ΙΣΤΟΡΙΑ - ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ - ΕΘΝΟΛΟΓΙΑ > ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΟΝ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ
Από τον διάλογο με το έργο του Θουκυδίδη προκύπτει ότι η προσέγγιση της πολιτικής ως δύναμης αποτελεί ιδίωμα πρωτίστως της κρατοκεντρικής συγκρότησης του κόσμου. Διαπιστώνεται, επίσης, ότι όσο η πόλη/κράτος εξελίσσεται ανθρωποκεντρικά καθοδόν προς τη δημοκρατία, τόσο η επίκληση της δύναμης στις διακρατικές σχέσεις γίνεται συχνότερη και παράλληλα η πολεμική αντιμαχία πιο αιματηρή. Ώστε η διαλεύκανση του ζητήματος του πολέμου και της αιτιακής του βάσης μας προσκαλεί να διερωτηθούμε για τη διαλεκτική σχέση ανάμεσα στην πόλη ως θεμελιώδη κοινω...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ Ι-ΙΙ (ΕΠΙΤΟΜΟ-ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Το κλασσικό έργο του Ντρόυζεν ειν' η πιο βασική και πιο καλοστρωμένη ακόμα πλατειά λεωφόρος για την ιστορία του Μεγαλέξαντρου και της όλης Ελληνιστικής εποχής. Θα περάση απ'αυτήν, αναγκαία, παρ' όποιες ειδικώτερες κρίσεις του ή πρίσματα θεώρησης των πραγμάτων, όποιος ενδιαφέρεται σοβαρά να γνωρίση και να μελετήση, απλά είτε κ' επιστημονικότατα, το φαινόμενο που και του πιο καθαρού μύθου τις διαστάσεις ξεπερνάει, κι ωστόσο ιστορία συνιστά και πραγματικότητα που προσδιώρισε όλη την περαιτέρω ιστορία του πλανήτη. Όποιες ιδέες και κριτήρια καν...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΛΛΗ ΟΨΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΣ
Φανταστείτε ένα θεατρικό σκηνικό, μιας κλασικής τραγωδίας ή μιας όπερας: μια κιονοστοιχία, ένα ναό, ένα μέρος από τα ανάκτορα. Σε πρώτο πλάνο στρατηγοί, ρήτορες, βασιλιάδες ή βασίλισσες συγκρούσεις καθηκόντων ή πολεμικές αφηγήσεις αποτελούν την ουσία των λόγων τους. Που και που ωστόσο, στο βάθος της σκηνής, ανοίγει μια πόρτα, τραβιέται μια κουρτίνα και, μόλις για ένα λεπτό, ένα πολύ διαφορετικό θέαμα αποκαλύπτεται στο κοινό: όχι πια παλάτια, μα ερειπωμένες τρώγλες όχι πια βασιλιάδες και στρατηγοί, μα ένας ανάμικτος κόσμος, άθλιος κι επικ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΣΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ
Πώς επικοινωνούσαν οι αρχαίοι Έλληνες; Πώς μπορούσαν να ενημερώνονται όπως κάνουμε εμείς καθημερινά; Πώς ταξίδευαν; Ποιες οι σχέσεις τους με τις μακρινές χώρες; Παρόμοια ερωτήματα, που εξετάζονται μεταξύ άλλων στο βιβλίο αυτό, δεν έχουν αντιμετωπιστεί ως τώρα συνολικά. Ωστόσο είναι ουσιώδη, αφού η Ελλάδα εφηύρε μέσα και χώρους επικοινωνίας που κατέχουν πρωταρχική θέση στη σημερινή μας ζωή: ρητορική, θέατρο, πολιτικές συγκεντρώσεις, Ολυμπιακοί αγώνες... Όλες αυτές οι παράμετροι, που με την πρώτη ματιά φαίνονται τόσο διαφορετικές, οργανώνοντ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΣ ΤΥΑΝΕΥΣ
Οι ύβρεις και οι συκοφαντίες της εκκλησίας κατά του Απολλώνιου μου επέβαλαν την ηθική υποχρέωση να ορίσω τον εαυτό μου αυτεπαγγέλτως, συνήγορο υπερασπίσεως - κάτι που δεν έκανε κανένας Έλληνας μέχρι σήμερα επί χίλια εφτακόσια χρόνια. Το βιβλίο περιγράφει την ιστορία του Απολλώνιου, του ιδανικού θείου ανδρός. Ήταν φορέας της θεϊκής σοφίας, εκφραστής της αποκάλυψης του θεού, θρησκευτικός μεταρρυθμιστής, κοινωνικός αναμορφωτής, θαυματουργός, ημίθεος, ιεροφάντης του Ασκληπιού, που σαν υποδειγματικός ασκητής απείχε των αφροδισίων. Ο Απολλώνιος ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
"... Τα "ιστορικά" μου κείμενα απέχουν έτη φωτός από τα κείμενα ενός ειδικού στην Ιστορία, και αυτό γίνεται εύκολα νοητό στον κάθε νοήμονα. Διότι στην επιστήμη της Ιστορίας δεν έχει θέση ούτε το προκλητικό χιούμορ, ούτε, η αδιάκοπη "αυτοκαταστροφή" του ιστορήματος με συνειρμικά εμβόλιμα από άλλες ιστορίες. Αποφάσισα λοιπόν να βάλω ως γενικό τίτλο σ' αυτά τα αφηγήματα "Νεοελληνική Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας", όχι μόνο από χιουμοριστική διάθεση, αλλά κυρίως για να δείξω πως ό,τι λέω δεν είναι τίποτα περισσότερο από τα ερεθίσματα που θα μπορ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ ΕΛΛΗΝΑΣ
Τούτο το βιβλίο περιλαμβάνει δεκατέσσερα άρθρα τα οποία δημοσιεύτηκαν σε διάφορα περιοδικά (ΑΒΑΤΟΝ, ΑΝΙΧΝΕΥΣΕΙΣ, ΑΤΡΑΠΟΣ, ΕΛΛΑΝΙΟΝ ΗΜΑΡ, ΕΡΜΕΙΟΝ, ΙΕΡΑ ΕΛΛΑΣ κ.ά ) κατά την τελευταία διετία. Δημιουργήθηκε κατά παράκληση πολλών φίλων, οι οποίοι έτυχε να διαβάσουν το ένα ή το άλλο άρθρο και μου ζήτησαν κι άλλα. Δεν ήταν πάντα εύκολο να τους τα βρω. Ορισμένα τεύχη εξαντλήθηκαν, δυο από τα παραπάνω περιοδικά έκλεισαν και άλλα διαφοροποιήθηκαν τόσο ώστε να αποφεύγω πλέον κάθε συνεργασία μαζί τους. Για να βγάλω λοιπόν τους φίλους μου από τον κόπο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΙ ΕΤΡΩΓΑΝ ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ
Μια πτυχή της ζωής των αρχαίων Ελλήνων που λίγο έχει ερευνηθεί εξετάζεται στο βιβλίο αυτό. Το διαιτολόγιο από τα χρόνια του Ομήρου ως το τέλος του αρχαίου κόσμου, οι διατροφικές συνήθειες και οι γαστρονομικές προτιμήσεις των προγόνων μας καταγράφονται με γλαφυρότητα αλλά και άμεση τεκμηρίωση από τις πηγές της εποχής. Τα αγαπημένα εδέσματα, τα γλυκίσματα, τα φρούτα, τα κυνήγια, τα κρασιά, τόποι φημισμένοι για προϊόντα που τροφοδοτούσαν τα καθημερινά τραπέζια και τα μεγάλα συμπόσια, κι ακόμα συνταγές έως και οι τιμές των τροφίμων, συνθέτουν ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ
Η παρουσία του Αλέξανδρου στην παγκόσμια σκηνή σηματοδοτεί για πρώτη φορά, μια νέα δυναμική πολέμου στην οποία η παντοδυναμία των αριθμών έχασε την αξία της και υποκλίθηκε ταπεινά μπροστά στο ηρωικό πνεύμα των Ελλήνων. Συνήθως ασχολούμαστε με τα πολεμικά κατορθώματα του Αλέξανδρου και τη φρενήρη προέλασή του από την Πέλλα μέχρι την Ινδία, την Κίνα και τα Ιμαλάϊα και θαμπωμένοι από τον απαράμιλλο ηρωισμό του στα πεδία των μαχών παραβλέψαμε τελείως τον Αλέξανδρο άνθρωπο, τον βασιλιά, τον ηγεμόνα, τον στρατηλάτη, τον στρατιώτη, που ριχνόταν π...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΞΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ
Η συγγραφή του ανά χείρας βιβλίου κρίθηκε αναγκαία από τον συγγραφέα, όταν στην διάρκεια των διαλέξεων του αναφερόταν στον Ελληνισμό ως κυρίαρχο πολιτισμικό μέγεθος επί 6 περίπου αιώνες, και από τα βλέμματα πολλών ακροατών διαπίστωνε ότι μάλλον κανείς μέχρι τότε δεν τους είχε αναφέρει κάτι τέτοιο. Ποιος να τους το ανέφερε άλλωστε; Τα σχολεία του βυζαντινού, απολύτως υποδουλωμένου στην Εκκλησία και επιθετικά ορθόδοξου κράτους, που καπηλευτικά εδώ και 2 περίπου αιώνες παριστάνει το "ελληνικό"; Η μονοθεϊστική ή δουλική διεθνής βιβλιογραφία, ή...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΔΙΟΝΥΣΟΣ ΣΤΗΝ ΑΝΔΡΟ 'Η ΟΙ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΕΝΟΣ ΜΥΘΟΥ
ΤΑΞΙΔΕΥΤΗΣ ΔΕΙΝΟΣ καθώς ήταν και λάτρης της θάλασσας, ο Διόνυσος έφτασε κάποτε σύμφωνα με τους μύθους του, και στην Άνδρο. Όπως βεβαιώνει μάλιστα επίμονη μαρτυρία, το νερό που ανάβλυζε από την πηγή του ιερού του αποκτούσε στη διάρκεια της εορτής του την οσμή ή τη γεύση οίνου. Ο περικαλλής ναός που του είχαν αφιερώσει οι αρχαίοι Ανδριώτες δεν έχει εντοπιστεί, σώζονται ωστόσο πολλά νομίσματα με τη μορφή και τα σύμβολά του. Η χριστιανική Άνδρος εγκατέλειψε την αρχαία πρωτεύουσα του νησιού, τη σημερινή Παλαιόπολη, και ξέχασε γρήγορα τον θεό κα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ
(. . .) Ο αναγνώστης της ανά χείρας πραγματείας όχι μόνο θα μάθει την ιστορία του Ιερού και θα διευρύνει τις γνώσεις του για τη ζωή και τη θρησκεία των αρχαίων, αλλά επιπλέον θα μάθει για ποιο σκοπό πραγματοποιούνται οι ανασκαφικές εργασίες, ποια μπορεί να είναι τα αποτελέσματά τους και κατά πόσον αυτές συμβάλλουν στο να εξάρουν την αρχαιολογική επιστήμη και να την καταστήσουν περίβλεπτη. Εν μέσω παντελούς ελλείψεως φιλολογικών αναφορών στο Ιερό της Επιδαύρου, μπορούμε σήμερα να σχηματίσουμε πλήρη εικόνα του βασιζόμενοι στους λίθους που βρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΒΡΩΜΟΛΟΓΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Τα πολυάριθμα «βρωμόλογα» των αρχαίων Ελλήνων, υποδεικνύουν ότι οι πρόγονοί μας χυδαιολογούσαν συχνότατα και αισχρότατα, ακριβώς όπως κι εμείς. [...] Πάντως το παρόν ρυπαρογράφημα μπορεί να εξυπηρετήσει και... παιδαγωγικούς σκοπούς. Διότι η γνώση της αρχαίας χυδαιολογίας αποτελεί εν δυνάμει άλλον έναν τρόπο για να αγαπήσουμε και να μάθουμε τα αρχαία ελληνικά!... (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΗΤΙΣ
(. . .) Σε αυτήν την έρευνα για τις πανουργίες του νου, περιοριστήκαμε αποκλειστικά στα αρχαία ελληνικά δεδομένα. Όπως είναι φυσικό για μια νοητική κατηγορία τόσο βαθιά ριζωμένη στη θρησκευτική σκέψη, αφιερώσαμε το μεγαλύτερο μέρος των αναλύσεών μας στο να καθορίσουμε τη θέση, τις λειτουργίες, τα μέσα δράσης της Μήτιδος μέσα στον μύθο, καθώς και στο να δείξουμε το πώς ακριβώς κατανέμονται οι πολλαπλές αρμοδιότητές της ανάμεσα στις διάφορες θεϊκές δυνάμεις. Η Μήτις μας επιτρέπει να θέσουμε ορισμένα γενικά προβλήματα οργάνωσης του πάνθεου. (...
Διαβάστε περισσότερα...

ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ: ΠΕΡΙ ΠΟΛΕΜΟΥ
Μια προσιτή και σύγχρονη προσέγγιση των πιο εμβληματικών ομιλιών από την Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου του Θουκυδίδη, η οποία οδηγεί τον αναγνώστη στην ουσία της εκτεταμένης γνώσης του συγγραφέα σχετικά με θέματα διπλωματίας, εξωτερικής πολιτικής και πολέμου. Γιατί τα έθνη οδηγούνται σε πόλεμο; Για ποιες αξίες είναι πρόθυμοι να πεθάνουν οι πολίτες; Τι δικαιολογεί την εισβολή σε μια ξένη χώρα; Και η τεκμηρίωσή της την κάνει σωστή; Για σχεδόν 2.500 χρόνια, φοιτητές, στοχαστές και πολιτικοί και στρατιωτικοί ηγέτες διαβάζουν τις εύγλωττε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ
Το βιβλίο της διακεκριμένης ερευνήτριας της κλασικής Ελλάδας Edith Hall προσφέρει μια σύνθεση ολόκληρου του αρχαιοελληνικού βιώματος, από την άνοδο των μυκηναϊκών βασιλείων κατά τον 16ο αιώνα π.Χ. ως την τελική επικράτηση του χριστιανισμού επί του παγανισμού, το 391 μ.Χ. Το καθένα από τα δέκα κεφάλαια του βιβλίου επισκέπτεται μια διαφορετική ελληνική κοινότητα, σε μια διαφορετική στιγμή, μέσα στους είκοσι αιώνες της αρχαίας ελληνικής ιστορίας. Μέσω αυτής της διαδικασίας, το βιβλίο διατυπώνει και στηρίζει ένα ισχυρό, πρωτότυπο επιχείρημα: Έ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΠΟΧΗ ΤΩΝ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΩΝ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Το βιβλίο αυτό παρουσιάζει στον φοιτητή και τον μη ειδικό αναγνώστη τις κύριες ιστορικές εξελίξεις στην πολιτική, την κοινωνία, τον πολιτισμό και τη θρησκεία σε δυο ιστορικές περιόδους που μέχρι σήμερα αντιμετωπίζονταν χωριστά: την ελληνιστική εποχή, η οποία ξεκινάει συμβατικά με τη βασιλεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου και τελειώνει με τον θάνατο της Κλεοπάτρας (336-30 π.Χ.), και την πρώιμη αυτοκρατορική εποχή, από την εγκαθίδρυση μοναρχικού πολιτεύματος από τον Αύγουστο (27 π.Χ.) έως τον θάνατο του Αδριανού (138 μ.Χ.). Η από κοινού πραγμάτευση...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΙΚΡΑ ΑΘΗΝΑΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ
Έκλεβαν την εφορία οι αρχαίοι Έλληνες; Τι έκαναν για την εμφάνιση και τη διατροφή τους; Υπήρχαν άστεγοι στους δρόμους; Σε ποια ηλικία παντρεύονταν τα κορίτσια; Τι ονόμαζαν «εργαστήριον»; Ποια ταβέρνα της αρχαίας Αθήνας είχε το καλύτερο κρασί; Γιατί ο Περικλής είχε το παρατσούκλι Σχινοκέφαλος; Πώς ξέσπασε η πανδημία στην αρχαία Αθήνα; Η συγγραφέας αλιεύει περίεργες, χιουμοριστικές, ακόμα και συγκινητικές λεπτομέρειες, που φωλιάζουν κρυμμένες σε μερικά από τα σπουδαιότερα κείμενα της αρχαιοελληνικής γραμματείας, και αφηγείται την καθημεριν...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΥΣΙΝΑ
Πρόκειται για ένα σημαντικό βιβλίο που δεν έχει τύχει μέχρι στιγμής της προσοχής που του αρμόζει, και είμαι πολύ χαρούμενος που κυκλοφορεί σε νέα, αναθεωρημένη έκδοση. Η πραγματική καινοτομία είναι η ανακάλυψη του Albert Hofmann, του διακεκριμένου Ελβετού επιστήμονα που έδωσε στον κόσμο το LSD, και το είδε να γνωρίζει την απόρριψη και την περιθωριοποίηση. Πιστεύω ότι αποδεικνύει, πέραν πάσης αμφιβολίας, ότι το ποτό που χρησιμοποιούσαν στα Ελευσίνια μυστήρια περιείχε ερυσιβώδη όλυρα. Αυτό το ποτό -και όχι θεατρικά σκηνικά, όπως υποστηρίζετα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ
«Τα μυστικά της αρχαίας Ελευσίνας: τα ιερά μανιτάρια της θεάς» είναι μία κατάδυση στις μυθικές απαρχές της ευρωπαϊκής πνευματικότητας. Μέσω των Μυστηρίων, οι αρχαίοι βίωναν την εμπειρία της κοινωνίας με το θείο και έρχονταν σε επαφή με πρακτικές και νοήματα που αλλιώς έμεναν κρυφά. Η αποκάλυψη αυτών των μυστικών επέσυρε την ποινή του θανάτου. Όλα τα Μυστήρια περιελάμβαναν μία ιερή ευχαριστία την πόση ενός ιερού ποτού που περιείχε ψυχοενεργές χημικές ουσίες, οι οποίες προέρχονταν από ένα παρασιτικό μύκητα που αναπτύσσεται στο εργότιο της σ...
Διαβάστε περισσότερα...