ΙΔΡΥΜΑ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗ

ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Η σύνταξη ενός ετυμολογικού λεξικού της ελληνικής γλώσσας είναι ένα εγχείρημα ιδιαίτερα δυσχερές. Αυτό βέβαια δεν λειτούργησε αποτρεπτικά για τον Hjalmar Frisk, του οποίου το Griechisches etymologisches Worterbuch (Ετυμολογικό λεξικό της ελληνικής), ένα έργο τόσο ευπρόσδεκτο από το κοινό, συνεχίζει μια επιτυχημένη πορεία. Όταν ανέλαβα να γράψω το έργο που παρουσιάζω σήμερα, γνώριζα ότι η εργασία του προκατόχου μου θα μου πρόσφερε σημαντική βοήθεια, είχα όμως και τον φόβο μήπως το βιβλίο μου κατέληγε να μην είναι τίποτε άλλο παρά μια απλή ε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ
Σήμερα έχουμε τη χαρά να παραδώσουμε στον Έλληνα εκπαιδευτικό και στα ελληνόπουλα τη Γραμματική τους, ένα έργο μελέτης, μόχθου αλλά και αγάπης. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο καθηγητής και ο διδάσκαλος, θεμελιώνοντας τη γλωσσική διδασκαλία τους στο βιβλίο αυτό, με το ζήλο που τους διακρίνει, θα δώσουν αρτιότερη γλωσσική παιδεία στους μαθητές τους. Και είμαστε βέβαιοι ότι ο μαθητής του Δημοτικού και του Γυμνασίου μας θα δεχτεί τη Γραμματική του ως βασικό βοήθημα για τη γλωσσική του κατάρτιση και θα την έχει χρήσιμο σύμβουλο και ευεργετικό σύντ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΛΥΚΟΙ
Οι άνθρωποι είναι άραγε κοινωνικά όντα, σαν τις μέλισσες (όπως υποστηρίζει ο Αριστοτέλης), ή συμπεριφέρονται ο ένας προς τον άλλο όπως οι λύκοι (όπως δέχεται ο Χομπς); Προηγείται λογικά η κοινωνία, η οργανωμένη κοινότητα, και έπονται οι νόμοι που διαφυλάσσουν την ειρήνη, ή προϋποτίθεται ο νόμος, το κοινωνικό συμβόλαιο, αφού πριν την καθιέρωσή του συναντώνται μόνο διαμάχες και συγκρούσεις; Αυτό το ερώτημα κρύβεται πίσω από τον τίτλο και διαπερνά τις σελίδες του βιβλίου. Αλήθεια, πόσο ενδιαφέρονται οι σημερινοί ενεργοί πολίτες για την Αθηνα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΙΑ ΞΕΝΟΥΣ
Το βιβλίο αυτό εκδόθηκε για πρώτη φορά σε πολυγραφημένη μορφή το 1973 για να εξυπηρετήσει κυρίως τις διδακτικές ανάγκες του Σχολείου Νέας Ελληνικής Γλώσσας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Αφού δοκιμάστηκε για εννιά χρόνια στο Σχολείο, τυπώθηκε για πρώτη φορά το 1982. Από τότε επανεκδόθηκε για πρώτη φορά σε χιλιάδες αντίτυπα με πολλές διορθώσεις, βελτιώσεις και αλλαγές. Περιλαμβάνει 38 μαθήματα με τις ανάλογες ασκήσεις, γραμματική και πλήρες λεξιλόγιο στα ελληνικά, αγγλικά, και ρωσικά. Εδώ και πολλά χρόνια χρησιμοποιείται για ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΕΤΡΙΚΗ
Το "Introduction to Greek Metre"είναι η συντομευμένη μορφή ενός εκτενέστερου βιβλίου που εκδόθηκε στην Οξφόρδη το 1982 με τον λιτό τίτλο "Greek Metre". Το έργο όμως εκείνο, που προοριζόταν για τον ειδικό ερευνητή, χρειαζόταν επίτμηση, αναδιάρθρωση της ύλης και αύξηση των παραδειγμάτων, αν επρόκειτο να χρησιμεύσει ως μια εισαγωγή που δεν θα τρομοκρατούσε τον αρχάριο με το εύρος και το βάθος των αναλύσεων ή το πλήθος των στατιστικών πινάκων. Παρά την επίτμηση που υπέστη, το νέο βιβλίο είναι το πληρέστερο σύγχρονο εισαγωγικό εγχειρίδιο για το...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΜΗΡΟΣ: ΟΔΥΣΣΕΙΑ
Όποιος διαβάζει με προσοχή την Οδύσσεια αισθάνεται τη μεγάλη απόσταση χώρου και χρόνου από το κείμενό της. Παρά ταύτα, σιγά σιγά αναδύεται η συναίσθηση ότι το ποίημα, ταξιδεύοντας, έρχεται και φεύγει, πλησιάζει και απομακρύνεται, χαμογελώντας άλλοτε με συμπάθεια και άλλοτε με ειρωνεία. Το σημαντικότερο μεταφραστικό πρόβλημα στην προκειμένη περίπτωση έχει να κάνει με τη μεταρρύθμιση του πρωτότυπου ρυθμού, που είναι συνάμα σταθερός και εναλλασσόμενος. Η σταθερότητα επιβάλλεται από τη συνέχεια της επικής αφήγησης, μετρημένης σε δαχτυλικό εξάμ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΙΚΡΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΤΑ ΡΩΣΙΚΑ

ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΕΚΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)

ΟΜΗΡΟΥ ΙΛΙΑΔΑ
Ακούγεται συχνά, και είναι σωστή, η άποψη ότι για τους μεγάλους συγγραφείς της αρχαιότητας κάθε γενιά δημιουργεί τη δική της μετάφραση. Είναι όμως εξίσου σωστό πως ορισμένες μεταφράσεις, καταξιωμένες για την πιστότητα, την ποιότητα και το ήθος τους, γίνονται με τη σειρά τους κλασικά κείμενα. Τέτοια έργα με διαχρονική αξία είναι αναντίρρητα και οι μεταφράσεις της Ιλιάδας και της Οδύσσειας που σμίλεψαν ο Ν. Καζαντζάκης και ο Ι. Κακριδής, σπουδαία μνημεία νεοελληνικού λόγου που κέρδισαν την εκτίμηση των φιλολόγων και την αγάπη των αναγνωστών ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ Η ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΤΗΣ
Το έβδομο και τελευταίο εγχειρίδιο της σειράς "Αρχαιογνωσία και αρχαιογλωσσία στη Μέση Εκπαίδευση" επιγράφεται "Η αρχαία ελληνική τέχνη και η ακτινοβολία της" και αποτελεί συνεργατικό πόνημα του ζεύγους Μανόλη και Αλεξάνδρας Βουτυρά. Προκαταβάλλονται με δίκαιη, πιστεύω, έμφαση δύο δυσεύρετες αρετές του εγχειριδίου. Η μία αρετή αποτυπώνεται ήδη στη διαίρεση του εγχειριδίου σε δύο σχεδόν ισότιμα μέρη. Το πρώτο, συνταγμένο από τον Μανόλη Βουτυρά, είναι εξ ορισμού αρχαιολογικό και επιγράφεται "Αρχαία ελληνική τέχνη". Εξελισσόμενο σε οκτώ έντιτ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Σύμφωνα με τη διαθήκη του αείμνηστου Μανόλη Τριανταφυλλίδη η πρώτη εργασία που έπρεπε να εκτελέση το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών, παραμερίζοντας κάθε άλλη του δραστηριότητα, ήταν η έκδοση των Απάντων του διαθέτη. Η επιθυμία του Τριανταφυλλίδη, να παραδώση στα χέρια των νεώτερων Ελλήνων το έργο της ζωής του συγκεντρωμένο, ήταν απόλυτα δικαιολογημένη: αρκετά από τα βιβλία του είχαν από χρόνια εξαντληθή, και οι μικρότερες μελέτες του βρίσκονταν σκορπισμένες σε πλήθος περιοδικά και εφημερίδες παλιές και δυσκολόβρετες. Μόνο με τη συγκέντρωσ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΘΟΣ ΤΩΝ ΧΑΡΙΤΩΝ
Πιστή μετάφραση του Fior(e) di virtu, ενός πρωτότυπου έργου της ιταλικής γραμματείας του ύστερου μεσαίωνα (πρώτο τέταρτο του 14ου αιώνα), το Άνθος των χαρίτων («Ανθολόγιο για τις αρετές») αποτελεί το πρώτο έντυπο πεζό κείμενο σε δημώδη νεοελληνική. Οι αλλεπάλληλες εκδοτικές απηχήσεις του έργου για περισσότερους από τρεις αιώνες, από την πρώτη βενετική έκδοση του 1529 ως την έκδοση Σάρου το 1721, και η μεταμόρφωση-επιβίωσή του ως δίγλωσσου σχολικού εγχειριδίου με τίτλο "Νέον άνθος χαρίτων-Nuovo fior di virtu" με 30 επανεκδόσεις ανάμεσα στο ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ
Το βιβλίο αυτό απευθύνεται σε όσους μαθαίνουν την ελληνική ως δεύτερη/ξένη γλώσσα και βρίσκονται σε μέσο ή και προχωρημένο επίπεδο γλωσσομάθειας. Περιέχει τις είκοσι τέσσερις ραψωδίες της Οδύσσειας του Ομήρου, δοσμένες περιληπτικά και σε όσο γίνεται απλούστερη νεοελληνική γλώσσα. Στόχος του βιβλίου, εκτός από τη γλωσσική εξάσκηση και τον εμπλουτισμό του λεξιλογίου, είναι να προσφέρει γνώσεις από τη μυθολογία και τον αρχαίο ελληνικό κόσμο και πολιτισμό, καθώς επίσης και να κεντρίσει το ενδιαφέρον των διδασκομένων για μελέτη και άλλων έργων ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ
Φιλοσοφία για γυμνασιακούς μαθητές, δεν πάει πολύ; Οπότε το συγκεκριμένο εγχείρημα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ουτοπικό και απρόσιτο. Η επιφύλαξη ωστόσο ισχύει μόνον αν μείνουμε καθηλωμένοι στη βολική προκατάληψη ότι η γυμνασιακή ηλικία δεν είναι έτοιμη ακόμη να υποδεχτεί στοιχεία φιλοσοφικού στοχασμού και βίου. Μίζερη γνώμη που αντιστρέφεται, αν λάβουμε υπόψη τις οριακές απορίες για τον κόσμο και τον άνθρωπο, που βασανίζουν τους εφήβους. Αυτή τη στοχαστική αγωνία της εφηβικής ηλικίας έρχεται να καλύψει το προκείμενο εγχειρίδιο, και το κα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΜΠΕΡΙΟΣ ΚΑΙ ΜΑΡΓΑΡΟΝΑ
Η περιπετειώδης και ερωτική μυθιστορία του Πέτρου και της Μαργαριτούλας (σερ Πέρου, (Ε)μπέριου, (Ι)μπέριου και Μαργαρόνας) είναι ένα δημοφιλέστατο υστερομεσαιωνικό και αναγεννησιακό μεσογειακό λογοτέχνημα που, μέσω των δυτικοευρωπαϊκών εκδοχών του, γοήτευσε ευρωπαϊκούς λαούς, λογίους μα και καλλιτέχνες ως και τον 20ό αιώνα (Cervantes, Lope de Vega, Ludwig Tieck, Brahms). Πρωταγωνιστές του δύο πανέμορφοι, γενναιότατοι, μορφωμένοι, χαρισματικοί και, προπαντός, ατίθασοι, τολμηροί, εφευρετικοί και αντισυμβατικοί, στην αρχή, νεαροί ηγεμονόπαιδε...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΚΑΤΗΣ ΚΑΙ Ο ΜΠΟΝΤΙΚΟΣ
Εκμεταλλευόμενος την προθυμία ενός απλοϊκού και απερίσκεπτου ποντικού, ένας γάτος του προτείνει ειρήνη και αγάπη, συνάπτοντας έτσι με δόλιο τρόπο φιλία με τη φυσική του λεία. Ο ποντικός τρέχει στους άλλους συντρόφους του για να τους αναγγείλει το ευτυχές και περίεργο γεγονός. Όλοι λοιπόν καλούνται να γιορτάσουν. Ο γάτος όμως - για να εκτελέσει τα μυστικά του σχέδια - μετατρέπει τη γιορτή σε κηδεία. Προσποιείται ότι αρρώστησε λόγω φοβερής θερμοπληξίας και ότι πρόκειται να πεθάνει. Γι' αυτό παρακαλεί τους νέους του φίλους να ικανοποιήσουν τη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΤΩΧΟΛΕΩΝ
Από "φωτισμένος" σωτήρας άγιος των παραβολών του βουδισμού στην Ασία και την Άπω Ανατολή έως πρωταγωνιστής ρεαλιστικών "νεοτερικών διηγημάτων" στην ιβηρική Δύση, και από θυμόσοφος ήρωας ενός γραμματικού Σάξονα στον προσκανδιναβικό Βορρά έως εκβιαστής της αλήθειας στις χωρίς τέλος προσθήκες των "Παραμυθιών της Χαλιμάς" στον βορειοαφρικανικό Νότο, ο σοφός γέρος εκτιμητής που βρίσκει αλάθητα και απομυθοποιητικά το σκάρτο πίσω από την πλανερή βιτρίνα φανταχτερών/εντυπωσιακών αντικειμένων, ζώων και ανθρώπων δεν ξέχασε να σταθμεύσει κάμποσες φορ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ
Ακούγεται συχνά, και είναι σωστή, η άποψη ότι για τους μεγάλους συγγραφείς της αρχαιότητας κάθε γενιά δημιουργεί τη δική της μετάφραση. Είναι όμως εξίσου σωστό πως ορισμένες μεταφράσεις, καταξιωμένες για την πιστότητα, την ποιότητα και το ήθος τους, γίνονται με τη σειρά τους κλασικά κείμενα. Τέτοια έργα με διαχρονική αξία είναι αναντίρρητα και οι μεταφράσεις της Ιλιάδας και της Οδύσσειας που σμίλεψαν ο Ν. Καζαντζάκης και ο Ι. Κακριδής, σπουδαία μνημεία νεοελληνικού λόγου που κέρδισαν την εκτίμηση των φιλολόγων και την αγάπη των αναγνωστών ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΛΩΣΣΑ - ΓΕΝΟΣ - ΦΥΛΟ
Στόχος της παρούσας έκδοσης είναι η καταγραφή του προβληματισμού για θέματα γλώσσας και φύλου σε σχέση με την ελληνική -που αν και περιορισμένος παρ' όλα αυτά υπάρχει- και η αποτροπή μιας ενδεχόμενης παραγραφής των ζητημάτων που συνεπάγεται στην ελληνική κοινή γνώμη. Σημείο εκκίνησης στο εγχείρημα αυτό αποτελεί το κοινωνικό πρόβλημα, δηλαδή ο κοινωνικός σεξισμός σε βάρος των γυναικών που και σήμερα ακόμη (συν)καθορίζει την ελληνική πραγματικότητα. Αυτό δε συνιστά φυσικά "γυναικείο" ζήτημα, αλλά ένα ζήτημα σχέσεων, σχέσεων εξουσίας ανάμεσα ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΡΩΜΗ ΚΑΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ
Το εγχειρίδιο Η Ρώμη και ο κόσμος της αναπληρώνει ένα κενό της σχολικής Αρχαιογνωσίας, η οποία, χρόνια τώρα, επιμένει στην απόλυτη ελληνική κυριότητά της, απωθώντας με αστόχαστη υπεροψία το μερίδιο των Ρωμαίων στη συγκρότηση και στην παράδοση της κλασικής παιδείας, που αναγνωρίστηκε θεμέλιος λίθος των ανθρωπιστικών σπουδών και του ανθρωπισμού στον λεγόμενο δυτικό κόσμο - και όχι μόνον. (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...