ΑΣΤΡΟΛΑΒΟΣ/ΕΥΘΥΝΗ

ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΑΝΗΣΥΧΙΑΣ
Το "Βιβλίο της ανησυχίας" είναι ένα βιβλίο εξομολογητικό, σπονδυλωτό αλλά σε δραματικό ήθος εκπληκτικά ενιαίο, πυκνό στην ειλικρίνειά του και συχνά σπαραχτικό στην εξομολογητική του αμεσότητα. (Απόσπασμα από τον πρόλογο της έκδοσης)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΡΩΤΗ ΕΠΙΛΟΓΗ
Τα χρόνια προσπαθούσα να βρίσκω ευκαιρίες και αφορμές για να κάμω γνωστά στην Ελλάδα την μορφή, τον κόσμο, το έργο του κορυφαίου κουβανού συγγραφέα Χοσέ Λεσάμα Λίμα (Jose Lezama Lima). Από τότε που τον εγνώρισα μέσα στα βιβλία του, κάποιος ασίγαστος, επίμονος μαγνητισμός αισθάνομαι ν' ασκείται πάνω στο πνεύμα μου. Και αυτό δεν μου φαίνεται περίεργο: ο Λεσάμα Λίμα πιστεύει στην μυστική και μαζί αποκαλυπτική σημασία τέτοιων μαγνητισμών. Δεν είναι μήπως δικό του το ποιητικό βιβλίο που τιτλοφορήθηκε "Θραύσματα στον μαγνήτη του" ("Fragmentos a...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΙΚΕΛΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ
Μου πήραν τον ήλιο μου, αλλά εγώ θα τον βρω. Κανόνισα μια μυστική συνάντηση μαζί του όπως εκείνος που πηγαίνει για παράνομο τύπο ή για παράνομο υλικό. Θα γιομίσω τον κόρφο μου μεγάλλα φύλλα χρυσαφιού και λάμπες για την κρύπτη μου, πριν μου αφανίσουν την ψυχή να την κυκλοφορήσω χέρι με χέρι μες στη νύχτα. [Από την έκδοση]...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΝΩΠΙΟΝ ΑΛΛΩΝ
Στον τόμο αυτό, πέμπτο στη σειρά των κωδικοποιημένων πλέον κειμένων του κορυφαίου νεοέλληνα ζωγράφου Ν. Χατζηκυριάκου-Γκίκα, συνάχθηκαν οι πλέον εξέχουσες καί πλούσιες σε απόψεις καί πληροφορίες συνεντεύξεις πού έδωσε στον Ελληνικό Τύπο καί στο Ραδιόφωνο στα τελευταία 35 περίπου χρόνια. Μέσα από τίς συνεντεύξεις αυτές φωτίζεται πολυμερώς καί πολυτρόπως καί ή φυσιογνωμία καί το έργο του διάσημου δημιουργού πού παρέχει, με τον τρόπο του, τίς κλείδες πού το διερμηνεύουν και τό αποκρυπτογραφούν. Αλλά στα κείμενα αυτά πού γεννήθηκαν από τίς ερω...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΤΗΤΑΣ
(. . .) Έγραφα για τον εαυτό μου σκέψεις, στοχασμούς, απορίες, προβλήματα τεχνικής, συγκρίσεις, παρομοιώσεις, θεωρίες περί τέχνης, εκθέσεις, μουσεία, βιβλία, ταξίδια. Σ' αυτή την προσπάθεια διανοητικής αμεροληψίας κυριαρχούσαν οι παραβολές ανάμεσα σε διάφορους πολιτισμούς δυτικού - ανατολικού, βορρά - νότου, αρχαϊκού - παρακμής. Σ' αυτόν τον κυκεώνα των νέων γνώσεων με οδηγούσε ένας μίτος της Αριάδνης: πορευόμουν απάνω στα ίχνη της ελληνικότητος. Αυτός ήταν ο σκοπός και το τέρμα και ο στόχος για τα βέλη της φαρέτρας μου. (. . .) Τα κείμενα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΟΥΠΙΟΚΟΚΑΛΑ
Ο Σμπάρμπαρο, παράξενο παιδί, πολύχρωμα διπλώνει χαρτιά, φτιάχνει με αυτά βαρκούλες που απιθώνει στο βούρκο του αυλακιού ιδές τες πως κυλούν. Νοιάσου γι' αυτόν ευγενικέ περαστικέ διαβάτη: ας κάνει το μπαστούνι σου να μην χαθούν τα εύθραυστα καράβια οδήγησ' τα σε πέτρινο λιμάνι. [Από την έκδοση]...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΙΑΝΙΣΤΑ-ΣΥΝΟΔΟΣ
Αυτά τα απομνημονεύματα μου τα προμήθευσε κάποιος κύριος Ζ.Ρ. Τα είχε αγοράσει από έναν παλαιοπώλη στην οδό Ροκέτ, μαζί με μια παλιά γκραβούρα που παρουσίαζε την πόλη Πσκωβ το 1775 και μια μπρούτζινη λάμπα, που κάποτε δούλευε με πετρέλαιο και τώρα ήταν εφοδιασμένη με ηλεκτρικό καλώδιο. Αγοράζοντας την γκραβούρα, ο κύριος Ζ.Ρ. ρώτησε τον παλαιοπώλη, μήπως είχε τίποτα άλλο ρωσικό! "Έχω", είπε ο έμπορος και έβγαλε από μια σκονισμένη ντουλάπα ένα τετράδιο ντυμένο με βελούδο, από αυτό το είδος, που από παλιά οι άνθρωποι, κατά προτίμηση οι νέοι,...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Στο λογοτεχνικό μας χώρο ο Παπαδιαμάντης είναι από τους δημιουργούς που το έργο τους δεν παύει, παρ' όλες τις αλλαγές, να επισύρει εκείνη την προσοχή που είναι πράγματι γόνιμη και δεν εξαντλεί το αντικείμενό της. Περνούν τα χρόνια, αλλάζουν οι αντιλήψεις, ποιος δεν το βλέπει... από τότε που ο Παπαδιαμάντης έγραφε τα αυθόρμητα λεγόμενα διηγήματά του. Γινήκαμε περίτεχνοι σε όλα μας, σ' όλες τις εκφράσεις και τις εκδηλώσεις και που είναι ο λιγομίλητος Σκιαθίτης να διαμαρτυρηθεί για το ξένο πνεύμα που τόσο κυριαρχεί στη ζωή μας. Πού είναι ο κυ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
Μερικές από τις "Προσωπικές σημειώσεις" του Άγγελου Τερζάκη: 16. Η Αλήθεια, από την ίδια της τη φύση είναι φτιαγμένη για πολύ λίγους. Και ούτε αυτοί άλλωστε μπορούν ν' αντισταθούν στο διαλυτικό της αγκάλιασμα, στη θανατηφόρα εξομολόγησή της. 23. Υπεροψία θα πει να μην μπορείς να διαβάζεις τα διδάγματα της ζωής. 27. Μας αναστατώνει το γεγονός του θανάτου, όμως λησμονούμε ότι είναι τόσο φυσιολογικό όσο μια γέννηση, και πάντως πολύ πιο αναγκαίο... 44. Είναι αξιοσημείωτο ότι η Φύση έχει γεννήσει τον πολέμιό της (τον άνθρωπο). Μεγαλοψυχία; Λ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΒΑΡΥΤΗΤΑ ΚΑΙ Η ΧΑΡΗ
Η γλώσσα είναι το υλικό με το οποίο μπορεί κάποιος άνθρωπος να πλάσει το σημείο του μέσα στον κόσμο. Παρακολουθώντας αυτή την διαδικασία, μένει άναυδος κανείς όταν κάποτε διαπιστώνει ότι το σημείο ύπαρξης του άνθρωπου αυτού συμπίπτει με το σημείο του Θεού, το σημείο που χαράζει μέσα στην ανθρώπινη ιστορία η επώδυνη σχέση Θεού-ανθρώπου ως ένσαρκης ψυχής. Την συγκλονιστική σύμπτωση αυτών των δύο αλλότριων σημείων παρακολουθούμε όταν μελετούμε τον βίο και τα κείμενα της Σιμόνης Βέιλ. Μια τόσο σύντομη χρονικά διαδρομή της μέσα στον κόσμο, και ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΜΟΙΡΑ ΤΗΣ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ
Το πρόβλημα των σχέσεων ανάμεσα στην κουλτούρα (culture) και τον πολιτισμό (civilisation) είναι το πιο οξύ πρόβλημα αυτής της ιστορικής ώρας που ζούμε. Είναι καθαυτό το πρόβλημα της τύχης που μας αναμένει. Ωστόσο τίποτα δεν εκφράζει τον άνθρωπο όσο η μοίρα του. Οι εποχές κρίσεων και ιστορικών καταστροφών προκαλούν έναν σοβαρό έλεγχο της ιστορικής μοίρας των εθνών και της κουλτούρας των. Ο δείκτης του ρολογιού που δείχνει την πορεία της παγκόσμιας ιστορίας σημαδεύει την προσέγγιση της μοιραίας ώρας, της ώρας του λυκόφωτος που πέφτει. Είναι ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΗΜΕΡΑ, Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΑΥΡΙΟ
Μικρό βιβλίο με βαθείς στοχασμούς. Σειρά άρθρων περί παιδείας (πώς έπρεπε να είναι και πώς κατάντησε να είναι) και αγωνία για ένα παιδευτικό μέλλον, όπου το πρότυπο του "πεπαιδευμένου" θα είναι, όπως λέει ο συγγραφέας, "ο καλοντυμένος Φράνκενεσταϊν". (Από την παρουσίαση της έκδοσης)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΞ' ΑΝΑΤΟΛΩΝ
Υπάρχει διάχυτη η εντύπωση ότι είμαι σινολόγος και ειδικός στα περί της Άπω Ανατολής εν γένει. Και "Κινέζο" κάποτε με απεκάλεσαν ξένοι τεχνοκρίτες, και στοιχεία κινεζικά βρήκαν στην τέχνη μου, και η φιλοσοφία της ζωής μου κάτι κινέζικο φαίνεται να έχει. Αλλά πρέπει εδώ να αποσαφηνίσω ότι πολύ λίγα πράγματα ουσιαστικώς για την Κίνα ξέρω και ότι εκείνα που ξέρω είναι χωρίς να έχω ακολουθήσει κανένα ανώτερο σύστημα μελέτης, χωρίς να έχω κάνει εκ των προτέρων κανένα συγκεκριμένο πρόγραμμα. Θα επικαλεσθώ, λοιπόν την άκρα επιείκειά σας για τα πο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
«Το αδιέξοδο»: Υπάρχουν λέξεις συμβολικές, υποβλητικές, δηλωτικές καταστάσεων που κυριαρχούν εκάστοτε, σ' εποχές μεταιχμιακές κυρίως, εποχές δημιουργικές ή και παρακμής. Αν προσέξουμε, θα ξεχωρίσουμε αμέσως και στη δική μας εποχή, ορισμένες τέτοιες λέξεις, που, όταν στην αρχή ακούστηκαν, ξάφνιασαν και προκάλεσαν ένα είδος δυσπιστίας, αποδείχτηκαν όμως πολύ αντιπροσωπευτικές και τελικά τυποποιήθηκαν σε τούτους τους χρόνους της πολύμορφης πάλης. Μια από τις πιο σημαντικές, όσον αφορά το στοχασμό, είναι και η συχνά επαναλαμβανόμενη λέξη: το α...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΣ
-...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΗΣΥΧΙΕΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΜΑΣ
Κανένας από τους ανθρώπους που ως τώρα γνώρισα στη ζωή μου δεν μου έδωσε την βαθειά και φωτιστική βεβαιότητα της καθαρότητάς του ως όντος τόσο, όσο ο μακαριστός Β.Ν. Τατάκης. Αναφέρομαι στην ανθρώπινη καθαρότητα που πάντοτε θα είναι ελλιπής, ακόμη και στους αγίους, αν συγκριθεί με την καθαρότητα του θεού που δεν έχει σκιά κι είναι αυτό το φως της ακήρατης παρουσίας του που απαλείφει τις λέξεις και τις γνώσεις του πιάτου, ωθώντας τον στη σιγή και στην μεταφυσική αγνωσία.(...) (Από τον πρόλογο της έκδοσης)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΟΥΣΙΚΗ
Όταν έχασε τον Άνθρωπο που τον έφερε στον Κόσμο, όλες του οι Αισθήσεις φαρμακώθηκαν από την Σιγή. Η Πλάση πάσα σιγούσε γι' αυτόν, φιμωμένη από το Μυστήριο του θανάτου, από τον παραλογισμό της Αγάπης. Κοπιάζουμε να προετοιμαστούμε για τον προσωπικό μας Θάνατο κι ίσως δεν προλαβαίνουμε να βαστάζουμε τον Θάνατο των Δικών μας. Από εκείνη την πολύμηνη Σιγή, αιστάνθηκε μέσα στο σφριγηλό ελληνικό Καλοκαίρι, κάποια βαθειά Φωνή να τον ανακαλεί στην Ζωή, μια φωνή που αδιάκοπα έχανε. Ήταν Φωνή "φαντασματική" που την αναζήτησε, μέσα του πάλι, με Μουσι...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΠΟΙΗΤΩΝ
Β' έκδοση συμπληρωμένη με ενδεικτικό ανθολόγιο. Η Κυριακή είναι ο χρόνος των οικείων κακών, ο προβολέας που φωτίζει τις εσώτερες πληγές, το παράθυρο διαφυγής προς έναν άλλον κόσμο, μια συσσάρκωση απονενοημένης απελπισίας. Ο ποιητής της Κυριακής αποζητά τη δημιουργική του έκφραση μέσα σε ένα καθεστώς πλήρους απαισιοδοξίας. Η Κυριακή γίνεται μια επί μέρους πτυχή μέσα στην όλη θεματογραφία της ποίησής του. Η Κυριακή επιβάλλει τη δική της διάσταση μέσα στις προθέσεις του ποιήματος. Συνήθως αγγίζει εκείνες τις χορδές της ποιητικής φαντασίας, ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΟΤΙΝΟΣ ΣΤΟΝ ΑΓΓΕΛΟ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟ
(...) Είναι ποιητής σπανίου διαμετρήματος, είναι μύστης και ιεροφάντης. Έφερε τον ποιητικό λόγο σε χείλι πυθικά, έφτασε την ελληνική παράδοση σε μια ώρα που ξανάγινε επίκαιρη, βιώσιμη, κι έδειξε την αιώνια ειδή της μέσα στην πενιχρότητα μιας ζωής, του τόπου μας, βασανισμένης από την Ιστορία. Σ' αυτόν βρίσκουμε, σε κράση μοναδική, την ευρωστεία του λόγου και την υψηλοφροσύνη του ήθους, τον ένθεο οραματισμό και την συνείδηση της εθνικής αποστολής, τον βάρδο και τον απόστολο, τον Έλληνα και τον άνθρωπο, στην μεγαλοσύνη και το ακήρατο κάλλος τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΣΚΙΕΣ
«ΕΝΤΑΦΙΑΣΜΟΣ ΜΝΗΜΗΣ»: Με ιαχές θριάμβου πηγαινοέρχεται στον ισοπεδωμένο χώρο ο εκσκαφέας. Γκρέμισε το αέτωμα, τις δυο ιωνικές κολώνες, τον αρμολογημένο πέτρα την πέτρα τοίχο κι έδιωξε από την κόγχη της την παιδούλα Αφροδίτη με τη σεμνή της γυμνότητα. Τώρα σκάβει το χώμα. Βιάζουνται να θάψουνε βαθιά τις μνήμες. (Από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...