ΑΡΧΑΙΑ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ (ΠΕΜΠΤΟΣ ΤΟΜΟΣ-ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)

Παρουσίαση

Η έκδοση της Αρχαίας Κυπριακής Γραμματείας προχωρεί με τον τόμον αυτόν "Ζήνων ο Κιτιεύς" στην περιοχή της φιλοσοφίας, η οποία θα συμπληρωθεί με ένα ακόμη τόμο, που θα καλύψει τους "Ελάσσονες Κυπρίους Φιλοσόφους" της αρχαιότητας. Θα έχουμε έτσι μια συνοπτική εικόνα της αρχαίας Κυπριακής φιλοσοφίας, που περιλαμβάνει εκπροσώπους από όλες γενικά τις Ελληνικές Φιλοσοφικές Σχολές.
Η αρχαία Κυπριακή φιλοσοφία περισσότερο επηρεάσθη, αλλά και επηρέασε τη λοιπή Ελληνική φιλοσοφία καθ' όλη την επικράτεια της φυσικής ζωής και της πνευματικής δημιουργίας του Ελληνισμού, από τη Μικράν Ασία μέχρι την Κάτω Ιταλία, τη Μεγάλη Ελλάδα, και όχι μόνο.
Παραδίδοντας το έργο αυτό του Καθηγητού Κώστα Π. Μιχαηλίδη στη δημοσιότητα, με τα κείμενα τα αναφερόμενα στον βίο και στη διδασκαλία του Ζήνωνος του Κιτιέως, με τη μετάφρασή τους και τα σχετικά με αυτά ερμηνευτικά σχόλια, φτάνουμε σ' ένα μεγάλο ορόσημο της αρχαίας Γραμματείας, που το επισφραγίζει η κορυφαία μορφή του ιδρυτού της Στοάς.
Το έργο της επιλογής, της κατάταξης και της ερμηνευτικής αξιολόγησης των παραθεμάτων και των αναφορών στη φιλοσοφία του Ζήνωνος είναι δυσχερές, γιατί στηρίζεται σε έμμεσες κατά κανόνα πληροφορίες, που προέρχονται κατά το πλείστον από δευτερογενείς πηγές μεταγενεστέρων συγγραφέων. Η αποκατάσταση της εικόνας του βίου και της φιλοσοφίας του μεγάλου Κυπρίου φιλοσόφου αποτελεί πάντα για τον μελετητή μια νέα κάθε φορά πρόκληση. Και σ' αυτή την πρόκληση ανταποκρίθηκε ο συγγραφέας επιχειρώντας να φωτίσει την πρωταρχική προσφορά του Ζήνωνος στη θεμελίωση της Στοάς και να επισημάνει την παρουσία της Ζηνώνειας φιλοσοφίας στους διαδόχους και στους συνεχιστές της.
Παρακολουθώντας την ανάπτυξη της φιλοσοφίας αυτής μετέχουμε στον διάλογο του Ζήνωνος με την όλη Ελληνική φιλοσοφική παράδοση, που αφορμάται από τους Προσωκρατικούς, τον Σωκράτη, τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη και φτάνει έως τους συγχρόνους του Ζήνωνος Περιπατητικούς, Ακαδημεικούς, Μεγαρικούς, Κυνικούς, Σκεπτικούς και Επικουρείους. Το πανόραμα αυτό μας παραδίδει ο Ζήνων ο Κιτιεύς σε σταθερή κριτική και δημιουργική αναμέτρηση μαζί τους, σ' ένα συνεχή συγχρωτισμό με "τους νεκρούς", όπως του συνέστησε το Μαντείο των Δελφών.
Οι ρίζες της Στωικής φιλοσοφίας είναι αναμφισβήτητα Ελληνικές, όπως Ελληνική ήταν και η καταγωγή από το Κίτιον και η παιδεία του Ζήνωνος. Το Κίτιον γίνεται κατά την καίρια εκείνη στιγμή, κατά το δεύτερο ήμισυ του Δ' προ Χριστού αιώνος, εστία πνευματικής ζωής, η οποία συνετέλεσε και οδήγησε στην εγκαθίδρυση της μεγάλης φιλοσοφικής Σχολής του Ζήνωνος στην Αθήνα, που εκυριάρχησε κατά τους Ελληνιστικούς χρόνους, με ακτινοβολία έκτοτε αληθινά οικουμενική. [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΜΕΡΟΣ Α: ΚΕΙΜΕΝΟ-ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Ι. Ο ΒΙΟΣ ΚΑΙ Η ΣΧΟΛΗ ΤΟΥ ΖΗΝΩΝΟΣ
1. Ο βίος του Ζήνωνος
2. Η παράδοση της Σχολής του Ζήνωνος
3. Οι μαθητές και οι διάδοχοι του Ζήνωνος
4. Τα συγγράμματα του Ζήνωνος
II. Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΖΗΝΩΝΟΣ
Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1. Η τριμερής διαίρεση της φιλοσοφίας
2. Περί τέχνης
3. Περί χρήσεως νέων όρων
Β. ΤΟ ΛΟΓΙΚΟ
1. Η φαντασία και η κατάληψις
2. Οι βαθμοί της συγκατάθεσης
3. Η επιστήμη-τέχνη
4. Περί ψυχής
5. Η φωνή και ο λόγος
6. Περί ποιήσεως
Γ. ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ
1. Η έννοια του σώματος και του όντος
α. Το ποιούν και το πάσχον
β. Ο κόσμος και η σύστασή του
2. Η θεωρία των αιτίων
3. Περί των θεών
Δ. ΤΟ ΗΘΙΚΟ
1. Η διαίρεση του ηθικού μέρους
2. Περί του τελικού αγαθού
3. Ορμή και οικείωση
4. Περί των αγαθών, κακών και αδιαφόρων
5. Περί αρετής και ευδαιμονίας
6. Περί παθών
7. Περί ήθους και καθήκοντος
8. Περί σπουδαίων και φαύλων
9. Διατάξεις της πολιτείας του Ζήνωνος
Ε. ΖΗΝΩΝΟΣ ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ
ΜΕΡΟΣ Β: ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ
Α. Εισαγωγή
Β. Το Λογικό
Γ. Το Φυσικό
Δ. Το Ηθικό
ΠΙΝΑΚΕΣ
Πίνακας πηγών
Πίνακας φιλοσόφων
Πίνακας φιλοσοφικών όρων
Συσχετικός πίνακας
Συλλογές κειμένων
Συντομογραφίες
Βιβλιογραφία