SCRIPTA

ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
Με ποιόν τρόπο οι άνθρωποι χαρτογραφούν την πατρίδα τους; Με ποιόν τρόπο αυτή η πατρίδα, με τη σειρά της, τους προσδιορίζει; Εξετάζοντας τις αμφίδρομες σχέσεις κουλτούρας και γεωγραφίας, η Άρτεμις Λεοντή φωτίζει τις διαδικασίες μέσα από τις οποίες δημιουργήθηκε η σύγχρονη Ελλάδα. Καθώς προσεγγίζει με νέο πνεύμα τη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία, η Λεοντή διερευνά την μεταμόρφωση του ελληνισμού από πνευματικό ιδεώδες σε έθνος-κράτος. Σύμφωνα με την άποψη της Λεοντή, η ύπαρξη μιας πατρίδας δεν εξαρτάται από το εάν έχει χαρτογραφηθεί. Η χαρτογρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΤΟΝ ΠΥΡΓΟ ΤΟΥ ΚΥΑΝΟΠΩΓΩΝΑ
Αρχές της δεκαετίας του 1970, περίοδο εξεγερτικού πνεύματος και κοινωνικών κινημάτων που οδήγησαν σε ανακατατάξεις των ηθών, περίοδο αμφισβήτησης των καθιερωμένων αξιών, απομυθοποίησης των ιερών και οσίων της δυτικής κοινωνίας και έντονων διεργασιών στον αριστερό χώρο, κυκλοφόρησε ένα ολιγοσέλιδο βιβλίο που, χωρίς διόλου να παραβλέπει όλον αυτό τον πολύχρωμο αναβρασμό, επιχειρεί ένα μεγάλο άλμα στο παρελθόν και ασχολείται περισσότερο με το πώς οδηγήθηκε ως αυτό το κρίσιμο σημείο ο άνθρωπος της Δύσης. Το βιβλιαράκι αυτό, που εξετάζει με το ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΜΠΕΡΞΟΝΙΣΜΟΣ
Με αφορμή τη συμπλήρωση εκατόν πενήντα χρόνων από τη γέννηση του Ανρί Μπερξόν (1859-1941), το ενδιαφερόμενο για τη φιλοσοφία αναγνωστικό κοινό της χώρας μας διαθέτει πλέον, με την ανά χείρας μετάφραση, μια από τις σημαντικότερες μελέτες που έχουν γραφτεί για τον γάλλο φιλόσοφο. Κατά κοινή ομολογία, "Ο μπερξονισμός" του Ζιλ Ντελέζ (1925-1995) συνέβαλε καθοριστικά στην "έξοδο του Μπερξόν από το Καθαρτήριο" στο οποίο βρισκόταν επί δεκαετίες - σύμφωνα με τη διατύπωση του Εμμανουέλ Λεβινάς (1905-1995), μετά την ισχυρή επίδραση που άσκησε το έργ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΙΩΣΗΦΙΝΑ ΚΙ ΕΓΩ
Χθες το απόγευμα έκανα μια καλή πράξη. Δεν ήταν ακριβώς αποτέλεσμα μιας απόφασης. Ήταν μια σύμπτωση. Η σύμπτωση είναι η δικαιολογία όσων δεν βρίσκουν την αιτία. Γύριζα σπίτι. Είχα προσέξει την ηλικιωμένη κυρία, που προχωρούσε τρία βήματα μπροστά μου, μόνο και μόνο επειδή φορούσε ένα καπελάκι από σκούρο πράσινο βελούδο με λευκό βέλο. Θα ήταν υπερβολή να ισχυριστώ ότι την έσωσα. Το επεισόδιο που οδήγησε στη γνωριμία μας έπεσε κυριολεκτικά πάνω μου σαν κεραυνός, ένα μηχανάκι που ήρθε από πίσω και με προσπέρασε. Ένας άντρας με κόκκινη δερμάτιν...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΤΥΦΛΟΜΥΓΑ
Αν ο τίτλος του βιβλίου δεν ήταν "Η Τυφλόμυγα", θα μπορούσε να είναι "Οι περιπέτειες της Άιρις Βίγκαν στη Νέα Υόρκη". Στιγμιότυπα μεγάλης έντασης, τα οποία συνδέει ένας ιδιαίτερα χαλαρός ιστός, συνθέτουν αυτή τη «στοιχειωμένη ιστορία θαυμάτων». Η Άιρις, μια νεαρή κοπέλα που παρακολουθεί μεταπτυχιακά μαθήματα και που αντιμετωπίζει μεγάλα οικονομικά προβλήματα, προσλαμβάνεται από έναν μυστηριώδη άνδρα και αναλαμβάνει να εκπονεί για λογαριασμό του, λεπτομερέστατες περιγραφές των προσωπικών αντικειμένων μιας δολοφονημένης γυναίκας το φωτογραφ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΓΑΤΑ
Στη "Γάτα" η Κολέτ περιγράφει με αριστοτεχνικό τρόπο τις πρώτες μέρες του γάμου ενός νεαρού ζευγαριού και τα προβλήματα που προκαλεί η αντίζηλος της Καμίγ η οποία δεν είναι κάποια άλλη γυναίκα αλλά η γάτα του Αλαίν, η Σάχα. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι τρεις χαρακτήρες του βιβλίου -ακόμη και η γάτα- δρουν σύμφωνα με τους κανόνες της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Ο σύγχρονος κόσμος που αντιπροσωπεύει η Καμίγ προσκρούει στη συστολή του Αλαίν ο οποίος δεν αντέχει τη δύναμη και τη ζωντάνια που επιδεικνύει η νεαρή σύζυγός του. Τέλος, η Κολέτ εισχωρεί...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΑΡΤΙΝ ΝΤΡΕΣΛΕΡ
Η εκρηκτική Νέα Υόρκη στα τέλη του περασμένου αιώνα, τόπος σε αδιάκοπη μεταμόρφωση, εστία των πιο παράτολμων εγχειρημάτων, καταφύγιο των πιο ευφάνταστων τυχοδιωκτών, είναι η πόλη όπου εκτυλίσσεται το νέο μυθιστόρημα του Στήβεν Μιλχάουζερ. Πρωταγωνιστής σ' αυτήν την φαντασμαγορική σκηνογραφία είναι ο Μάρτιν Ντρέσλερ, ένας νέος άνδρας που θέλει και μπορεί να κάνει πραγματικότητα κάθε του όνειρο. Ξεκινώντας από το μηδέν στήνει μια αλυσίδα ξενοδοχείων, κατακτά τις γυναίκες που τον γοητεύουν, φτάνει στην κορυφή, ενώ γύρω του ουρανοξύστες αναδύο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΙΛΗΣΕ ΚΑΝΕΙΣ ΓΙΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΣΜΟ;
Ο ολοκληρωτισμός ως ιδεολόγημα ανέκαθεν εξυπηρετούσε μια πολύ συγκεκριμένη στρατηγική λειτουργία: εγγυώνταν τη φιλελεύθερη - δημοκρατική ηγεμονία απορρίπτοντας την αριστερή κριτική της φιλελεύθερης δημοκρατίας ως την άλλη όψη του "διδύμου" των δεξιών φασιστικών δικτατοριών. Αντί να παράσχει μιαν ακόμη συστηματική έκθεση της ιστορίας της ιδέας αυτής, ο Slavoj Zizek προσεγγίζει εδώ τον ολοκληρωτισμό κατά τρόπο βιτγκενσταϊνιανό, ως έναν ιστό οικογενειακών ομοιοτήτων. Έτσι διερευνά σε βάθος την εξάρτησή του από μια σειρά καθιερωμένων αντιλήψεω...
Διαβάστε περισσότερα...

ΧΙΤΛΕΡ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ) 1936-1945
Είναι αδύνατο να διανοηθούμε μια κατάσταση ανάλογη εκείνης του Χίτλερ το 1936. Με την ειρηνική επίλυση της κρίσης στη Ρηνανία, ο Χίτλερ κατέστη και το αντικείμενο λατρείας των περισσοτέρων Γερμανών και το διεθνές σύμβολο του νεωτερισμού και του δυναμισμού. Αυτό το πέτυχε, ενώ ήταν στην πραγματικότητα ο δικτάτορας ενός συστήματος προϊδεασμένης κακοήθειας, που για πρώτη φορά αντίκριζε ο κόσμος. Ο ανά χείρας τόμος «Χίτλερ 1936-1945: Νέμεσις» αποτελεί την οριστική περιγραφή της κεντρικής μορφής του εικοστού αιώνα. Αντλώντας τις πληροφορίες του...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΛΕΓΟΜΑΙ
Το «Φλέγομαι» είναι ένα εκρηκτικό μυθιστόρημα, όπως υποδηλώνει και ο τίτλος. Το βιβλίο είναι σαν μια τεράστια πυρκαγιά που εξαπλώνεται συνεχώς και οδηγεί στην αναπόφευκτη αυτοκτονία του Μαγιακόφσκι. Η έρευνα την οποία έκανε ο συγγραφέας, όπως θα αντιληφθεί ο αναγνώστης, είναι πραγματικά βαθιά, και παρόλο που το βιβλίο έχει μυθιστορηματική υφή, παρελαύνουν μέσα από τις σελίδες του ιστορικά πρόσωπα, ποιητές, καλλιτέχνες και θεωρητικοί, οι οποίοι εξηγούν με πάθος τις απόψεις τους και διαπληκτίζονται ή συμφωνούν στο πλαίσιο μιας εποχής που πρα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΑΡΛ ΜΑΡΞ
Αν και γράφτηκε εδώ και πενήντα χρόνια, η λαμπρή μελέτη του Isaiah Berlin για τη ζωή και τη σκέψη του Μαρξ έχει πλέον αναγνωριστεί ως κλασική στη σύγχρονη έρευνα και θεωρείται ως η σπουδαιότερη συνοπτική μελέτη που έχει παρουσιαστεί για τον συγγραφέα του "Κεφαλαίου". Παρέχει μια διεισδυτική, διαφωτιστική, εμπεριστατωμένη εισαγωγή στον παραδοσιακό Μαρξ - στην προσωπικότητα και τις ιδέες του, όπως κατανοήθηκαν από εκείνους που καθοδηγούμενοι από αυτές, πραγματοποίησαν τις επαναστάσεις που άλλαξαν ριζικά τον κόσμο. Αυτή η νέα έκδοση συμπεριλα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Για πρώτη φορά παρουσιάζονται στα ελληνικά τα δοκίμια του Hans Magnus Enzenberger, που είναι ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους συγγραφείς της Γερμανίας. Με ειρωνική αλλά και ανατρεπτική διάθεση, με βαθύτητα σκέψης αλλά και οξυδέρκεια, ο Hans Magnus Enzenberger μιλά για την ερειπωμένη Ευρώπη, τη μόδα και το θέατρο των ρούχων, τον αναλφαβητισμό και το επάγγελμα των πολιτικών, το φαινόμενο του τουρισμού και τη σημερινή Γερμανία, τους διανοούμενους ως παραγωγούς μίσους, και για εκείνη τη μορφή της πολυτέλειας που θα έχει περισσότερη ανά...
Διαβάστε περισσότερα...

HOMO SACER
Στο αρχαϊκό ρωμαϊκό δίκαιο είναι ξεκάθαρος ο ρόλος του "homo sacer" όπως και η σημασία του για τη δόμηση της κυριαρχίας και της βιοπολιτικής. Πρόκειται για μια φιγούρα στην οποία αποτυπώνεται για πρώτη φορά η παράδοξη σχέση εξουσίας/κυριαρχίας και απλής βιολογικής ζωής. Γιατί αυτός ο χαρακτήρας παρουσιάζει τόσο ενδιαφέρον; Μα γιατί πρόκειται για κάποιον που ενώ η κοινότητα τον έχει κρίνει για κάποιο έγκλημα, εντούτοις δεν τον καταδικάζει με τους συνηθισμένους τρόπους, αλλά του αποδίδει μια ιερότητα που απαγορεύει μεν τη θυσία του, επιτρέπε...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΤΥΦΛΟΣ ΛΥΤΡΩΤΗΣ
Ο Άντονυ Μπήβις ασχολείται ερασιτεχνικά με τις κοινωνικές επιστήμες και είναι άνθρωπος που έχει την τάση να αποσύρεται από τις χαρές της ζωής. Οι φυσικές απολαύσεις τού προξενούν αηδία και βρίσκει πρόχειρο καταφύγιο στο χώρο των ιδεών. Έχοντας χάσει κάθε επιθυμία για φιλικές συναναστροφές, προδίδει τις φιλίες του και παίζει με τα συναισθήματα των γυναικών. Φτάνοντας όμως στην μέση ηλικία, ο κόσμος της τέλειας απομόνωσης αρχίζει να χάνει τη γοητεία του. Τελικά, συνειδητοποιεί ότι η άρνησή του να συμμετάσχει στις χαρές της ζωής δεν προερχότ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΥΤΥΧΙΑ
Όσοι σύγχρονοι φιλόσοφοι θεωρούν την ευτυχία αδύνατη, απλώς διαιωνίζουν το ρεύμα εκείνο της σκέψης, το οποίο από τον Πλάτωνα ως τον Καντ, μετέθετε εσαεί την πραγμάτωση. Ωστόσο δεν πρέπει να λησμονεί κανείς και το άλλο εκείνο ρεύμα το οποίο, από τον Αριστοτέλη ως τον Έρνστ Μπλοχ, δια μέσου του Σπινόζα, άνοιξε ένα διαφορετικό δρόμο, καθιστώντας την ευτυχία εν ενεργεία χαρά: πρωταρχικό αντικείμενο του στοχασμού και ταυτόχρονα πυρήνα της ευτυχισμένης και ουσιώδους ύπαρξης. Αυτός ο δρόμος δεν είναι αδιάβατος: όταν ο αναστοχασμός μεταμορφώνει τη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΜΑΝΤΡΩΜΑ ΤΩΝ ΖΩΩΝ
Ταμ και Ρίτσι: δυο Σκωτσέζοι εργάτες. Τρελαίνονται για τα τζην, δεν τρελαίνονται για δουλειά, μονίμως κάτι τους φταίει, δεν βλέπουν την ώρα να πάνε στην παμπ, ο κόσμος να χαλάει - εν ολίγοις δυο εργάτες σαν τους περισσότερους. Μόνο που ο Ταμ και ο Ρίτσι, μαζί με τον καινούργιο επιστάτη, αποκαλύπτουν σιγά σιγά πλευρές ασύλληπτες. Όταν ο εργοδότης τους, ο Ντόναλντ, θα τους υποχρεώσει να πάνε στην Αγγλία για εργολαβίες της εταιρείας, θα ξεμπερδέψουν χωρίς πολλά πολλά με τους πελάτες τους, φροντίζοντας πάντως να τηρούν απαρεγκλίτως την καθημερ...
Διαβάστε περισσότερα...

LOOT
Πρόκειται για ένα αριστούργημα μαύρης κωμωδίας. Στο Loot γινόμαστε μάρτυρες των περιπετειών δύο νεαρών εγκληματιών και της προσπάθειάς τους να κρύψουν τα λάφυρα της τελευταίας τους ληστείας. Το έργο έχει χαρακτηριστεί ως "ένας φροϋδικός εφιάλτης", γεμάτος από προκαταλήψεις για τη ζωή και τον θάνατο. Πρωτοπαρουσιάστηκε το 1966 και παραμένει ένα από τα πιο δημοφιλή έργα του συγγραφέα. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΕΝΟΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗ (1905-1941)
Κατά μία έννοια, οι Αναμνήσεις του Σερζ μας δίνουν δύο εκδοχές της επαναφύπνισής του ως συγγραφέα. Σύμφωνα με την πρώτη εκδοχή, η απόφασή του να γράψει μπορεί να θεωρηθεί ως ένα είδος pis aller ή υποκατάστατου της πολιτικής δράσης (σιωπηρά την εξισώνει με τη «συμμετοχή στο έργο της εκβιομηχάνισης»). Η δεύτερη εκδοχή έχει όλα τα χαρακτηριστικά μιας κλασικής προσηλυτιστικής εμπειρίας: θάνατος, αναγέννηση και εσωτερική παρόρμηση να προσφέρει μαρτυρία. Πολλές γενιές κριτικών των βιβλίων του, που προσέγγισαν επιπόλαια τη βιογραφία του Σερζ, δέχ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΘΕΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΕΓΑΛΟΣ
Ο συγγραφέας που θεωρείται «ένας από τους πιο λαμπρούς δημοσιογράφους της εποχής μας» (London Observer) έχει γράψει ένα βιβλίο που επαναπροσδιορίζει τη συζήτηση σχετικά με τη θρησκεία στη δημόσια ζωή. Με την απαράμιλλη ευρυμάθεια και ευστροφία του, ο Κρίστοφερ Χίτσενς καταπιάνεται με το πιο επιτακτικό θέμα της εποχής μας: την κακεντρεχή επίδραση της θρησκείας στον κόσμο. Ο αναγνώστης, είτε ισόβια ευσεβής, είτε αφοσιωμένος άθεος είτε κάποιος που διατηρεί αμφιβολίες για τον ρόλο που παίζει η θρησκεία στην ανθρώπινη ζωή, θα θελήσει να σκεφτεί...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΔΑΣΚΑΛΩΝ
ΟΤζορτζ Στάινερ, επιχειρώντας μια επισκόπηση του χώρου της διδασκαλίας, πηγαίνει κατευθείαν στην καρδιά του θέματος διακρίνοντας τρεις απόψεις για τη γνήσια διδασκαλία: η πρώτη μιλάει για τη μετάδοση ενός εξ αποκαλύψεως λόγου (ο δάσκαλος της Τορά, ο ερμηνευτής του Κορανίου, ο σχολιαστής της Καινής Διαθήκης). Η δεύτερη άποψη είναι ακριβώς η αντίθετη: η διδασκαλία γίνεται μόνο μέσα από το προσωπικό παράδειγμα (ο Σωκράτης, ο Χριστός και οι απόστολοι διδάσκουν με την ίδια τους την ύπαρξη). Η τρίτη άποψη θέλει τη διδασκαλία σχέση δύναμης, μορφή...
Διαβάστε περισσότερα...