ΔΙΦΡΟΣ

ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΟΒΙΔΙΟΥ
Οι "Μεταμορφώσεις" είναι το πιο γνωστό και το πιο αντιπροσωπευτικό έργο του Οβιδίου, που είναι ένας από τους μεγαλύτερους ποιητές τον χρυσού αιώνα των Λατινικών γραμμάτων, τον αιώνα του Αυγούστου. Για θέμα του στο μεγάλο αυτό επικό ποίημα (είναι χωρισμένο σε 15 βιβλία) ο ποιητής διάλεξε από τον ανεξάντλητο θησαυρό της Αρχαίας Ελληνικής κυρίως, αλλά και της Ρωμαϊκής μυθολογίας όλους τους μύθους, όσοι είχαν σχέση με μια υπερφυσική μεταμόρφωση. Και όλο αυτό το ποικίλο και διασπασμένο υλικό της Μυθολογίας, αφού το επεξεργάστηκε με το καλλιτεχν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΩΣ ΧΑΣΑΜΕ ΜΙΚΡΑΣΙΑ ΚΑΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ 1915-1923
Για τις μοιραίες εκλογές της 1ης Νοεμβρίου 1920 -που ωδήγησαν, ύπουλα και με δόσεις, στην απώλεια της Ιωνίας και της Ανατ. Θράκης- είχε βέβαια τα ελαφρυντικά του ο Βενιζέλος. Πρωτίστως, η πολυετής στράτευση ενός βιοπαλαιστή λαού -9 χρόνια πολεμούσαν- προστιθεμένη στην τραγικήν ανέχεια εκείνης της εποχής -4 φορές τον χρόνο κρέας έτρωγαν τότε οι Έλληνες- έκανε πιο αποπνικτική και τελεσφόρα την πίεση των μικρόψυχων αντιπάλων του. Έπειτα, υπήρχε κάποια πίεση -άλλοι λένε μικρή, άλλοι μεγάλη- από το εξωτερικό, και συγκεκριμένα από τους συμμαχικο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΟΤΖΙΟΥΛΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΤΡΙΤΟΜΟ-ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Όταν στις 29 Αυγούστου 1956, ανεπάντεχα, μας άφησε για πάντα ο αλησμόνητος Γιώργος Κοτζιούλας, οι φίλοι του που τον έκλαψαν και που πιστεύουν ότι το όνομά του και το έργο του αξίζει και πρέπει να μείνει στα Ελληνικά Γράμματα, σκέφθηκαν να κάνουν μια προσπάθεια για να παραδώσουν στο αναγνωστικό μας κοινό τα Άπαντά του - να συγκεντρώσουν το δημοσιευμένο και δυσεύρετο σήμερα έργο του και να φέρουν στο φως τον μεγάλον όγκο της ανέκδοτης εργασίας του. Το τόλμημα ήταν μεγάλο. Αλλ' απεδείχθη γι' άλλη μια φορά ότι, όπου υπάρχει αγάπη και πίστη, εκ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΟΥΚΙΑΝΟΥ: ΝΕΚΡΙΚΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ
Σατιρικές σκηνές από τον άδη και για τον άδη κυρίως είναι οι 30 νεκρικοί διάλογοι του Λουκιανού. Ο άδης, ο κάτω κόσμος, τα ηλύσια πεδία, ο τάρταρος και η κόλαση. Πόσο τροφοδότησαν την τέχνη, τη λογοτεχνία ειδικά! Τρεις μορφές κατέχουν σημαντική θέση στο πάνθεο των μορφών, που μας έδωσαν σκηνές από τον άδη. Όμηρης, Δάντης, Λουκιανός. Πιστός του δωδεκάθεου ο ένας, "θεολογίζων" Χριστιανός ποιητής ο άλλος, άπιστος στους θεούς του Ολύμπου ο τρίτος. Ποιες άραγε δυνάμεις τούς κίνησαν να ξετυλίξουν τις εμπνεύσεις ή ένα μέρος από αυτές στο σκοτεινό...
Διαβάστε περισσότερα...

Ανθολογία νεοελληνικής κριτικής (τρίτομο)
Ανθολογίες έχουν πολλές εκδοθεί. Και πεζογραφικές και, προπαντός, ποιητικές. Από τις πρώτες δεκαετίες του αιώνα, ορισμένες απ' αυτές υπήρξαν μια προσφορά. Οι φιλοδοξίες των επιμελητών περιείχαν τότε αρκετές προθέσεις διαφωτισμού. Αυτό στις τελευταίες τούτες δεκαετίες του αιώνα σχεδόν πάει να εκλείψει. Οι εκδόσεις των προσφάτων Ανθολογιών κίνητρο έχουν δυστυχώς τη μισαλλοδοξία. Αντί ν' απεικονίζουν και να καθρεφτίζουν, παραμορφώνουν. Αντί να διαφωτίζουν και να κατατοπίζουν, διασκορπίζουν και εξυπηρετούν μια σύγχυση, που αποτελεί γενικότερο ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΚΛΕΦΤΑΡΜΑΤΟΛΟΙ ΚΑΙ ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΟΥΣ
Η εξήγηση και περιγραφή του κλεφταρματολικού βίου δεν θα προβληθεί εδώ σαν μια αυτόνομη «ιστορική» εικόνα, αλλά έχει ένα σκοπό ευρύτερο: να καταστήσει ιστορικά εννοημένο και ευδιάκριτο το ιδιαίτερο φαινόμενο, που ονομάζουμε δημοτικό τραγούδι και ξεχωριστά κλέφτικο τραγούδι. Η πρόθεσή μας είναι κυρίως να δείξουμε, πως η κλέφτικη ζωή με τον ξεχωριστό χαρακτήρα της, τον αρχαϊκό, που προηγείται από κάθε έννοια κοινωνικής, ηθικής και εθνικής τάξης, πως η αρχαϊκή ζωή του κλέφτη και η κοινωνική, ψυχική και ηθική ανάδοσή της αποτελούν το ιδιαίτερο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΑΥΔΟΣ
Ο Βασίλης Γιαννόγκωνας, παππούς του ΚΚΕ, που πέρασε όλη του τη ζωή στις εξορίες και στις φυλακές, έχει γράψει βιβλία-μαρτυρίες με τις αναμνήσεις του, που τα διακρίνει ο σεβασμός προς την ιστορική αλήθεια, η ρέουσα και με λογοτεχνικά χαρίσματα αφήγηση, η αντικειμενικότητα και η σωστή περιγραφή των γεγονότων. Στο βιβλίο του "Γαύδος. Αναμνήσεις εξορίστου", πολύτιμη είναι η μαρτυρία για τη ζωή των εξόριστων σ' αυτό το νησί, στο οποίο είχε εξοριστεί το 1933 για ένα χρόνο με το ιδιώνυμο του Βενιζέλου. Στην αρχή αναφέρει τους συνεξορίστους του πο...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΚΑΒΑΦΗΣ
Η πρώτη μελέτη, γραμμένη μεταξύ 1927 και 1932, τυπώθηκε σε βιβλίο, τρεις μήνες μετά το θάνατο του ποιητή, το 1933. Τα "Συμπληρωματικά σχόλια" δημοσιεύθηκαν, το 1935, στα "Νέα Γράμματα" και "κυκλοφόρησαν, τον ίδιο χρόνο, σε τεύχος. Έκτοτε -όπως έγραφα και στην έκδοσή τους του 1941- στο σύνολό τους, οι γνώμες μου δεν άλλαξαν. Μάλιστα τολμώ να πιστεύω ότι μια κάποιαν αξία θεμελιακή δεν έπαψαν να έχουν, αφού κάποιοι, που αρχικά τις είχαν αποκρούσει, σιωπηρά τις παραδέχτηκαν, και, αφού, μερικές απ' αυτές, σ' αυτό το διάστημα είχα την ευχάριστη ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΟΦΟΚΛΗΣ: ΟΙΔΙΠΟΔΑΣ ΤΥΡΑΝΝΟΣ
Απ' τους μεγαλύτερους και δυστυχέστερους ήρωες της παγκόσμιας δραματουργίας ο Οιδίποδας, ήταν γιος του βασιλιά των Θηβών Λαΐου και της Ιοκάστης. Μετά τη γέννησή του ο βασιλιάς πήρε χρησμό σύμφωνα με τον οποίο ο γιος του θα τον σκότωνε και θα παντρευόταν τη μητέρα του. Ο Λάιος έδωσε το βρέφος σ' έναν δούλο να το αφήσει έκθετο στον Κιθαιρώνα. Ένας βοσκός του έσωσε τη ζωή και το παρέδωσε στον βασιλιά της Κορίνθου κι αυτός το μεγάλωσε ως παιδί του. Όταν όμως ο Οιδίποδας ενηλικιώθηκε, υποψιάστηκε κάτι και τράπηκε προς αναζήτηση του πατέρα του. ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΟΔΡΑΣΕΙΣ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ
Ο Βασίλης Γιαννόγκωνας, παππούς του ΚΚΕ, που πέρασε όλη του τη ζωή στις εξορίες και στις φυλακές, έχει γράψει βιβλία - μαρτυρίες με τις αναμνήσεις του, που τα διακρίνει ο σεβασμός προς την ιστορική αλήθεια, η ρέουσα και με λογοτεχνικά χαρίσματα αφήγηση, η αντικειμενικότητα και η σωστή περιγραφή των γεγονότων. Στο βιβλίο του "Αποδράσεις Αγωνιστών", ο Β. Γιαννόγκωνας αναφέρεται σε αποδράσεις αγωνιστών από τις φυλακές, τις εξορίες και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπως: τις Φυλακές Συγγρού, Γιεντί Κουλέ, Κέρκυρας, Αίγινας, στρατόπεδο Καντούνας,...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΚΡΟΝΑΥΠΛΙΑ
Ο Βασίλης Γιαννόγκωνας, παππούς του ΚΚΕ, που πέρασε όλη του τη ζωή στις εξορίες και στις φυλακές, έχει γράψει βιβλία-μαρτυρίες με τις αναμνήσεις του, που τα διακρίνει ο σεβασμός προς την ιστορική αλήθεια, η ρέουσα και με λογοτεχνικά χαρίσματα αφήγηση, η αντικειμενικότητα και η σωστή περιγραφή των γεγονότων. Στο βιβλίο του "Ακροναυπλία", ιδιαίτερη ιστορική αξία έχει η περιγραφή των συμβάντων, στο στρατόπεδο συγκέντρωσης, όταν την άνοιξη του 1941, μετά την κατάρρευση του κράτους της 4ης Αυγούστου, η κομματική διοίκηση του στρατοπέδου ("που δ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΘΕΩΡΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
Η ονομάτιση αυτού του βιβλίου ήταν κάτι περισσότερο από απλώς δύσκολη. Ακόμα και ένας δα "τιτλάκος", "Θεωρία της Λογοτεχνίας και Μεθοδολογία των Φιλολογικών Μελετών", θα ήταν πάρα πολύ άβολος. Πριν από το δέκατο έννατο αιώνα θα τα κατάφερνε κανείς καλύτερα, γιατί τότε ο πλήρης τίτλος θα γέμιζε όλη την πρώτη σελίδα ενώ στη ράχη θα υπήρχε μόνον η ένδειξη "Φιλολογία". Έχουμε γράψει ένα βιβλίο που, καθ' όσον γνωρίζουμε, δεν έχει το όμοιό του. Δεν είναι σχολικό βιβλίο που να χειραγωγή τους νέους προς τα στοιχεία της εκτιμήσεως της λογοτεχνίας, ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΡΩΤΙΚΗ ΦΙΛΙΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Μία διευκρίνηση για τον όρο "ερωτική φιλία", που αποτέλεσε τον τίτλο της μελέτης μας. Η λέξη "έρως" έχει δεχθεί στους αιώνες πολλές σημασίες, κι εμείς πρέπει να διαλέξουμε εκείνη που εξέφρασε τον πνευματικό και ψυχικό δεσμό δύο ανδρών στην αρχαία Ελληνική Κοινωνία. Πολύ σωστά ο Ι. Συκουτρής, αν και το αναιρεί πιο κάτω, εξηγεί: "Ήτον ο έρως προς τον νέον, ένα αίσθημα τεκνογονίας πνευματικής, η επιθυμία να φέρης εις τον κόσμον παιδιά της ψυχής σου, ομοιώματα του ανωτέρου σου εγώ". (Πλάτωνος Συμπόσιο, σχόλια Ι. Συκουτρή, σελ. 53). Όσον αφορά ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΡΙ ΣΥΝΔΕΣΕΩΣ ΟΝΟΜΑΤΩΝ
«Τούτο το δώρο, αγαπητό παιδί μου, εγώ σου δίνω», όπως είπε η ομηρική Ελένη φιλοξενώντας τον Τηλέμαχο, «σήμερα που γιορτάζεις πρώτη φορά τα γενέθλιά σου, απ' όταν μπήκες στην αντρικήν ηλικία, που είναι για μένα η γλυκύτερη κι' αξιολογώτερη από τις γιορτές. Μόνο που δε σου στέλνω μήτε δικό μου εργόχειρο, όπως είπ' εκείνη δίνοντας στο νέο τον πέπλο, ούτε μόνο κατάλληλο για την ώρα του γάμου και για ευχαρίστηση της νύφης, μα ένα έργο που είναι καρπός των μελετών και του νου μου, και που εσύ θα τόχεις δικό σου και θα το χρησιμοποιείς σ' όλες τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΞΕΦΥΛΛΙΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
"Τίποτα δεν αγαπώ περισσότερο στην ιστορία" έγραψε κάποτε ο συγγραφέας της Κάρμεν Πρόσπερος Μεριμέ, "απ' τ' ανέκδοτα, κι ανάμεσα στ' ανέκδοτα προτιμώ εκείνα όπου φαντάζομαι πως βρίσκω μιαν αληθινή εικόνα των ηθών και των χαρακτήρων κάθε εποχής". Αυτή την ξεχωριστή προτίμηση προς τα ιστορικά ανέκδοτα μου την είχεν εμφυσήσει νωρίς ο πατέρας μου με δυο βιβλία γεμάτα από ανέκδοτα της αρχαίας και της νέας ιστορίας. Το ένα ήταν ο Γεροστάθης του Λέοντος Μελά, που γαλούχησε τόσες γενηές ελληνόπαιδων, και αργότερα, όταν προχώρησα στα γαλλικά, εν άλ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΣ
-...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ - ΚΥΚΛΟΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ
Με τον δεύτερο αυτό κύκλο διαλέξεων, το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών συνεχίζει μια πνευματική κίνηση που πάει να καθιερωθεί. Στους ομιλητές και τα θεατρικά θέματα που συνέθεταν τον πρώτο κύκλο, έρχεται να προστεθεί τούτη η σειρά, ενώ ετοιμάζεται κι όλας ο φετεινός κύκλος. Για πρώτη ίσως φορά στον τόπο μας ξεδιπλώνεται -μπροστά στο διψασμένο φιλότεχνο κοινό μας-, μια συστηματική μελέτη, θεμάτων που αγκαλιάζουν την πολύπτυχη καλλιτεχνική και πνευματική μαζί εκδήλωση, το Θέατρο. Με την πρόθυμη και πολυάριθμη προσέλευσή του το κοινό, στην αίθουσα...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΠΛΑΤΕΡΟ ΚΙ ΕΓΩ
Το μικρό αυτό βιβλίο, όπου η χαρά και η λύπη είναι δίδυμες αδερφάδες, ολόϊδιες με του Πλατερό τ' αυτιά, γράφτηκε για. . . Σάμπως ξέρω κι εγώ για ποιον. . . Για ποιον τάχα γράφουμε εμείς οι λυρικοί ποιητές. . . Τώρα που το αφιερώνω στα παιδιά δεν του προσθέτω, δεν του αφαιρώ μήτε ένα κόμμα. Κι είναι έτσι τόσο καλά! (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΙΝΔΑΡΟΣ: ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΑΙ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΑ
Η Μελική, προσωπική ποίηση, καθρεφτίζει περίκαλα τη ζωή, την προσωπική και κοινωνική, των ποιητών της. Τυπικά παραδείγματα τα έργα του Αρχιλόχου και του Αλκαίου. Τα συντρίμματά τους μας δίνουν να χαράζουμε μ' αρκετή πληρότητα την ψυχογραφία τους κι ολοζώντανες σελίδες της ζωής τους. Δε συμβαίνει το ίδιο με τους άλλους ποιητές, επικούς, χορικούς, δραματικούς, που τα ποιητικά είδη τους, υπερατομικά όπως είναι, δεν τους δίνανε να ιστορήσουν τα περιστατικά, εξωτερικά κ' εσωτερικά, της ζωής τους. Από την άλλη, οι αρχαίοι δεν υποψιάζουνταν τη σχ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΠΡΟΣ ΓΑΛΑΤΕΙΑ
Με ξεχωριστή ικανοποίηση παρουσιάζουμε στη σειρά των Απάντων του Καζαντζάκη, τις "Επιστολές προς τη Γαλάτεια". Τις επιστολές αυτές τις είχε απευθύνει ο Νίκος Καζαντζάκης στην πρώτη σύζυγό του, από το 1920 ως το 1923, εποχή που η ατμόσφαιρα της Ευρώπης, ηλεκτρισμένη, ξεπετούσε αστραπές δεξιά κι αριστερά κ' έκανε να δονείται κάθε αληθινά πνευματικός άνθρωπος. Με την έκδοση αυτή δεν παρέχουμε μόνο μια πνευματική χαρά στους πολυπληθείς αναγνώστες του αγαπημένου συγγραφέα. Τα κείμενα τούτα, πιο πολύ ίσως από οποιαδήποτε άλλα, είναι αποκαλυπτικά...
Διαβάστε περισσότερα...