ΚΡΗΤΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 1645-1669

Παρουσίαση

Ύστερα από τις εκδόσεις του Ροδολίνου, της Ερωφίλης και των Ιντερμεδίων της, καθώς και του Ζήνωνος, η "Στιγμή" προσφέρει τώρα στους μελετητές και φίλους της Κρητικής Λογοτεχνίας και στο ευρύτερο κοινό άλλο ένα σημαντικό έργο, τον Κρητικό Πόλεμο του Ρεθεμνιώτη Μαρίνου Τζάνε Μπουνιαλή: Διήγησις δια στίχων του δεινού πολέμου του εν τη νήσω Κρήτης γενομένου. Έτσι αρχίζει ο διεξοδικός τίτλος της πρώτης βενετικής έκδοσης, του 1681.
Στο μακρότατο αλλά οργανικά διαρθρωμένο ποίημά του ο Τζάνες αφηγείται την απόβαση των Τούρκων στην Κρήτη, την κατάληψη των Χανιών και του Ρεθύμνου, και την περίφημη εικοσαετή πολιορκία του Χάνδακα-Κάστρου (του σημερινού Ηρακλείου) που έληξε, έπειτα από αιματηρές μάχες, με τη συνθηκολόγηση και παράδοση της πόλης και ολόκληρης της Κρήτης (εκτός των νησίδων Σούδας, Γραμπούσας, Σπιναλόγκας) στους Τούρκους, στα 1669. Ο ποιητής παρακολουθεί παράλληλα τις επιχειρήσεις στο εσωτερικό της Κρήτης, στα μικρά φρούρια και στα χωριά, καθώς και τη δράση του βενετικού στόλου στο δεύτερο πεδίο του πολέμου, το Αιγαίο και τα Δαρδανέλλια, καθώς και την απήχηση των μεγάλων ναυμαχιών στη Βενετία και στην Κωνσταντινούπολη.
Η αφήγηση του Τζάνε, γραμμένη, όπως ο ίδιος μας γνωρίζει, μετά το τέλος του πολέμου, βασίζεται στις ζωηρότατες προσωπικές αναμνήσεις του από τη δραματική πολιορκία και κατάληψη του Ρεθύμνου και της Φορτέτσας στα 1646. Ο ποιητής μεταφέρθηκε τότε μαζί με άλλους πρόσφυγες στην Κέρκυρα, και αργότερα εγκαταστάθηκε στη Βενετία. Πηγή της αφήγησής του για τα επόμενα χρόνια του πολέμου ήταν οι γνωστοί του που έμειναν στην Κρήτη και έζησαν την υπόλοιπη τραγική πορεία της σύγκρουσης. Πρόσφυγες αργότερα κι αυτοί στη Βενετία, πληροφορούσαν τον Μαρίνο με μακρές διηγήσεις. Γι αυτό το έργο του μεταδίδει ζωντανά το ψυχολογικό κλίμα και την ατμόσφαιρα των γεγονότων και τις φήμες που κυκλοφορούσαν γύρω από αυτά, καθώς και τις ίδιες τις συγκλονιστικές εμπειρίες των αυτοπτών. Πρόκειται για έναν θησαυρό βιωμάτων και εκφραστικού προφορικού λόγου οργανωμένου σε κρητικούς στίχους. [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Εισαγωγή
Η βενετική έκδοση του 1681
Νεώτερες εκδόσεις και διορθώσεις
Η παρούσα έκδοση
Δομή και ιστορικό περιεχόμενο του Κρητικού Πολέμου
Η μάχη των Χανιών
Η μάχη του Ρεθύμνου
Η μάχη της Φορτέτσας
Οι μάχες του Χάνδακα και οι επιχειρήσεις στα χωριά και στο Αιγαίο
Ο ποιητής και η χρονολόγηση
Πηγές του Κρητικού Πολέμου
Γλώσσα, ύφος και στιχουργία
Αξιολόγηση του Κρητικού Πολέμου
Πίναξ της διηγήσεως
Ο ΚΡΗΤΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
Κριτικό σημείωμα
Πίνακας ονομάτων
Γλωσσάριο
Συντομογραφίες
Επιλογή βιβλιογραφίας
ΕΙΚΟΝΕΣ
Η σελίδα τίτλου της πρώτης έκδοσης Βενετίας (1681)
Η σελίδα αριθ. 15 της πρώτης έκδοσης
Η σελίδα αριθ. 101 της πρώτης έκδοσης
Η σελίδα αριθ. 438 της πρώτης έκδοσης
Σχέδιο των Χανιών κατά τον Boschini (1651)
Σχέδιο του Ρεθύμνου κατά τον Boschini (1651)
Σχέδιο του Χάνδακα-Κάστρου (Ηρακλείου) κατά τον Boschini (1651)
Τα τρία σχέδια των πόλεων προέρχονται από το βιβλίο του Marco Boschini, Il Regno tutto di Candia, Βενετία, 1651, Ανατύπωση: Modena, 1967