ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ

ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ ΟΡΕΣΤΗΣ
Το έργο θεωρείται συνέχεια της «Ηλέκτρας» του Ευριπίδη, αλλά στη σύλληψή του είναι πολύ διαφορετικό: Ο «Ορέστης» είναι πολύ πιο κοντά στην τραγωδία και χαρακτηρίζεται από έναν έλεγχο του δραματικού ρυθμού που είναι πιο έντονος από ό,τι στην «Ηλέκτρα». Η «Ηλέκτρα» ξεκινά από μια τραχιά δυσαρέσκεια και φτάνει μέχρι το αφύσικο μίσος, ενώ ο «Ορέστης» προχωρεί από τη διάψευση και την αφροσύνη στην εγκληματικότητα και τη μανία. Μπορεί όμως κανείς να ανιχνεύσει μέσα στο έργο αξίες όπως η αγνή, ανιδιοτελής και ανυπόκριτη φιλία, (. . .) η εντιμότητ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ: ΟΡΕΣΤΗΣ
Στα έργα του περιγράφει με τολμηρό ρεαλισμό έναν σκληρό, απάνθρωπο και ανυπόφορο κόσμο, οπότε αυτές οι στιγμές φυγής σε ουτοπικές οάσεις αποτελούν λυτρωτικές ανάσες. Αν αυτός ο κόσμος είναι φριχτός, άδικος και άσχημος, τότε μπορούμε να τον καταγγείλουμε και να ονειρευτούμε έναν άλλο πιο γαλήνιο, πιο δίκαιο και πιο όμορφο. Πρόκειται για απαισιοδοξία, αισιοδοξία ή ρεαλισμό; Ποιος θα μπορούσε καλύτερα να ανατρέψει μια πραγματικότητα που δεν μας αρέσει και να χτίσει μια άλλη πιο όμορφη και βιώσιμη, αν όχι η ουτοπία; Αυτές οι τάσεις φυγής εκφρά...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ: ΙΠΠΟΛΥΤΟΣ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Ο Ευριπίδης είναι ο τρίτος της τριάδας των μεγάλων ποιητών της δραματικής ποίησης της αρχαίας Ελλάδας. Χαρακτηρίζεται ρεαλιστής συγγραφέας, καθώς δίνει τους χαρακτήρες των προσώπων των έργων του όπως είναι περίπου στην πραγματικότητα, και "από σκηνής φιλόσοφος", επειδή αντιμετωπίζει στοχαστικά τα θέματα που επεξεργάζεται. Από το πλούσιο έργο του μας σώζονται ένα "σατυρικό δράμα", ο Κύκλωψ, και δεκαοχτώ τραγωδίες: Άλκηστις, Ανδρομάχη, Μήδεια, Ηρακλείδαι, Ιππόλυτος, Εκάβη, Ικέτιδες, Ηρακλής μαινόμενος, Τρωάδες, Ιφιγένεια η εν Ταύροις, Ηλέκτρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ ΒΑΚΧΑΙ
ΟΙ Βάκχες είναι ένα από τα τελευταία έργα του Ευριπίδη ανακαλύφθηκε μαζί με άλλα δύο μετά τον θάνατό του κατά τον χειμώνα 407/406 π.Χ. και όταν κατόπιν παρουσιάσθηκε στην Αθήνα από τον γιό του κέρδισε το πρώτο βραβείο. Λίγα έργα συζητήθηκαν τόσο πολύ ή έγιναν αντικείμενο τόσο επιμελημένης και προσεκτικής γλωσσικής μελέτης. Η παρούσα έκδοση του κλασικού υπομνήματος του Dodds εφοδιάζει τον αναγνώστη με μιαν ανεκτίμητη Εισαγωγή στο έργο και το θέμα του. Στην Εισαγωγή ο Dodds συζητεί την περίπλοκη φύση της Διονυσιακής λατρείας και την θέση τη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ: ΜΗΔΕΙΑ
Η Μήδεια του Ευριπίδη αρχίζει όταν το ρομάντσο καί οί ημέρες της περιπέτειας έχουν τελειώσει. Η αναζήτηση του Χρυσόμαλλου Δέρατος, οί άθλοι του Ιάσονος, ό έρωτας της Μήδειας υπήρξαν θέματα άλλων ποιημάτων καί θεατρικών έργων. Μοιάζει με ευγενική ιστορία- όμως δεν φαίνεται ότι θα τελειώσει με καταστροφή; Ο Άπσυρτος καί ό Πελίας δολοφονήθηκαν με δόλιο τρόπο. Ο Ιάσων παντρεύτηκε μια βάρβαρη μάγισσα. Αυτό δεν μπορεί να είναι το τέλος. Τί συμβαίνει μετά ταύτα- όταν ή πρώτη έξαψη του πάθους και του ρομάντσου έχει τελειώσει; Τι γίνεται τότε; Ο Ιά...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ: ΜΗΔΕΙΑ - ΑΝΔΡΟΜΑΧΗ - ΙΠΠΟΛΥΤΟΣ - ΕΚΑΒΗ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Ο Ευριπίδης το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του το πέρασε στην Αθήνα. Το 408 π.Χ., σε ηλικία 70 ετών, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πατρίδα του, όντας δυσάρεστη μένος από τους ομοτέχνους του και τα περιπαίγματα των κωμικών ποιητών, και κυρίως του Αριστοφάνη. Πήγε, λοιπόν, πρώτα στη Μαγνησία της Θεσσαλίας, όπου τιμήθηκε ως πρόξενος και του παραχωρήθηκε ατέλεια. Στη συνέχεια πήγε στη Μακεδονία, στην αυλή του φιλόμουσου βασιλιά Αρχέλαου. Εκεί, προς τιμήν του προστάτη του, έγραψε την τραγωδία Αρχέλαος, που έχει χαθεί, και την τραγωδία Βάκχαι, τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ: ΚΥΚΛΩΨ
Ο Κύκλωψ του Ευριπίδη ανήκει στο αμφίβιο είδος του σατυρικού δράματος, που βρίσκεται στο μεταίχμιο μεταξύ τραγωδίας και κωμωδίας. Είναι μάλιστα το μοναδικό σατυρικό δράμα που μας σώζεται ακέραιο. Ο μύθος του έργου στηρίζεται στο γνωστό επεισόδιο της ένατης ραψωδίας της Οδύσσειας: ο Οδυσσέας και οι σύντροφοί του παγιδεύονται στη σπηλιά του Κύκλωπα Πολύφημου κάποιοι από αυτούς καταλήγουν βορά στα δόντια του ανθρωποφάγου τέρατος, αλλά οι υπόλοιποι κατορθώνουν τελικά να αποδράσουν χάρη στο ευφυές σχέδιο του Οδυσσέα να μεθύσουν τον άμαθο στο π...
Διαβάστε περισσότερα...

ΗΡΑΚΛΗΣ ΜΑΙΝΟΜΕΝΟΣ
Η τραγωδία Ηρακλής ή Ηρακλής Μαινόμενος, όπως είναι πιο γνωστή, ανέβηκε για πρώτη φορά στην Αθήνα, γύρω στο 416 π.Χ. Έργο έντονα αντισυμβατικό, με οριακή δομή και παράδοξη για την εποχή του ψυχογραφική δύναμη, διχάζει μέχρι σήμερα τους μελετητές, οι οποίοι το θεωρούν είτε αποτυχημένο ως δράμα είτε ένα υπερμοντέρνο πείραμα. Η ξαφνική ανατροπή της πλοκής μετατρέπει μια συμβατική ιστορία εκδίκησης σε συνειδησιακή καταβύθιση. Και ο Ηρακλής γίνεται πρωταγωνιστής μιας κριτικής παραβολής του Brecht, ή ακόμα-ακόμα ένας ήρωας του Ionesko. (Από την ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΕΚΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Η Μήδεια εκδικείται τον άπιστο σύζυγό της Ιάσονα. Προσποιούμενη ότι συναινεί στον γάμο του με τη βασιλοπούλα της Κορίνθου Γλαύκη, στέλνει ως δώρο πέπλο που προκαλεί τον φρικτό θάνατο της νύφης. Στη συνέχεια η Μήδεια σκοτώνει τα παιδιά της και καταφεύγει στον βασιλιά της Αθήνας Αιγέα. Από τα αριστουργήματα της αρχαίας λογοτεχνίας. Ο Ευριπίδης (480-406 π.Χ.) καταγόταν από τον Αθηναϊκό δήμο της Φλύας. Παρακολούθησε τη διδασκαλία του Αναξαγόρα, του Πρόδικου και του Πρωταγόρα, και συνδέθηκε φιλικά με τον Σωκράτη. Για πρώτη φορά πήρε μέρος σε δρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΡΩΑΔΕΣ
(. . .) Η πρόθεση του ποιητή εμφανής: η καταδίκη της αυθαιρεσίας και απανθρωπίας των κατακτητών και γενικότερα του πολέμου. Ωστόσο υπάρχει και μια άλλη διάσταση στις Τρωάδες : η αποκάλυψη και καταγγελία της Εξουσίας - Μοίρας που ρυθμίζει ανερώτητα και ανενδοίαστα, για τα δικά της συμφέροντα, τις τύχες των εξουσιαζομένων. (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΙ ΜΑΣ ΛΕΝΕ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΤΡΑΓΙΚΟΙ
Στις αρχαίες τραγωδίες ανατέμνεται η ίδια η ζωή. Ο άνθρωπος, ως σύνθεση αντιθέσεων, παρουσιάζεται να υποφέρει, να χαίρεται, να ερωτεύεται, να μισεί, να καταριέται, να μετανιώνει, να συμπαραστέκεται, να παρατηρεί, να υπακούει, να αντιτάσσεται, να τιμωρεί, να τιμωρείται, να αδικεί, να αδικείται, να εύχεται, να επικαλείται, να ορκίζεται, να εκδικείται, να φιλοσοφεί. Κατά την ενασχόλησή μας με τα κείμενα σκεφτήκαμε να ξεχωρίσουμε κάποιες από τις ωραιότερες "στιγμές" τους, δηλαδή τα λόγια που "μιλάνε" πέραν του μύθου κάθε τραγωδίας και που μας ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ: ΤΡΩΑΔΕΣ
Ένα θεατρικό κείμενο, ανεξάρτητα από το πότε, που και σε ποια γλώσσα γράφτηκε, έχει σαν πρωταρχικό προορισμό του να ζωντανέψει και να δικαιωθεί σκηνικά και υποκριτικά. Αν πετύχει, τότε το πιθανότερο είναι να επιζήσει και στη γραπτή μορφή του και να υποστεί τις ερμηνείες, αναλύσεις και αξιολογήσεις των σχολιαστών και των λογίων, που, με ελάχιστες εξαιρέσεις, διαθέτουν ελάχιστη θεατρική γνώση ή πείρα. Ο Ευριπίδης, με του οποίου το έργο έχω καταπιαστεί επανειλημμένως από το 1962 και μετά δουλεύοντας κατά το πλείστον πάνω σε δικές μου μεταφράσ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ: ΜΗΔΕΙΑ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Ο Ευριπίδης είναι ο τρίτος της τριάδας των μεγάλων ποιητών της δραματικής ποίησης της αρχαίας Ελλάδας. Χαρακτηρίζεται ρεαλιστής συγγραφέας, καθώς δίνει τους χαρακτήρες των προσώπων των έργων του όπως είναι περίπου στην πραγματικότητα, και "από σκηνής φιλόσοφος", επειδή αντιμετωπίζει στοχαστικά τα θέματα που επεξεργάζεται. Από το πλούσιο έργο του μας σώζονται ένα "σατυρικό δράμα", ο Κύκλωψ, και δεκαοχτώ τραγωδίες: Άλκηστις, Ανδρομάχη, Μήδεια, Ηρακλείδαι, Ιππόλυτος, Εκάβη, Ικέτιδες, Ηρακλής μαινόμενος, Τρωάδες, Ιφιγένεια η εν Ταύροις, Ηλέκτρ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ευριπίδης: Μήδεια
To έτος 431 π.Χ. ήταν για την Αθήνα σημαδιακό, αφού το έτος εκείνο κατέρρευσαν, δεκαπέντε χρόνια πριν από την εκπνοή τους, οι Τριακονταετείς Σπονδές και ξέσπασε ο Πελοποννησιακός Πόλεμος, που έμελλε να οδηγήσει, έπειτα από 27 χρόνια, στην ταπεινωτική ήττα της ηγεμονεύουσας πόλης. Ξεχωριστό γεγονός πρέπει να ήταν για τους Αθηναίους και οι αγώνες τραγωδίας στα Μεγάλα Διονύσια του έτους εκείνου, που έλαβαν χώρα τέλη Μαρτίου-αρχές Απριλίου, λίγους μόλις μήνες πριν από την έναρξη των εχθροπραξιών. Η ιδιαιτερότητα των αγώνων απορρέει από το γεγ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ: ΙΠΠΟΛΥΤΟΣ
Ο Ιππόλυτος, δραματουργικά, είναι ένα έργο "σπασμένο" σε δύο κομμάτια. Το πρώτο θα 'λεγε κανείς πως ανήκει στην "Αφροδίτη-έναρξη" και το δεύτερο στην "Αρτέμιδα-έκβαση". Στη μέση τέμνει το δράμα η αυτοκτονία της Φαίδρας. Μέχρις εκεί, διαποτίζει τα πάντα το ευώδες δηλητήριο της θεάς που μείζον γίγνεται θεού - της ίδιας, δηλαδή, της Μητέρας Φύσης. Όλα συντελούνται κάτω από την εναρκτήρια σκιά του σκαιού λόγου της που ενσπείρει το πάθος και το κάνει να γεννήσει το άνθος του Κακού μέσα στον Οίκο του Θησέα. Θεολογικές αναφορές στον θεό Έρωτα, μυ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ ΗΛΕΚΤΡΑ
Σύμφωνα με μια ευφυέστατη και επαρκώς τεκμηριωμένη θεωρία, λίγο πριν από το 420 π.Χ., οι απόγονοι του Αισχύλου, κάνοντας χρήση του τιμητικού προνομίου που τους είχε παραχωρήσει η πολιτεία, έλαβαν μέρος στους δραματικούς αγώνες με έργο που είχε διδάξει ο ποιητής όσο ζούσε - συγκεκριμένα, με την "Ορέστεια" (Αγαμέμνων - Χοηφόρες - Ευμενίδες), που πρωτοπαρουσιάσθηκε το 458, δύο χρόνια πριν από τον θάνατο του δημιουργού της. Φαίνεται ότι αυτή η μεταθανάτια παράσταση της περίφημης τριλογίας προκάλεσε τόσην εντύπωση και στο κοινό αλλά και στους ν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ ΦΟΙΝΙΣΣΕΣ
Τον καιρό που γραφόταν η τραγωδία των «Φοινισσών», ο πελοποννησιακός πόλεμος είχε ήδη διάρκεια τουλάχιστον είκοσι ετών, και οι επιπτώσεις του στην Αθήνα ήταν αισθητές όχι μόνο στον στρατιωτικό και οικονομικό τομέα αλλά και στην λειτουργία του πολιτεύματος. Μετά την καταστροφική εκστρατεία στη Σικελία (415-413), και ενώ οι Λακεδαιμόνιοι επανέλαβαν τις επιδρομές τους με ορμητήριο το οχυρό της Δεκέλειας, επακολούθησε και στο εσωτερικό της Αθήνας μια περίοδος εξαιρετικά ακανθώδης... Διατρέχοντας κανείς το κείμενο των «Φοινισσών» δεν μπορεί να ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ: ΑΛΚΗΣΤΗ (ΔΙΤΟΜΟ-ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Στην ιστορία της Άλκηστης, της αφοσιωμένης συζύγου του Αδμήτου, που δέχθηκε να προσφέρει τη ζωή της για να ζήσει ο άντρας της, ιστορία την οποία δραματοποίησε ο Ευριπίδης, ο Lesky (1925) αναγνώρισε ένα παραμυθικό μοτίβο διαδεδομένο όχι μόνο στον ελλαδικό χώρο αλλά και σε άλλους λαούς (Γερμανία, Ρωσία, Φινλανδία και Ελβετία). Εδώ περιοριζόμαστε να παραθέσουμε τη νεοελληνική εκδοχή που μνημονεύει ο Ν. Γ. Πολίτης (1909, 250-251), όπου αυτός που προσφέρει τη ζωή του υπέρ της σωτηρίας του άλλου μέλους του ζευγαριού δεν είναι ο άνδρας, όπως συμβ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ: ΒΑΚΧΕΣ
Στη βάση του τραγικού μύθου στις Βάκχες του Ευριπίδη υπάρχει ένας αγώνας κυριαρχίας μεταξύ δύο ισχυρών ανδρών. Ο Πενθέας και ο Διόνυσος μάχονται σε ένα σκληρό παιχνίδι εξουσίας. Ο Θεός εμπλέκεται σ' αυτό από διπλή τιμωρητική διάθεση. Θέλει να τιμωρήσει τις κόρες του Κάδμου που συκοφάντησαν τη μάνα του Θεού. Θέλει να τιμωρήσει τον εξάδελφό του Πενθέα που, ως άρχοντας της Θήβας, αντιστέκεται στην εισαγωγή της διονυσιακής λατρείας στη Θήβα. Όσο ο Πενθέας αρνείται να μυηθεί στη νέα λατρεία και δεν διαβάζει τα "δεικνύμενα", ο Θεός υποχρεώνεται ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Η Λήμνια Υψιπύλη, εξόριστη στην αυλή του βασιλιά της Νεμέας, προκαλεί χωρίς να το θέλει τον θάνατο του βασιλόπουλου. Από την τιμωρία που την περιμένει θα σωθεί την τελευταία στιγμή χάρη στον Διόνυσο, θεό του γένους της. Αποσπασματικά σωζόμενη τραγωδία (σε συμπλήρωση). Ο Ευριπίδης (480-406 π.Χ.) καταγόταν από τον Αθηναϊκό δήμο της Φλύας. Παρακολούθησε τη διδασκαλία του Αναξαγόρα, του Πρόδικου και του Πρωταγόρα, και συνδέθηκε φιλικά με τον Σωκράτη. Για πρώτη φορά πήρε μέρος σε δραματικό αγώνα το 455 και από τότε δίδασκε τακτικά μέχρι τον θά...
Διαβάστε περισσότερα...