Η ΣΧΕΣΗ ΤΩΝ ΠΛΑΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΜΕ ΤΗ ΦΥΣΗ (1806)

Παρουσίαση

Υπάρχουν, νομίζω, δυο τρόποι να ρωτήσει κανείς τον καθηγητή της Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου Φρήντριχ Βίλχελμ Γιόζεφ φον Schelling (1775-1854). [Κάποιος μου προτείνει το Novalis και το Hegel αυτό όμως θα ήταν μια ρομαντική ερώτηση]. Ο πρώτος είναι ο Coleridge, που κληροδότησε στην αγγλόφωνη κριτική τη βιολογική μεταφορά της "οργανικής μορφής", δηλαδή τη συνθετική αντίληψη του έργου τέχνης ως σχέσης μερών-όλου. Ο Σέλλινγκ πριν γνωρίσει το Fichte (1795) έγραψε το "Κριτικό δοκίμιο για τη γένεση του κακού" (1792) από την έκπτωση του ανθρώπου από τον Παράδεισο, και αφού έγινε μαθητής του το "Ιδέες για μια φιλοσοφία της φύσης" (1797). Η φύση για τους ρομαντικούς (υπήρχε άραγε πριν από αυτούς;) είναι η Χαράδρα του Λύκου (Βέμπερ, "Ελεύθερος Σκοπευτής", 1821) -αντιπροσωπευτική γερμανική εικόνα, όπου κυριαρχούν το μυστήριο, το κακό και ο φόβος- και η Σκηνή στους αγρούς (Μπερλιόζ, "Φανταστική Συμφωνία", 1830). Άλλωστε στη Γερμανία ο όρος ρομαντικός χρησιμοποιήθηκε από τα μέσα του 18ου αιώνα αρχικά στις φυσικές επιστήμες (βλ. και Γκαίτε: "Η μεταμόρφωση των φυτών" 1790), και από εκεί πέρασε για πρώτη φορά στη λογοτεχνία (κυρίως με τις διαλέξεις "Δραματική Τέχνη και Λογοτεχνία" του Αυγ. Schlegel στη Βιέννη, 1809-11) ως αντίθεση στον κλασικισμό. Αυτή η αντιθετική χρήση σημάδεψε το Ρομαντισμό και τον προσδιόρισε (εσωτερικά και εξωτερικά) ως ένα σύστημα δυαδικών αντιθέσεων: ουσία - ύπαρξη, ύλη - πνεύμα, εγώ - φύση, υποκείμενο - αντικείμενο, πραγματικό - ιδεώδες, ρεαλιστικό - φανταστικό, καλό - κακό, συνειδητό - ασυνείδητο, μορφή - περιεχόμενο. Ο Σέλλινγκ τις όρισε. Ο Χέγκελ, λένε, μας παρηγόρησε. [...] (Από την έκδοση)

Περιεχόμενα

Σχόλια του μεταφραστή
Σημειώσεις