ΕΚΚΡΕΜΕΣ

Η ΠΙΑΝΙΣΤΡΙΑ
Βαθύ πάθος, καταπιεσμένη σεξουαλικότητα και εναλλαγή έρωτα και μίσους για τη μητέρα της κυριαρχούν στη ζωή της Έρικα Κόχουτ, καθηγήτριας πιάνου στο Ωδείο της Βιέννης. Ενώ η μητέρα της την περιμένει, η Έρικα Κόχουτ παίρνει σβάρνα τα πορνομάγαζα της Βιέννης, αναζητώντας πρόσκαιρη ηδονή. Μέσα σ' αυτή την πιεστική ατμόσφαιρα κάνει την εμφάνισή του ο Βάλτερ Κλέμερ, σπουδαστής μουσικής και γυναικάς. Καθώς η σχέση δασκάλας - μαθητή βυθίζεται σε ιλιγγιώδη στρόβιλο, η Γέλινεκ ζωγραφίζει τη φρικιαστική εικόνα μιας γυναίκας που κατατρώγεται από την έ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΙΛΑΩ ΣΤΟΥΣ ΤΟΙΧΟΥΣ
"Μιλάω στους τοίχους", λέει ο Λακάν και αυτό σημαίνει: "Ούτε σε σας ούτε στον μεγάλο Άλλο. Μιλάω μόνος μου. Είναι για την ακρίβεια αυτό που σας ενδιαφέρει. Δική σας ευθύνη να με ερμηνεύσετε". Αυτοί οι τοίχοι είναι οι τοίχοι του παρεκκλησίου του ψυχιατρικού νοσοκομείου της Σαιντ-Αν. Ο Λακάν ξαναβρίσκει εκεί τα νεανικά του χρόνια όταν ήταν ειδικευόμενος ψυχίατρος. Διασκεδάζει, αυτοσχεδιάζει, μιλάει ελεύθερα. Η πρόθεση είναι πολεμική: οι καλύτεροι από τους μαθητές του, αιχμαλωτισμένοι από την ιδέα ότι η ψυχανάλυση διαγράφει κάθε προϋπάρχουσα ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΠΙ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ
Το βιβλίο "Επί του πολιτικού" είναι μία προκλητική διερεύνηση του τρόπου σκέψης του Τρίτου Δρόμου και αποτελεί ουσιώδες ανάγνωσμα για οποιονδήποτε ενδιαφέρεται να κατανοήσει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η δημοκρατική πολιτική στις αρχές του 21ου αιώνα. Η Chantal Mouffe αναδεικνύει τις αδυναμίες της μεταπολιτικής προσέγγισης που υποστηρίζει ότι το συγκρουσιακό μοντέλο πολιτικής έχει πλέον ξεπεραστεί και ότι είναι πια καιρός να σκεφτούμε πέρα από την αριστερά και τη δεξιά. (. . .) Αντλώντας παραδείγματα από τα δεξιά λαϊκιστικά κόμματα κα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΖΑΚ ΛΑΚΑΝ - ΤΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ
Ο Αλκιβιάδης, απέναντι στον Σωκράτη, έκανε μια απόπειρα αποπλάνησης, θέλησε να τον μετατρέψει, και με τον πιο δηλωμένο τρόπο, σε εργαλείο, υποταγμένο σε τι; - στο αντικείμενο της επιθυμίας του, της δικής του, του Αλκιβιάδη, το οποίο είναι "άγαλμα", το καλό αντικείμενο. Και θα μπορούσα να προσθέσω: πώς, εμείς, αναλυτές, να μην αναγνωρίσουμε περί τίνος πρόκειται; Έχει ειπωθεί με ξεκάθαρο τρόπο - το καλό αντικείμενο το έχει ο Σωκράτης στην κοιλιά του. Ο Σωκράτης δεν είναι πλέον εδώ παρά το περίβλημα αυτού που αποτελεί το αντικείμενο της επιθυ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΠΕΔΙΟ ΤΗΣ ΟΜΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗ
Η "Λειτουργία και πεδίο της ομιλίας και της γλώσσας στην ψυχανάλυση" είναι το εναρκτήριο κείμενο του λακανισμού. Με αυτό ο Λακάν έγινε ο Λακάν. Μέχρι το θάνατό του συνέχισε να λέει: «Είμαι καταρχάς εκείνος που εκφώνησε την Ομιλία της Ρώμης». Πώς να χαρακτηρίσουμε την προσπάθεια του Λακάν σε αυτό το κείμενο; Στοχεύει στα θεμέλια της ψυχανάλυσης. Δεν κάνει μια μερική πολεμική στο τάδε ή στο δείνα σημείο της κλινικής. Θέτει υπό αμφισβήτηση και την ίδια τη σύλληψη αυτού που δρα στην ψυχανάλυση και, ταυτόχρονα, τα ίδια της τα θεμέλια. Προσφέρει...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΑΡΞ ΚΑΙ ΥΙΟΙ
Μια δεκάδα συγγραφέων -στην πλειονότητά τους αγγλόφωνοι μαρξιστές- διεκδικούν, επεξηγούν και τεκμηριώνουν την καταστατική τάξη την οποία προϋποθέτει η «κληρονομιά» του Μαρξ, καταγγέλοντας κατά κανόνα την επιχειρηματολογία που ανέπτυξε ο Ντεριντά στα Φαντάσματα του Μαρξ. Η απάντηση που δίνεται μέσα στο Μαρξ & Υιοί δεν ανανεώνει απλώς τη σχετική επιχειρηματολογία, αλλά αναδεικνύει και το σθένος του Ντεριντά απέναντι στους αντιπάλους, στον μαρξισμό, στην προβληματική της ιστορίας και στον ίδιο τον εαυτό του. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΜΕΡΟΛΗΨΙΑ
Η ενσωμάτωση των εξισωτικών αξιών σε ένα πολιτικό ιδεώδες θα αποτελούσε σύνθετη αποστολή. Ένα ουσιώδες τμήμα αυτής της αποστολής θα ήταν η εισαγωγή μίας κατάλληλης συνθήκης αποκλεισμού της ευθύνης ως προς την εξειδίκευση εκείνων των αγαθών και των δεινών των οποίων η ίση κατοχή είναι επιθυμητή. Αυτό που φαίνεται κακό δεν είναι ότι οι άνθρωποι θα έπρεπε να είναι άνισοι ως προς τα πλεονεκτήματα ή τα μειονεκτήματα γενικά, αλλά ότι θα έπρεπε να είναι άνισοι στα πλεονεκτήματα ή τα μειονεκτήματα για τα οποία δεν φέρουν ευθύνη. Τότε μόνο πρέπει ν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΩΜΑΤΑ ΜΕ ΣΗΜΑΣΙΑ
- Μέσα από ποιους κοινωνικούς περιορισμούς υλοποιούνται τα σώματα ως έμφυλα; - Πως μπορούμε να κατανοήσουμε την "υλικότητα" του φύλου και του σώματος ως τη βίαιη περιχαράκωση του πολιτισμικά διανοητού; - Πως τέτοιοι περιορισμοί δεν παράγουν μόνον την επικράτεια των διανοητών σωμάτων, αλλά επίσης παράγουν μια επικράτεια σωμάτων που είναι αδιανόητα και αβίωτα; - Πως μπορούμε να κατανοήσουμε την τελετουργική επανάληψη με την οποία οι έμφυλες νόρμες συγκροτούν όχι μόνον τις συνεπαγωγές του κοινωνικού φύλου αλλά και την υλικότητα του βιολογικ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΑΟΣ ΔΙΧΩΣ ΕΞΟΥΣΙΑ
Ο Τόμας Φρανκ επιμένει ότι ο λαϊκισμός δεν είναι το πρόβλημα της εποχής μας, αλλά η θεραπεία για ό,τι μας βασανίζει. Στην πιο πρόσφατη αποκρυπτογράφηση της αμερικανικής πολιτικής ζωής, ο Φρανκ παρακολουθεί την ιστορία των μαζικών δημοκρατικών κινημάτων μέσα από τις κοινωνικές αναταραχές του περασμένου αιώνα, αποκαλύπτοντας μια δύναμη διαφωτισμού και απελευθέρωσης - την ουσία της ίδιας της δημοκρατίας. Εξέχουσα θέση στην αφήγηση του Φρανκ κατέχουν οι ομάδες της ελίτ που ανατάχθηκαν στον λαϊκισμό για δεκαετίες - αυτές που λένε "όχι" στον λαό...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΟΓΙΚΗ ΤΟΥ ΝΟΗΜΑΤΟΣ
Είναι δύσκολο να πει κανείς σε ποιο ερώτημα ή σε ποια ερωτήματα απαντά η "Λογική του νοήματος". Είναι άραγε η έρευνα για τη γλώσσα που αρμόζει στη φιλοσοφία της διαφοράς, την οντολογία της οποίας είχε ήδη σκιαγραφήσει η "Διαφορά και επανάληψη"; Είναι η αναζήτηση των υπερβατολογικών προϋποθέσεων της γλώσσας που εκφράζει το γίγνεσθαι και τη διαφορά (τη διαφο/ωροποίηση); Είναι η ανάδειξη του νοήματος σε ανεξάρτητη διάσταση του είναι και του λέγειν και η εκτύλιξη της γε-νεσιουργικής του ικανότητας; Είναι η ανύψωση του παραδόξου και του μη νοήμ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΖΑΚ ΝΤΕΡΙΝΤΑ ΚΑΙ Η ΑΠΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ
Η παρούσα εργασία αποτελεί κριτική περιγραφή και αποτίμηση της αποδομητικής διπλής ανάγνωσης που ο Ζακ Ντεριντά εφαρμόζει στα κείμενα της φιλοσοφικής παράδοσης για να καταδείξει τον τρόπο με τον οποίο θεμελιώδεις δυαδικές ιεραρχικές αντιθέσεις της δυτικής σκέψης αποσυντίθενται, ανατρέπονται ή «αποδομούνται» από το ίδιο το κείμενο στο οποίο εγγράφονται. Στο πρώτο μέρος του βιβλίου επισημαίνεται ότι υπάρχει μια ορισμένη ένταση ή ακόμα κι αντίφαση ανάμεσα στις δύο διαφορετικές «χειρονομίες» που αποτελούν την αποδομητική ανάγνωση: δηλαδή, ανάμ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΡΙ ΑΛΗΘΕΙΑΣ ΚΑΙ ΨΕΥΔΟΥΣ ΥΠΟ ΕΞΩΗΘΙΚΗ ΕΝΝΟΙΑ
Σε κάποια απόμερη γωνιά του εκχυμένου σε αναρίθμητα λαμπυρίζοντα ηλιακά συστήματα σύμπαντος, υπήρξε μια φορά κι έναν καιρό ένα αστέρι, πάνω στο οποίο ευφυή ζώα επινόησαν τη γνώση. Ήταν η πιο υπερφίαλη και η πιο απατηλή στιγμή της "Παγκόσμιας Ιστορίας", αλλά ήταν βέβαια μονάχα μια στιγμή. Έπειτα από λιγοστές ανάσες της φύσης, το αστέρι πάγωσε και τα δαιμόνια ζώα έπρεπε να πεθάνουν". Το "Περί αληθείας και ψεύδους υπό εξωηθική έννοια" (1873) είναι ένα από τα σκαριφήματα με τα οποία ο Νίτσε γέμιζε το ένα σημειωματάριο μετά το άλλο με περιστασι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΖΩΗ ΣΤΟ ΟΡΙΟ
Ποια είναι η σχέση της ανθρώπινης ζωής με το πολιτικό στο πλαίσιο της δυτικής μετααποικιακής νεωτερικότητας; Σε ποιες μορφές ζωής αναγνωρίζεται η ιδιότητα της ανθρώπινης υποκειμενικότητας στις σύγχρονες συνθήκες θεαματοποίησης και ιδιοποίησης της κοινωνικής τρωτότητας από τις τεχνολογίες και τις γραφειοκρατίες του βιοπολιτικού ανθρωπισμού; Πώς οι κοινοί τόποι της έμφυλης ιεράρχησης και της εθνικο-κρατικής κυριαρχίας χαράσσουν τα όρια και θέτουν τους όρους της ιδιότητας του πολίτη και της ιδιότητας του ανθρώπου; Συνομιλώντας με τη θεωρία τη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΥΣΦΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ
[...] Αλλά η "αυτονομία" της τέχνης δεν είναι πια η σκηνή μιας αντίφασης η οποία καταθέτει μαρτυρία για μια αλλοτρίωση που πρέπει να εξαλειφθεί. Εκείνο που παράγει ο καλλιτέχνης δεν είναι πια το παιχνίδι μιας αντίφασης. Είναι η εγγραφή ενός σοκ. Αυτό που παρουσιάζει το σοκ εξακολουθεί να είναι μια αλλοτρίωση, όμως μια αλλοτρίωση ανυπέρβλητη. Ο double bind δεν ανήκει πια στο έργο. Είναι το σημάδι μιας συνθήκης, της συνθήκης του όντος που είναι υποταγμένο στην αισθητή συνθήκη: είτε υποταγή στο αισθητό που μας ασκεί βία είτε απουσία αισθητού,...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΧΕΙΡΑΦΕΤΗΜΕΝΟΣ ΘΕΑΤΗΣ
Η χειραφέτηση ξεκινά όταν αμφισβητήσουμε την αντίθεση ανάμεσα στη θέαση και τη δράση, όταν κατανοήσουμε ότι τα προφανή δεδομένα που δομούν έτσι τις σχέσεις ανάμεσα στον λόγο, την παρατήρηση και την πράξη ανήκουν τα ίδια στη δομή της κυριαρχίας και της υποταγής. Ξεκινά όταν κατανοήσουμε ότι και η θέαση είναι μια δράση που επιβεβαιώνει ή μετασχηματίζει την κατανομή των θέσεων. Ο θεατής δρα και αυτός, όπως ο μαθητής ή ο επιστήμονας. Παρατηρεί, επιλέγει, συγκρίνει, ερμηνεύει. Συνδέει αυτό που βλέπει με πολλά άλλα πράγματα που έχει δει σε άλλες...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΚΑΘΟΛΙΚΟΥΣ
"Είμαι ένα παπαδοπαίδι", έλεγε ο Λακάν. Εκπαιδευμένος από τους αδελφούς του Τάγματος της Μαρίας, ήταν ένα παιδί θεοσεβούμενο και απέκτησε μια γνώση σημαντική, εσωτερική, των δοκιμασιών και των τεχνασμάτων της χριστιανικής πνευματικότητας. Ήξερε επίσης να μιλάει θαυμάσια στους καθολικούς και να τους εξοικειώνει με την ψυχανάλυση. Το Τάγμα των Ιησουιτών στοιχημάτιζε στη Σχολή του. Ο Φρόυντ, αντλώντας την αισιοδοξία του από τον Διαφωτισμό, πίστευε ότι η θρησκεία δεν ήταν παρά αυταπάτη που η πρόοδος του επιστημονικού πνεύματος θα διέλυε στο μέ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ ΓΙΑ ΜΙΚΡΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΑ ΠΑΙΔΙΑ
Το βιβλίο αυτό απευθύνεται κυρίως σε παιδαγωγούς βρεφών και παιδιών προσχολικής ηλικίας και δημοτικού αλλά και σε όσους άλλους ειδικούς ή γονείς θα ήθελαν να καταλάβουν πως τα παιδιά κατακτούν σταδιακά την έννοια του χρόνου. Προσπαθεί, αφού αναπτύξει, με όσο το δυνατό σαφέστερο και συντομότερο τρόπο, τα δεδομένα της εξελικτικής, κυρίως, ψυχολογίας σε ό,τι αφορούν στην έννοια, να παραθέσει τις λογικές σκέψεις που είναι το επακόλουθο μιας τέτοιας γνώσης στον παιδαγωγικό τομέα. Προσπαθεί, δηλαδή, να οδηγήσει τον αναγνώστη σε μορφές συμπεριφορ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΑΓΝΕΙΑ
«Η Λαγνεία της Ελφρίντε Γέλινεκ, μια αδρή και αθυρόστομη αντιπορνογραφία, έγινε ήδη Bestseller. Μια τέτοια γλωσσική και διανοητική πρόκληση για τους αναγνώστες δεν έχει το όμοιό της στη σημερινή γερμανόφωνη λογοτεχνία» (WOLFRAM SCHUTTE, Frankfurter Rundschau), «Η Λαγνεία πρέπει να τοποθετηθεί ανάμεσα στα κορυφαία έργα της σημερινής γερμανόφωνης λογοτεχνίας. . . Αυτό που ερεθίζει είναι η ανελέητη προσβολή κάθε κοσμιότητας, καθώς η συγγραφέας υιοθετεί τη γλώσσα της τυφλής ασέλγειας και με αποφασιστικότητα της δίνει κωμικές και γκροτέσκες δια...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ
(. . .) Με τον Φρόυντ, χωρίς τον Φρόυντ, ενάντια σε αυτόν, η έννοια του αρχείου θυμίζει αναμφίβολα ένα σύμπτωμα, μιαν οδύνη, ένα πάθος: το αρχείο του κακού αλλά επίσης εκείνο που καταστρέφει, εξορίζει, παρασύρει ακόμα και την αρχή του αρχείου, ήτοι το ριζικό κακό. Εγείρεται τότε άπειρη, ασύγκριτη, πάντα σαν ένσταση, "σαν άλγος του αρχείου", η προσδοκία χωρίς ορίζοντα προσδοκίας, η απόλυτη ανυπομονησία μιας λαχτάρας για μνήμη. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΑΥΡΟ ΝΕΡΟ
Από την πρώτη κιόλας γραμμή του, το "Μαύρο Νερό" αμφισβητεί σχεδόν ό,τι συμβατικά συνδέεται με κάποιο δραματικό, διαλογικό, αμφίστομο και τελεολογικά «θεατρικό» κείμενο. Αν και η ίδια η συγγραφέας ομολόγησε -αυθόρμητα- τη θέση του σαν μια ακόμη επιγονική παραφυάδα στο γενεαλογικό δέντρο των Βακχών, ακόμα και όταν η ίδια -απρόθυμα- το θεώρησε τμήμα της δραματικής παραγωγής της, ακόμα κι αν οι πάντα διψασμένες για το νέο θέατρο γερμανόφωνες και αγγλόφωνες σκηνές -αυτόματα- το υιοθέτησαν αμέσως και του έδωσαν σάρκα από τη σάρκα τους και φωνή ...
Διαβάστε περισσότερα...