ΑΔΙΗΓΗΤΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

Παρουσίαση

Ο Β. Γκ. Μαξ Ζέμπαλντ συνεργάστηκε με δύο εικαστικούς, τη Βρετανή Tess Jaray και τον Γερμανό Jan Peter Tripp. Η συνεργασία τους, όπως ήδη γνωρίζουμε, ήταν στενή και συνεπής, και συγχρόνως ελεύθερη από κάποια αυστηρά προδιαγεγραμμένη συμφωνία. Ο Ζέμπαλντ έστελνε κατά διαστήματα τα μικρά του ποιήματα στον Tripp [...] και στη Jaray, και αυτοί είχαν την ευχέρεια να διαλέξουν ποια από αυτά και με ποιο τρόπο θα τα χρησιμοποιήσουν.
Σ' ένα γράμμα του προς τη Jaray ο Ζέμπαλντ γράφει πως τα ποιήματά του με το "ελάχιστο μέγεθός τους και την πλάγια φύση τους θα ταίριαζαν πολύ με τις αβαρείς εικόνες" της. Αν σταθούμε λίγο ακόμη στην έκφραση "πλάγια φύση", "oblique nature", ίσως μπορέσουμε να ανιχνεύσουμε και να ανοίξουμε περισσότερες από μια διαστάσεις στις λυρικές αυτές στιγμές, διαστάσεις προς ό, τι αποκλίνει, διαφεύγει, επαμφοτερίζει ή και θολώνει ακόμη ή αναιρεί. Αναιρεί τα όρια ανάμεσα στο άμεσο και το έμμεσο, στο απτό και μη απτό, το ορατό και μη ορατό, το κατανοητό και ακατανόητο. [...] Ο κόσμος είναι πολύ μεγαλύτερος, πιο απρόσιτος και πιο αινιγματικός απ' όσο μπορούμε να φανταστούμε και να συμπεριλάβουμε σε μια πολύ ή έστω και ελάχιστα συνεκτική αφήγηση. Η πλάγια ματιά, το πλάγιο πλησίασμα είναι συστατικό μέρος τόσο των ίδιων των ποιημάτων, όσο και της σχέσης τους με τις εικόνες τις οποίες συνοδεύουν. [...]
Το πλάγιο στοιχείο είναι αυτό που εξόχως δημιουργεί την αρμονία ανάμεσα σε κείμενο και εικόνα, η αναίρεση της απαίτησης να ερμηνεύσουμε την εναρμόνισή τους ως ενότητα ή ολότητα. Μάλλον σαν θαυμάσιες, γενναιόδωρες συνευρέσεις τυχαίων ειρμών (γνωρίζουμε πόσο σημαντικό είναι το τυχαίο στα κείμενα του Ζέμπαλντ) και αυτόνομων στιγμών μας γνέφουν, σαν μικρές οάσεις ή απρόσμενα και σωτήρια ξέφωτα μέσα από σειρές και σωρούς συμπτώσεων μας παραπέμπουν σε κάτι πάντα μεγαλύτερο και ακόμη πιο ανοιχτό. (Βασίλης Παπαγεωργίου, από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Hans Magnus Enzensberger, Αποχαιρετισμός στον Μαξ Ζέμπαλντ
William Burroughs, Ο Πλίνιος λέει...
Javier Marias, Οι κόκκινες
Jan Peter Tripp, Όταν οι αστραπές
Maurice (Morris, ο σκύλος του Ζέμπαλντ), Σε παρακαλώ στείλε μου
Justine Landat, Θυμάσαι...
Harry Saemann, Τα αισθήματα
Julie Seltz, Στο σκοτάδι
Francis Bacon, Στις 8 Μαΐου 1927
Isabelle Keller, Η φυγή
Stephane Spach, Το καλάθι με τα φρούτα
Kurt Weidemann, Στις έντεκα η ώρα
Jeremy Seltz, Στον ύπνο τον βαθύ
La comtesse d'Haussonville (Ingre), Όταν ξυπνά
Ror Wolf, Είναι
Andre Mason, Φρικτή
Louis Jouvet, Του μουσκαρδίνου
Barnett Newman, Στη συλλογή
Michael Hamburger, Βενετσιάνικο
Jorge Louis Borges, My eye
Rembrandt, Σαν σκύλος
Felix Nager, Από την πλώρη
Michael Kruger, Λέγεται
Daniela Nager, Μπλε
Robert Ryman, Ήταν μια χρονιά
Horst Brandstatter, Στο βαγόνι-εστιατόριο
Richard Hamilton, Βλέπω
Juan Carlos Onnetti, Το σπίτι
Truman Capote, Εφτά χρόνια
Jasper Johns, Το χαρτί γραφής
Marcel Proust, Όμως ο χρόνος
Samuel Beckett, Θα σε...
Anna Sebald, Αδιήγητη
W. G. Sebald, Τελικά
Andrea Kohler, Διαπερνώντας το σκοτάδι
Βασίλης Παπαγεωργίου, Επίλογος
Νόριτς, 18 Ιουνίου 2015. Φωτογραφία του Βασίλη Παπαγεωργίου