ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ ΤΗΣ ΠΟΝΤΙΚΗΣ ΔΙΑΛΕΚΤΟΥ

Παρουσίαση

Η Ποντική διάλεκτος υπό την γεωγραφικήν αυτής έννοιαν δεν υφίσταται πλέον. Οι ομιλούντες αυτήν Έλληνες του Πόντου, δια χιλιετηρίδων απόγονοι των αρχαίων Ιώνων αποίκων, μετά την αμοιβαίαν ανταλλαγήν των Ελλήνων της Τουρκίας και των Τούρκων της Ελλάδος το 1922 έχουν διασπαρή εις όλην την Ελλάδα. Και όπου μεν έχουν εγκατασταθή εις συνοικισμούς ακραιφνώς ομοιογενείς, όπως εις την Μακεδονίαν, εκεί επί του παρόντος εξακολουθεί να ομιλήται η διάλεκτος όπως και εις τον Πόντον, αλλ' όπου ανεμείχθησαν με άλλους πρόσφυγας προερχομένους άλλοθεν της Τουρκίας, όπως εκ της Ανατολικής Θράκης, εκεί έπαυσε να είναι ακραιφνής. Το ίδιον συμβαίνει και όπου ανεμείχθησαν με ιθαγενείς είτε των αστικών κέντρων είτε της υπαίθρου χώρας.
Πάντως δε κατά νόμον φυσικόν θα συντελεσθή συν τω χρόνω πλήρης πανταχού γλωσσική αφομοίωσις των Ποντίων δια της επιδράσεως της κοινής Ελληνικής και θα έλθη χρόνος, ότε η διάλεκτος θα ανήκη πλέον εις την κατηγορίαν των νεκρών γλωσσών. Εξαίρεσιν θα αποτελέσουν τα ιδιώματα του Όφεως και της Τόνγιας, περιφερειών της επαρχίας Τραπεζούντος, διότι οι ελληνόφωνοι κάτοικοι αυτών, απόγονοι εξισλαμισθέντων Ελλήνων, δεν υπήχθησαν εις την ανταλλαγήν ως Μουσουλμάνοι την θρησκείαν. [...] (Από την εισαγωγή της έκδοσης)