Ένα βιβλίο που πραγματεύεται με επιστημονικό τρόπο δύσκολα θέματα υποθέσεων-θρύλων, αποφεύγοντας την εύκολη-συνωμοσιολογική προσέγγιση που έχουν επιλέξει συγγραφείς παρόμοιων βιβλίων. Ο συγγραφέας, δεν έχει σκοπό να εξιτάρει τον αναγνώστη, να του εξάψει τη φαντασία, αλλά να τον πληροφορήσει και να του παράσχει γνώσεις με ορθολογικό τρόπο, αναφορικά με περισσότερο και λιγότερο γνωστούς παγκόσμιους θρύλους. Το κείμενό του σε άψογα ελληνικά, το ίδιο το βιβλίο είναι καλαίσθητο, σκληρόδετο, με ωραίο χαρτί εκτύπωσης και πολύ καλή τιμή. Συνιστάται.

Οι μεγάλες χώρες δεν ακολουθούν τη μοίρα τους, αλλά τη διαμορφώνουν. Αυτό επιτυγχάνεται ύστερα από εκτιμήσεις για τις ευκαιρίες και τους κινδύνους που θα αντιμετωπίσουν μεσο-μακροπρόθεσμα και τον σχεδιασμό δράσης τους έναντι αυτών. Η μελέτη του Φρίντμαν, φαίνεται μία αντικειμενική εκτίμηση του κόσμου που διαμορφώνεται στον 21ο αιώνα και μας προϊδεάζει σχετικά με τις εκτιμήσεις των ΗΠΑ για τις νέες ισορροπίες που θα δημιουργηθούν. Στην Ελλάδα βέβαια δεν έχουμε ανάγκη τέτοιες μελέτες, γιατί στα ταξί και τα καφενεία μας αναπτύσσονται εξ ίσου επιστημονικές και αντικειμενικές εκτιμήσεις γεωπολιτικής, ενώ η εξωτερική Πολιτική μας βασίζεται συλλήβδην στο δόγμα "ευρωπαϊκή προοπτική/ευρωπαϊκό κεκτημένο/σταθερός κόσμος"...

Ρευστά σύνορα εδώ και εκατοντάδες χρόνια, συνεχείς συγκρούσεις, μωσαϊκό γλωσσών και λαοτήτων στην Ευρώπη, προσφέρουν ευνοϊκό πεδίο αναζωπύρωσης παλαιών κι ανάπτυξης νέων συγκρούσεων στην ήπειρο και στα ανατολικά της. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι μία παρένθεση σ'αυτό το ιστορικό συνεχές και θα εξασφαλίζει ηρεμία στους πολίτες της για όσο καιρό εκπληρώνει την υπόσχεσή της για ευημερία. Αν, για οποιονδήποτε λόγο, ο όρος ευημερίας δεν εκπληρωθεί, τότε θα ξυπνήσουν οι παλιές αιτίες σύγκρουσης που θα εκδηλωθούν με την όποια αφορμή. Επιστημονικό ή προφητικό βιβλίο ;

Εκπληκτική αποτύπωση της εικόνας της Ευρώπης και του Κόσμου, στο μεταίχμιο του Μεσαίωνα προς την Αναγέννηση. Ο συγγραφέας παραθέτει πληθώρα στοιχείων, συνδυαστικά από την Πολιτική, την Κοινωνία, τη Φιλοσοφία, την Οικονομία, την Επιστήμη και την Τέχνη η ραγδαία εξέλιξη των οποίων οδήγησε στην Αναγέννηση. Το βιβλίο κλείνει με αναλυτικό χρονολόγιο γεγονότων του έτους 1492.

Ένα δοκίμιο αναφορικά με την μετά θάνατον τύχη της ψυχής του τοκογλύφου. Ο συγγραφέας-μεσαιωνολόγος Ζακ Λε Γκοφ, δεν εξετάζει το φαινόμενο "τοκογλύφος" από την σκοπιά της κοινωνικής ανθρωπολογίας, αλλά παρουσιάζει την μεταφυσική πλευρά του παραθέτοντας αρκετά πρωτότυπα κείμενα ιερέων και λαϊκών ιστοριών και προλήψεων της εποχής.

Το απόφθεγμα του βιβλίου αυτού ("όσο πιο ανεπτυγμένος ένας Πολιτισμός, τόσο πιο φονικός είναι"), φαίνεται αντιφατικό με όρους ανθρωπισμού και συναισθηματική ανάλυσή του. Παρά ταύτα, ο πολιτικός ρεαλισμός και η ιστορική εμπειρία, δείχνουν την αλήθεια της σκέψης του. Πέραν των ιστορικών αναφορών, ο Χάνσον, πιστός στην άποψη για την υπεροχή του Δυτικού Πολιτισμού, τολμά την πρόβλεψη πως πάντοτε η θεοκρατική, δεισιδαιμονική και απολίτιστη Ανατολή είναι καταδικασμένη να χάνει τους πολέμους με την δημοκρατική, ελεύθερη και πολιτισμικά ανώτερη Δύση.
Ίσως λοιπόν δεν πρέπει να παραθεωρήσουμε πιθανή σκοπιμότητα εκ μέρους του καθώς ο συγγραφέας, όντας αμερικανός, ίσως θέλει να "νομιμοποιήσει" με επιχειρήματα από την πολεμική και πολιτιστική ιστορία της Δύσης, την αμερικανική παρεμβατική πολιτική στον κόσμο. Λόγω αυτής της επιφύλαξης και μόνον, βαθμολογία "4/5" για ένα εξαιρετικό, αναλυτικό και γλαφυρό βιβλίο.

Το βιβλίο γράφτηκε με χρονική απόσταση ασφαλείας από την περίοδο των γεγονότων και καταστάσεων που πραγματεύεται, με την σύμπραξη δύο επιστημόνων της νεώτερης γενιάς που πολιτικά προέρχονται από την Αριστερά και την αστική Δεξιά. Αναλύει με περιεκτικότητα, σφαιρικότητα και αντικειμενικότητα βασικά ερωτήματα για την περίοδο, χωρίς να αναλώνεται σε περιπτωσιολογία, αφορισμούς, αγιογραφίες προσώπων και προπαγανδιστικά πυροτεχνήματα, από τα οποία βρίθει η σχετική βιβλιογραφία (ιδιαίτερα εκείνη που προέρχεται από τους πρωταγωνιστές). Συνιστάται ανεπιφύλακτα σε όσους επιθυμούν να γνωρίσουν την ωμή, πραγματική ιστορία.

Διεισδυτικός, αναλυτικός, συγγραφέας με σταθερή άποψη για την υπεροχή του ελληνικού/ρωμαϊκού/δυτικού Πολιτισμού ο Ντ.Χάνσον και δε θα μπορούσε παρά και αυτό το βιβλίο του να υπηρετεί αυτές τις αρετές του.
Ο Χάνσον, δεν εξάρει απλώς και δεν στέκεται σε ύμνους προς τον ελληνικό Πολιτισμό. Εξηγεί με δομημένη επιχειρηματολογία, το "πώς" η σχολαστικότητα των ελληνιστών των αμερικανικών πανεπιστημίων, η παθητική στάση τους έναντι της "πολιτικής ορθότητας", αποστειρώνει τον ελληνικό λόγο και αποξενώνει τον σύγχρονο κόσμο από την πηγή του Πολιτισμού του.

Φλύαρο βιβλίο ... Ενώ φαντάζει εντυπωσιακό ίσως λόγω της εικονογράφισης του εξωφύλλου, χάνεται γρήγορα και εύκολα σε ανούσιες λεπτομέρειες και γλυκερές προβλέψιμες αφηγήσεις. Όταν δεν συμβαίνει αυτό, κάνει αγωνιώδη προσπάθεια για "ζωντανή" περιγραφή μαχών, τόσο που γίνεται απίστευτα κουραστικό. Απορώ πώς κατάφερε κάποιος να γράψει βιβλίο για την πτώση της Πόλης και από την αφήγησή του να λείπει, σχεδόν, ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος !
Βαθμολογία "2/5" και όχι "0", λόγω της -πραγματικά ωραίας, αλλά- ολιγοσέλιδης απειλής του Πολιορκητή προς τον Πολιορκούμενο και της "απάντησης" του τελευταίου. Σίγουρα, όχι το καλύτερο ιστορικό μυθιστόρημα που έχω διαβάσει.

Μία μελέτη που δεν διατρέχει γραμμικά την αρχαία περίοδο, αλλά συνδυάζει δεδομένα κοινωνικά, γεωφυσικά, καλλιτεχνικά, στρατιωτικά, πολιτικά κ.λπ, για να δικαιώσει απολύτως τον τίτλο της περί την πολιτιστική ιστορία της Ελλάδας. Γραμμένο την εποχή του μεσοπολέμου, όμως φρέσκο και άμεσο κείμενο.