ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ

Η προξενήτρα
Με την "Προξενήτρα", ο Ουάιλντερ τοποθετείται απέναντι στην αμερικανική κοινωνία με καλοπροαίρετη σατιρική διάθεση και πρωταρχικό στόχο να διασκεδάσει το κοινό του. Το αποτέλεσμα είναι ένα έργο που βγάζει αβίαστα γέλιο στους θεατές ενώ ταυτόχρονα σκιαγραφεί το προφίλ της αυτάρεσκης και εφησυχασμένης αμερικανικής νοοτροπίας, όπου η απόκτηση οικονομικής δύναμης και κοινωνικού κύρους αποτελεί αυτοσκοπό. Παρόλο που αρκετοί κριτικοί θεωρούν το έργο «άνευρο» ως φάρσα, με την έννοια ότι δεν τολμά μια πιο βαθιά χειρουργική τομή στις αντιφάσεις και...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΣΠΑΣΜΕΝΗ ΣΤΑΜΝΑ
Μια αστυνομική ιστορία υπονομευμένη από τον ίδιο της τον συγγραφέα: η "Σπασμένη στάμνα" είναι και αυτό. Η υπόθεση ξεκινάει από μια ελάσσονος σημασίας καταγγελία, κινδυνεύει να μείνει δικαστική πλάνη και καταλήγει σε αποκάλυψη μεγατόνων. Η ολιγόωρη απόοταση από το πρώτο ως το τρίτο σημείο διανύεται μέσω μιας διαδρομής γεμάτης περιπλοκές, ψέματα, βολικές συμπτώσεις, συκοφαντίες, υπαναχωρήσεις, αμφιβολίες, αλληλοκατηγορίες, απόπειρες συγκάλυψης, ψευδομαρτυρίες και μπόλικες ατάκες ενώπιον της έδρας, ικανές να κάνουν το ακροατήριο να λυθεί στα ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΒΡΥΚΟΛΑΚΕΣ
Όταν ο Χένρικ Ίψεν [1828-1906] το 1881 έγραφε στη Ρώμη το δέκατο θεατρικό του έργο, τους "Βρυκόλακες", ήταν ήδη 53 ετών, ένας γνωστός και καταξιωμένος θεατρικός συγγραφέας. Το "Κουκλόσπιτο" [1879] είχε προκαλέσει μεγάλη αναταραχή, όμως οι "Βρυκόλακες" επρόκειτο να δημιουργήσουν ακόμα μεγαλύτερη. Ήταν ένα έργο που δεν θα μπορούσε εύκολα να βρει τον δρόμο για τη σκηνή, ούτε καν για τα ράφια των βιβλιοπωλείων. Αυτή τη φορά ο Ίψεν έφερνε στη σκηνή τη σύγκρουση της ελεύθερης επιλογής του ατόμου με τις κοινωνικές και θρησκευτικές επιταγές, αλλά ...
Διαβάστε περισσότερα...

Όλοι εμείς πουλιά
«... Αισθάνομαι βαθιά ευγνωμοσύνη. Και μεγάλη τύχη. Αισθάνομαι σαν να κάνω ένα ταξίδι στον χρόνο. Σαν να είμαι ένας άνθρωπος του θεάτρου την εποχή του Σοφοκλή. Ή την περίοδο που έγραφε ο Σαίξπηρ. Σαν να είμαι σύγχρονός τους και έχω την τύχη να ανεβάζω το έργο τους ενώ εκείνοι είναι ακόμα εν ζωή. Πριν περάσουν στην ιστορία της παγκόσμιας δραματουργίας και γίνουν κλασικοί. Σαν να είμαι ο τυχερός που πρυοτοσυναντάει το μεγαλείο. Γιατί είμαι σίγουρος πως όταν θα έχουν φύγει τα χρόνια τα δικά μας και εγώ θα έχω προ πολλού ξεχαστεί, ο Ουαζντί Μο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ
Εν μέσω μιας ανθεκτικής και επανερχόμενης, καθώς φαίνεται, περισσότερο ή λιγότερο αυστηρής ή χαλαρής, επιβεβλημένης ή αυτόβουλης, προσωπικής ή μαζικής, τοπικής, εθνικής ή οικουμενικής, σύγχρονης καραντίνας, η Λυσιστράτη του Αριστοφάνη έρχεται, για άλλη μια φορά, να θυμίσει τη δική της πανάρχαιη «διπλή» καραντίνα και μαζί να θυμίσει ότι αξεδιάλυτα από κοινού το θέατρο και η ζωή, ακόμη και κάτω από εξαιρετικά αντίξοες και αντικανονικές για την πλήρη ανάπτυξή τους συνθήκες, μπορούν να επιβιώνουν και να ανδραγαθούν ή, μάλλον, να γυναικαγαθούν ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΙΑΣ
Ο Αίας ξεκινά με τη λέξη "Πάντα". Κανένα έργο του Σοφοκλή δεν το απασχολεί τόσο ο χρόνος. Στη διάρκειά του ο Χορός τραγουδά για τις θεραπευτικές και αποκαλυπτικές του ιδιότητες. Όμως, ο κόσμος του ίδιου του Αίαντα είναι ένα ρέον σύμπαν στο οποίο το πέρασμα του χρόνου δεν έχει επουλωτικές ιδιότητες. Εδώ ένα πράγμα είναι βέβαιο, η αβεβαιότητα. Καμία εξαίρεση σε αυτόν τον νόμο. Ο Αίαντας βλέπει τον κόσμο όπως ακριβώς είναι και αποφασίζοντας να πάει αντίθετα στη ροή του βρίσκει τον εαυτό του. Εκπληρώνει τον Δαίμονά του, τη "μοίρα του στο διηνε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗ: ΙΠΠΕΙΣ
"Αριστοφάνης εναντίον Κλέωνα: Μια μονομαχία κωμικών διαστάσεων" Ο Αθηναίος κωμωδιογράφος Αριστοφάνης γεννήθηκε στα μέσα του "χρυσού" 5ου αιώνα π.Χ., ενός αιώνα που είδε τη δημοκρατική Αθηναϊκή Πολιτεία να εκτοξεύεται στον κολοφώνα της δόξας της μετά τη νίκη στους Περσικούς πολέμους, αλλά και να καταβαραθρώνεται μετά τη συντριπτική ήττα στον Πελοποννησιακό πόλεμο (431-404 π.Χ.). Οι Ιππείς διδάχθηκαν τον χειμώνα του 424 π.Χ, στα Λήναια, στη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου, μέσα σε ένα συγκρουσιακό πολιτικό κλίμα. Το έργο, που χάρισε στο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟ ΣΠΙΤΙ
Και μόνο αυτή την κωμωδία να είχα γράψει, πιστεύω πως θα αρκούσε για να μου εξασφαλίσει τη φήμη που απέκτησα με τόσες άλλες. Διαβάζοντάς την ξανά και ξανά, νομίζω πως δεν έχω τίποτα σ' αυτήν να βελτιώσω και θα τολμούσα να την προτείνω σε άλλους ως πρότυπο, εάν -πολύ κολακευτικό για εμένα- τα έργα μου θα μπορούσαν να είναι άξια μίμησης. Η υπόθεση είναι εύκολη, η πλοκή απλή, η κριτική αληθινή, το ενδιαφέρον ζωντανό και το ηθικό δίδαγμα είναι λογικό και όχι παιδαγωγικό. Οι χαρακτήρες προέρχονται από τη φύση. Ο λόγος δεν μπορεί παρά να είναι α...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΕΓΓΑΡΙ ΑΠΟ ΧΑΡΤΙ
Υπάρχουν έργα που τα καλείς. Τα προκαλείς. Έργα που επωάζονται για καιρό στο μυαλό σου. Που τα παιδεύεις και σε παιδεύουν για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Υπάρχουν και έργα που δεν τα προκαλείς. Δεν τα περιμένεις καν. Έργα που σε επισκέπτονται ξαφνικά. Στα καλά καθούμενα. Εμείς ουδέποτε ονειρευτήκαμε, ουδέποτε σχεδιάσαμε, ουδέποτε φανταστήκαμε ότι θα γράφαμε ένα έργο σαν το Φεγγάρι από χαρτί. (Από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΑΚΜΠΕΘ
"Mac Beatha" σημαίνει στα γαελικά "γιος της ζωής". Πώς από γιος της ζωής το όνομα του Μακμπέθ κατέληξε συνώνυμο του θανάτου και της διαφθοράς και η ομώνυμη τραγωδία "καταραμένο έργο"; Ποιος είναι στ' αλήθεια ο Μακμπέθ; Πρόσωπο ιστορικό, πρόσωπο δραματικό, σύμβολο της αέναης πάλης του ανθρώπου με το πεπρωμένο του, ή η τραγωδία του ανθρώπου που χάνει τα πάντα γιατί τόλμησε να τα ποθήσει και να τα κατακτήσει; (Από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΝΗΡΟ ΠΝΕΥΜΑ
Μάιος 1941. Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος. Λονδίνο. Η φρίκη του Blitz, με τους ξαφνικούς και καταστροφικούς βομβαρδισμούς που ισοπεδώνουν την πόλη. Ο θάνατος κόβει βόλτες απρόσκοπτα και μοιράζει απλόχερα μοιραία φιλιά. Παντού ερείπια, διαμελισμένα πτώματα, τρόμος για το ποιος έχει σειρά. Και για τη ζωή δεν υφίσταται καμία βεβαιότητα, πουθενά. Και μέσα στην ανασφάλεια, την τρέλα και τη μαυρίλα, ανθίζει μια εξωφρενική κωμωδία. Που γράφεται μέσα σε πέντε μέρες και παίζεται γνωρίζοντας τεράστια επιτυχία, με τον κόσμο γύρω να υποκρίνεται ότι η ζω...
Διαβάστε περισσότερα...

Πριν τα ξεχάσω
"Όλα ξεκίνησαν το 1972, τον πέμπτο χρόνο της επταετίας. Τότε βέβαια δεν γνωρίζαμε πόσο θα διαρκούσε η δικτατορία, επτά ή περισσότερα χρόνια, αλλά είχαμε την εντύπωση ότι δεν θα τέλειωνε ποτέ. Μέσα στη ζοφερή αυτή ατμόσφαιρα είχα ανάγκη από κάτι άλλο, κάτι διαφορετικό, κάτι φρέσκο, κάτι καινούριο. Τι θα μπορούσε όμως να ήταν αυτό; Τότε μια σκέψη πέρασε από το μυαλό μου. Μήπως να κάναμε μια παράσταση για παιδιά; Αυτό σίγουρα θα ήταν κάτι καινούριο. Δεν είχα παρακολουθήσει ποτέ τέτοιου είδους παράσταση και δεν μπορούσα καν να φανταστώ πώς θα ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΥΡΙΠΙΔΗ: ΦΟΙΝΙΣΣΕΣ
Οι Φοίνισσες παίζονται αραιά στην Ελλάδα, αν και πρόκειται για μια πολύ ενδιαφέρουσα τραγωδία του Ευριπίδη, με ήρωες γνωστά και δημοφιλή πρόσωπα του μύθου των Λαβδακιδών (Οιδίπους, Ιοκάστη, Κρέων, Αντιγόνη, Πολυνείκης, Ετεοκλής). Ποιοι είναι λοιπόν οι λόγοι που εξηγούν την όχι τόσο συχνή εμφάνιση του έργου στην ελληνική σκηνή; Κατά πρώτον, πρόκειται για έργο συνόλου, δεν διαρθρώνεται γύρω από ένα κεντρικό πρόσωπο, και το -διαχρονικά- βενετοκρατούμενο θέατρό μας επιλέγει συνήθως τραγωδίες πρόσφορες για ανάδειξη πρωταγωνιστών. Δεν είναι επομ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΡΩΙΛΟΣ ΚΑΙ ΧΡΥΣΗΙΔΑ
Το έργο πραγματεύεται την κατάρρευση των αξιών σε έναν κόσμο ξεπεσμένων ηρώων και την αδυναμία ύπαρξης αληθινού έρωτα σε καταστάσεις όπου το συναίσθημα υποδουλώνεται στα συμφέροντα και στη μικροπολιτική ενός ανόητου πολέμου. Ο Σαίξπηρ απομυθοποιεί και σατιρίζει τους ομηρικούς ήρωες και τα γεγονότα του τρωικού πολέμου, ενώ αμφισβητεί τις ιδέες του ηρωισμού και του ιπποτισμού που κληρονομεί από την κλασική και τη μεσαιωνική λογοτεχνία. [...] (Από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΟΥΕΝΤΕ ΟΒΕΧΟΥΝΑ
Ήταν μια περιπέτεια το ταξίδι στη Φουέντε Οβεχούνα. Ο κόσμος του Λόπε δε Βέγα με μια πρώτη ανάγνωση φαίνεται γραμμένος με απλά υλικά· μπαίνοντας όμως βαθύτερα, το έργο σού αποκαλύπτει τη γοητεία, τις αντιφάσεις και τη συνθετότητά του. Η λέξεις "αγάπη", "τιμή", "δικαιοσύνη" ηχούν διαφορετικά στο στόμα κάθε ήρωα που τις προφέρει και αλλάζουν νόημα κάθε φορά, υπενθυμίζοντας ότι η φύση της κοσμικής αλήθειας και του ψεύδους είναι σχετική. Η υπόθεση διαχρονική -όπως σε κάθε κλασικό έργο-, αλλά και τρομακτικά επίκαιρη, επιφορτίζει το εγχείρημα με...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΑΠ' ΤΟ ΠΑΝΤΟΛΣΚ
Όταν διάβασα τον Άνθρωπο απ' το Παντόλσκ δεν είχα ιδέα τι είναι το Παντόλσκ. Αλλά ένιωσα σαν να είμαι κι ενώ από εκεί. Ναι, η Αθήνα δεν έχει καμία σχέση με το Παντόλσκ -μια αδιάφορη πόλη στην περιφέρεια της Μόσχας-, αλλά κάπως ο καπιταλισμός, κάπως η παγκοσμιοποίηση έχουν κάνει τη ζωή στα μεγάλα αστικά κέντρα του δυτικού κόσμου να έχουν παρόμοια αίσθηση. Κι όπως ο ήρωας του έργου φαντάζεται μια ιδανική ζωή στο μακρινό Άμστερνταμ, έτσι νομίζω ολόκληρες γενιές φαντάζονται μια καλύτερη ζωή κάπου αλλού. Έχει "κάτι" αυτή η αβέβαιη και ρευστή ζω...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΑΤΩΜΕΝΟΣ ΓΑΜΟΣ
Ο Ματωμένος γάμος μεταφράζεται νια πρώτη φορά στα ελληνικά το 1945 από τον Γιώργο Σεβαστίκογλου (με τον τίτλο Ματωμένα στέφανα) και τρία χρόνια αργότερα παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα από το Θέατρο Τέχνης του Κάρολου Κουν στη μετάφραση του Νίκου Γκάτσου. Τα σκηνικά υπογράφει ο Γιάννης Τσαρούχης και τη μουσική, φυσικά, ο Μάνος Χατζιδάκις. Οι μνήμες από την ιταμή δολοφονία του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα από τους φαλαγγίτες του Φράνκο είναι ακόμη νωπές. Μέσα από το πρώτο αυτό έργο της "ανδαλουσιάνικης τριλογίας" του, την πρώτη από τις τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΡΣΕΣ
Σύμφωνα, λοιπόν, με την αρχαία υπόθεση, οι Πέρσες παραστάθηκαν το 472 π.Χ., κοντά οκτώ χρόνια ύστερα από τη ναυμαχία της Σαλαμίνας, όταν ο ποιητής ήταν περίπου πενήντα ετών. Αποτελούν συνεπώς οι Πέρσες το παλαιότερο σωζόμενο έργο της παγκόσμιας δραματουργίας. Στην πραγμάτευση του θέματος είχε προηγηθεί, όπως μας πληροφορεί η υπόθεση, πιθανώς τέσσερα χρόνια πιο πριν ο Φρύνιχος με τις Φοίνισσές του, στις οποίες η ήττα της Σαλαμίνας αναγγελλόταν από έναν ευνούχο, ενώ ο Χορός αποτελούνταν από γυναίκες της Φοινίκης. [...] (Από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΟΛΕΜΟΥ ΙΙΙ
Επιχειρώντας να νομιμοποιήσω την πρακτική της δραματοποίησης κειμένων της αρχαίας ελληνικής ιστοριογραφίας και την λειτουργική προσαρμογή τους σε διαφορετικούς επικοινωνιακούς κώδικες, έχω κατ' επανάληψιν υποστηρίξει ότι η ιστορική αφήγηση περιέχει εγγενώς "δραματικότητα" (τ.ε. θεατρικότητα και συναισθηματική ένταση), η οποία κατά την αναγνωστική προσπέλαση του κειμένου παραμένει, σε μεγάλο βαθμό, λειτουργικά ουδέτερη και αδρανής· και ότι οι θεατρικοί κώδικες συντελούν, ώστε η δραματική αυτή ενέργεια να βρει διεξόδους εκτόνωσης, δυναμικούς...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΑΥΤΟΧΕΙΡ
Έχοντας ως αρχή ένα σπουδαίο θεατρικό έργο όπως Ο αυτόχειρ! του Νικολάι Έρντμαν, βρίσκεις αυτή την ευκαιρία -που δεν δίνεται συχνά- να συνομιλήσεις για όσα σε απασχολούν "πυρηνικά" σε μεγάλη κλίμακα. Η αφετηρία, βέβαια, δεν αλλάζει, πάντα η ίδια μένει, ή τουλάχιστον οφείλει να παραμένει ίδια και -αν έχει νόημα- προσωπική. Διαβάζοντας το έργο, εκτός από το χιούμορ και την πολιτική σάτιρα του συγγραφέα, στοιχεία με τα οποία συνδέθηκα αμέσως, βρήκα μια "πληγή" καταμεσής του κειμένου, κρυμμένη πίσω από πρόσωπα, δράσεις, παρεξηγήσεις, αλκοόλ κα...
Διαβάστε περισσότερα...