ΕΚΑΤΗ

ΠΑΣΧΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
"Πάσχα των Ελλήνων, Πάσχα, Μέγα Πάσχα, ουκ εστίν ώδε, αλλά ηγέρθη..." Η Ανάσταση του Χριστού, η μεγαλύτερη γιορτή της Ορθοδοξίας έχει συγκινήσει κι' εμπνεύσει πολλούς Έλληνες ποιητές μες στο χρόνο. Η παράθεση σχετικών ποιημάτων πού ακολουθεί δεν αποσκοπεί στο να καλύψει κανένα φάσμα της συγκεκριμένης θεματολογίας, αλλά στο να καταδείξει πώς, σπουδαίοι και άξιοι ποιητές του αιώνα μας χωρίς να παγιδευτούν στην απλοϊκότητα ή στην υπερβολή, περνούν το μήνυμα του Πάσχα, την ατμόσφαιρα και τη σημασία του, αυτόνομο ή σε συνδυασμό με δικές τους πρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΘΡΥΛΟΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΤΙΤΑΝΕΣ
«Χρόνια πολλά αναζητούσα στη μυθολογική κληρονομιά των αρχαίων Ελλήνων τα απομονωμένα μικρά αποσπάσματα και τους τυχαίους υπαινιγμούς για τον κόσμο των Τιτάνων, και μελετούσα τους τρόπους σύνθεσης των αρχαίων μύθων, με σκοπό να αναπαραστήσω και να διατυπώσω σε λογοτεχνική μορφή αυτούς τους χαμένους θρύλους, που αντικατοπτρίζουν τα πρώτα-πρώτα "παιδικά'' χρόνια της δημιουργικής σκέψης των Ελλήνων. Οι αφελείς, μεγαλειώδεις και, παρόλο το τερατώδες τους, συγκινητικές μορφές του τιτανικού κόσμου, στον οποίο λάμπει η ανταύγεια του ονείρου για τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΠΙΟ ΓΝΩΣΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΟΥ (ΔΙΓΛΩΣΣΗ ΕΚΔΟΣΗ, ΑΓΓΛΙΚΑ - ΕΛΛΗΝΙΚΑ)
Ο Έντγκαρ Άλλαν Πόε θεωρείται από την κριτική ως ένας από τους επιφανέστερους Αμερικανούς ποιητές και πεζογράφους όλων των εποχών. Η εκλεκτική ευαισθησία του τον ωθούσε να δημιουργεί ποιητικές καταστάσεις, πρόσωπα, χώρους και ιδέες που πραγματεύεται στην ποίησή του, εξυψώνοντάς τα σε μια ιδεατή σφαίρα συμβόλων, για να τα τραγουδήσει μετά υπό αυτή την εξιδανικευμένη έννοια που τους κληροδοτεί. Έτσι, αναζήτησε και τραγούδησε με πάθος την απόλυτη ομορφιά αλλά και τους ανθρώπους στην κατάσταση του θανάτου, όπως και τον ίδιο το θάνατο και το βα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΙΗΤΙΚΑ ΑΠΑΝΤΑ
Ο Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα γεννήθηκε στις 5 Ιουνίου του 1899, στο χωριό Φουέντε Βακιέρος, κοντά στη Γρανάδα. Οι γονείς του ήταν παλιοί γαιοκτήμονες της Ανδαλουσίας και το πατρικό του σπίτι ήταν τριγυρισμένο από λιοστάσια κι αμπέλια. Αυτή η περιοχή της Ισπανίας διαφέρει από την υπόλοιπη χώρα για το κλίμα και την εύφορη γη της. (...) Μέσα σ' αυτό το χώρο μεγάλωσε ο Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα. Και το κλίμα και το χρώμα αυτού του περίγυρου το διατήρησε πάντα ζωντανό στην ποίησή του, με τους χορούς και τα τραγούδια του, με τους θρύλους και τις παραδό...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΛΙΑΔΑ
Αν τυχόν η εθνική γλώσσα ήτο ως η μυθική βασιλοπούλα που δεν παραδίδετο παρά μόνον εις εκείνον που θα εθυσίαζε μεγαλήτερα των άλλων δια τον έρωτά της, δεν θα εδίσταζε να στρέψη τα νώτα προς όλους ους εραστάς της, και να ανοίξη τας αγκάλας της δια να κλείση μέσα εις αυτάς τον κ. Πάλλην. Διότι ούτες είνε και από τον Εφταλιώτη ριζοσπαστικώτερος, και από τον Ψυχάρην ψυχαρικώτερος. Ο κ. Πάλλης είνε ο πάντων ακρατότατος χυδαϊστής, δια να μεταχειρισθώμεν τον παλαιόν όρον· είνε δηλονότι ο πλέον αυστηρός, ο πλέον αδιάλλακτος, ο πλέον φανατικός υπέρ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΕΜΠΟΡΟΣ ΝΑΥΑΓΙΩΝ
...Οι συζητήσεις στις νότιες θάλασσες έχουν ένα μοναδικό μοτίβο: ο ωκεανός είναι πράγματι απέραντος, ο κόσμος όμως είναι στενόχωρος, και δε θα συζητάς για πολλή ώρα δίχως να ακούσεις το όνομα του Χέιζ του Παλικαρά, ενός ναυτικού ήρωα που οι άθλοι και η άδοξή του εξαφάνιση άφησαν την Ευρώπη ασυγκίνητη. Θα αναφερθεί το εμπόριο, η κόπρα, τα όστρακα, μπορεί και το βαμβάκι ή τα μανιτάρια, αλλά μ' έναν απόμακρο, ερασιτεχνικό τρόπο, σαν να μην ενδιαφέρει το θέμα τους ιδιαίτερα. Μέσα σ' όλα αυτά, τα ονόματα των καραβιών και των καπετάνιων τους θα ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΙΑ ΕΠΟΧΗ ΣΤΗΝ ΚΟΛΑΣΗ - ΤΟ ΜΕΘΥΣΜΕΝΟ ΚΑΡΑΒΙ
Ο χρόνος, με την αλάθητη διεργασία του απόδειξε ότι ο Αρθούρος Ρεμπώ ήταν ένας από τους πιο εμπνευσμένους ποιητές του καιρού του. Δύο από τα έργα του υπήρξαν μοναδικά και συνεχίζουν να είναι τέτοια για πολλούς λόγους. Το ένα από αυτά είναι Το Μεθυσμένο καράβι, το εκπληκτικό αυτό ποίημα ουτοπικού οραματισμού με τις σπάνιες ποιητικές εικόνες και τρόπο σύλληψης, που δεν έχει πάψει να μεταφράζεται και να αποτελεί ακόμα και θέμα μελέτης ίσαμε τώρα, σε πάμπολλες γλώσσες. Το Μια εποχή στην κόλαση είναι το άλλο. Πεζό ποίημα σε εννιά μέρη-ιστορίες ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΔΕΡΒΙΣΣΑΙ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Πολλά εγράφησαν περί του Ισλάμ. Εις τας ξένας γλώσσας Αγγλικήν, Γαλλικήν, Γερμανικήν, Ιταλικήν κ.τ.λ., αφθονούν τα ειδικά συγγράμματα και τα επί της θρησκείας ταύτης έργα κριτικής. Ο δε ερευνητής στενοχωρείται μόνον ως προς την επιλογήν των ενδιαφερόντων το θέμα του συγγραφών. Η Ελληνική όμως βιβλιογραφία εμφανίζει μεγίστην εν προκειμένω πενιχρότητα. Και τούτο παρά το γεγονός ότι επί χιλιετηρίδα και πλέον, από της εμφανίσεως του Ισλάμ μέχρι σήμερον, ευρίσκεται εις αδιάλειπτον και λίαν στενήν προς τους οπαδούς της θρησκείας ταύτης επαφήν. Ν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙ ΡΩΜΑΙΚΗ ΝΕΚΡΟΜΑΝΤΕΙΑ
Η νεκρομαντεία, κατά μίαν απλουστευμένη αντίληψη, ήταν μια απάντηση στο ερώτημα των πρωτόγονων λαών με τη λατρεία των προγόνων: Πού πηγαίνουν οι πεθαμένοι πρόγονοι; Η υπόθεση για τους αρχαίους Έλληνες από τους ορφικούς ίσαμε πριν από τον Πλάτωνα ήταν: "στον κάτω κόσμο". Πώς μαθαίνουμε γι' αυτόν τον κόσμο; Μα ασφαλώς μιλώντας με τους νεκρούς. Το βιβλίο του Daniel Ogden ξεκινάει την ιστορία της νεκρομαντείας με την ιστόρηση της πρώτης γνωστής νεκρομαντικής επίκλησης στη λογοτεχνία του Δυτικού κόσμου: εκείνης του Οδυσσέα, με τη βοήθεια της Κί...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΑΠΑΘΙΩΤΗΣ: ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ
ΤΑ ΠΕΡΑΣΜΕΝΑ Πράματα λησμονημένα, γλυκά πράματα παλιά, που περνάτε, και λυγάτε την ψυχή μου, σα βιολιά, κάποιες ώρες, κάποια λόγια, πεθαμένα από καιρό, που όλο πάτε, και γυρνάτε, μ' έναν ήχο θλιβερό· γλυκά πράματα χαμένα, μακρυνά κι' αποσπερνά, που όλο μέσα μου ξυπνάτε, σαν πληγή που δεν περνά, πάλι, απόψε, με μεθάτε, -και το δάκρυ σας κυλά, και μαραίνει με, μαραίνει μου τ' ανθάκια, σιωπηλά... [Από την έκδοση] Ο Ναπολέων Λαπαθιώτης, ένας από τους κουρυφαίους ποιητές της "νεορρομαντικής - νεοσυμβολιστικής σχολής", όσο ζούσε (1888-1944)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΕΚΑΤΟ ΩΡΑΙΟΤΕΡΑ ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΙΣΠΑΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
Ο έρωτας είναι το ανεξάντλητο θέμα των ποιητών. Η παγκόσμια ποίηση έχει να επιδείξει ανεπανάληπτα αριστουργήματα εμπνευσμένα από τον μικρό φτερωτό θεό που «δεν νικιέται στη μάχη». Η ποίηση που έχει γραφτεί στην ισπανική γλώσσα, έχει τη δική της μεγάλη και αδιαμφισβήτητη μερίδα από αυτά τα αριστουργήματα. Οι ποιητές και ανθολόγοι Pedro Lastra και Ρήγας Καππάτος παρουσιάζουν σ' αυτή την εκλογή τη δική τους εκδοχή των 100 ωραιότερων ερωτικών ποιημάτων που γράφτηκαν ποτέ στη γλώσσα του Γκαρθιλάσο, του Κεβέδο, του Γκόνγκορα και άλλων ποιητών το...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΡΜΗΣ Ο ΤΡΙΣΜΕΓΙΣΤΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΡΚΑΔΙΚΕΣ ΑΠΑΡΧΕΣ ΤΟΥ
Από τον ίδιο τον Ερμή προέρχεται και το «περιδέραιο της Αρμονίας», για την κατοχή του οποίου οι τυχεροί πλήρωναν με εγκλήματα και θάνατο: όλα αυτά είναι τα στοιχεία που τώρα χάρη στο «δαχτυλίδι των Νιμπελούνγκεν» έγιναν ιδιοκτησία όλου του πολιτισμένου κόσμου. Όμως, παρ' όλα αυτά, ο πειρασμός ήταν πολύ δυνατός και ο Ερμής ως κυρίαρχος των μετάλλων έγινε δέκτης πολλών προσευχών και δάσκαλος πολλών μαγειών. Τι έπρεπε να κάνουν για να γεννηθεί μέσα στο φτωχό μετάλλευμα το επιθυμητό χρυσάφι; Αυτή ήταν η πρώτη ερώτηση και μετά απ' αυτή δεν άργη...
Διαβάστε περισσότερα...

CATCH 22
Ο Joseph Heller μετά τη φρίκη και την παράνοια που έζησε ως βομβαρδιστής της αμερικανικής αεροπορίας κατά τον β΄ παγκόσμιο πόλεμο έγραψε με το μοναδικό του χιούμορ το μεγαλύτερο αντιπολεμικό μυθιστόρημα όλων των εποχών, μια μοναδική σάτιρα, περιγράφοντας κατ' επέκταση την τρέλα της σύγχρονης κοινωνίας. Το έργο του αποτελεί μια ισχυρή κριτική για τον καπιταλισμό και τις κοινωνικές σχέσεις που απορρέουν από αυτόν, καθώς η κριτική αυτή δημιουργεί ένα αντίβαρο κατά των συνθηκών της παράλογης μοντέρνας πραγματικότητας, διακωμωδώντας το παράλογο...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΣΚΙΑ ΤΗΣ ΔΥΣΕΩΣ
Το ελληνικόν δράμα, τον οποίου την τελευταίαν σκηνήν -αλλ' όχι και τον επίλογον- απετέλεσε η ομοβροντία του εκτελεστικού αποσπάσματος, κατά την νοεμβριανήν εκείνην του 1922 αυγήν, έχει μελετηθή έως τώρα μάλλον επιπόλαια, διότι δεν έχει ποτέ ερευνηθή αντικειμενικά. Όταν κανείς εξετάζη τα πράγματα με μεροληψίαν και προκατάληψιν, φυσικόν είναι να μη λαμβάνη υπ' όψιν λεπτομερείας και ακόμη και ουσιώδη γεγονότα, που δεν είναι σύμφωνα με τας ιδέας του, φυσικόν είναι, ν' αποφεύγη συσχετίσεις και συμπεράσματα που δεν εξυπηρετούν τον σκοπόν του, έσ...
Διαβάστε περισσότερα...

Στο μαύρο κλικ του διακόπτη
ΣΤΟ ΜΑΥΡΟ ΚΛΙΚ ΤΟΥ ΔΙΑΚΟΠΤΗ Ζει στο μαύρο κλικ του διακόπτη προσποιείται την ανάσα σε εξώκοσμη διαπασών και εξαφανίζεται· όταν το φως ανάψω. [Από την έκδοση]...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΒΛΑΚΩΝ ΕΝ ΤΩ ΣΥΓΧΡΟΝΩ ΒΙΩ
ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ, 1941: ...Δια να γράψη κανείς επομένως τοιαύτην μελέτην εχρειάζετο μέγα θάρρος και ήτο αδύνατον να επιτύχη αν δεν ήτο πρώτης γραμμής... (Δ. ΝΙΤΣΟΣ) ΠΡΩΙΝΟΣ ΤΥΠΟΣ, 1941: Εμείς οι βλάκες ανανεώνουμε τον κόσμο και βοηθάμε την πρόοδό του. Γιατί η πρόοδος είναι κίνηση - δεν είναι καρέκλα... (Κ. ΒΑΡΝΑΛΗΣ) ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑ, 1941: ...Αφού ο βλάκας βρίσκεται στα πρόσω κι ο έξυπνος στα μετόπισθεν... τότε μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι! (Π. ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ) ΠΡΩΙΑ, 1941: Οι βλάκες είναι οι πραγματικά ευφυείς και οι λεγόμενοι "ευφυείς" είναι οι ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΘΕΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΕΛΕΥΣΙΝΙΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ
. . . Έτσι, μόλο που δεν χρησιμοποιήσαμε καμιά πληροφορία από τους χριστιανούς συγγραφείς, από κανέναν μεταγενέστερο της χριστιανικής περιόδου συγγραφέα, μπορούμε να σκιαγραφήσουμε μια εικόνα σύμφυτη με το τι πραγματικά ήταν τα Ελευσίνια Μυστήρια, να δείξουμε την μεγαλοπρέπεια και την ομορφιά τους. μπορώ επίσης να ισχυριστώ πως, οι Πατέρες της εκκλησίας δεν κατανόησαν την μεγαλοπρέπεια και την σπουδαιότητα του θρησκευτικού ιδανικού της Αρχαίας Ελλάδας. Μα αυτό είναι όλο; Για να κατανοήσουμε βαθιά την ουσία των Μυστηρίων, ο αναγνώστης του μ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟΝ ΤΟΥ ΜΟΡΕΩΣ
Το χρονικό του Μορέως είναι σημάδι πάνω στην πρώτη αρχή του νεοελληνικού και μ' όλη του την ανθελληνικότητα, τη φραγκοδουλία, τη μισελληνικότητα ασφαλώς ακόμα, είναι μεστό και γενναία νεοελληνικό σημάδι. Παράδοξα έτσι, -μα καθώς πολύ συχνά συμβαίνει το διαλεκτικώτατο τούτο στην Ιστορία- το τόσο αντιφερόμενο κατά της ριζικής υπόστασής μας μαρτυράει μολαταύτα την ισχύ της πρώτης ορμής αυτού του αναγεννώμενου γένους, τις δυνατές εσωτερικές ροπές που το ιθύνουν, το στυλώνουν, το στήνουν εντέλει μες το ζοφερό μεσαίωνα σαν "πραγματικότητα" θεν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΩΛ ΕΛΥΑΡ
«Το χρονικό μιας γνωριμίας»: Ο Πωλ Ελυάρ μπήκε στη ζωή μου πολύ νωρίς. Θα μπορούσα να πω, με τις πρώτες αναζητήσεις μου. Ήταν για μένα -όπως συνηθίζεται να λέγεται- ο αγαπημένος ποιητής, που άφησε πολλά σημάδια στην ποιητική μου ενηλικίωση. Οπωσδήποτε, ύστερα από την πρώτη υποκειμενική μαγεία και την καταβύθισή μου στα σπλάχνα μιας πρωτόγνωρης και εξαιρετικά γοητευτικής ποιητικής, η όρασή μου προσδιόρισε κι άλλες διαστάσεις μες στην αιωνιότητα κι η συγκίνηση μετατέθηκε σ' επαφές που της άρμοζαν, ανάλογα με περιοδικές διαθέσεις, και διαθλού...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΕΛΕΥΣΙΝΙΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ
Οι αναγνώσοντες την μελέτην ταύτην θα παρατηρήσωσι βεβαίως ότι εξ όλων των συστημάτων, διά των οποίων οι νεώτεροι σοφοί ζητούσι να εξηγήσωσι τους μύθους της των εθνικών μυθολογίας, παρεδεξάμην εκείνο, όπερ φαίνεται συμφωνότερον προς τας εθνικάς ημών παραδόσεις και προς τας δοξασίας των Ελλήνων ποιητών και συγγραφέων και μάλιστα του θείου Πλάτωνος, το σύστημα δηλονότι, της δι' αλληγοριών εξηγήσεως των μύθων. Η συγκριτική μυθολογία έχει μεν πολλά τα αναμφισβήτητα, αλλά και πλείστα τα σκοτεινά και αμφίβολα και ημαρτημένα, πολλάς αντιφάσεις κα...
Διαβάστε περισσότερα...