Εγώ δύο σκοπούς βλέπω μπροστά μου για το έθνος μας τώρα· πώς να ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΣΟΙ ΖΩΝΤΑΝΟΙ
Διαβάζοντας το βιβλίο «Όσοι ζωντανοί» ο αναγνώστης διαπιστώνει παντού τον αγνό θερμό πατριωτισμό του Ίωνος Δραγούμη. Αυτό βεβαίως δεν σημαίνει ότι πρέπει κανείς να αποδεχθεί και όλες τις ιδέες του. Ορισμένα σημεία προκαλούν μάλλον δισταγμό, σε άλλα αισθάνεσαι ότι μάλλον διαφωνείς. Όμως είναι απείρως προτιμότερο να διαφωνείς μ' ένα γνήσιο άνθρωπο σαν τον Δραγούμη, παρά να συμφωνείς με υποκριτές ψευτοπατριώτες και ψευτοευσεβείς! Ένα σημείο που προβληματίζει είναι οι σκέψεις του περί φυλής. Μάλλον μικρή σημασία δίνει στην καταγωγή ως καθοριστ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΜΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ
(. . .) Για τον προσεκτικό λοιπόν αναγνώστη, όσα περιλαμβάνονται στο «Ο ελληνισμός μου και οι Έλληνες», όπως εξηγούν τες ελπίδες, που έμελλε, από αντίδραση στην κυριαρχούσα μικροπολιτική, να στηρίξη ο Ίων κατά τα έτη 1909-’10 και ’11 στον ανήσυχο και αποφασιστικόν κρητικόν πολιτευόμενο, και την πολύτιμη βοήθεια, που του έδωσε τότε ο αδελφός μου - καθώς άλλωστε και ο πατέρας μου-, έτσι εξηγούν και την αναπόφευκτη διαφωνία κι αντίθεση, που εκδηλώθηκε στα 1912. Γιατί γρήγορα ειδ’ ο Ίων πώς, με την επικράτηση της «ανοθρώσεως», η εξωτερική πολι...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΣΑΜΟΘΡΑΚΗ
Στο πανέμορφο νησί βρέθηκε ο Δραγούμης τον Ιούλιο του 1906, όταν υπηρετούσε στο Προξενείο του Δεδέαγατς (σημερινής Αλεξανδρουπόλεως, Σεπτ. 1905 - Δεκ. 1906). Στο βιβλίο αυτό περιγράφει την ωραία φύση του νησιού, αναζητά το αρχαίο και πρόσφατο παρελθόν, μελετά τη ζωή των κατοίκων και εκφράζει τις ιδέες του για το παρόν και το μέλλον των υπόδουλων Ελληνικών περιοχών. Η Σαμοθράκη ανάγεται σε σύμβολο των αρχαίων και παντοτινών πηγών του Ελληνισμού. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

Μικρή πατρίδα - Τρεις προκηρύξεις (χαρτόδετη έκδοση)
Σε μία περίοδο ρευστότητας και ανθιστάμενος σε διάφορους -ισμούς, -ο Ίων Δραγούμης τόλμησε νέες συνθέσεις σχετιζόμενος εκ του σύνεγγυς με την, εκτός χαρβαλωμένης Ελλάδος, Ελλάδα - την ιδιοκυβέρνητη Ελλάδα. Από αυτή τη σχέση ζυμώθηκε και πλάστηκε το «νέο ιδανικό». Και όλα αυτά που συναντούμε στις Προκηρύξεις κατασταλάζουν, χωρίς διόλου να καταλαγιάζουν, στον Ελληνικό πολιτισμό. Νιώθει ο συγγραφέας τους ότι η γνωριμία με τον βαθύτερο εαυτό μας θα μας στυλώσει στα πόδια μας κι όχι οι λογιών λογιών πατερίτσες των εγχώριων ή εξωχώριων καλοθελητ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ίων Δραγούμης (δίτομη-χαρτόδετη έκδοση)
Οι πολιτικές του ιδέες μπορούν να συνοψισθούν στην εισαγωγή τοπικής αυτοδιοίκησης, ιδίως κοινοτικής («το υγιές κύτταρο του ελληνισμού είναι οι κοινότητες. Η δραστηριοποίησή τους θα αποκεντρώσει το υδροκεφαλικό αθηναϊκό κράτος, που αγνοεί της ανάγκες της περιφέρειας. Πρέπει να δοθούν αυξημένες αρμοδιότητες στις κοινότητες για να ανθήσει παντού ο ελληνισμός και να αποφευχθεί ο συγκεντρωτισμός και ο κοσμοπολιτισμός των αστικών κέντρων»), και διοικητικής αποκέντρωσης, στην καθιέρωση της δημοτικής γλώσσας στη δημοτική εκπαίδευση και στην οικονο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ ΕΡΓΑ (ΔΙΤΟΜΗ ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Πέμπτο παιδί και δεύτερος γιος του Στέφανου Δραγούμη που διετέλεσε πρωθυπουργός μετά το κίνημα στο Γουδί το 1909 και της Ελισάβετ Δραγούμη, το γένος Κοντογιαννάκη, ο Ίων Δραγούμης γεννήθηκε στην Αθήνα το Σεπτέμβριο του 1878. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και το 1899 μπήκε στη διπλωματική υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών. Το φθινόπωρο του 1902 τοποθετήθηκε ως υποπρόξενος στο γενικό προξενείο στο Μοναστήρι. Εκεί έγινε ο εμψυχωτής και οργανωτής της άμυνας των ορθόδοξων κοινοτήτων της Δυτικής Μακεδονίας κατά της βουλγαρικής απε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΝΟΥΜΑ
(...) Ο παρόν τόμος είναι επανέκδοση ενός βιβλιαρίου 116 σελίδων, που εκυκλοφόρησε στα τέλη του 1920, ευθύς μετά τον θάνατο τού Ίωνα, με τίτλο 10 άρθρα του στο «Νουμά», εκφράζοντας την άμεση ανάγκη διανοούμενων της εποχής, κυρίως εκπροσώπων του δημοτικισμού να τιμηθεί η μνήμη του αμέσως όταν έγινε γνωστή η αντίδραση του Παλαμά με ένα ποίημα γραμμένο οκτώ ημέρες μετά το φονικό (...) Τα κείμενα του ανθολογίου καλύπτουν όλες τις πτυχές της συγγραφικής δράσης του Ίωνα στη χρονική διάρκεια 1904 -1912, αλλά μόνο την πρώτη, την πατριωτική περίοδο...
Διαβάστε περισσότερα...

Ελληνικός πολιτισμός (χαρτόδετη έκδοση)
Ο "Ελληνικός Πολιτισμός" είναι το θεωρητικότερο γραφτό του Δραγούμη. Και σ' αυτό, ωστόσο, αισθανόμαστε το μεγάλο πάθος που τον φλόγισε σε όλη του τη ζωή. (Κλέων Β. Παράσχος) Η συγγραφή για τον Ίωνα Δραγούμη υπήρξε πάρεργο. Ο ίδιος ήταν κατεξοχήν άνθρωπος της δράσης. Στο περιθώριο αυτής της δράσης, άλλοτε για να τη στηρίξει και συχνότερα, νομίζω, για να την οργανώσει εντός του, έγραψε τα όσα έγραψε, με εξαιρετική θέρμη αλλά χωρίς καμία συστηματικότητα. Ημερολογιακές καταγραφές, σχεδόν ανεπεξέργαστες, συνήθως καταθέτει. Γι' αυτό ούτε οι επ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΤΕΤΡΑΔΙΑ ΤΟΥ ΙΛΙΝΤΕΝ
Σοι αποστέλλω επίσης και το βιβλίον των ειδήσεων (...) προς αποτέλεσιν σαφούς γνώμης: γράφει ο Ιων στον πατέρα του στις 21 Αυγούστου 1903, δεν πιστεύω όμως να το δημοσίευσε ποτέ. Η δημοσιοποίηση παλιών ξεχασμένων σημειωμάτων είναι ένα είδος τυμβωρυχίας, ή έστω ένα είδος αρχαιολογίας, από όπου βγαίνουν συμπεράσματα για τη ζωή των ανθρώπων και την εποχή τους χρόνια μετά. Στην προκειμένη περίπτωση, αποκλειστικά υπεύθυνη για την τυμβωρυχία και την ιδέα της συνθέσεως είναι η αφεντιά μου, ο βασικός όμως υπεύθυνος είναι ο αδελφός του Ίωνα, Φίλιππ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΣΑΜΟΘΡΑΚΗ
[...] Στο νησί της "Σαμοθράκης" βρέθηκε, όταν υπηρετούσε το Προξενείο της Αλεξανδρούπολης (1906). Υπέρμαχος της δημοτικής περιγράφει τη φύση του νησιού. Το αρχαίο και πρόσφατο παρελθόν, την προσωπικότητα του Νικολάου Φαρδύ με εξαιρετική διεισδυτικότητα και γλαφυρότητα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

10 ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΣΤΟ "ΝΟΥΜΑ"
Όσο η ευγνωμοσύνη προς τους Μακεδονομάχους θα ζει στη μνήμη του Ελληνισμού, ψηλά θα στέκει και το όνομα του Ίωνος Δραγούμη (1878-1920), που διοργάνωσε τον αγώνα στη Μακεδονία, ετοίμασε το δρόμο στο συγγενή του (άνδρα της αδελφής του) Παύλο Μελά, και μετά τον ηρωικό θάνατο εκείνου (1904) προσπαθούσε να συνεγείρει την Ελληνική νεολαία με το μήνυμα: "αν τρέξουμε να σώσουμε τη Μακεδονία, η Μακεδονία θα μας σώσει". Πέρα από τη Μακεδονία, όλος ο Ελληνισμός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας δονούσε τις χορδές της ψυχής του. Οραματιζόταν ένα ελεύθερο Ε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΤΑΜΑΤΗΜΑ
(. . .) Στοχαστής, αγωνιστής, πολιτικός, βαθύτατα προβληματισμένο άτομο και ευρύτερα καλλιεργημένο, ο Ίων Δραγούμης είναι αλήθεια πώς σπάνια ξεχνάει στη λογοτεχνική του παραγωγή το "πολιτικό όν" που κυριαρχούσε μέσα του, που δεν ταίριαζε βέβαια με τον πρακτικισμό της εποχής αλλά έτεινε σε ευρύτερες συλλήψεις και πλατιούς εθνικούς και κοινωνικούς οραματισμούς. Ίσως μοναδική εξαίρεση - με κάποιες επιφυλάξεις κι εδώ - αποτελεί το "Σταμάτημα" που δεν είναι ασφαλώς μυθιστόρημα με τις κλασικές ως τότε προδιαγραφές αλλά περισσότερο μια δοκιμή ερω...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΑΡΤΥΡΩΝ ΚΑΙ ΗΡΩΩΝ ΑΙΜΑ
Οι αγώνες της Ελλάδας μπορούν εύκολα να αποτελέσουν ένα χωριστό κεφάλαιο στην Ιστορία της Λογοτεχνίας της Νεότερης Ελλάδας και να αναζητηθούν οι κόκκινες γραμμές που ενώνουν όλα τα έργα που μυθολογούν αυτούς ακριβώς τους αγώνες. Σίγουρα, ο Δραγούμης, δεδομένης και της έντονης πολιτικής του δράσης, αποτελεί μία παρουσία με σημαίνουσα βαρύτητα ανάμεσα στους συν-γράφοντες λογοτέχνες. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου) Τα βιβλία της σειράς "Κλασική Νεοελληνική Λογοτεχνία" ξεχωρίζουν γιατί, εκτός από τα βασικά έργα που περιλαμβάν...
Διαβάστε περισσότερα...