ΙΣΤΟΡΙΑ - ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ - ΕΘΝΟΛΟΓΙΑ > ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Ο ΓΑΜΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ
Πως γινόταν η τριήμερη τελετή του γάμου στην Αρχαία Ελλάδα; Τι ήσαν τα Προαύλια, η Γαμοδαισία και τα Επαύλια; Τι φορούσε η νύφη; Πως έραιναν τους νεόνυμφους πριν τους οδηγήσουν στη νυφική παστάδα; Συναρπαστικές λεπτομέρειες σχετικά με την αρχαία γαμήλια τελετή, αρκετές από τις οποίες διατηρήθηκαν ανέπαφες εδώ και τρεις χιλιάδες χρόνια!. . . (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΒΡΩΜΟΛΟΓΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Τα πολυάριθμα «βρωμόλογα» των αρχαίων Ελλήνων, υποδεικνύουν ότι οι πρόγονοί μας χυδαιολογούσαν συχνότατα και αισχρότατα, ακριβώς όπως κι εμείς. [...] Πάντως το παρόν ρυπαρογράφημα μπορεί να εξυπηρετήσει και... παιδαγωγικούς σκοπούς. Διότι η γνώση της αρχαίας χυδαιολογίας αποτελεί εν δυνάμει άλλον έναν τρόπο για να αγαπήσουμε και να μάθουμε τα αρχαία ελληνικά!... (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ
Τους καρπούς της κατ' εξοχήν πολιτιστικής πολιτικής του Αλέξανδρου εξύμνησε ο Πλούταρχος τέσσερις εκατονταετίες αργότερα, γράφοντας ότι ο Αλέξανδρος εδίδαξε τους Υρκανούς τον έγγαμο βίο, τους Αραχωσίους τη γεωργία, τους Σογδιανούς να συντηρούν τους γέροντες γονείς τους αντί να τους θανατώνουν, τους Πέρσες να σέβονται τις μητέρες τους και να μην τις παντρεύονται, τους Ινδούς να προσκυνούν ελληνικούς θεούς, τους Σκύθες να θάβουν τους νεκρούς των και να μην τους κατασπαράσσουν ότι ο Αλέξανδρος εξημέρωσε την Ασία με τον Όμηρο ως ανάγνωσμα και...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΣΤΗ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ
Ο αθλητισμός στην αρχαία Ελλάδα εντάσσεται μέσα στο σύνολο της κοινωνικής ζωής του ανθρώπου και αποτελεί ένα άρρηκτο κομμάτι της παιδείας του. Η ελληνική έννοια της παιδείας, όπως έδειξε ο μεγάλος ελληνιστής Werner Jaeger, έχει περιεχόμενο εξαιρετικά πλατύ και βαθύ σημαίνει την καλλιέργεια του ακέραιου ανθρώπου, αυτού που δεν χωρίζεται σε σώμα και πνεύμα, γιατί το πνεύμα δεν υπάρχει χωρίς το σώμα και το σώμα δεν έχει νόημα χωρίς το πνεύμα. Η πιο αντιπροσωπευτική πνευματική μορφή του αρχαίου κόσμου, ο Σωκράτης, ζει, εμπνέεται και διαλέγετα...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ ΤΗ ΜΙΝΩΙΚΗ ΕΠΟΧΗ
Ο Πωλ Φωρ, ακάματος μελετητής του αρχαίου κόσμου, με επιστημονική μέθοδο και γλαφυρό ύφος, αναπαρασταίνει την καθημερινή ζωή και το λαμπρό πολιτισμό της Κρήτης τη Μινωική εποχή. Το γεωγραφικό και το ανθρώπινο πλαίσιο, η ζωή στην ύπαιθρο χώρα, η γεωργία και οι αγροτικές ασχολίες, η ζωή στην πόλη και τα ανάκτορα στην Κνωσσό, τη Φαιστό, τη Ζάκρο, τα Μάλια, οι βασιλικοί οίκοι και το ιερατείο, οι οικονομικο-θρησκευτικές κοινότητες και τα επαγγέλματα, η ζωή στη θάλασσα, η ναυτιλία και το εμπόριο, οι νόμοι του Μίνωα και η κοινωνική οργάνωση, ο Μι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΟ ΤΟ ΜΑΡΑΘΩΝΑ ΣΤΙΣ ΠΛΑΤΑΙΕΣ
Το βιβλίο αυτό καλύπτει μία από τις πιο καθοριστικές περιόδους της ευρωπαϊκής ιστορίας. Οι πόλεμοι ανάμεσα στους Έλληνες της κλασικής αρχαιότητας και στην Περσική Αυτοκρατορία οδήγησαν στις περίφημες μάχες του Μαραθώνα, των Θερμοπυλών και της Σαλαμίνας, αλλά και σε μια αποτυχημένη προσπάθεια ανατροπής του Πέρση βασιλιά, το 400 π.Χ., η οποία σε κάποιο βαθμό ενέπνευσε την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η εξιστόρηση αυτών των βαρυσήμαντων γεγονότων, της ζωής σπουδαίων αντρών και γυναικών, η περιγραφή του κοινωνικού και πολιτισμικού πλαισ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΛΛΗ ΟΨΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΣ
Φανταστείτε ένα θεατρικό σκηνικό, μιας κλασικής τραγωδίας ή μιας όπερας: μια κιονοστοιχία, ένα ναό, ένα μέρος από τα ανάκτορα. Σε πρώτο πλάνο στρατηγοί, ρήτορες, βασιλιάδες ή βασίλισσες συγκρούσεις καθηκόντων ή πολεμικές αφηγήσεις αποτελούν την ουσία των λόγων τους. Που και που ωστόσο, στο βάθος της σκηνής, ανοίγει μια πόρτα, τραβιέται μια κουρτίνα και, μόλις για ένα λεπτό, ένα πολύ διαφορετικό θέαμα αποκαλύπτεται στο κοινό: όχι πια παλάτια, μα ερειπωμένες τρώγλες όχι πια βασιλιάδες και στρατηγοί, μα ένας ανάμικτος κόσμος, άθλιος κι επικ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ
Η ευρεία αυτή η μελέτη, με εκτενή χρήση αποσπασμάτων από το υλικό των πηγών, εξετάζει τα πολιτικά γεγονότα στον ελληνιστικό κόσμο από το θάνατο του Αλέξανδρου μέχρι την ενσωμάτωση του κόσμου αυτού στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Περιγράφει, ακόμη, τα διάφορα κοινωνικά συστήματα και τα ήθη των ανθρώπων που έζησαν υπό ελληνική εξουσία, τις σημαντικότερες εξελίξεις στη λογοτεχνία, την επιστήμη και τη λογοτεχνία, καθώς και τη δημιουργία νέων θρησκευτικών κινημάτων. Πρόκειται για μια ελκυστική και εύκολα κατανοητή περιγραφή μιας μεγάλης και περίπλοκη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΙΓΑΙΟΙ - ΠΕΛΑΣΓΟΙ - ΕΛΛΗΝΕΣ
Οι "ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ" εγράφησαν κατόπιν μακροχρόνιας συστηματικής έρευνας και μελέτης, σε μία προσπάθεια αναδείξεως των γεγονότων εκείνων και των καταστάσεων που εξύφαναν την ζωή των προϊστορικών μας προγόνων: ΑΙΓΑΙΩΝ - ΠΕΛΑΣΓΩΝ και αμέσως μετά την επομβρίαν την επισυμβάσα επί της βασιλείας του προπάτορός μας ΔΕΥΚΑΛΙΩΝΟΣ, αποκληθέντων ΕΛΛΗΝΩΝ, εκ του ΕΛΛΗΝΟΣ του γενάρχου μας και πρωτοτόκου γυιού του ΔΕΥΚΑΛΙΩΝΟΣ, στοιχεία τα οποία εκούσια απεκρύβησαν από τους σύγχρονους ΕΛΛΗΝΕΣ. Τα όσα συνέβησαν εις την ιεράν γην της ΑΙΓΗΪΔΟΣ, όπου πριν ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΕΣ ΚΑΙ ΙΕΡΑ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ
Γιατί οι αρχαίοι Έλληνες ταξίδευαν μεγάλες αποστάσεις για να πάνε σε συγκεκριμένους ιερούς χώρους για να προσκυνήσουν, όταν κάθε πόλις-κράτος της Ελλάδας είχε τους δικούς της μεγάλους ναούς; Ενώ η αρχαία ελληνική θρησκεία έχει αναπτυχθεί ως θέμα από πολλούς λογίους και ειδικούς, ωστόσο δεν έχει ως τώρα δοθεί καμιά σημασία στο θρησκευτικό φαινόμενο της αθρόας προσέλευσης πιστών από όλα τα μέρη της Ελλάδας σε συγκεκριμένους ιερούς χώρους, όπως η Ελευσίνα, η Ολυμπία, η Δωδώνη, οι Δελφοί, η Επίδαυρος, τα Δίδυμα, η Έφεσος. . . Ο Μάθιου Ντίλον ε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΗΕΣ ΠΟΝΤΟΠΟΡΟΙ
Κι αν έχουμε ταξιδέψει μαζί με τον Οδυσσέα πάνω στο καράβι του! Στη φαντασία μας, βέβαια, μόνο! Διότι η Μεσόγειος, μέχρι πρόσφατα, κρατούσε στον βυθό της, απρόσιτα για μας, τα ναυαγισμένα σκαριά. Ποια είναι όμως η ιστορική πραγματικότητα; Πώς ήταν τα πλοία των Μυκηναίων και των ομηρικών ηρώων; Για ποιους λόγους ανοίγονταν "επ' ευρέα νώτα θαλάσσης" και ποιοι ήταν οι προορισμοί τους; Τι αναζητούσαν στα διαμεσογειακά ταξίδια τους και πώς αντιμετώπιζαν τις δυσκολίες στις θαλάσσιες ρότες; Πώς ήταν η ζωή εν πλω και πού αναζητούσαν ασφαλή αγκυροβ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΓΝΩΣΤΗ ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ (10.000-2.000 π.Χ.)
«Στο μακρινό παρελθόν η Ευρώπη, από τη Σκανδιναβία ως την Κρήτη και την Κύπρο, ήταν ενωμένη σ’ ένα κραταιό βασίλειο και κυβερνούσε όλες τις Ηπείρους της γης. Ηγέτες και δημιουργοί της, ήταν οι Έλληνες βασιλείς της εποχής των Ολύμπιων Θεών...». Ο Παντελής Ιωαννίδης, πολυγραφέστατος με μια μακρά σειρά βιβλίων για τη Μακεδονία στο παρελθόν του, κατέρχεται στα άδυτα των πανάρχαιων κειμένων της Ανατολής, στις Βέδδες, στις μαρτυρίες της Κίνας, στις περσικές βίβλους και σε απειράριθμες παραπομπές αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων, για να θεμελιώσει αυτή...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΣΤΟΝ ΧΡΥΣΟΥΝ ΑΙΩΝΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ
Μέσα από την ανάγνωση σπουδαίων Ελλήνων συγγραφέων της αρχαιότητας, η Ζακλίν ντε Ρομιγύ προσπαθεί να μας κάνει να κατανοήσουμε τη θεωρία περί του μεγαλείου του Ανθρώπου. Του Ανθρώπου που απαλλαγμένος από τον θεϊκό φόβο, δημιούργησε απαράμιλλα επιτεύγματα και μέσα απ' αυτά αναδύθηκε ο λεγόμενος Χρυσούς Αιών: ο 5ος αιώνας π.Χ. στην πόλη υπόδειγμα του ανώτερου πολιτεύματος, αυτού της Δημοκρατίας, στην Αθήνα. Για πρώτη φορά, οι θεοί δεν έχουν πια κεφάλια ζώων ή πουλιών, δεν είναι γεράκια, κριάρια, σκύλοι ή αγελάδες, ούτε και απίθανα όντα με τρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΡΦΕΑΣ ΚΑΙ ΟΡΦΙΚΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ
Ανάμεσα στο μυθικό και στο πραγματικό κινείται η παρουσία του Ορφέα στην αρχαία Ελλάδα. Ποιος, όμως, ήταν τελικά ο Ορφέας; Ήταν άνθρωπος, ημίθεος, ή θεός; Επηρέασε και σε πιο βαθμό την αρχαιοελληνική θρησκευτική και φιλοσοφική σκέψη; Ποια ήταν τα ομώνυμα μυστήρια που καθιερώθηκαν, σε τι συνίσταντο και τι σχέση είχαν με τα Διονυσιακά και τα Ελευσίνια; Αυτά και πολλά άλλα ερωτήματα έρχεται να διερευνήσει η έγκριτη καθηγήτρια Τζέιν Έλεν Χάρισον, στρέφοντας τη διεισδυτική ματιά της στον πλούτο των αρχαιολογικών ευρημάτων και τους θησαυρούς της...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΧΑΙΟΠΟΛΙΤΙΚΗ
Η αρχαιοπολιτική -έννοια που πατά στη βιοπολιτική όπως την περιέγραψε και μας την κληροδότησε ο Φουκό- ορίζεται ως ο δημόσιος λόγος περί του παρελθόντος- ένας λόγος που εργαλειοποιεί το διάχυτο στην κοινωνία ενδιαφέρον για τις υλικότητες του χτες, ώστε να επιβάλει νεότευκτες πολιτικές τεχνολογίες στο σήμερα. Σε νεωτερικές κοινωνίες όπως η Ελλάδα, οι οποίες διακρίνονται από ένα επίμονο αρχαιολατρικό ήθος, η αρχαιοπολιτική εμφανίζεται υποδυόμενη μια ευγενών προθέσεων αρχαιοφιλία, ως επίκληση ενός υψηλότερου τρόπου ζωής και σκέψης που, αν και...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΠΑΡΤΙΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ
Οι Σπαρτιάτες είναι ονομαστοί για την αυστηρότητα των νόμων τους, καθώς και για την υπακοή τους σ' αυτούς. Όμως είναι δύσκολο να ανακαλύψει κανείς ακριβώς τι ήταν αυτοί οι νόμοι πολλοί απ' αυτούς ήταν άγραφοι και οι μαρτυρίες γι' αυτούς δεν είναι μόνο ελλιπείς αλλά και αμφισβητούμενες. Το βιβλίο αυτό είναι η πρώτη προσπάθεια για να δοθεί μια συνοπτική έκθεση του δικαίου της Σπάρτης. Οι κοινωνικές τάξεις στη Σπάρτη, η στρατιωτική αγωγή των παιδιών και των νέων, ο γάμος και η θέση της γυναίκας, η γαιοκτησία και το δίκαιο διαδοχής, οι διαδικ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ
Ο G. E. R. Lloyd είναι ένας από τους κορυφαίους μελετητές της αρχαίας ελληνικής επιστήμης και των σχέσεών της με τη φιλοσοφία. Οι κλασικές πλέον εργασίες του, που περιλαμβάνει αυτός ο τόμος, εκτείνονται στις περισσότερες περιοχές και περιόδους της ελληνικής επιστημονικής σκέψης, από την αστρονομία και την κοσμολογία ως τη βιολογία και την ιατρική και από τους Προσωκρατικούς ως τον Πτολεμαίο. Ορισμένες μελέτες εστιάζουν σε κρίσιμα μεθοδολογικά προβλήματα, άλλες στο κοινωνικό υπόβαθρο της επιστήμης, τα κίνητρα των αρχαίων επιστημόνων, τους σ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΤΟΣ ΚΑΙ ΘΕΑΜΑΤΑ
Οι πόλεις της ελληνορωμαϊκής οικουμένης πάλλονταν από θεάματα που κατέκλυζαν τον δημόσιο χώρο. Θρησκευτικές πανηγύρεις, θεατρικές παραστάσεις, θρίαμβοι, αρματοδρομίες, κηδείες, μουσικά δρώμενα, εκτελέσεις, αγώνες, μονομαχίες, θηριομαχίες, ακροβατικά, συνδιαμόρφωναν τον αστικό βίο προς τέρψη και απόλαυση του πολύβουου πλήθους. Στον τόμο παρουσιάζονται βίαιες μορφές συλλογικής διασκέδασης όπως εδραιώθηκαν στην ανατολική και δυτική Μεσόγειο. Αναδεικνύεται η πολιτική τους διάσταση ως τρόπος συνδιαλλαγής της εξουσίας και ενός πλήθους που όλο κα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ (ΕΠΙΤΟΜΟ)
Παρόλο που στην αρχαία ελληνική γλώσσα δεν υπάρχει ακριβές αντίστοιχο του σύγχρονου όρου "επιστήμη", μπορεί εντούτοις να υποστηριχθεί ότι η δυτική επιστήμη άρχισε με τους αρχαίους Έλληνες, καθώς ήταν οι πρώτοι που επιχείρησαν με συνέπεια να εξηγήσουν τα φυσικά φαινόμενα με φυσιοκρατικούς όρους και εκείνοι που καθιέρωσαν την πρακτική της ορθολογικής κριτικής των επιστημονικών θεωριών. Το βιβλίο παρακολουθεί την πορεία της αρχαίας ελληνικής επιστήμης μέσα από το έργο των Πυθαγορείων, των προσωκρατικών φυσικών φιλοσόφων, των συγγραφέων της Ιπ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΟΝ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ
Από τον διάλογο με το έργο του Θουκυδίδη προκύπτει ότι η προσέγγιση της πολιτικής ως δύναμης αποτελεί ιδίωμα πρωτίστως της κρατοκεντρικής συγκρότησης του κόσμου. Διαπιστώνεται, επίσης, ότι όσο η πόλη/κράτος εξελίσσεται ανθρωποκεντρικά καθοδόν προς τη δημοκρατία, τόσο η επίκληση της δύναμης στις διακρατικές σχέσεις γίνεται συχνότερη και παράλληλα η πολεμική αντιμαχία πιο αιματηρή. Ώστε η διαλεύκανση του ζητήματος του πολέμου και της αιτιακής του βάσης μας προσκαλεί να διερωτηθούμε για τη διαλεκτική σχέση ανάμεσα στην πόλη ως θεμελιώδη κοινω...
Διαβάστε περισσότερα...