ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΑΙ ΟΡΟΙ ΤΟΥ ΚΟΡΝΗΛΙΟΥ ΚΑΣΤΟΡΙΑΔΗ
Σε μια εποχή που προβεβλημένοι στοχαστές αναλώνονται είτε σε αναμασήσεις παρωχημένων θέσεων είτε σε λεκτικά πυροτεχνήματα, που εξυπηρετούν επικοινωνιακούς σκοπούς, ο λόγος του Καστοριάδη, που στηρίζεται στο επιχείρημα, δηλαδή στο αδιάσειστο θεμέλιο της φιλοσοφίας, προσφέρει ασφαλές καταφύγιο σε όσους αναζητούν αιτίες και ερμηνείες των κοινωνικών γεγονότων. Υπάρχει όμως μια δυσκολία με την οποία έρχεται αντιμέτωπος ο αναγνώστης όταν επιχειρήσει την προσπέλαση των έργων του Καστοριάδη. Η δυσκολία αναφέρεται στους όρους και τις έννοιες που ο ...
Διαβάστε περισσότερα...

Για την αγάπη
Σ' αυτό το μικρό τόμο θα βρείτε μια επιλογή κειμένων, από τους πιο επιφανείς στοχαστές και φιλόσοφους, πάνω στο θέμα της Αγάπης. Με την ιδιαίτερη ματιά του κάθε στοχαστή και με τις πολλαπλές απόψεις πάνω στο θέμα, πιστεύουμε πως αυτή η συλλογή μπορεί να βοηθήσει καλύτερα στην κατανόηση αυτού του μεγάλου θέματος, αλλά και παράλληλα να σας γνωρίσει τον τρόπο στοχασμού των μεγάλων αυτών διανοητών. Μαζί, ως παράρτημα, ένα εξαιρετικό διηγηματάκι, ένα λογοτεχνικό κείμενο, που έχει γίνει κλασικό, έχει διαβαστεί από χιλιάδες αναγνώστες, και που ει...
Διαβάστε περισσότερα...

Για τον Νίτσε
Τρείς εξέχοντες Γερμανοί διανοητές καταθέτουν τους προβληματισμούς τους γύρω στην περίπτωση Νίτσε. Επισημαίνουν τον ριζοσπαστικό χαρακτήρα του ως στοχαστή και πεζογράφου, το ερμηνευτικό πρόβλημα που εγείρει ο λόγος του, το παρωδιακό στοιχείο και τη σωτήρια λειτουργία του, τη συγγένειά του συνολικά με τον διαφωτισμό, αλλά και με τις επιστήμες της ψυχής, τον κίνδυνο, τέλος, που υπέφωσκε κατά το Μεταπόλεμο, η διάσωση από την παραποίηση να τον αφήσει έρμαιο του ακαδημαϊσμού. Δύο κείμενα σε απόσταση τριακονταετίας: η συζήτηση «Για τον Νίτσε κι ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ ΤΗΣ ΑΠΟ-ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Ο όρος «απο-ανάπτυξη» ηχεί σαν πρόκληση, έστω κι αν όλοι γνωρίζουμε ότι μια απεριόριστη ανάπτυξη είναι ασυμβίβαστη με τον πεπερασμένο πλανήτη στον οποίο ζούμε. Το αντικείμενο του έργου αυτού είναι να δείξει ότι αν μια ριζική αλλαγή είναι επιτακτική αναγκαιότητα, η εθελούσια επιλογή μιας κοινωνίας από-ανάπτυξης είναι ένα στοίχημα που αξίζει τον κόπο να βάλουμε ώστε να αποφύγουμε την οπισθοδρόμηση ή την καταστροφή των κοινωνιών μας. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

Βούληση
Η Ζωή του Νου, αποτελούμενη από δυο τόμους που εξετάζουν τη Σκέψη και τη Βούληση, είναι το τελευταίο και ίσως το κορυφαίο έργο της Χάνα Άρεντ. Μετατοπίζοντας το ενδιαφέρον της από τον κόσμο της πολιτικής πράξης, τη Vita Activa, με τον οποίο είχε ασχοληθεί δημιουργικότατα, με το έργο αυτό διεισδύει βαθιά στις νοητικές διαδικασίες, στη Vita Contemplativa. Πρόκειται για εμπεριστατωμένη και προκλητική ανάλυση του ανθρώπινου νου μέσω της κριτικής προσέγγισης του έργου των μεγάλων φιλοσόφων, από τους Προσωκρατικούς ως τους σύγχρονους. Κύκνειο άσ...
Διαβάστε περισσότερα...

HOMO LIBER
HOMO LIBER - Άνθρωπος ο Ελεύθερος. Ο Μπαρούχ Σπινόζα όρισε με κρυστάλλινη διαύγεια τη στάση ζωής του: "Ο ελεύθερος άνθρωπος για κανένα άλλο πράγμα δεν σκέφτεται λιγότερο όσο για το θάνατο, και η σοφία του δεν είναι μελέτη θανάτου αλλά στοχασμός για τη ζωή " (Ηθική). Ο στοχασμός του για τη ζωή δεν γίνεται στο κενό, σε απουσία τόπου και σε κενό χρόνου. Αναπτύσσεται σε προσδιορισμένο τόπο αλλά με ορίζοντα τη συγκεκριμένη Ουτοπία (Έρνστ Μπλόχ), που δεν έχει και δεν βρίσκει ακόμα τόπο. Ξετυλίγεται στον παρόντα χρόνο αλλά με συνείδηση του παρόντ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΑ (ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Ο τρίτος τόμος της Ελληνικής ιδιαιτερότητας αφιερώνεται στο έργο του Θουκυδίδη. Ο Κορνήλιος Καστοριάδης επιχειρεί μια πρωτότυπη ανάλυση του Επιταφίου, που αποδίδεται από τον αρχαίο ιστορικό στον Περικλή, για να δείξει σε πιο βαθμό η μεγάλη αθηναϊκή δημιουργία του 5ου αιώνα είχε συνείδηση του εαυτού της. Χωρίς να επιδίδεται στους αναχρονισμούς και τις προβολές που χαρακτηρίζουν τις σύγχρονες ερμηνείες, ο φιλόσοφος ανακαλύπτει στον Θουκυδίδη έναν κόσμο που μοιάζει εκπληκτικά με τον δικό μας, στον οποίο κάποια αγαθά θεωρούνται πολύτιμα, ενώ ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΜΕΣΣΙΑΝΙΚΗ ΙΔΕΑ ΚΑΙ ΟΙ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΤΗΣ
Ό μεσσιανισμός, γέννημα καί θρέμμα της Βίβλου, πήρε ποικίλες μορφές στην Ιστορία, πολλές φορές άντιφερόμενες μεταξύ τους, διαπότισε την ευρωπαϊκή σκέψη καί επηρέασε καθοριστικά, συχνά με τραγικό τρόπο, την ευρωπαϊκή ιστορία. Ό Άρτος Ζωής, στην προσπάθεια του να φέρει τη Βίβλο στον δημόσιο χώρο της σκέψης καί να συμβάλει στη συνάντηση ανθρώπων πού σκέπτονται εντός της πίστεως με στοχαστές του έκκοσμικευμένου Λόγου, αφιέρωσε το πρώτο συνέδριο του στη μεσσιανική ιδέα καί τίς μεταμορφώσεις της. Οι εισηγήσεις θεολόγων, φιλοσόφων, ιστορικών καί ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΦΥΛΑΚΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΕΤΟΥΤΟΥ
Ο Άνθρωπος, είναι ένας μικρός θεός κλεισμένος στη Φυλακή του Κόσμου Ετούτου. Η Διανοητική του Ψυχή, δηλαδή, το Μυαλό, τον έκλεισε στο matrix του Κατώτερου Ψυχικού Κόσμου και γι' αυτό ζει στο δικό του Ατομικό Ψυχικό Κόσμο. Ο εγκλεισμός της Ατομικής του Ψυχής έχει να κάνει με την ποινή της Επίγειας Ζωής λόγω Καρμικών Δράσεων προηγούμενων ζωών. Το τραγικό είναι ότι δεν το γνωρίζει ότι είναι φυλακισμένος. Η Υλιστική Σκέψη τον έχει πείσει με πληθώρα πλανών. Ότι είναι θνητός. Ότι γεννιέται από το πουθενά και πάει στο πουθενά. Ότι αποτελείται μόν...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΒΑΡΥΤΗΤΑ ΚΑΙ Η ΧΑΡΗ
Η γλώσσα είναι το υλικό με το οποίο μπορεί κάποιος άνθρωπος να πλάσει το σημείο του μέσα στον κόσμο. Παρακολουθώντας αυτή την διαδικασία, μένει άναυδος κανείς όταν κάποτε διαπιστώνει ότι το σημείο ύπαρξης του άνθρωπου αυτού συμπίπτει με το σημείο του Θεού, το σημείο που χαράζει μέσα στην ανθρώπινη ιστορία η επώδυνη σχέση Θεού-ανθρώπου ως ένσαρκης ψυχής. Την συγκλονιστική σύμπτωση αυτών των δύο αλλότριων σημείων παρακολουθούμε όταν μελετούμε τον βίο και τα κείμενα της Σιμόνης Βέιλ. Μια τόσο σύντομη χρονικά διαδρομή της μέσα στον κόσμο, και ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ
"Ερχόμαστε τώρα στη φιλοσοφία του νέου κόσμου, και την ξεκινάμε με τον Καρτέσιο. Με αυτόν εισερχόμαστε πράγματι σε μια αυτόνομη φιλοσοφία η οποία γνωρίζει ότι πηγάζει με τρόπο αυτόνομο από τον Λόγο... Εδώ μπορούμε να πούμε ότι είμαστε στο σπίτι μας, και μπορούμε, όπως ο ναύτης μετά από μακρινό ταξίδι σε ταραγμένη θάλασσα, να αναφωνήσουμε: "Στεριά!"... Σε αυτή τη νέα περίοδο η αρχή είναι η σκέψη, η σκέψη που ξεκινάει από τον εαυτό της... Η γενική αρχή είναι τώρα η διαφύλαξη της εσωτερικότητας ως τέτοιας, η υποβάθμιση της νεκρής εξωτερικότη...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΜΙΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΣΤΟ ΥΠΟΓΕΙΟ
Στο πρώτο κείμενο, ο Ζιράρ συμπυκνώνει τη θεωρία της μιμητικής επιθυμίας, που αποτελεί τη δική του συνεισφορά όχι μόνο στην κριτική της λογοτεχνίας -αυτό θα ήταν ένα πολύ στενό πλαίσιο-, αλλά και στην ιστορία της βίας, της θρησκείας και της επιθυμίας. Φραγμός στην ανθρώπινη επιθυμία δεν υπάρχει; όσα επιδιώκει ένα μεμονωμένο μέλος της κοινότητας μπαίνουν στο στόχαστρο των υπολοίπων. Και ακριβώς επειδή οι άλλοι τα εποφθαλμιούν, εκείνος τα λατρεύει διπλό. Διαφαίνεται εδώ το περίφημο "μιμητικό τρίγωνο", που συνδέει τον επιθυμούντο, το επιθυμού...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΑ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
«Η ελληνική ιδιαιτερότητα δεν είναι το μέτρο και η αρμονία, ούτε η εμφάνιση της αλήθειας ως "αποκάλυψης". Η ελληνική ιδιαιτερότητα είναι το ζήτημα του μη-νοήματος και του μη-όντος». Ο τόμος αυτός περιλαμβάνει τις διαλέξεις του Κορνήλιου Καστοριάδη τους πέντε πρώτους μήνες διδασκαλίας του στην Ανώτατη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών (EHESS) το ακαδημαϊκό έτος 1982-1983, όπου εξηγούσε τις φαινομενικά «παράδοξες» έννοιες που διατυπώνονται σε ανέκδοτο κείμενο του 1979, το οποίο δημοσιεύεται επίσης εδώ. Αναλύονται ακόμη ζητήματα, όπως η πρωτοτυπία π...
Διαβάστε περισσότερα...

Το αλλόκοτο και το απόκοσμο
Ο κόσμος μας είναι παράξενος και ανοίκειος, αλλόκοτος και απόκοσμος, μια προσομοίωση: ένα τοπίο που έχει ερημώσει από το ανθρώπινο. Είναι πιο εύκολο να φανταστούμε το τέλος αυτού του κόσμου παρά το τέλος του καπιταλισμού. Αρνούμενος καταστατικά το διαχωρισμό ανάμεσα σε υψηλή και χαμηλή κουλτούρα, ο Φίσερ αναζητά μια διέξοδο στις ταινίες του Λυντς, του Ταρκόφσκι, του Κιούμπρικ, του Νόλαν και του Χίτσκοκ, στη μουσική των The Fall και του Brian Eno, στη λογοτεχνία του Λάβκραφτ, του Γουέλς, του Φίλιπ Ντικ και της Άτγουντ, στις αλλόκοτες και απ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΨΥΧΟΠΟΛΙΤΙΚΗ
Κάθε μηχανισμός, κάθε τεχνολογία της εξουσίας προτείνει τα δικά της λατρευτικά αντικείμενα [...] τα οποία τίθενται στην υπηρεσία της υποταγής. Υλοποιούν και σταθεροποιούν την εξουσία. [...] Το μάλιστα, το κατεξοχήν ψηφιακό λατρευτικό αντικείμενο. Ως μηχανισμός εξατομίκευσης αναλαμβάνει τη λειτουργία του ροζάριου, το οποίο είναι επίσης εύχρηστο και χειροπιαστό όπως το κινητό τηλέφωνο. Σκοπός και των δύο αντικειμένων είναι η αυτοεξέταση και ο αυτοέλεγχος. Η εξουσία αυξάνει την αποτελεσματικότητά της αναθέτοντας την επιτήρηση στον καθένα ξεχ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΙΑΛΟΓΟΙ ΣΕ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ
Το πολύπλευρο πνεύμα έχει πολλούς τρόπους να φανερώνεται. Ο Κωνσταντίνος Τσάτσος εκφράστηκε επί δεκαετίες τόσο με τον θεωρητικό όσο και με τον πρακτικό λόγο. Όταν το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Ιουλίου 1967 του στέρησε τη δυνατότητα της πολιτικής δράσης, αποσύρθηκε στη μοναξιά, με την οποία είχε ερωτοτροπήσει ανέκαθεν, και έγραψε τους δώδεκα "Διαλόγους σε μοναστήρι", που δημοσιεύτηκαν από τις "Εκδόσεις των Φίλων" το 1974, το έτος που αποκαταστάθηκε η δημοκρατία και που ο ίδιος ξαναγύρισε στην πολιτική δράση. Οι διάλογοι τοποθετούνται...
Διαβάστε περισσότερα...

Αυτή εδώ η ζωή
Σε αυτό το πρωτότυπο, βαθυστόχαστο και προσιτό βιβλίο ο Μάρτιν Χάγκλαντ προσπαθεί να απαντήσει στο ερώτημα πώς μπορούμε να ζήσουμε μια ζωή με νόημα και γιατί ο καπιταλισμός και η θρησκεία υπονομεύουν αυτή μας την προσπάθεια. Το Αυτή Εδώ η Ζωή, το οποίο έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από 15 γλώσσες και έχει γίνει best seller, έχει έναν και μοναδικό σκοπό: να δείξει ότι η περατή, ενσώματη και επισφαλής ζωή μας όχι μόνο δεν στέκεται εμπόδιο στην ευδαιμονία μας αλλά αντιθέτως αποτελεί προϋπόθεσή της. Βασικές του αναφορές αποτελούν τόσο φιλόσ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΡΙ ΤΟΥ "ΕΟΝΤΟΣ" ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ ΚΟΣΜΟΥ
Το "Περί Φύσεως" ποιητικό κείμενο του Παρμενίδη, το μόνο δικό του γραπτό που κληρονομήσαμε από την ελληνική αρχαιότητα του 5ου π. X. αιώνα, και αυτό σε αποσπασματική μορφή, αποτελεί τον θεμέλιο λίθο της παγκόσμιας φιλοσοφίας. Αποκρυπτογραφημένο σε σύγχρονη ποιητική γλώσσα, με απόλυτο σεβασμό στα νοήματά του, και με την παρενθετική συμπερίληψη των βασικών μηνυμάτων του στο πρωτότυπο, πέραν της παράλληλης ερμηνευτικής τους επεξήγησης, αποτελεί ένα μοναδικό κλειδί για το άνοιγμα της πύλης εισόδου στην φιλοσοφία και την αποκάλυψη του πνευματικ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΑ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
«Η ελληνική ιδιαιτερότητα δεν είναι το μέτρο και η αρμονία, ούτε η εμφάνιση της αλήθειας ως "αποκάλυψης". Η ελληνική ιδιαιτερότητα είναι το ζήτημα του μη-νοήματος και του μη-όντος». Ο δεύτερος τόμος της Ελληνικής ιδιαιτερότητας αφιερώνεται στη γέννηση, στη φύση και στη λειτουργία της αθηναϊκής δημοκρατίας. Ο Κορνήλιος Καστοριάδης πραγματεύεται, στηριζόμενος στο έργο του Θουκυδίδη και κυρίως στον Επιτάφιο, το σύστημα της άμεσης δημοκρατίας και προσδιορίζει τα χαρακτηριστικά που το καθιστούν μοναδικό. Ο αναγνώστης θα βρει εδώ σημαντικές αναλ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΕΑ
Από τις δύο πυρηνικές φαντασιακές σημασίες, των οποίων η πάλη καθόρισε τη νεώτερη Δύση, την απεριόριστη επέκταση της ψευδο-ορθολογικής ψευδο-κυριαρχίας και το πρόταγμα της αυτονομίας, η πρώτη φαίνεται να θριαμβεύει εφ' όλης της γραμμής, η δεύτερη να υφίσταται μια παρατεταμένη έκλειψη. Ο πληθυσμός βυθίζεται στην ιδιώτευση, εγκαταλείποντας τον δημόσιο χώρο στις γραφειοκρατικές, διευθυντικές και χρηματιστικές ολιγαρχίες. Ένας νέος ανθρωπολογικός τύπος ατόμου αναδύεται, που καθορίζεται από την απληστία, την αποστέρηση, τον γενικευμένο κομφορμι...
Διαβάστε περισσότερα...