ΕΚΑΤΗ

Η ΣΚΙΑ ΤΗΣ ΔΥΣΕΩΣ
Το ελληνικόν δράμα, τον οποίου την τελευταίαν σκηνήν -αλλ' όχι και τον επίλογον- απετέλεσε η ομοβροντία του εκτελεστικού αποσπάσματος, κατά την νοεμβριανήν εκείνην του 1922 αυγήν, έχει μελετηθή έως τώρα μάλλον επιπόλαια, διότι δεν έχει ποτέ ερευνηθή αντικειμενικά. Όταν κανείς εξετάζη τα πράγματα με μεροληψίαν και προκατάληψιν, φυσικόν είναι να μη λαμβάνη υπ' όψιν λεπτομερείας και ακόμη και ουσιώδη γεγονότα, που δεν είναι σύμφωνα με τας ιδέας του, φυσικόν είναι, ν' αποφεύγη συσχετίσεις και συμπεράσματα που δεν εξυπηρετούν τον σκοπόν του, έσ...
Διαβάστε περισσότερα...

Στο μαύρο κλικ του διακόπτη
ΣΤΟ ΜΑΥΡΟ ΚΛΙΚ ΤΟΥ ΔΙΑΚΟΠΤΗ Ζει στο μαύρο κλικ του διακόπτη προσποιείται την ανάσα σε εξώκοσμη διαπασών και εξαφανίζεται· όταν το φως ανάψω. [Από την έκδοση]...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΒΛΑΚΩΝ ΕΝ ΤΩ ΣΥΓΧΡΟΝΩ ΒΙΩ
ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ, 1941: ...Δια να γράψη κανείς επομένως τοιαύτην μελέτην εχρειάζετο μέγα θάρρος και ήτο αδύνατον να επιτύχη αν δεν ήτο πρώτης γραμμής... (Δ. ΝΙΤΣΟΣ) ΠΡΩΙΝΟΣ ΤΥΠΟΣ, 1941: Εμείς οι βλάκες ανανεώνουμε τον κόσμο και βοηθάμε την πρόοδό του. Γιατί η πρόοδος είναι κίνηση - δεν είναι καρέκλα... (Κ. ΒΑΡΝΑΛΗΣ) ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑ, 1941: ...Αφού ο βλάκας βρίσκεται στα πρόσω κι ο έξυπνος στα μετόπισθεν... τότε μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι! (Π. ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ) ΠΡΩΙΑ, 1941: Οι βλάκες είναι οι πραγματικά ευφυείς και οι λεγόμενοι "ευφυείς" είναι οι ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΘΕΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΕΛΕΥΣΙΝΙΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ
. . . Έτσι, μόλο που δεν χρησιμοποιήσαμε καμιά πληροφορία από τους χριστιανούς συγγραφείς, από κανέναν μεταγενέστερο της χριστιανικής περιόδου συγγραφέα, μπορούμε να σκιαγραφήσουμε μια εικόνα σύμφυτη με το τι πραγματικά ήταν τα Ελευσίνια Μυστήρια, να δείξουμε την μεγαλοπρέπεια και την ομορφιά τους. μπορώ επίσης να ισχυριστώ πως, οι Πατέρες της εκκλησίας δεν κατανόησαν την μεγαλοπρέπεια και την σπουδαιότητα του θρησκευτικού ιδανικού της Αρχαίας Ελλάδας. Μα αυτό είναι όλο; Για να κατανοήσουμε βαθιά την ουσία των Μυστηρίων, ο αναγνώστης του μ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟΝ ΤΟΥ ΜΟΡΕΩΣ
Το χρονικό του Μορέως είναι σημάδι πάνω στην πρώτη αρχή του νεοελληνικού και μ' όλη του την ανθελληνικότητα, τη φραγκοδουλία, τη μισελληνικότητα ασφαλώς ακόμα, είναι μεστό και γενναία νεοελληνικό σημάδι. Παράδοξα έτσι, -μα καθώς πολύ συχνά συμβαίνει το διαλεκτικώτατο τούτο στην Ιστορία- το τόσο αντιφερόμενο κατά της ριζικής υπόστασής μας μαρτυράει μολαταύτα την ισχύ της πρώτης ορμής αυτού του αναγεννώμενου γένους, τις δυνατές εσωτερικές ροπές που το ιθύνουν, το στυλώνουν, το στήνουν εντέλει μες το ζοφερό μεσαίωνα σαν "πραγματικότητα" θεν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΩΛ ΕΛΥΑΡ
«Το χρονικό μιας γνωριμίας»: Ο Πωλ Ελυάρ μπήκε στη ζωή μου πολύ νωρίς. Θα μπορούσα να πω, με τις πρώτες αναζητήσεις μου. Ήταν για μένα -όπως συνηθίζεται να λέγεται- ο αγαπημένος ποιητής, που άφησε πολλά σημάδια στην ποιητική μου ενηλικίωση. Οπωσδήποτε, ύστερα από την πρώτη υποκειμενική μαγεία και την καταβύθισή μου στα σπλάχνα μιας πρωτόγνωρης και εξαιρετικά γοητευτικής ποιητικής, η όρασή μου προσδιόρισε κι άλλες διαστάσεις μες στην αιωνιότητα κι η συγκίνηση μετατέθηκε σ' επαφές που της άρμοζαν, ανάλογα με περιοδικές διαθέσεις, και διαθλού...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΕΛΕΥΣΙΝΙΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ
Οι αναγνώσοντες την μελέτην ταύτην θα παρατηρήσωσι βεβαίως ότι εξ όλων των συστημάτων, διά των οποίων οι νεώτεροι σοφοί ζητούσι να εξηγήσωσι τους μύθους της των εθνικών μυθολογίας, παρεδεξάμην εκείνο, όπερ φαίνεται συμφωνότερον προς τας εθνικάς ημών παραδόσεις και προς τας δοξασίας των Ελλήνων ποιητών και συγγραφέων και μάλιστα του θείου Πλάτωνος, το σύστημα δηλονότι, της δι' αλληγοριών εξηγήσεως των μύθων. Η συγκριτική μυθολογία έχει μεν πολλά τα αναμφισβήτητα, αλλά και πλείστα τα σκοτεινά και αμφίβολα και ημαρτημένα, πολλάς αντιφάσεις κα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΕΥΣΙΝΙΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ
Ανάμεσα στα πολλά θέματα που εξετάζονται στις σελίδες του βιβλίου και που δεν αφήνουν χωρίς αναφορά όλα εκείνα τα ελευσίνια ζητήματα που μας προβληματίζουν, αναφέρουμε εδώ ενδεικτικά κάποια. Τα νέα στοιχεία στην αποκωδικοποίηση των συμβολισμών που υπάρχουν στα Μυστήρια. Το δώρο της Δήμητρας στους μυημένους. Τα Μικρά Μυστήρια αλλά και το τι συνέβαινε την κάθε ημέρα των Μεγάλων Μυστηρίων. Τι γνωρίζουμε για το τι έλεγαν και τι έκαναν. Πώς κρατήθηκε το μυστικό μέσα στα χρόνια. Τι μπορεί να σημαίνει το όνομα του Τριπτόλεμου και γιατί έγιναν οι ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΣΙΒΥΛΛΑ
"Πριν από την έλευση του Χριστού", λέει ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς, "ο Θεός έδωσε στους Εβραίους το Νόμο και στους Έλληνες τη φιλοσοφία". Εκφραζόμενος έτσι, ο χριστιανός συγγραφέας αναγνωρίζει τον προπαρασκευαστικό και, για να το πούμε έτσι, τον παιδαγωγικό ρόλο της ελληνικής φιλοσοφίας. Ο ρόλος αυτός θα ήταν ανάλογος με εκείνον που, κατά την άποψή του, είχε ο νόμος του Μωυσή σχετικά με το χριστιανισμό. Δεν ήταν ο μόνος που το βεβαίωνε: οι χριστιανοί απολογητές επωφελήθηκαν από μια όχι και τόσο ευλαβική απάτη παλαιότερων Εβραίων συγγραφέων, οι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΑΛΚΟΟΛΟΓΙΟ
"ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ": Φόρτωνε με ασήμι τα χείλια της μπροστά στον καθρέφτη. Εκεί, μπορούσε να δει τα μάτια του πεντακάθαρα μπροστά στην ακμάζουσα σιωπή. (Από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΙΗΜΑΤΑ
Ο Αντόνιο Ματσάδο, είναι ποιητής χαμηλών τόνων και μένει πιστός σε ό,τι του υπαγορεύει η γνήσια ποιητική φύση του: να εμπνέεται από πράγματα αληθινά, όσο ταπεινά κι αν είναι: από ένα πεσμένο δέντρο ή από ένα φτωχικό χνουδάγκαθο μέσα στην ερημία του κάμπου. Να καταγράφει τη χαρά των συναντήσεων και τη θλίψη των αποχαιρετισμών, να αποθησαυρίζει για τον αναγνώστη τους τόνους από μυστικά περιβόλια, μαζί με τα αρώματα των ανθέων και τη σελήνη να κρέμεται «σαν πουλάκι από κρουστάλι» στον ουράνιο θόλο. Επίσης, εμπνέεται από τον έρωτά του για την ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η καντιανή ηθική και η κριτική του Σοπενάουερ
Εάν αποπειραθούμε να παρουσιάσουμε στην φαντασία μας έναν άνθρωπο, ο νους του οποίου έχει καταληφθεί από ένα δαιμονικό "απόλυτο δέον" μέσα από το οποίο μιλά για κατηγορικές προσταγές που απαιτούν τον διαρκή έλεγχο των πράξεών του, αντίθετα προς τις κλίσεις και τις επιθυμίες του, δεν λαμβάνουμε προφανώς καμία ορθή εικόνα της ανθρώπινης φύσης ή των διεργασιών που λαμβάνουν χώρα στο εσωτερικό της, αλλά απεναντίας αναγνωρίζουμε ένα τεχνητό υποκατάστατο της θεολογικής ηθικής, σε μία σχέση που απεικονίζεται εύγλωττα με την σύγκριση ενός ξύλινου ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΙ ΑΘΗΝΑΙ ΤΟΥ 1850
. . . Ευθύς ως ανέπνευσε τον αέρα της Ελλάδος, ο Φλωμπέρ, εφάνη διά μιας τονωθείς υπ' αυτού και την ψυχήν και το σώμα. "Αυτός", λέγει ο συνοδοιπόρος του, "όστις διήλθε την Αίγυπτον, την Νουβίαν, την Παλαιστίνην, την Συρίαν, την Ρόδον, την Μικράν Ασίαν, την Κωνσταντινούπολιν απαθής, ενεψυχώθη δια μιας μόλις επάτησε το έδαφος της Ελλάδος. Αι αναμνήσεις της αρχαιότητος, την οποίαν καλώς εγίνωσκεν, αφυπνίζοντο εντός του και του υπέσχοντο συγκινήσεις. . .(Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου) Ο Μπάμπης Άννινος σε αυτό το βιβλίο, περι...
Διαβάστε περισσότερα...

Από Κωνσταντινουπόλεως εις Αδριανούπολιν
[...] Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας περιλαμβάνει δυο αποσπασματικά κείμενα οδοιπορικών της ίδιας περίπου εποχής και για την ίδια περιοχή -την Ανατολική Θράκη- από δυο διαφορετικούς ταξιδιώτες, τα οποία εκδίδονται από κοινού σε έναν τόμο, γιατί, όπως πιστεύει ο εκδότης μου, αλλά κι εγώ, η παράλληλη ανάγνωσή τους βοηθά στο σχηματισμό μιας ολοκληρωμένης άποψης για την εποχή και τον τόπο. Το πρώτο οδοιπορικό ανήκει στο ευρύτερο έργο του Τούρκου περιηγητή του δέκατου έβδομου αιώνα Εβλιά Τσελεμπί. Είναι γνωστό ότι ο Εβλιά Τσελεμπί υπήρξε α...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΣΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΗ
Εδώ και περισσότερο από μισόν αιώνα, ένα βράδυ, παρέα με δύο φίλους, ο μεταφραστής μοιράστηκε μια μοναδική εμπειρία: την ανατολή του ήλιου από την Ακρόπολη. Αυτοί ήταν οι δημοσιογράφοι Νίκος Μακρίδης και Γιάννης Κουνάδης, και οι δύο εκλιπόντες, ο πρώτος το 2014 και ο δεύτερος πριν πολλά χρόνια, κιόλας. Εκεί άκουσε για πρώτη φορά να απαγγέλλεται από τον Νίκο Μακρίδη ένα απόσπασμα από την Προσευχή στην Ακρόπολη του Ερνέστου Ρενάν. Σε αυτό το γεγονός αναφέρεται με περισσότερες λεπτομέρειες στο βιβλίο του Χρονικό των Εξαρχείων, αλλά και στην α...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΧΡΥΣΟΣ ΚΛΩΝΟΣ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ-ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Το κύριο θέμα αυτής της εργασίας του Φρέιζερ είναι η θεωρία μιας γενικής εξέλιξης της σκέψης από το στάδιο της μαγείας στο στάδιο της θρησκείας και τελικά στο στάδιο της επιστήμης. Η θεωρία του αυτή τον οδήγησε, περισσότερο από κάθε άλλον ανθρωπολόγο, να συγκεντρώσει και να συγκρίνει ένα μεγάλο αριθμό πληροφοριών για μαγικές και θρησκευτικές πράξεις καθώς και για ανεξήγητα, από τους Ευρωπαίους διανοούμενους, έθιμα. Οι απόψεις του για τη διάκριση ανάμεσα στη μαγεία και στη θρησκεία έγιναν βασικά δεχτές στα γραπτά πολλών ανθρωπολόγων ήδη από...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΚΛΑΣΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΩΝ ΧΑΪΚΟΥ
(...) «Ιστορικά, τα χαϊκού πηγάζουν από τα renga, μια κομψή λογοτεχνική απασχόληση, ατομική ή ομαδική, στην οποία οι ποιητές αυτοσχεδιάζουν συνδέοντας στροφές, για να σχηματίσουν μεγάλα ποιήματα μέχρι και 10.000 στίχων. (...) Υπάρχουν περίπου 1.000.000 ποιητές του χαϊκού στην Ιαπωνία σήμερα. Οι περισσότερες εφημερίδες έχουν μια στήλη χαϊκού, στην οποία οι αναγνώστες στέλνουν τα χαϊκού τους για να σχολιαστούν. Οι μελετητές δίνουν μακρές διαλέξεις πάνω στα νοήματα ενός μόνο από αυτά τα δεκαεπτασύλλαβα ποιήματα. Πέτρινες επιγραφές με χαϊκού σ...
Διαβάστε περισσότερα...

Το Μυστικό του Ηφαίστου ή το χρονικό ενός κατοικιδίου
Το βιβλίο αυτό είναι το χρονικό ενός πλανόδιου γατιού και η συνύπαρξή του μ' έναν ανθρώπινο φίλο. Απευθύνεται πρωτίστως στους ζωόφιλους, αλλά οποιοσδήποτε αναγνώστης της λογοτεχνίας θα χαρεί την αλήθεια του λόγου του καθώς αυτός ξεχειλίζει από ανθρώπινη συγκίνηση και λεκτική ευρηματικότητα. Η ιστόρηση διανθίζεται και με παρεμβολές άλλων γεγονότων, όπως η προπολεμική Κεφαλλονιά, η μετακατοχική Αθήνα, η κήρυξη της δικτατορίας το 1967, σκηνές από τη Νέα Υόρκη και από την Ουάσιγκτον, κ.λπ., και δένεται με την ιστορία άλλων μερών, προσώπων και ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΡΙΗΓΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΑ ΕΛΛΑΔΑ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
«...Παρόλο που οι Τέσσερις Περιηγήσεις στη Βόρεια Ελλάδα, είναι το θέμα αυτών των τόμων, δεν διαδέχονται η μία την άλλη με απόλυτη χρονική συνέπεια. Αν και το καθημερινό χρονικό του περιηγητή δεν είναι πάντα αφηγηματικό για τον αναγνώστη, είναι ωστόσο, ή θα έπρεπε να είναι, πιο αξιόπιστο από κάθε άλλο. Αυτό το σχήμα, λοιπόν, έχει ακολουθηθεί και σ' αυτούς τους τόμους, παρόλο που το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από τότε που έλαβαν χώρα αυτά τα ταξίδια μέχρι την έκδοσή τους δικαιώνει την παράλειψη κάποιων παρατηρήσεων που θα φαίνονταν τώρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΠΟΥΔΗ ΣΤΟΝ ΠΑΡΜΕΝΙΔΗ
(. . .) Το κείμενο ερμηνεύεται με βάση την κατεύθυνση του νου του Ελεάτη στοχαστή. Σκέπτεται την όντως σκέψη του. Ως εκ τούτου, η κατανόησή του γίνεται βατή. Αυτά που προκύπτουν αναθεωρούν δεδομένα, αλλά και επιφέρουν ερωτήματα, όπως: Τι δεν κατάλαβε ο Πλάτων και τι δεν ήθελε να αποδεχθεί ο Αριστοτέλης; Πως προέκυψε να είναι ο Αρίσταρχος ο Σάμιος δημιουργός της ηλιοκεντρικής θεωρίας και οι Λεύκιππος - Δημόκριτος της άτμητης ή ατομικής; Τι θα έλεγε, αν μιλούσε, ο Σωκράτης; Μήπως το λεγόμενο "προπατορικό αμάρτημα" ήταν η εκτροπή του λόγου (ω...
Διαβάστε περισσότερα...