ΙΣΤΟΡΙΑ - ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ - ΕΘΝΟΛΟΓΙΑ > ΜΥΘΟΛΟΓΙΕΣ

Ο ΗΡΩΑΣ ΜΕ ΤΑ ΧΙΛΙΑ ΠΡΟΣΩΠΑ
Οι μύθοι, οι θρύλοι και τα ηρωικά έπη διέγειραν πάντοτε και συγκινούσαν τις καρδιές μας. Από τα πρώτα εκείνα χρόνια της άγραφης ιστορίας μας ο ήρωας έχει έναν κεντρικό ρόλο στην ανάπτυξη του πολιτισμού, λειτουργώντας για το κοινό συμφέρον. Είτε γλίτωνε τους λαούς από άσχημα τέρατα, κατάρες ή επικίνδυνες εισβολές είτε είχε ανέκαθεν μια ενεργό κοινωνική παρουσία, η οποία σφράγισε όλες τι εποχές. Το ηρωικό πρότυπο γαλούχησε γενεές επί γενεών σε κάθε γωνιά του κόσμου. Κάθε φορά το όνομα και οι πράξεις διαφέρουν, αλλά το κεντρικό θέμα παρέμειν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΜΥΘΟΙ
Τι είναι οι αρχαιοελληνικοί μύθοι; Τι ξέρουμε γι' αυτούς; Δύο φαινομενικά απλά ερωτήματα στα οποία η συγγραφέας αποπειράται να απαντήσει καταφεύγοντας σε μια μεταθεωρητική επισκόπηση των προσεγγίσεων που προτάθηκαν από τη σύγχρονη επιστήμη της ερμηνείας του μύθου. Από το πρώτο κιόλας κεφάλαιο γίνεται φανερό ότι η βεβαιότητα που έχουμε για την κατανόηση των παραδοσιακών αφηγήσεων των αρχαίων Ελλήνων κλονίζεται ανεπανόρθωτα. Τίποτα σχετικά με τους μύθους δεν μπορεί να οριστεί με ασφάλεια, ούτε ακόμη τα ειδοποιά τους χαρακτηριστικά. Η αναζήτη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΓΓΕΙΑ
Στην φύση του αληθούς Λόγου και της Εικόνας εμπεριέχεται η έννοια της αφηγηματικής ροής, που ως μαιανδρικό ποτάμι θα μας οδηγήσει, μες από τις σελίδες αυτού του βιβλίου, να συμπλεύσουμε με την ζωή και τους άθλους του Θησέως, προς έναν άδηλο χώρο, όπου μας περιμένουν μαγικές αποκαλύψεις... Μέσα από μιά επιλεγμένη ενότητα ζωγραφισμένων κεραμικών αγγείων, παρατηρώντας και αποσυμβολίζοντας, οδηγηγούμαστε σε νέα νοητικά μονοπάτια και σε νέες κατανοήσεις. Η μελέτη μας ξεκινά από το πολύπλοκο σχήμα κάθε αγγείου, από το στάδιο κατασκευής έως την α...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΥΘΟΙ ΤΗΣ ΜΕΣΟΠΟΤΑΜΙΑΣ
Όταν οι μελετητές του 19ου αιώνα κατόρθωσαν να αποκρυπτογραφήσουν τα μυστηριώδη σύμβολα της σφηνοειδούς γραφής που είχαν χαραχθεί από τους αρχαίους Μεσοποτάμιους σε πήλινες πινακίδες πάνω από 5000 χρόνια πριν, αποκαλύφθηκε μια πλούσια κληρονομιά εμπνευσμένης και δημιουργικής συγγραφής. Εμφανίστηκαν θέματα εντυπωσιακά οικεία, που ανάγκασαν τον βικτωριανό κόσμο να αναθεωρήσει την πίστη του στη Βίβλο ως μοναδική πηγή της αλήθειας. Φανταστήτε την εντύπωση που προκάλεσε το Έπος του Γκιλγκαμές -το έπος ενός ανθρώπου που έψαχνε το μυστικό της αιώ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΥΘΟΙ ΤΩΝ ΡΩΣΩΝ
Ο ερχομός του χριστιανισμού στην Ηγεμονία του Κιέβου των Ρως στα τέλη του δεκάτου αιώνα είχε τεράστιο αντίκτυπο στην ανάπτυξη του ρωσικού πολιτισμού. Παρά την εγκατάλειψη των παγανιστικών θεών, οι ειδωλολατρικές δοξασίες και πρακτικές συνέχιζαν να συνυπάρχουν με τις χριστιανικές για πολλούς αιώνες, δημιουργώντας ένα σύστημα γνωστό ως «διπλή πίστη». Τα ανθεκτικά στο χρόνο μυθικά έθιμα και πιστεύω αφορούσαν στη λατρεία της γης, του νερού, της φωτιάς και του ανέμου, στην ύπαρξη δαιμόνων και πνευμάτων στο φυσικό κόσμο, στη λατρεία των νεκρών κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΥΘΟΙ ΤΩΝ ΑΖΤΕΚΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΑΓΙΑ
Οι μύθοι των Αζτέκων και των Μάγια προέρχονται από μια κοινή μεσοαμερικανική πολιτιστική παράδοση που παραμένει ζωντανή στις λαϊκές παραδόσεις του σημερινού Μεξικού και της Κεντρικής Αμερικής. Οι μύθοι των Μάγια για τη δημιουργία και τον κατακλυσμό σώζονται με διάφορες μορφές στα προϊσπανικά κείμενα και την τέχνη, αλλά η αυτοκρατορία των Αζτέκων αναπτύχθηκε λιγότερο από δύο αιώνες πριν την ισπανική κατάκτηση και η γνώση μας για τη μυθολογία τους προέρχεται κυρίως από τα πρώτα αποικιακά κείμενα του 16ου αιώνα. Στα νεότερα χρόνια η αποκρυπτο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΥΘΟΙ ΤΩΝ ΙΝΚΑ
Οι δραματικές ιστορίες που έλεγαν οι Ίνκα για τη φυλή τους και τον κόσμο γύρω τους σώζονται μόνο από έγγραφα που συντάχτηκαν από Ισπανούς κονκισταδόρ και χρονικογράφους μετά την κατάκτηση. Ο Gary Urton εξετάζει τα βασικά στοιχεία του πολιτισμού και της κοινωνίας των Ίνκα, που περιγράφονται σε αυτές τις διηγήσεις, και επισκοπεί τις βιβλιογραφικές πηγές, από τις οποίες προέρχονται οι γνώσεις μας για τη μυθολογία αυτού του αρχαίου πολιτισμού. Βασιζόμενος σε δημοσιευμένα κείμενα και ανέκδοτα έγγραφα, καθώς και σε αρχαιολογικά ευρήματα, ο συγγρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΥΘΟΙ ΤΩΝ ΒΟΡΕΙΩΝ
Από την ειδωλολατρική Σκανδιναβία επιβιώνουν μύθοι διασκεδαστικοί και κάποτε τρομακτικοί για θεούς και θεές, ήρωες και ηρωίδες, τέρατα και γίγαντες -μολονότι οι Βόρειοι δεν ήταν σε θέση να τους καταγράψουν. Ο Όντιν και ο Θορ, η Φρέγια και ο Λόκι, ο Σίγουρδ, ο Βόλσουνγκ, η Γκούντρουν και η Μπρύνχιλντ είναι τα γνωστότερα από τα μυθικά αυτά πρόσωπα, των οποίων οι ιστορίες καταγράφηκαν κατά περίσταση αργότερα. Με κύρος και πνεύμα, ο καθηγητής Page αφηγείται τους μύθους των Βορείων και μας δείχνει πόσο είναι οι παραδόσεις τους περίπλοκες και κά...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΥΘΟΙ ΤΩΝ ΑΙΓΥΠΤΙΩΝ
Το πλούσιο πανόραμα της αρχαίας αιγυπτιακής μυθολογίας διασώθηκε χάρη στα ταφικά ζωγραφικά έργα, τις ναϊκές επιγραφές και τους παπύρους. Η παρούσα αφήγηση ξεκινάει με τους μύθους της Ηλιούπολης, της Μέμφιδας και της Ερμούπολης, για τη δημιουργία και περιγράφει τις διανοητικές προσπάθειες των Αιγυπτίων να ερμηνεύσουν την αρχή του κόσμου. Οι μύθοι που ακολουθούν ποικίλλουν από ιστορίες για τους θεούς - τη δολοφονία του Όσιρη και την εκδίκηση του Ώρου, την Ίσιδα και τους επτά σκορπιούς, τον Σαχμέτ και την πραγματική σφαγή του ανθρώπινου είδου...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ
Οι θεοί, οι ήρωες, ο Τρωικός Πόλεμος και οι Αργοναύτες είναι μερικά μόνο από τα συναρπαστικά θέματα που θα βρει ο αναγνώστης στην «Ελληνική Μυθολογία». Η ζωηρή φαντασία των αρχαίων Ελλήνων μας κληροδότησε ένα πλήθος μυθολογικών διηγήσεων που μορφώνουν και ψυχαγωγούν τον σημερινό αναγνώστη μέσα από τον θαυμαστό κόσμο της αρχαιότητας. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΡΟΟΜΗΡΙΚΑ ΟΜΗΡΙΚΑ ΗΣΙΟΔΕΙΑ
«Έπειτα από τόσων χρόνων απασχόληση με τον Όμηρο και την ελληνική ηρωική ποίηση έρχεται κάποτε η μέρα που νιώθεις τον εαυτό σου υποχρεωμένο, θα έλεγα, να σταθείς αντιμέτωπος σε δύο μεγάλα προομηρικά προβλήματα, που τόσα χρόνια έκανες πως δεν τα βλέπεις γιατί τα φοβόσουν: Το ένα είναι η σχέση του μύθου με την ιστορία, αν δηλαδή η μυθική παράδοση των Ελλήνων κρύβει γνήσια ιστορικά στοιχεία ή όχι. (. . .) Το δεύτερο προομηρικό πρόβλημα είναι πώς οργανώθηκε η ελληνική μυθολογική παράδοση με τόση εντέλεια, ώστε να μη βρίσκεται ήρωας, και ο πιο ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΩΓΥΓΙΑ 'Η ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Στον δεύτερο τόμο της Ωγυγίας, συμπληρώνεται το υλικό του πρώτου τόμου με προσθήκη των εθίμων και της μυθολογίας και άλλων εθνών. Ο Αθ. Σταγειρίτης εστιάζει στην παρουσίαση των πηγών "απλώς μόνον μυθολογικών και Ιστορικώς επειδή ο αναγνώστης πρώτον πρέπει να θεωρήση την ύλην ταύτην όντως απλώς, έπειτα να ζητήση την αγνοουμένην έννοιαν...". Αντιλαμβανόμενος δε την πολυσήμαντη έκφραση της αρχαίας ελληνικής θεολογίας σημειώνει: "...ο δε Ορφεύς λέγει τον Ουρανόν Θεού μέγα σοφόν έργον. Των δε Ηρώων τα αγάλματα ήσαν οι ανδριάντες αυτών προς τιμ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΩΓΥΓΙΑ 'Η ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ (ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Στον τρίτο τόμο της Ωγυγίας, ο Αθ. Σταγειρίτης εξετάζει την παραγωγή των θείων ονομάτων, την αλληγορική τους σημασία, την ιστορία τους, τη λατρεία τους, τα επίθετα και ό,τι άλλο μπορεί να συμβάλει στην κατανόηση των αιτίων και λόγων που λάτρευαν κάθε θεό. Λέγει χαρακτηριστικά: "Στην Ελλάδα θεωρείται ότι ο πρώτος που καθιέρωσε τις τελετές αυτές ήταν ο ιερός ποιητής Ορφέας. Εγκαθιδρύθηκαν πρώτα στη Σαμοθράκη και από εκεί τα έφερε ο Μελάμπους στην Αργολίδα, ο Μουσαίος στην Αθήνα και ο Τροφώνιος στη Βοιωτία, όπως πιστεύουν ορισμένοι. Οι μυστη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΩΓΥΓΙΑ 'Η ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Πέρασαν 200 χρόνια από την έκδοση του πεντάτομου έργου Ωγυγία ή Αρχαιολογία, του Αθανάσιου Σταγειρίτη, καθηγητή τότε της ελληνικής γλώσσας στην Ακαδημία Ανατολικών γλωσσών, στη Βιέννη της Αυστρίας. Εκδόθηκε από το 1816 έως το 1820, στο τυπογραφείο του Ιωάννη Β. Τσβεκίου. Σκοπός του, παραμονές της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, ήταν να αποτελέσει εγχειρίδιο αναφοράς της Προϊστορίας της Ελλάδας και να χρησιμοποιηθεί από τους εκπαιδευτικούς που αναλάμβαναν τη μόρφωση των νέων. Όπως ο ίδιος γράφει, περιέχει την ιστορία, τις κοσμογονίες και θε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΥΘΟ
Παραφράζοντας τον ορισμό του Πλάτωνα για τη φιλοσοφία - η φιλοσοφία είναι μελέτη θανάτου - θα λέγαμε ότι η μυθολογία είναι μελέτη έρωτα και θανάτου. Γιατί, όντας ο μύθος ο τόπος της αντιστρεψιμότητας και η μίμηση- προσποίηση (το θηλυκό γίνεται αρσενικό, το καλό κακό, η παρουσία απουσία, ο άνθρωπος θεός κτλ.), το παιχνίδι των μορφών, η διείσδυση ή μεταλλαγή της μιας στην άλλη, το αδιαχώριστο, η σύγχυση των ευδιάκριτων αντικειμένων, ο πολλαπλασιασμός του Είναι, η αταξία και η ιλιγγιώδης μεταβολή, η απόλυτη ελευθερία που πηγάζει από την απόλυ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΑΙ ΠΕΡΣΕΦΟΝΗ
Ο κλασικός Ελληνικός μύθος για τη θεά Δήμητρα και την κόρη της Περσεφόνη που αποτελεί το θέμα του ομηρικού "Ύμνου στη Δήμητρα" έχει χρησιμοποιηθεί πολλές φορές για να εξηγήσει τον κύκλο των εποχών. Εντούτοις, μια προσέγγιση πιο προσεκτική θα αποκαλύψει αντιλήψεις για τη ζωή και το θάνατο, την απώλεια και την συνδιαλλαγή, τον πόνο και την επούλωση τραυματικών καταστάσεων. Στο κείμενο αυτό επιδιώκουμε να απεικονιστεί η αδιάκοπη σημασία και συνάφεια του μύθου της Δήμητρας και της Περσεφόνης με τη σημερινή κοινωνία. Τα τρία πρώτα κεφάλαια προ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΖΕΥΣ
Η πλέον αναλυτική και συστηματοποιημένη εργασία που γνώρισε ποτέ η ελληνική αλλά και παγκόσμια βιβλιογραφία, αναφορικά με την ύπατη θεότητα του ελληνικού πανθέου, με λεξικογραφική παράθεση 627 προσωνυμιών, επικλήσεων και τοπικών λατρευτικών επιθέτων του θεού Διός, και εισαγωγική θεωρητική προσέγγιση των συντεταγμένων της ιδιαίτερης θεολογίας του. Το βιβλίο συμπληρώνεται με σχολιασμό του φαινομένου «ευημερισμός» και με μία ενδιαφέρουσα διάλεξη του συγγραφέα πάνω στην απόλυτη σύμπνοια της φιλοσοφικής και της λατρευτικής πτέρυγας του δυναμικο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΩΓΥΓΙΑ Ή ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ (ΠΕΜΠΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Στον πέμπτο τόμο παρουσιάζονται οι πάνω από 625 συγγραφείς τους οποίους έχει χρησιμοποιήσει ως πηγές ο Αθανάσιος Σταγειρίτης για να συντάξει το υλικό της Ωγυγίας. Λέγει ο ίδιος στον πρόλογό του: "Τα νέα βοηθήματα των Ευρωπαίων είναι πολλά και διάφορα, τα μεν καθολικώς και επιτόμως, τα δε μερικώς περί ενός μέρους ταύτης της πολυειδούς και ποικίλης ύλης πραγματευόμενα, ώστε μόνον περί Μυστηρίων έγραψαν βίβλους πολυτόμους, ομοίως και περί των Εορτών, Μαντείων και λοιπών. Αλλά ταύτα έχουσι τας πρωτοτύπους πηγάς σωζομένας εξ ων συνερανίσθησαν."...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ
Η Μυθολογία του Decharme, μεταφρασμένη για πρώτη φορά στη δημοτική και εμπλουτισμένη με ένα πλήθος εικόνες, που λείπουν από το πρωτότυπο και που χάρη στην ελληνική έκδοση ζωντανεύουν τους αρχαίους ελληνικούς μύθους, θα αποτελέσει αξιόλογο βοήθημα για τους σπουδαστές, αφού είναι γνωστό ότι η μυθολογία παίζει τεράστιο ρόλο στο έπος, την τραγωδία, τη χορική και λυρική ποίηση και γενικά στην αρχαία ελληνική λογοτεχνία, καθώς επίσης και στις εικαστικές τέχνες. Θα προσφέρει ακόμη σημαντική υπηρεσία στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό του τόπου μας, π...
Διαβάστε περισσότερα...

ΩΓΥΓΙΑ 'Η ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ (ΤΕΤΑΡΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Στον τέταρτο τόμο της Ωγυγίας παρουσιάζονται οι ήρωες: προπάτορες και εποικιστές, επώνυμοι άνδρες και γυναίκες, γνωστοί από τα Ομηρικά έπη και τον υπόλοιπο Επικό Κύκλο, τοπικοί ήρωες οι οποίοι τιμώνταν κατά περιοχή, μάντεις, κήρυκες μουσικοί, γιατροί, ακόμη και περιώνυμοι πρωταίτιοι δυστυχιών και παθημάτων. Τα ονόματα, η γενεαλογία και οι πράξεις τους καταγράφονται και συνθέτουν ένα πέλαγος αφηγήσεων με πρωταγωνιστές πρόσωπα όπως: Μελάμπους, Αμφιάραος, Κάλχας, Τειρεσίας, Τροφώνιος, Οφιονεύς, οι Σίβυλλες, Ορφέας, Λίνος, Μουσαίος, Μαρσύας, ...
Διαβάστε περισσότερα...