ΠΛΑΤΩΝ: ΠΟΛΙΤΕΙΑ

Παρουσίαση

Έτσι, καθώς φαίνεται, σχηματίζεται, και τέτοιο χαρακτήρα έχει ο τυραννικός άνθρωπος αλλά πώς ζή; - Σαν αυτούς που παίζουν, είπε, θα το κάμω και γω «αυτό πες μου το και συ». - Σου το λέω λοιπόν, είπα. Έχω δηλαδή τη γνώμη πώς, ύστερα απ' αυτά που είπαμε, αυτοί κάνουν εορτές και παρελάσεις και γλέντια και διασκεδάσεις με γυναίκες και όλα τα παρόμοια, όσα συνηθίζουν να κάνουν άνθρωποι που ολόκληρο τον ψυχικό τους βίο τον κυβερνά ο έρωτας που είναι μέσα τους θρονιασμένος. - Κατ' ανάγκη, είπε. - Επομένως δεν ξεφυτρώνουν νύχτα ημέρα πολλές και φοβερές επιθυμίες που έχουν ανάγκη από πολλά για να ικανοποιηθούν; - Ασφαλώς πολλές. - Εάν λοιπόν υπάρχουν μερικά εισοδήματα δεν εξοδεύονται γρήγορα; - Πώς όχι; - Και ύστερα απ' αυτό βέβαια αρχίζουν τα δανεικά και το ψαλλίδισμα της περιουσίας. - Ασφαλώς. Όταν όμως όλα αυτά εξαντληθούν, δεν θ' αρχίσουν αναγκαστικά οι πάμπολλες και σφοδρές επιθυμίες που είναι μέσα του φωλιασμένες να φωνάζουν; και τότε αυτοί, σαν να τους κυνηγάνε οι άλλες επιθυμίες με το κεντρί τους, και προ παντός ο ίδιος ο έρωτας, που είναι αρχηγός σ' όλες τις άλλες και τις έχει σαν δορυφόρους του, δεν θα καταληφθούν από μανία, και δεν θα κοιτάνε από δω και από κει ποιος έχει κάτι που να μπορούν να του το αρπάξουν με απάτη ή με βία; - Βεβαιότατα, είπε. - Είναι αναγκασμένοι λοιπόν να μαζεύουν από οπουδήποτε και οτιδήποτε, αλλοιώτικα θα τους περιζώσουν λύπες και βάσανα. - Πραγματικά. - Άρα, όπως ακριβώς οι ηδονές που εμπήκαν υστερώτερα στην ψυχή του επήραν πλεονεκτική θέση καλύτερα από τις παλαιότερες και τους αφήρεσαν τα δικαιώματα, κατά τον ίδιον τρόπο και αυτός δεν θα προβάλη την αξίωση, αν και είναι νεώτερος, να πάρει πλεονεκτικώτερη θέση απέναντι του πατέρα του και της μητέρας του, και να τους αρπάξη το μερίδιο, άμα κατασπαταλήση το δικό του, κάνοντας δικό του ό,τι έχουν οι γονείς του; - Τί άλλο απ' αυτό θα κάμη; είπε. - Αν όμως δεν υποχωρήσουν οι γονείς του, άραγε δεν θα επιχειρήση στην αρχή να τους κλέψη και να τους εξαπατήση; - Χωρίς αμφιβολία. - Αν όμως δεν μπορεί ούτε έτσι, δεν θα καταφύγη υστερώτερα στην αρπαγή και στη βία; - Έτσι νομίζω, είπε. - Αν τώρα, καλότυχε άνθρωπε, ο γέρος και η γριά κρατούν την περιουσία τους και αντιστέκονται άραγε θα τους σεβασθή και θα διστάση καθόλου να μεταχειρισθή εναντίον τους τρόπο τυραννικό; - Εγώ τουλάχιστο, είπε αυτός, δεν είμαι καθόλου βέβαιος, για την ασφάλεια των γονέων ενός τέτοιου ανθρώπου. [...] (Πλάτωνος Πολιτεία Θ΄3, από την έκδοση)