ΠΟΝΤΟΣ [ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ, 4ΤΟΜΟ]

Παρουσίαση

Πριν από 3.000 χρόνια ο Πόντος είχε την ονομασία Άξενος, δηλαδή αφιλόξενος. Αυτό βέβαια δεν εμπόδισε τους πρώτους αποικιστές από τη Μίλητο να ιδρύσουν εκεί τη Σινώπη, την πρώτη ελληνική πόλη, και στη συνέχεια να δημιουργήσουν και πολλές άλλες θρυλικές πλέον πόλεις. Έτσι, μετέτρεψαν τον «Άξενο» Πόντο σε «Εύξεινο», δηλαδή φιλόξενο.
Η παρουσία των Ελλήνων του Πόντου δημιούργησε εκεί επί 3.000 χρόνια έναν ελληνικό πολιτισμό που έκανε θαύματα. Ωστόσο, οι Έλληνες αναγκάστηκαν να φύγουν από εκεί με τέτοιον τρόπο που όποιος τον μελετήσει δύσκολα θα συγκρατήσει τα δάκρυά του για όσα υπέστησαν οι άπειροι νεομάρτυρες.
Κάπου διάβασα, αλλά λησμόνησα ποιος το πρωτοείπε, ότι «στις κορυφές που φτάνουν οι επιστήμονες ασθμαίνοντας βρίσκουν τους ποιητές που έφτασαν πετώντας». Το επιτελείο του National Geographic, σε συνεργασία με τους άξιους ιστορικούς που συνεργάστηκαν για την έκδοση της σειράς που αφορά τον Πόντο, είχε την τύχη να συναντήσει στην κορυφή της ιστορίας του Πόντου έναν ποιητή που είχε φτάσει εκεί πετώντας: τον Δημήτρη Ψαθά και το έργο του «Γη του Πόντου» που, όπως αναφέρουμε και στο βιογραφικό του, «θεωρείται η Βίβλος του Ποντιακού Ελληνισμού». Το γεγονός ότι η οικογένειά του μας επέτρεψε να χρησιμοποιήσουμε αρκετά αποσπάσματα από αυτό το έργο μας κάνει υπερήφανους και την ευχαριστούμε από καρδιάς.
Η έλευση των Ελλήνων του Πόντου στην Ελλάδα απέδειξε ότι έχουν ανυπέρβλητες δυνάμεις. Δεν είναι σίγουρα τυχαίο το γεγονός ότι οι ξεριζωμένοι πρόσφυγες, οι αιώνιοι ακρίτες, εκτός όλων των άλλων, θωράκισαν τη Μακεδονία και τη Θράκη. Η σημερινή θέση των Ποντίων στη χώρα μας αποδεικνύει ότι διαθέτουν ακατάβλητες δυνάμεις και παραδόσεις με τις οποίες μπορούν να ατενίζουν χωρίς φόβο το αύριο, χωρίς ποτέ να ξεχνούν την καταγωγή, την ιστορία, τη γλώσσα, τα ήθη και τα έθιμα με τα οποία ζουν αδιάκοπα και τα οποία ελπίζουμε να παρουσιάσουμε στο τετράτομο έργο μας. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)

Περιεχόμενα

ΤΟΜΟΣ 1. ΙΣΤΟΡΙΑ κ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ
Editorial
Στον ίσκιο των αιώνων (του Δημήτρη Ψαθά)
Πόντος (του Στέφανου Τανιμανίδη)
Εν Τραπεζούντι έτος... (του Δημήτρη Ψαθά)
Ερείπια, ελπίδες, όνειρα (του Δημήτρη Ψαθά)
Γενοκτονία και έξοδος (του Ιάκωβου Μιχαηλίδη)
Ένας λαός ξεριζώνεται (του Δημήτρη Ψαθά)
Η φυγή των Ελλήνων από την Κωνσταντινούπολη (του Μέλβιλ Τσάτερ)
Επίλογος (του Δημήτρη Ψαθά)
ΤΟΜΟΣ 2. ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ, ΗΘΗ κ ΕΘΙΜΑ
Editorial
Η Ζωή και η Ενδυμασία στον Πόντο (του Στέφανου Τανιμανίδη)
Η Διατροφή στον Πόντο (του Δημήτρη Σαββίδη)
Οι Τέσσερις Εποχές στον Πόντο (της Έλσας Γαλανίδου-Μπαλφούσια)
Ήθη και Έθιμα του Πόντου (του Κώστα Καραπατάκη)
Η Αλιεία στον Πόντο (του Αλέξανδρου Μ. Κοντοειδή)
Λαϊκή Ιατρική των Ελλήνων του Πόντου (της Αγλαΐας Μπίμπη Παπασπυροπούλου)
Η Μουσική και το Δημοτικό Τραγούδι (του Στέφανου Τανιμανίδη)
ΤΟΜΟΣ 3. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ κ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ (Επιμέλεια: Ελένη Γ. Γαβρά)
Editorial
Η Ποντιακή Διάλεκτος: Η Ιστορία και η Χρήση της στον Ελλαδικό Χώρο Σήμερα (του Σωφρόνη Χατζησαββίδη)
Η Κοινωνική Οργάνωση των Ελλήνων του Ιστορικού Πόντου (της Ευαγγελίας Δ. Μπουμπουγιατζή)
Στιγμιότυπα αηό τη Ζωή των Ελληνίδων του Πόντου στις Αρχές του Εικοστού Αιώνα (της Λένας Καλπίδου)
Η Ελληνική Σχολική Παιδεία στον Πόντο (1682-1922) (του Διαμαντή Θεμ. Λαζαρίδη)
Πνευματική και Πολιτιστική Ανάπτυξη των Ελλήνων του Ιστορικού Πόντου (της Ευαγγελίας Δ. Μπουμπουγιατζή)
Χωρική Οργάνωση και Αρχιτεκτονική στον Ιστορικό Πόντο (της Ελένης Γ. Γαβρά)
Ο Τύπος των Ποντίων στον Πόντο, τον Καύκασο και την Ελλάδα (του Δημήτρη Πιπερίδη)
Σύγχρονοι Εικαστικοί Καλλιτέχνες για τον Πόντο (της Ευαγγελίας Δ. Μπουμπουγιατζή)
ΤΟΜΟΣ 4. ΔΙΑΤΡΟΦΗ κ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Editorial
Διατροφή και Παραγωγή Τροφίμων στον Πόντο (του Θωμά Σαββίδη)
ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΠΟΝΤΙΑΚΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
ΤΑ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ
ΟΣΠΡΙΑ
ΛΑΧΑΝΙΚΑ
ΑΥΤΟΦΥΗ ΛΑΧΑΝΙΚΑ
ΦΡΟΥΤΑ
ΞΗΡΟΙ ΚΑΡΠΟΙ
ΑΦΕΨΗΜΑΤΑ
ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ
ΚΡΕΑΤΑ
ΨΑΡΙΑ
Ποντιακές Συνταγές
Ποντιακή Κουζίνα
Αντιπροσωπευτικά Φαγητά του Πόντου (συλλογή Στέφανου Τανιμανίδη)