ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΘΕΟΛΟΓΙΑ

Παρουσίαση

Πνεύμα θεολογικό, πνεύμα ασκητικό, πνεύμα κοινωνικό, πνεύμα διοικητικό, πνεύμα φιλοσοφικό, πνεύμα σταθερό, πνεύμα εύκαμπτο, πνεύμα θυσίας και τέλος πνεύμα εκκλησιαστικό υπήρξε ο Μέγας Βασίλειος.
Η παρουσία του αποτέλεσε μια από τις ευτυχέστερες και φωτεινότερες στιγμές της πορείας της Εκκλησίας, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι τον ιερό άνδρα επιδοκίμασαν όλοι στην εποχή του. Αντίθετα δυσφημήθηκε, κατηγορήθηκε για κακοδοξία και υπέστη πάμπολλα, ενώ συγχρόνως είχε γνωρίσει το σπάνιο προνόμιο να ονομασθεί Μέγας όσο ακόμα ζούσε.
Όπως γνωρίζουμε την 1η Ιανουαρίου 1979 συμπληρώθηκαν 1600 χρόνια από την κοίμηση του μεγάλου άνδρα της Εκκλησίας και της ιστορίας καθόλου, του Βασιλείου, Μητροπολίτη Καισαρείας της ελληνικής Καππαδοκίας. Το γεγονός εορτάσθηκε σε πολλά πνευματικά πανεπιστημιακού επιπέδου ιδρύματα του κόσμου.
Εδώ στην Αθήνα όμως, στο κλεινό τούτο άστυ, η συγκυρία ήταν συγκινητική κι εντυπωσιακή: Τη στιγμή που η Εκκλησία τιμούσε μ' ευλάβεια τον Πατέρα και Διδάσκαλό της Βασίλειο, το Πανεπιστήμιο Αθηνών τιμούσε τον επιφανέστερο φοιτητή του (για τους μετακλασσικούς χρόνους). Εκκλησία και Πανεπιστημιακό πνεύμα συναντήθηκαν στο πρόσωπο του Βασιλείου, γιατί ο ιερός αυτός άνδρας υπήρξε συγχρόνως και κατεξοχήν φορέας της αληθείας του Χριστού και περίλαμπρος εκπρόσωπος της ελληνικής παιδείας.
Τα δύο αυτά πνευματικά μεγέθη, η αλήθεια και η ελληνική παιδεία, μολονότι διαφορετικής το καθένα φύσεως, έδρασαν με τόση γνησιότητα στο στήθος του Βασιλείου, ώστε αυτός να δημιουργήσει έργο υψηλό, διαχρονικό, πολυσήμαντο, έργο που αναγνώρισαν όλοι, έργο που ανέδειξε τον δημιουργό του σε Οικουμενικό διδάσκαλο.
Τα συναγμένα επί το αυτό κείμενα που ακολουθούν (και δύο ακόμα πολυσέλιδα έργα μας για τον Μ. Βασίλειο που κυκλοφόρησαν το 1979 και 1980) έστωσαν πολύ ταπεινή συμβολή στην κατανόηση και την έκφραση του πνεύματος του ιερού άνδρα. (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

Μεγάλου Βασιλείου βιογραφικό σχεδίασμα
Θεολογική πορεία του Μ. Βασιλείου
Η αλληλογραφία Βασιλείου του Μεγάλου και Γρηγορίου του Θεολόγου
Η Φιλοκαλία του Ωριγένη. Πότε, που και από ποιον έγινε;
Χρονολογικός πίνακας της ζωής και της δράσεως του Μ. Βασιλείου
Το τέλος (του Μ. Βασιλείου)