Η ελαφρά πολιτεία

Παρουσίαση

Η "Ελαφρά Πολιτεία" έχει γραφεί με βάση το ιστορικό μυθιστόρημα Die Abderiten του περιώνυμου Γερμανού ποιητή Christof-Martin Wieland (1733 - 1813), που εκδόθηκε το 1773.
Το έργο αυτό, στο οποίο ο πνευματωδέστατος κλασικός Γερμανός λογοτέχνης καυτηριάζει έμμεσα την απαίδευτη μικροαστική κοινωνία της εποχής του, γνώρισε μεγάλη επιτυχία στη Γερμανία και μεταφράστηκε σε πολλές άλλες γλώσσες.
Ο Κωνσταντίνος Κούμας (1777 - 1836), διδάσκαλος του Γένους, το μετέφρασε στα ελληνικά το 1815, ως "πάρεργον" όπως αναφέρει στην εισαγωγή της έκδοσής του που έγινε 12 χρόνια αργότερα, το 1827 στη Βιέννη. Η έκδοση πραγματοποιήθηκε μετά από επίμονη παρακίνηση πολλών ομογενών και κυρίως με τη συνδρομή του Γεωργίου Βαρώνου Μεϊτάνη που ζούσε στο Λιβόρνο.
Μια δεύτερη ελληνική έκδοση, συντομευμένη, είδε το φως το 1893 σε μετάφραση του Χρυσοσθένους Χρυσοσπάθη και την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε ανάλογη έκδοση με μεταφραστή το Βασ. Ι. Βέργο.
Στους "Αβδηρίτες" ο Ch. M. Wieland μέσω καταστάσεων που περιγράφει με ευφυή τρόπο και σωκρατική ειρωνεία, συνθέτει την εικόνα της "μωράς δημοκρατίας" των Αβδήρων και την αντιπαραθέτει στο φυσιοκράτη Δημόκριτο, αντίποδά της στον τρόπο του σκέπτεσθαι.
Στόχος του Wieland, που είχε ευρύτατη κλασική παιδεία, ήταν, όπως είπαμε, να σατιρίσει την ελαφρότητα των απαίδευτων κοινωνιών, μέσω του ιστορικού παραδείγματος των Αβδηριτών, το βίο των οποίων όμως διανθίζει με αισώπειους μύθους και άλλες αλληγορίες από την κλασική Γραμματεία.
Η διασκευή "Ελαφρά Πολιτεία" διατηρώντας το στόχο του συγγραφέα, πάντα άλλωστε επίκαιρο, δίνει μεγάλη έμφαση στην παρουσία του Δημόκριτου.
Έχουν προστεθεί κεφάλαια, χωρίς να βλάψουν την πλοκή του έργου, όπου μέσα από διάλογους περνάνε κείμενα του μεγάλου φυσιοκράτη που έχουν φτάσει μέχρι εμάς. Αντίθετα παραλείπονται πολλές σκηνές από τους "Αβδηρίτες", με πολύ πνευματώδη αφήγηση, που όμως δεν προσθέτουν στην πλοκή, αν και φορτίζουν σατιρικά το έργο.
Στόχος της "Ελαφράς Πολιτείας" είναι να αναβιώσει ο πνευματώδης σκεπτικισμός του, αλλά και να γνωρίσουν με τρόπο ευχάριστο οι αναγνώστες κείμενα του Δημόκριτου, όπως τα κατέλιπε εκείνος. (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Ο χαρακτήρας της "Ελαφράς Πολιτείας"
Το στίγμα της πόλης
Δημόκριτος ο Δαμασίππου, ο αταίριαστος Αβδηρίτης
Δημόκριτος, ο αξιοπερίεργος
Η "δοκιμασία" του Δημόκριτου
Ο Δημόκριτος ενώπιον της Εκκλησίας του Δήμου
Για τη σκιά ενός γαϊδάρου [Περί όνου σκιάς]
Το τέχνασμα του ιερέα Αγάθυρσου
Το αδιέξοδο
Η κάθαρση
Βοηθήματα