Τι ωραία που έγραφαν τω καιρώ εκείνω οι Ρώσοι συγγραφείς και εν προκειμένω ο Γκόρκυ!Πραγματική απόλαυση!Έτρωγαν κατάμουτρα τη ζωή,έπαιρναν το λουτρό αληθείας,το υγρό πυρ της πραγματικότητας και το έκαναν λέξεις. Ζούσαν την αυθεντικότητά τους ενώ έβλεπαν καταλεπτώς μέσα από τους άλλους όλη την ανθρώπινη συμπεριφορά να διαφαίνεται σαν σκελετός.Πόσα πράγματα των χαρακτήρων ανακάλυπταν!Τότε που ζούσαν οι άνθρωποι, που συγχρωτίζονταν.Πόσο ωραίο βιβλίο κι αυτό!

Ογκώδες σα βουνό,παραληρηματικής μορφής και νουάρ ομορφιάς τούτο δω το βιβλίο. Θα μπορούσαμε να πούμε πολλά ,αλλά μάλλον αρκεί η έκτασή του.Η διαφορετικότητα που η αποδοχή της είναι αυταπόδεικτη σε κάθε έκφανση της ζωής και θεμέλιος λίθος της ελευθερίας και της δημοκρατίας, θα΄ναι πάντα σύμφωνα με το επιμύθιο του συγγραφέα το ζητούμενο και απαιτούμενο στη συλλογική συνείδηση.

Όλα τα προβλέψιμα και μη που μπορούν να ειπωθούν και έχουν ήδη.Ένας πλήρης κατάλογος κοινωνικού αυτοματισμού. Ο φόβος και τα επακόλουθά του. Όλες οι θολές και επίκτητες διαστρεβλώσεις της πραγματικότητας που μπορούν να διχάσουν και να παρερμηνεύσουν. Είναι μια καλή ενδοσκόπηση-καθαρμός, μια ευκαιρία εσωτερικής αναζήτησης στο πού βρισκόμαστε.

Χρησιμοποιώντας και τις φωνές-γνώμες τρίτων-κι άρα τις απόψεις κάποιων που εξηγούν με το δικό τους τρόπο τα γεγονότα-κάνει μιαν ωραία αναφορά στο θέμα της βίας εξαιτίας ενός προσωπικού,πιθανόν, περιστατικού. Οι λέξεις δεν αφήνουν αδιάφορο τον αναγνώστη,είναι επιφορτισμένες να μεταφέρουν την ιστορία πολυεπίπεδα και να αναζητήσουν τη δικαιοσύνη μέσα από το πρίσμα μιας ματιάς που διαπερνά όλα τα φίλτρα του κατεστημένου. Σε κάνει να διαβάζεις με έναν τρόπο που μυρίζεις τις προθέσεις των λέξεων και όχι την καταγγελία που πιθανόν να κουβαλάνε. Άριστον.

Ο τίτλος έξυπνα επισημαίνει τόσο την επιφανειακά ανέμελη στάση γραφής και υποτίθεται και τη θεματολογία του. Υποκειμενισμός,σχέσεις, ζωή χαμένη ή απροσδιόριστη,ποτά,σεξ κι ελευθερία, άφθονη από δαύτη μέσα στις εύστοχες παρατηρήσεις των τραγικών ηρώων, γλυκά διαχεόμενη στις μουδιασμένες κλειδώσεις της καρπερής νεότητας. Πάντα τέτοια λοιπόν πρωτόλεια αριστουργήματα ας μας κλέβουν αδέξια κι υπέροχα τον έτσι κι αλλιώς μάταια σπαταλημένο χρόνο μας.

Σε προκαλεί να βιώσεις από μέσα,σχεδόν στο πετσί σου τη βία και την ανέχεια μιας κοινωνίας που απαντάται τώρα πια σχεδόν παντού.Πρόκειται για εξαιρετική γραφή,άμεση, αδρή και δίχως ίχνος κάλυψης. Το βίωμα που γέννησε μια ιδιαίτερη πένα και πήρε το αίμα του πίσω με επιτυχημένη συγγραφή του ίδιου του του εαυτού.

Μια Οδύσσεια,ένας λαϊκός μύθος προσαρμοσμένος όμως στα δεδομένα της εποχής του. Με πολύ λεπτότητα δοσμένες οι περιπέτειες,χιούμορ διακριτικό και λυτρωτικό.Ακόμα και η πικρή κατάληξη καταστάσεων έχει κάτι το τόσο καταπραϋντικό που λυτρώνει. Η γραφή γάργαρη και η μετάφραση ρυάκι.

Απαύγασμα εσωτερικότητας και απόδειξη της ζωής ως σύμβαση όπου μηχανισμοί πέρα από το άτομο αυθαιρέτως στηριγμένοι ακριβώς στην ατομική δήθεν αλάθητη βούληση, το κείμενο. Μια φρίκη,ένα λιτό και απέριττο αποδεικτικό στοιχείο του πόσο ανελεύθερα μπορεί να δράσει ο οποιοσδήποτε πρεσβεύει την ακαταμάχητη αλήθεια καβαλώντας εξουσία. Μάθημα σημαντικό για επίδοξους εραστές της αυθαιρεσίας.Καθόλου αυτονόητο το αυτονόητο. Χαρακτήρες που ανατρέπονται σαν τραπουλόχαρτα και πέφτουν στο τραπέζι έρμαια από τον εκάστοτε πολιτικό άνεμο.

Η διήγηση έχει τη μαγεία των μάγων της Αφρικής.Ο όλεθρος του πολέμου περνά με έναν γοητευτικό τρόπο στα μάτια μας,παρόλο που αυτά που διαβάζουμε είναι φριχτά κι αποκρουστικά. Η αλήθεια όμως του βιβλίου υπερβαίνει την φρικαλεότητα και η νύχτα που διέπει τον πλανήτη σε στιγμές πολέμου δίνει στον επιτυχημένο τίτλο τη λάμψη που του αξίζει.Μεγάλο βιβλίο,δυνατός συγγραφέας,κίνητρο για διάβασμα ισχυρό.

Υπέροχο βιβλίο που μέσα από μια άκρως επιτυχή μετάφραση πετυχαίνει να μεταδώσει βαθύτερες και πολύ ουσιαστικές σκέψεις. Η συγγραφέας σε μεγάλες στιγμές διανόησης μέσα από συζητήσεις κατά τη διάρκεια των σχέσεών της με τους γύρω. Είναι μια πολύ ευαίσθητη καινούρια φωνή που θα κάνει αίσθηση.