ΣΙΛΛΥΒΟΣ

ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΟΣ
Ελάχιστα έργα της κλασικής γραμματείας έχουν ασκήσει τόσο σημαντική επίδραση όχι μόνο στη μεταγενέστερη λογοτεχνική παραγωγή, αλλά και σε επιστημονικούς κλάδους εκτός της κλασικής φιλολογίας όσο ο Οιδίπους Τύραννος του Αθηναίου δραματουργού της κλασικής περιόδου Σοφοκλή. Πρόκειται για μια μεγάλη σε έκταση τραγωδία (1530 στίχοι), ώριμο καρπό της σοφόκλειας σκέψης, η οποία θέτει σειρά θεμελιωδών φιλοσοφικών, θρησκευτικών, ανθρωπολογικών, ψυχολογικών και άλλων ζητημάτων, που απασχόλησαν και απασχολούν ακόμη τους μελετητές εδώ και αιώνες. Η πα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΙ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΣΕ ΠΑΠΥΡΟΥΣ, ΟΣΤΡΑΚΑ, ΠΙΝΑΚΙΔΕΣ ΚΑΙ ΠΡΩΙΜΕΣ ΠΕΡΓΑΜΗΝΕΣ (430/420 π.Χ. - ΑΡΧΕΣ 9ου ΑΙ. μ.Χ.)
Πολλές δεκάδες χιλιάδες αρχαιοελληνικά και βυζαντινά κείμενα σε πάπυρο και συναφείς φορείς γραφής (όστρακα, πρώιμες περγαμηνές, ξύλινες και μολύβδινες πινακίδες) έχουν ανακαλυφθεί και εκδοθεί τα τελευταία εκατόν σαράντα χρόνια. Τα κείμενα αυτά καλύπτουν χρονικό διάστημα δωδεκάμισι περίπου αιώνων, από την κλασική εποχή (περίπου 430/420 π.Χ.) έως το πρώτο τέταρτο του ενάτου αιώνα μ.Χ. Αν και ο τόπος της εύρεσής τους είναι κατά κύριο λόγο η Αίγυπτος, πολλά από αυτά ανακαλύφθηκαν σε άλλες περιοχές της ανατολικής Μεσογείου. Η σπουδαιότητα των ε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΩΝ ΙΣΤΟΡΙΩΝ ΤΟΥ ΗΡΟΔΟΤΟΥ
Έχοντας ασχοληθεί σχεδόν είκοσι πέντε χρόνια με τη διδασκαλία του ηροδότειου έργου σε πανεπιστημιακά αμφιθέατρα της Ελλάδας και της αλλοδαπής, αισθάνθηκα την ανάγκη να καταγράψω στην παρούσα μελέτη τις παρατηρήσεις μου σχετικά με το πρώτο βιβλίο του έργου. Το κείμενο που συνέθεσε κατά τον πέμπτο αιώνα π.Χ. ο αλικαρνασσέας ιστορικός είναι υψηλής λογοτεχνικής αξίας. Συνάμα, αποτελεί σημαντικό σταθμό στην εξέλιξη του επιστημονικού κλάδου της ιστοριογραφίας και σπουδαία πηγή πληροφοριών σχετικά με μια κομβική περίοδο της πορείας του ελληνισμού...
Διαβάστε περισσότερα...

ΘΕΣΠΕΣΙΗ ΑΟΙΔΗ
Η Ιλιάδα, το μεγαλειώδες και μακροσκελές έπος του Τρωικού πολέμου που η παράδοση αποδίδει στον ποιητή Όμηρο, είναι αναμφίβολα από τα διασημότερα και πιο πολυδιαβασμένα ποιητικά έργα της ελληνικής αρχαιότητας και ένα από τα γνωστότερα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Είναι αμέτρητα τα κατοπινά έργα που άντλησαν την έμπνευσή τους και ήλθαν σε γόνιμο διάλογο με το πανάρχαιο αυτό αριστούργημα που διατηρεί, σε πείσμα των καιρών, ανέγγιχτη τη σφριγηλότητά του. Η ομηρική Ιλιάδα έχει συνδιαμορφώσει αποφασιστικά τον ελληνορωμαϊκό πολιτισμό και μέσω...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΟΓΡΑΦΟΙ
Οι σωζόμενες σε πάπυρο και όστρακα επιστολές της ελληνορωμαϊκής και βυζαντινής Αίγυπτου έχουν επισύρει το ενδιαφέρον της έρευνας ήδη από τις αρχές του 20ού αιώνα. Πρόκειται σχεδόν αποκλειστικά για κείμενα της πραγματικής ζωής που εξυπηρετούν καθημερινές ανάγκες και χωρίς να είναι μέρος της λογοτεχνικής παραγωγής της αρχαιότητας εγείρουν λογοτεχνικές αξιώσεις. Εξίσου έντονο ενδιαφέρον έχει παρατηρηθεί σχετικά με τη θέση και τον ρόλο της γυναίκας στην οικονομία, την κοινωνία και τους θεσμούς στον αρχαίο κόσμο. Οι μελέτες αναπτύχθηκαν ιδιαίτε...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΡΗΤΟΡΑΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΗ ΤΟΥ
Στα μέσα του 2ου αιώνα μ.Χ. ο Αίλιος Αριστείδης, ένας από τους πιο διακεκριμένους ρήτορες των αυτοκρατορικών χρόνων, αφιερώνει στη Σμύρνη έναν εγκωμιαστικό λόγο, με τον οποίο εξυμνεί το κάλλος και τις αρετές της πόλης. Είκοσι χρόνια μετά, περίπου το 177-178 μ.Χ., η Σμύρνη ισοπεδώνεται από σεισμό. Ο ρήτορας επανέρχεται για να θρηνήσει την πόλη που νωρίτερα εγκωμίασε αλλά και για να επέμβει αποφασιστικά στην ανοικοδόμησή της, απευθύνοντας έκκληση προς τους Αυτοκράτορες Μάρκο Αυρήλιο και Κόμοδο να επισπεύσουν τα έργα. Πράγματι, η πόλη ξαναχτί...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΤΑΓΕΝΕΣΤΕΡΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ. ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ - ΥΣΤΕΡΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ - ΠΡΩΙΜΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ
Η αυτοκρατορική περίοδος, η ύστερη αρχαιότητα και η πρώιμη βυζαντινή εποχή συνιστούν μια γοητευτική και ιδιαιτέρως ελκυστική περιοχή της παλαιότερης ελληνικής γραμματείας, η οποία δεν έχει ακόμη καταστεί ευρύτερα γνωστή στην έκταση και στον βαθμό που θα της άξιζε. Πρόκειται για το χρονικό διάστημα από τη ναυμαχία του Ακτίου (31 π.Χ.) έως περίπου το τέλος του εβδόμου αιώνα μ.Χ. Η περίοδος αυτή χαρακτηρίστηκε αφενός από την τελευταία μεγάλη άνθηση της ελληνικής εθνικής (παγανιστικής) λογοτεχνίας στο κρατικό πλαίσιο της ρωμαϊκής πλέον αυτοκρα...
Διαβάστε περισσότερα...