ΓΛΩΣΣΟΦΙΛΟΛΟΓΙΚΑ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)

Παρουσίαση

Θέματα και ζητήματα φιλολογικά και λογοτεχνικά, τα περισσότερα μέσα από μια γλωσσολογική σκοπιά, είναι όσα εξετάζονται στα μελετήματα που συγκεντρώνονται σ' αυτόν τον τόμο. Μερικοί από τους άξονες, γύρω από τους οποίους περιστρέφεται η εξέταση των θεμάτων αυτών, είναι το λογοτεχνικό έργο συγγραφέων, όπως ο Σεφέρης, ο Καβάφης, ο Μακρυγιάννης, ο Ελύτης, ο Σινόπουλος, ο Σκαρίμπας και πολλοί άλλοι από τους δικούς μας, και από ξένους ο Montaigne και ο T.S. Eliot. Στα γενικά ή επιμέρους ζητήματα που θίγονται, συγκαταλέγονται η ποιητική έκφραση ως ένα ιδιαίτερο «είδος» γλώσσας, η λογοτεχνικότητα σε σχέση με τη λαϊκότητα (ή η γλώσσα του δημοτικού τραγουδιού σε σχέση με την καθημερινή ομιλία των λαϊκών ανθρώπων), προβλήματα θεωρίας της λογοτεχνίας (όπως π.χ. τα γενικά χαρακτηριστικά του δοκιμίου ως γραμματειακού είδους) ή άλλα από το χώρο της λεγόμενης «συγκριτικής φιλολογίας» (όπως π.χ. το πρόβλημα ορισμένων ξένων επιδράσεων στη νεοελληνική λογοτεχνία ή της «τύχης» κάποιων ξένων συγγραφέων στην Ελλάδα), οι σχέσεις λογοτεχνίας και μουσικής, ζητήματα μεταφραστικής θεωρίας και πρακτικής, θέματα γραμματικά και συντακτικά κλπ. (...)
(ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)

Περιεχόμενα

Προλογικό
Α' ΜΕΡΟΣ
Ι. Σχέσεις ποίησης και γλώσσας
ΙΙ. Λαϊκή γλώσσα και δημοτικό τραγούδι
ΙΙΙ. Το δοκίμιο (απόπειρα οριοθέτησης)
IV. Τρεις παρεμβάσεις για τον Καβάφη
V. Ο Σεφέρης και η μουσική
VI. Προσωπική κατάθεση για τον δοκιμιογράφο T. S. Eliot
VII. Η τύχη του Montaigne στην Ελλάδα
VIII. Μεταφραστική πρακτική
ΙΧ. Μετοχικά
Χ. Η Λιλίκα Νάκου συζητεί με τον Θανάση Νάκα για το έργο της
ΧΙ. Το περιοδικό «Σπείρα» (και οι νεότερες θεωρίες για τη γλώσσα, τη λογοτεχνία και την τέχνη)
Οι δοκιμιογράφοι για το δοκίμιο
Β' ΜΕΡΟΣ
ΧΙΙΙ. Για τον παιδικό και το λαϊκό λόγο (από έναν οπαδό του Marcel Jousse)
ΧΙV. Γεωγραφικές διάλεκτοι και προκαταλήψεις. Η στάση των εκπαιδευτικών
XV. Αξία και ατυχία της «Νεοελληνικής Συντάξεως» του Αχιλλέα Τζάρτζανου
XVI. Είκοσι χρόνια μετά τη γλωσσοεκπαιδευτική μεταρρύθμιση και τρία χρόνια πριν από την αλλαγή του αιώνα: με ποιο λεξικό και ποια γραμματική;
XVII. Η ελληνική γλώσσα στο κατώφλι του 21ου αιώνα. (Η πολύτιμη συμβολή του «Θησαυρού της Ελληνικής Γλώσσης)
XVII. Μελέτες για την ελληνική γλώσσα. Η διδασκαλία της ελληνικής στο πλαίσιο της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης
Σημειώσεις
Πρώτες δημοσιεύσεις
Ευρετήριο κύριων ονομάτων