ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ

Παρουσίαση

Όπως όλα τα πράγματα, και τα πιο μικρά, έχει και ο ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΠΑΡΑΜΥΘΙΩΝ την Ιστορίαν του.
Η σύνταξίς του μου ανετέθη απ' αυτών των φοιτητικών μου χρόνων υπό του διδασκάλου μου, αειμνήστου Νικολάου Πολίτου, ολίγον μετά την εν έτει 1910 γενομένην έκδοσιν του Καταλόγου των παραμυθιακών τύπων του φιλλανδού Antti Aarne. Η ανάθεσις έγινε κατ' εντολήν της μόλις τότε ιδρυθείσης Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας, τούτο δε και ανηγγέλθη διά της τρίτης Εκθέσεως περί της δράσεως της Ενώσεως των λαογράφων ερευνητών (Folklore Fellows), της έδρευούσης εν Helsinki.
Αλλ' ευθύς ως ήρχισα την εργασίαν μου, συνήντησα μεγάλας δυσκολίας εκ του λόγου, ότι κατά την σύνταξιν του Καταλόγου του ο φιλλανδός παραμυθιολόγος δεν είχεν υπ' όψιν του, όσον έπρεπε, τον παραμυθιακόν θησαυρόν της νοτίου και ανατολικής Ευρώπης. Τούτο κατεφάνη και εκ της αποπείρας του Aarne να ταξινομήση αδρομερώς κατά το σύστημά του τα ελληνικά παραμύθια της γνωστής συλλογής του Georg von Hahn, διότι εκ των 114 κειμένων της συλλογής μόνον δια 57 ηδυνήθη να καθορίση τον τύπον, εις τον οποίιον έκαστον ανήκει. Και είχε μεν ληφθή υπ' αυτού του Aarne πρόνοια δια την συμπλήρωσιν του Καταλόγου του δια της προσθήκης νέων τύπων εκ του παραμυθιακού θησαυρού των διαφόρων λαών εις τα προς τούτο αφεθέντα εν τω Καταλόγω του ενδιάμεσα κενά, αλλά και η περίπτωσις αυτή δεν ήτο απηλλαγμένη δυσχερειών περί την ένταξιν των προσθέτων τύπων εις το σύστημα του Aarne.
Παρετήρησα συγχρόνως, ότι η απλή παραπομπή εις ένα παραμυθιακόν τύπον, ως εφηρμόσθη υπό του Aarne εις την σύνταξιν του Καταλόγου των Φιλλανδικών παραμυθιών (FFC No5 και No 33) δεν ήτο αρκετή δια την επιστημονικήν έρευναν, διότι τα παραμύθια, ως εκ της διαφόρου συνήθως πλοκής των απαρτιζόντων αυτά μοτίβων και επεισοδίων, δεν παρουσιάζουν ενότητα δομής εις τας διαφόρους παραλλαγάς των. Έπρεπε ο Κατάλογος των ελληνικών παραμυθιών, δια να είναι χρήσιμος εις την συγκριτικήν έρευναν, να παρέχη και ανάλυσιν εκάστης παραλλαγής εις τα συνθετικά της στοιχεία, πολλά των οποίων είναι ιδιαιτέρας σημασίας τόσον καθ' εαυτά όσον και εν συναρτήσει προς την διήγησιν, εις την οποίαν έχουν μίαν θέσιν λειτουργικήν. Ευτυχώς η έκδοσις των Anmerkungen zu den Marchen der Br. Grimm υπό Johannes Bolte και George Polivka (Berlin 1914-1932) ήλθεν εγκαίρως και απετέλεσεν από του 1914 το βασικόν βοήθημα εις την εργασίαν μου. Εις την παρεχομένην υπ' αυτών ανάλυσιν εκάστου παραμυθιακού τύπου δεν είχα ή να προσθέσω εις εκάστην Ελληνικήν παραλλαγήν τα μοτίβα εκείνα, τα οποία τυχόν δεν υπήρχαν εις την ανάλυσιν του τύπου παρά Bolte-Polivka. [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΠΗΓΑΙ
ΣΥΛΛΟΓΕΙΣ ΠΑΡΑΜΥΘΙΩΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΩΝ ΕΙΣ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ
ΜΥΘΟΙ ΖΩΩΝ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΤΥΠΟΙ ΜΥΘΩΝ
ΑΓΡΙΑ ΖΩΑ
ΑΓΡΙΑ ΖΩΑ ΚΑΙ ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΑ ΖΩΑ
ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΑΓΡΙΑ ΖΩΑ
ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΑ ΖΩΑ
ΠΟΥΛΙΑ
ΨΑΡΙΑ
ΑΛΛΑ ΖΩΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ