ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ-ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)

Παρουσίαση

Ο Λουκιανός γεννήθηκε γύρω στα 125 μ. Χ. στα Σαμόσατα της βόρειας Συρίας ή Ασσυριακής, που ήταν μια αρχαιότατη πολιτεία στη δεξιά όχθη του Ευφράτη και μεγάλο εμπορικό και συγκοινωνιακό κέντρο. Στο "Ενύπνιό" του, που είναι μια αυτοβιογραφική του ομιλία στους συμπατριώτες του, μας διηγιέται τα παιδικά και νεανικά του χρόνια και μας πληροφορεί ότι οι γονείς του ήταν φτωχοί. Γι' αυτό, κι' όταν ο Λουκιανός επλησίαζε στα εφηβικά του χρόνια, ο πατέρας του, που είχεν ανάγκην από οικονομική βοήθεια, επροτίμησε να τον αποτραβήξη από τα σχολειά και να τον μάθη μια χειρωναχτική τέχνη. Τον έβαλε λοιπόν να μάθη μαρμαρογλύπτης πλάϊ σ' ένα θείο του. Μα η μαθητεία του στη γλυπτική δεν εκράτησεν, όπως φαίνεται, παραπάνω από μιαν ημέρα. (...) Ζήτησε να σπουδάση. Που και πώς έμαθε τα ελληνικά -και τα έμαθε τόσο καλά- είναι άγνωστο. Όπως και να είναι ωστόσο, η αρχή της μόρφωσής του πρέπει να ήταν στην πατρίδα του, που δεν ήταν άμοιρη από την ελληνική παιδεία. Αργότερα έφυγεν από τα Σαμόσατα και πήγε στην Ιωνία, όπου βρήκε σχολές και δασκάλους για την ανώτερην ελληνική μόρφωση που εδιψούσεν η ψυχή του και το ανήσυχο πνεύμα του. Κι' αφού για πολλά χρόνια μελέτησε τους αρχαίους συγγραφείς, έγινε δάσκαλος της ρητορικής και δικηγόρος. Ξαναγύρισεν ύστερα στη Συρία κι' άρχισε να δικηγορή για λίγο καιρό, γύρω από τα 150 μ.Χ., στα δικαστήρια της Αντιόχειας. Αλλά η φιλοδοξία του δεν περιορίστηκε στις δικανικές του επιτυχίες στο στενό κύκλο της Αντιόχειας. Ο μεγάλος του πόθος ήταν να γνωρίση την πνευματική πρωτεύουσα του κόσμου, την Αθήνα. Άφησε λοιπόν την Αντιόχεια κι' άρχισε να ταξιδεύη. Έφθασε στην Αθήνα γύρω στα 25 του χρόνια κι' εκεί όχι μονάχα ετελειοποίησε την ελληνική του μόρφωση, αλλά και γνωρίστηκε με τους καλλίτερους ρήτορες και φιλοσόφους. Μια σοβαρή όμως πάθηση των ματιών του τον ανάγκασε να πάη στη Ρώμη, για να τον ιδή ένας περίφημος οφθαλμίατρος. (...) Άφησε και τη Ρώμη και άρχισε μια ζωή περιπλανώμενου και ταξιδιώτη από τόπο σε τόπο. (...) Ύστερα από τούτη την περιοδεία του, ο Λουκιανός γύρισε και πάλι στη Ρώμη, όπου όμως δεν έμεινε πολύ. Άρχισε πάλι τις περιοδείες, ξαναγύρισε στην Αθήνα κι από κει, νοσταλγώντας ίσως τη μακρινή του πατρίδα, έκαμε γύρω στα 160 μ.Χ. το τελευταίο του μακρινό ταξίδι στα Σαμόσατα (...). Ξαναγύρισε λοιπόν ο Λουκιανός στην Αθήνα και με τη νέα του εγκατάσταση σ' αυτή πρέπει να σημαδευτή η πιο δημιουργική πνευματική του ανθοφορία. Τότε φανερώνεται με το διάλογό του σαν φιλόσοφος και σαν σατιρικός και καλλιεργεί όλα τα πνευματικά του χαρίσματα, τη λεπτή και τσουχτερήν ειρωνεία, το παιχνίδι του λόγου, το καθάριο ύφος, τη σπάνια παρατήρηση και βαθειά γνώση της ανθρώπινης ψυχής. Και, διαβάζοντας κανείς το Λουκιανό, νομίζει πως έχει μπροστά του ένα σύγχρονον ευθυμογράφο, αιώνια αντιπολιτευόμενο, που με το κεντρί της σάτιράς του σαρκάζει και χτυπά αλύπητα τους ψευτοπολιτικούς, τους ψευτοφιλοσόφους, τους ψευτορήτορες, τους ψευτοποιητές κι όλους εκείνους που όμοιοί τους βρίσκονται πάντα σε κάθε εποχή.(...) Στην Αθήνα ο Λουκιανός απογοητεύεται γρήγορα από τα ψέμματα των ρητόρων, από τις αμπελοφιλοσοφίες των σοφιστών, και το ανήσυχό του πνεύμα γίνεται φιλοκατήγορο, σαρκαστικό και στο τέλος υβριστικό. (...) Κι ενώ σιμώνει πια στα γηρατειά, αναγκάζεται πάλι να ταξιδέψη. Φτάνει στην Αλεξάνδρεια και η αυτοκρατορική διοίκηση του δίνει μια θέση ανώτατου δικαστικού λειτουργού. Από την εποχήν αυτή δεν υπάρχουν πια λεπτομέρειες για τη ζωή του. (...) (Από την εισαγωγή της έκδοσης)