ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

THE MYCENAEAN ACROPOLIS OF ATHENS
The Greek edition of the Mycenaean Acropolis of Athens was published in 1962 and was favourably reviewed by O. Broneer (Gnomon 55, 1963, 708-711, Archaeology 17, 1964, 70-71), H. W. Catling (JHS 86, 1966, 271-272) and F. Schachermeyr (Anzeiger fur die Altertumswissenschaft XIX, 1966, Forschungsbericht). Since, however, it was written in Greek it remained largely unread by non-Greek scholars. Those who dealt with the subject referred as a rule to a couple of precis of the monograph, published much later, the first as a chapter in the volume...
Διαβάστε περισσότερα...

ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
Κατά την παλαιοχριστιανικήν εποχήν (4ος - 6ος αιών) δύο θεμελιώδεις τύποι εκκλησιών ήσαν εν χρήσει: ο επιμήκης ορθογώνιος και ο περίκεντρος, δηλαδή ο διατεταγμένος συμμετρικώς πέριξ ενός κεντρικού σημείου. Και οι δύο αυτοί τύποι δεν επενοήθησαν από τους χριστιανούς, άλλ' είναι παλαιά κληρονομιά της ελληνιστικής και της ρωμαϊκής αρχιτεκτονικής. Η ορθογώνιος μορφή, ονομαζόμενη γενικώς βασιλική, περιλαμβάνει κτήρια μεγάλων διαστάσεων, διευθυνόμενα προς ανατολάς, καλώς αεριζόμενα και φωτιζόμενα πλουσίως, καλυπτόμενα δε δια ξύλινων στεγών .Όπως...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΤΖΑΝΕ ΜΠΟΥΝΙΑΛΗΣ

ΜΥΚΗΝΑΙΚΑ ΣΦΡΑΓΙΣΤΙΚΑ ΔΑΧΤΥΛΙΔΙΑ
Οι σφραγίδες εμφανίζονται για πρώτη φορά στη Μεσοποταμία στα μέσα της 4ης χιλιετίας π.Χ., ενώ προς το τέλος της ίδιας χιλιετίας κάνουν την εμφάνιση τους στην Αίγυπτο καί στη Συρία, απ' όπου και έγιναν γνωστές στην Κρήτη. Οί πρώτες μινωικές σφραγίδες χρονολογούνται στην ΠΜ II περίοδο, γύρω στο 2500 π.Χ., και εξελίσσονται γρήγορα παρουσιάζοντας μεγάλη ποικιλία σχημάτων και εικονιστικών παραστάσεων. Σέ μια εποχή όπου κλειδαριές καί λουκέτα δεν υπήρχαν, οι σφραγίδες ήταν το μέσον για να κατοχυρώνεται καί να ελέγχεται ή περιουσία. Ήταν αδύνατο...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΝΕΟΛΙΘΙΚΗ ΝΕΑ ΜΑΚΡΗ
Η κεραμεική αποτελεί βασικό κεφάλαιο στην έρευνα του Νεολιθικού οικισμού της Νέας Μάκρης. Υλικό πλούσιο, ιδιότυπο, με καινούργια χαρακτηριστικά και κυρίως απόλυτα στρωματογραφημένο, απαιτεί εκτενή ανάπτυξη που παρέχεται με τη δημοσίευσή του σε ιδιαίτερο τόμο. Συγχρόνως, η προέλευση της κεραμεικής από συγκεκριμένους χώρους και γνωστές κατασκευές επιβάλλει τη διατήρηση της σχέσεως με το περιβάλλον της και τη δυνατότητα αναγωγής ομάδων ή μεμονωμένων οστράκων στο σημείο ευρέσεως. Η σύνδεση αυτή τηρείται συστηματικά με την οργάνωση του υλικού σ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΝΕΟΛΙΘΙΚΗ ΝΕΑ ΜΑΚΡΗ
Ο νεολιθικός οικισμός της Νέας Μάκρης καλύπτεται κάτω από την σημερινή παραθαλάσσια πόλη της βορειανατολικής Αττικής. Τα πρώτα ίχνη εντοπίσθηκαν από τον τότε επιμελητή αρχαιοτήτων Δ. Θεοχάρη, ο οποίος το 1954 πραγματοποίησε τη γνωστή έρευνα μέσα σε τρία κτήματα με ισάριθμες δοκιμαστικές ανασκαφές. Η διεξοδική έκθεση των εργασιών του αποτέλεσε επί δεκαετίες την πληρέστερη μαρτυρία για την πρώτη εγκατάσταση του ανθρώπου στο έδαφος της Αττικής. Παλαιότερες ή νεώτερες από τότε μελέτες και δημοσιεύσεις με βασικό υλικό την κεραμεική ή λοιπά κινη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΜΟΡΓΟΣ ΙΙ - ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΠΥΡΓΟΙ
Το μοναδικό αρχαίο μνημείο που στέκεται όρθιο στην Αμοργό είναι ο μνημειακών διαστάσεων πύργος 'σ το Χωριό', ο πολυθρύλητος Πύργος του Βασίλη, στην ύπαιθρον χώραν της αρχαίας πόλεως της Αρκεσίνης, κοντά στο εκκλησάκι της Αγίας Τριάδας. Μολονότι είναι γνωστός στην διεθνή βιβλιογραφία από το 1843, οι πρώτες συστηματικές εργασίες για την διάσωσή του από την φθορά του χρόνου, την βλαπτική επενέργεια των υπεραιωνόβιων θάμνων και τις ανθρώπινες επεμβάσεις, άρχισαν μετά από εκατόν πενήντα χρόνια, το 1993, χάρις στο χρηματικό κονδύλιο του Υπουργεί...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΝΕΟΛΙΘΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ
Οι πρώτοι κάτοικοι παρουσιάζονται στην Αττική με την αρχή της Νεολιθικής εποχής, γύρω στο 6000 π.Χ. Αμέσως σχηματίζουν οικισμούς, καλλιεργούν τη γη και χρησιμοποιούν τεχνικά μέσα για να αντιμετωπίσουν τις καθημερινές ανάγκες και να βελτιώσουν τη ζωή τους. Τα σημάδια που άφησαν στο έδαφος και τα φθαρμένα σκεύη τους μας οδηγούν στα βήματά τους και αφηγούνται την «ιστορία» τους. Οι μαρτυρίες παρουσιάζονται με χρονολογική σειρά, σχολιάζονται κατά ενότητα και συνδέονται με το χώρο και το περιβάλλον. Τα ίδια τα ευρήματα αποκαλύπτουν τις ασχολίες...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΡΟΔΙΑΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ I: ΛΙΝΔΟΣ [ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ]
Το γεγονός, ότι ουδεμία άλλη πλην της Ρόδου εκ των προ των μηδικών ακμασασών ελληνικών πόλεων ή νήσων κατώρθωσεν αφ΄εαυτής να επιβιώση εν ακμή κατά τους μετά τα μέσα του 4ου π.Χ. αιώνος χρόνους αποδεικνύει και τον επικρατήσαντα κατά την εποχήν εκείνην ταχύτατον ρυθμόν αλλαγής των συντελεσάντων εις την διαμόρφωσιν του τύπου πόλις-κράτος όρων και την διορατικότητα των Ροδίων, οφειλομένην προφανώς εις μακροχρόνιον, πλουσίαν και βαθείαν ναυτιλιακήν, εμπορικήν, πολιτικήν, διπλωματική και πολιτιστικήν πείραν, ήτις βραδέως αλλ' ασφαλώς ωδήγησε το...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΕΞΙΚΟΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ (ΤΡΑΥΛΟΣ Ν. ΙΩΑΝΝΗΣ, ΟΡΛΑΝΔΟΣ Κ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ)
(. . .) Η ύλη η χρησιμοποιηθείσα δια το Λεξικόν ηντλήθη όχι μόνον από τους αρχαίους Έλληνας συγγραφείς και από ωρισμένους Λατίνους, αλλά και από τα κατάλοιπα των Γραμματικών και Λεξικογράφων και από τα λήμματα νεωτέρων λεξικών. Πραγματείαι τινές περί της αρχιτεκτονικής και της τεχνικής εν γένει των αρχαίων εχρησίμευσαν κυρίως προς πλησιεστέραν διασάφησιν των όρων μας. (. . .) (ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΑΤΤΙΚΟΥ ΜΕΛΑΝΟΜΟΡΦΟΥ ΡΥΘΜΟΥ

ΑΡΧΕΙΟΝ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ (ΤΕΤΡΑΤΟΜΟ)

ΡΥΘΜΟΙ ΚΙΝΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΛΟΞΑΙ ΣΤΑΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΕΡΑΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗΝ ΠΛΑΣΤΙΚΗΝ

ΠΟΛΙΟΧΝΗ
Κατά την κατεδάφιση μιας μικρής εκκλησίας, κοντά στα Καμίνια, στην ανατολική πλευρά του νησιού, αποκαλύφθηκε εντοιχισμένη, λίθινη στήλη με χαραγμένα σημεία, που φυλάσσεται σήμερα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας. Η ανακάλυψη αυτή γνωστοποιήθηκε το 1905. Ο Alessandro Della Seta, διευθυντής της Ιταλικής Αρχαιολογικής Σχολής των Αθηνών από το 1919, ενδιαφέρθηκε για αυτή την ανακάλυψη και για τα χαράγματα πάνω στη στήλη, γιατί έμοιαζαν με εκείνα των ετρουσκικών επιγραφών που συχνά ανακαλύπτονταν στην Ιταλία. Το 1925, ο Ιταλός αρχαιολ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΧΡΗΣΤΗΡΙΑ ΕΛΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΔΩΔΩΝΗΣ ΤΩΝ ΑΝΑΣΚΑΦΩΝ Δ. ΕΥΑΓΓΕΛΙΔΗ
Η ευχαρίστηση που δημιουργείται με την παράδοση του έργου τούτου στους μελετητές της ελληνικής αρχαιότητας μειώνεται από το ότι εκείνοι που ανέλαβαν τη σύνταξή του και, ο καθένας κατά τον χρόνο που του είχε οριστεί, την έφεραν σε πέρας, δεν βρίσκονται ανάμεσά μας για να ιδούν τη μορφή που έλαβαν οι κόποι τους. Είχα την τύχη να γνωρίσω και τους τρεις συντελεστές του έργου: τον Σωτήρη Δάκαρη (1916-6 Δεκ. 1996), την Ιουλία Βοκοτοπούλου (1939-25 Αυγ. 1995), συναδέλφους μου Εφόρους των Αρχαιοτήτων, και τον Τάσο Χρηστίδη (1946-26 Δεκ. 2004), καθ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΑΣΚΑΦΕΣ ΜΥΚΗΝΩΝ
O παρών τόμος της σειράς των δημοσιεύσεων των ανασκαφών των Μυκηνών μετά το 1960 αφορά τις εργασίες στην περιοχή της λεγομένης Νοτιοδυτικής Συνοικίας της ακροπόλεως. Οι έρευνες στη συνοικία αυτή έγιναν κατά τα έτη 1966, 1972, 1973, 1974, 1988 και 1989. Το 1966 διευθυντής της ανασκαφής υπήρξε ο αείμνηστος καθηγητής Γ. Ε. Μυλωνάς με συνεργάτη τον γράφοντα και με τη συμμετοχή των φοιτητών Caroline Willis, Δανάης Αλιβιζάτου, Άννας Ξηρουχάκη, Leslie Crum και Larry Rosen. Το σχέδιο εξεπόνησε ο αρχιτέκτων Kenneth Shaar και οι φωτογραφίες έγιναν α...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΒΑΛΑΝΕΙΟ ΚΑΙ ΤΑ ΒΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣΚΤΙΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΟΚΤΑΓΩΝΟΥ ΤΩΝ ΦΙΛΙΠΠΩΝ
Η παρούσα εργασία αποτελεί τον καρπό της έρευνάς μου κατά τα τελευταία χρόνια, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ιταλία, όπου επισκέφτηκα τα περισσότερα από τα γνωστά δημόσια και ιδιωτικά λουτρά που σχετίζονται τυπολογικά με το Βαλανείο των Φιλίππων. Το περιεχόμενο του βιβλίου αυτού κυκλοφόρησε για πρώτη φορά σε περιορισμένο αριθμό δακτυλογραφημένων αντιτύπων το 1986. Η μελέτη αποτελεί τμήμα της γενικής δημοσίευσης του συγκροτήματος που συντάσσεται μαζί με τα άλλα μέλη της ομάδας και την οποία πρόκειται να δημοσιεύσει η εν Αθήναις Αρχαιολογική...
Διαβάστε περισσότερα...

ΥΣΤΕΡΟΜΥΚΗΝΑΙΚΟΙ ΕΛΛΑΔΙΚΟΙ ΘΗΣΑΥΡΟΙ

Η ΑΝΑΣΤΗΛΩΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΣΤΗ ΝΕΩΤΕΡΗ ΕΛΛΑΔΑ 1834-1939
Η παρούσα μελέτη αποτελεί την πρώτη συστηματική εξιστόρηση των επεμβάσεων συντήρησης και αναστήλωσης που πραγματοποιήθηκαν στα αρχαία μνημεία τον πρώτο αιώνα της ζωής του νεοελληνικού κράτους. Οι επεμβάσεις αυτές εκτελέστηκαν από την Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, κύριο φορέα προστασίας των μνημείων στην Ελλάδα τον 19ο αι., και από την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Η μελέτη βασίστηκε σε αρχειακές έρευνες, που απέδωσαν πλούσιους καρπούς, σε ενδελεχή βιβλιογραφική ενημέρωση αλλά και στα νέα στοιχεία που προέκυψαν σχετικά με τις παλαιότερες επεμβ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΚΑΙ ΝΑΩΝ ΤΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ (12ος-16ος ΑΙΩΝΑΣ) (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Οι εικόνες του Βυζαντινού Μουσείου της Καστοριάς μαζί με τις πολυάριθμες πού σώζονται στους ναούς της πόλεως, οι οποίες χρονικά εκτείνονται από το δεύτερο μισό του 12ου έως και τον 19ο αιώνα και αντιπροσωπεύουν τα σπουδαιότερα καλλιτεχνικά ρεύματα της βυζαντινής και μεταβυζαντινής ζωγραφικής κατά την περίοδο αυτή στον χώρο της Μακεδονίας, συγκαταλέγονται ανάμεσα στα σπουδαιότερα σύνολα φορητών εικόνων σε ποιότητα και αριθμό, που έχουν διατηρηθεί ως τις μέρες μας στο Άγιον Όρος, στην Θεσσαλονίκη, στην Βέροια, στην Κύπρο κ.ά. Από τους εξήντα...
Διαβάστε περισσότερα...