ΕΚΚΡΕΜΕΣ

ΗΘΙΚΗ
Αυτό το ιδιαίτερα ενδιαφέρον βιβλίο του Τζ. Μάκι είναι μια πλήρης και διαυγής πραγμάτευση της ηθικής θεωρίας. Οι απόψεις του για την κανονιστική ηθική -οι ηθικές αρχές τις οποίες προτείνει- προσφέρουν μια νέα προσέγγιση σε ένα επί μακρόν παραμελημένο ζήτημα, και το έργο ως σύνολο αποτελεί αναμφισβήτητα μια σημαντικότατη συμβολή στη σύγχρονη φιλοσοφία. Ο συγγραφέας ασχολείται κατ' αρχάς με το status της ηθικής, υποστηρίζοντας ότι δεν υπάρχουν αντικειμενικές αξίες, ότι η ηθική δεν μπορεί να ανακαλυφθεί αλλά πρέπει να δημιουργηθεί. Στη συνέχ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΩΜΑΤΑ ΜΕ ΣΗΜΑΣΙΑ
- Μέσα από ποιους κοινωνικούς περιορισμούς υλοποιούνται τα σώματα ως έμφυλα; - Πως μπορούμε να κατανοήσουμε την "υλικότητα" του φύλου και του σώματος ως τη βίαιη περιχαράκωση του πολιτισμικά διανοητού; - Πως τέτοιοι περιορισμοί δεν παράγουν μόνον την επικράτεια των διανοητών σωμάτων, αλλά επίσης παράγουν μια επικράτεια σωμάτων που είναι αδιανόητα και αβίωτα; - Πως μπορούμε να κατανοήσουμε την τελετουργική επανάληψη με την οποία οι έμφυλες νόρμες συγκροτούν όχι μόνον τις συνεπαγωγές του κοινωνικού φύλου αλλά και την υλικότητα του βιολογικ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΠΕΔΙΟ ΤΗΣ ΟΜΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗ
Η "Λειτουργία και πεδίο της ομιλίας και της γλώσσας στην ψυχανάλυση" είναι το εναρκτήριο κείμενο του λακανισμού. Με αυτό ο Λακάν έγινε ο Λακάν. Μέχρι το θάνατό του συνέχισε να λέει: «Είμαι καταρχάς εκείνος που εκφώνησε την Ομιλία της Ρώμης». Πώς να χαρακτηρίσουμε την προσπάθεια του Λακάν σε αυτό το κείμενο; Στοχεύει στα θεμέλια της ψυχανάλυσης. Δεν κάνει μια μερική πολεμική στο τάδε ή στο δείνα σημείο της κλινικής. Θέτει υπό αμφισβήτηση και την ίδια τη σύλληψη αυτού που δρα στην ψυχανάλυση και, ταυτόχρονα, τα ίδια της τα θεμέλια. Προσφέρει...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣΥΝΗ Η' ΑΛΛΩΣ ΕΥΡΩΠΗ
Η "Χριστιανοσύνη ή άλλως Ευρώπη" είναι ένα πολιτικό δοκίμιο του Νοβάλις γραμμένο στα 1799 υπό την άμεση επίδραση των "Λόγων" του Σλαϊερμάχερ για τη θρησκεία. Εκ πρώτης όψεως εμφανίζεται ως ένας ύμνος στη μεσαιωνική χριστιανοσύνη και έχει από πολλούς θεωρηθεί δείγμα μιας αντιδραστικής τάσης, που χαρακτηρίζει όχι μόνο τον Νοβάλις αλλά και τον γερμανικό ρομαντισμό γενικότερα. Ωστόσο το επιχείρημα του Νοβάλις δεν στρέφεται ενάντια στην αλλαγή και την εξέλιξη: «προϊούσες, διαρκώς διευρυνόμενες εξελικτικές διεργασίες αποτελούν το υλικό της ιστορ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΤΑΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Η «Μεταδημοκρατία» είναι ένα έργο πολεμικής που ξεφεύγει από τα γνωστά παράπονα για τα ελλείμματα της δημοκρατίας μας και διερευνά τις βαθύτερες κοινωνικές και οικονομικές δυνάμεις που εξηγούν τη σύγχρονη δυσανεξία. Ο Colin Crouch υποστηρίζει ότι η παρακμή των κοινωνικών τάξεων που κατέστησαν δυνατή μια ενεργό και κριτική μαζική πολιτική συνδυάστηκε με την άνοδο του παγκόσμιου καπιταλισμού και δημιούργησε ως αποτέλεσμα μια αυτοαναφορική πολιτική τάξη, η οποία ασχολείται περισσότερο με την ανάπτυξη δεσμών με τα πλούσια επιχειρηματικά συμφέρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΤΕΛΕΖ - ΠΑΡΝΕ: ΔΙΑΛΟΓΟΙ
Είναι πολύ δύσκολο "να εξηγείσαι" - σ' ένα ιντερβιού, σ' έναν διάλογο, σε μια συνέντευξη. Τις πιο πολλές φορές, όταν μου κάνουν μια ερώτηση, έστω κι αν αυτή με αφορά προσωπικά, βλέπω ότι, στ' αλήθεια, δεν έχω τίποτα να πω. Οι ερωτήσεις φτιάχνονται σαν τα άλλα πράγματα. Αν δεν σ' αφήνουν να φτιάξεις τις ερωτήσεις σου, με στοιχεία που έρχονται από παντού, απ' οπουδήποτε, αν σου τις "δίνουν έτοιμες", τότε δεν έχεις να πεις πολλά πράγματα. [...] Οι ερωτήσεις, γενικώς ειπείν, στρέφονται προς το μέλλον ή το παρελθόν: το μέλλον των γυναικών, το ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΠΕΡΙ ΗΘΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
Οι επιστολές που δημοσιεύονται σε αυτόν τον τόμο μπορούν να διαβαστούν για το ενδιαφέρον που παρουσιάζουν καθαυτές, χωρίς προγενέστερη εξοικείωση με τη σκέψη του Ντεκάρτ. Ωστόσο, η ιδιαίτερη αξία τους έγκειται, αναμφίβολα, στο ότι φωτίζουν ποικίλες πτυχές αυτής της σκέψης και πρωτίστως την ηθική της διάσταση, τις πρακτικές της εφαρμογές και τη σχέση της με μια συγκεκριμένη τέχνη του βίου. Κατ' αυτόν τον τρόπο, μπορούν να συνεισφέρουν όχι μόνο στην ερμηνεία των θέσεων και των επιχειρημάτων του, αλλά και σε μια ενδεχόμενη προσπάθεια προσαρμο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΥΣΦΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ
[...] Αλλά η "αυτονομία" της τέχνης δεν είναι πια η σκηνή μιας αντίφασης η οποία καταθέτει μαρτυρία για μια αλλοτρίωση που πρέπει να εξαλειφθεί. Εκείνο που παράγει ο καλλιτέχνης δεν είναι πια το παιχνίδι μιας αντίφασης. Είναι η εγγραφή ενός σοκ. Αυτό που παρουσιάζει το σοκ εξακολουθεί να είναι μια αλλοτρίωση, όμως μια αλλοτρίωση ανυπέρβλητη. Ο double bind δεν ανήκει πια στο έργο. Είναι το σημάδι μιας συνθήκης, της συνθήκης του όντος που είναι υποταγμένο στην αισθητή συνθήκη: είτε υποταγή στο αισθητό που μας ασκεί βία είτε απουσία αισθητού,...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΤΟΣΤΟΓΙΕΦΣΚΙ - Η ΖΩΗ ΤΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ
Ο Ντοστογιέφσκι γράφει για πνευματικά ανήσυχους αναγνώστες με ανεξάρτητη σκέψη που πάνω απ' όλα θέλουν να γνωρίζουν για ποια πράγματα οφείλουν να στοχαστούν. (. . .) Πέτυχε να εξακολουθεί να ζει και μετά την εποχή του και να περάσει τα γεωγραφικά σύνορα γιατί τα σπουδαιότερα προβλήματα της ανθρώπινης ύπαρξης διατηρούν τη σημασία τους κάτω από όλους τους όρους της ζωής: είναι θεμελιώδη ερωτήματα που δεν συνδέονται με τις εξωτερικές πλευρές της ζωής αλλά με τις βασικές προϋποθέσεις της που ριζώνουν στη φύση του ανθρώπου. Στην ανίχνευση και τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΑΝΤΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΑΡΞ
(...) «Πρέπει να μιλήσω για το φάντασμα, ήτοι στο φάντασμα και με το φάντασμα, άπαξ και καμία ηθική, καμία πολιτική, επαναστατική ή μη, δεν φαίνεται εφικτή, νοητή και δίκαιη, αν δεν αναγνωρίσει κατ' αρχάς το σεβασμό για τους άλλους που δεν υπάρχουν πια ή για τους άλλους που δεν είναι ακόμη εδώ, τωρινοί ζώντες, είτε πρόκειται για ήδη νεκρούς είτε για αγέννητους ακόμη. Καμία δικαιοσύνη -ας μην πούμε κανένας νόμος μια και, ας το επαναλάβουμε, εδώ μιλάμε για δίκαιο- δεν μοιάζει εφικτή ή νοητή χωρίς την αρχή κάποιας ευθύνης, πέρα από κάθε ζωντα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
Το βιβλίο που δημοσίευσε ο Le Corbusier το 1923 ήταν μια ολοκληρωμένη έκφραση της νεωτερικότητας και αποτέλεσε πραγματικό σταθμό για την αρχιτεκτονική του 20ού αιώνα. Η ριζοσπαστική αναζήτηση του νέου πνεύματος απέρριπτε το ακαδημαϊκό παρελθόν, αλλά αυτό το νέο πνεύμα στηριζόταν προκλητικά στην επανερμηνεία του κλασικού ιδεώδους του Παρθενώνα μέσα σε ένα απρόσμενο περιβάλλον μηχανών (αεροπλάνα, αυτοκίνητα, πλοία). Αυτές οι ιδέες ξεπέρασαν το στενό πλαίσιο της εποχής τους και αποτέλεσαν πεδίο προβληματισμού για την πορεία της σύγχρονης αρχι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΙΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ
Το αντικείμενο που πραγματεύομαι εδώ πλανάται προφανώς στον αέρα της εποχής μας, και οι ενδείξεις είναι πολλές: Ο όλο και πιο έντονος προσανατολισμός του Χάιντεγκερ προς μια φιλοσοφία της οντολογικής Διαφοράς· η πρακτική του στρουκτουραλισμού βασισμένη στη νομή διαφορικών στοιχείων μέσα σ' έναν χώρο συνύπαρξης· η τεχνική του σύγχρονου μυθιστορήματος που στρέφεται γύρω από τη διαφορά και την επανάληψη, όχι μόνο στον πλέον αφηρημένο στοχασμό του αλλά ακόμη και στις επιτυχημένες τεχνικές του· η ανακάλυψη σε ποικίλους τομείς μιας δύναμης που α...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΦΕΛΗΣ ΣΥΝΟΛΟΘΕΩΡΙΑ
«... Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί τη γλώσσα και το συμβολισμό των συνηθισμένων μη τυποποιημένων μαθηματικών, για να διατυπώσει τα βασικά συνολοθεωρητικά απαιτούμενα για το σπουδαστή που αρχίζει να μελετά ανώτερα μαθηματικά. . . Λόγω της μη φορμαλιστικής μεθόδου παρουσίασης, το βιβλίο είναι κατ' εξοχήν κατάλληλο για να χρησιμοποιηθεί είτε ως βιβλίο διδασκαλίας είτε ως βιβλίο προσωπικής μελέτης. Ο αναγνώστης θα κατανοήσει πλήρως τα θεωρήματα της συνολοθεωρίας και το θεμελιώδη ρόλο τους στη μελέτη των μαθηματικών. » (Philosophy and Phenomenolog...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΞΙ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΝΕΥΡΩΣΕΙΣ
Ο νευρωσικός υποφέρει από μια δυσκολία να επιθυμεί. Αμύνεται επίσης απέναντι στην απόλαυση. Αυτό γίνεται ιδιαίτερα φανερό στην περίπτωση της υστερικής και της ιδεοψυχαναγκαστικής νεύρωσης. Θα πρέπει λοιπόν να διακρίνουμε τις ακόλουθες βαθμίδες: - επιθυμία - φαντασίωση - σύμπτωμα - ταύτιση "Το παρόν εγχειρίδιο συνιστά ένα σημαντικό κλινικό εργαλείο για την κατανόηση των νευρώσεων μέσα από το πρίσμα της λακανικής διδασκαλίας. Διακρίνεται για την ποιότητα και τη σαφήνεια με την οποία προσεγγίζει το θέμα των νευρώσεων ως ερώτημα και απάντησ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΑΟΣ ΔΙΧΩΣ ΕΞΟΥΣΙΑ
Ο Τόμας Φρανκ επιμένει ότι ο λαϊκισμός δεν είναι το πρόβλημα της εποχής μας, αλλά η θεραπεία για ό,τι μας βασανίζει. Στην πιο πρόσφατη αποκρυπτογράφηση της αμερικανικής πολιτικής ζωής, ο Φρανκ παρακολουθεί την ιστορία των μαζικών δημοκρατικών κινημάτων μέσα από τις κοινωνικές αναταραχές του περασμένου αιώνα, αποκαλύπτοντας μια δύναμη διαφωτισμού και απελευθέρωσης - την ουσία της ίδιας της δημοκρατίας. Εξέχουσα θέση στην αφήγηση του Φρανκ κατέχουν οι ομάδες της ελίτ που ανατάχθηκαν στον λαϊκισμό για δεκαετίες - αυτές που λένε "όχι" στον λαό...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΟΓΟΔΟΤΩΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ
Στο "Λογοδοτώντας για τον εαυτό", η Τζούντιθ Μπάτλερ διερωτάται τι πρέπει να εγκαταλείψουμε, να αντέξουμε ή να υποφέρουμε προκειμένου να μπορούμε έστω και να αποβλέπουμε στην αυτογνωσία. Συνεχίζει άφοβα την έρευνά της στις αδυναμίες που συνοδεύουν την εξατομίκευση του ανθρώπου. Και υποστηρίζει ότι το εύρος της αυτογνωσίας εξαρτάται πιθανότατα από τη συνειδητοποίηση ότι, στα ζητήματα του εαυτού, η ενόραση είναι επικίνδυνη, η αντίληψη ελαττωματική και η κρίση αδύναμη. Πρόκειται για ένα γενναίο βιβλίο από μια τολμηρή διανοήτρια. (Hayden White...
Διαβάστε περισσότερα...

ΗΘΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ - ΗΘΙΚΗ ΕΝ ΠΟΛΕΜΩ
Είναι βέβαιο ότι τα δοκίμια που περιέχονται σ' αυτό το ανθολόγιο όχι μόνο θα αποσπάσουν αναστεναγμό ανακούφισης από όσους βαρέθηκαν το πολιτικό κουτσομπολιό και τη διακομματική ξιφασκία, αλλά και θα εκπλήξουν -ευχάριστα ή δυσάρεστα- όσους μέχρι τώρα νόμιζαν ότι είχαν σχηματίσει υγιείς αντιλήψεις γύρω από τις έννοιες του πολέμου, της εν πολέμω αδικίας, των εν πολέμω «αθώων», της δολοφονίας, του φιλειρηνισμού κ.τ.λ. Το πρώτο είναι ένα κείμενο γραμμένο από μια θαρραλέα γυναίκα, η οποία τόλμησε να αντιταχθεί, σε μια κρίσιμη εποχή, στην υποκρι...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ
(. . .) Με τον Φρόυντ, χωρίς τον Φρόυντ, ενάντια σε αυτόν, η έννοια του αρχείου θυμίζει αναμφίβολα ένα σύμπτωμα, μιαν οδύνη, ένα πάθος: το αρχείο του κακού αλλά επίσης εκείνο που καταστρέφει, εξορίζει, παρασύρει ακόμα και την αρχή του αρχείου, ήτοι το ριζικό κακό. Εγείρεται τότε άπειρη, ασύγκριτη, πάντα σαν ένσταση, "σαν άλγος του αρχείου", η προσδοκία χωρίς ορίζοντα προσδοκίας, η απόλυτη ανυπομονησία μιας λαχτάρας για μνήμη. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΟΓΙΚΗ ΤΟΥ ΝΟΗΜΑΤΟΣ
Είναι δύσκολο να πει κανείς σε ποιο ερώτημα ή σε ποια ερωτήματα απαντά η "Λογική του νοήματος". Είναι άραγε η έρευνα για τη γλώσσα που αρμόζει στη φιλοσοφία της διαφοράς, την οντολογία της οποίας είχε ήδη σκιαγραφήσει η "Διαφορά και επανάληψη"; Είναι η αναζήτηση των υπερβατολογικών προϋποθέσεων της γλώσσας που εκφράζει το γίγνεσθαι και τη διαφορά (τη διαφο/ωροποίηση); Είναι η ανάδειξη του νοήματος σε ανεξάρτητη διάσταση του είναι και του λέγειν και η εκτύλιξη της γε-νεσιουργικής του ικανότητας; Είναι η ανύψωση του παραδόξου και του μη νοήμ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ
"Ερχόμαστε τώρα στη φιλοσοφία του νέου κόσμου, και την ξεκινάμε με τον Καρτέσιο. Με αυτόν εισερχόμαστε πράγματι σε μια αυτόνομη φιλοσοφία η οποία γνωρίζει ότι πηγάζει με τρόπο αυτόνομο από τον Λόγο... Εδώ μπορούμε να πούμε ότι είμαστε στο σπίτι μας, και μπορούμε, όπως ο ναύτης μετά από μακρινό ταξίδι σε ταραγμένη θάλασσα, να αναφωνήσουμε: "Στεριά!"... Σε αυτή τη νέα περίοδο η αρχή είναι η σκέψη, η σκέψη που ξεκινάει από τον εαυτό της... Η γενική αρχή είναι τώρα η διαφύλαξη της εσωτερικότητας ως τέτοιας, η υποβάθμιση της νεκρής εξωτερικότη...
Διαβάστε περισσότερα...