ΕΠΕΚΤΑΣΗ

ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΩΡΕΣ ΜΕ ΤΟΝ Π. ΠΑΙΣΙΟ

Η ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ ΓΡΗΓΟΡΑ ΣΤΟΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ
Στην παρούσα εργασία επιχειρήθηκε η εξέταση της αυστηρής κριτικής που άσκησε ο Νικηφόρος Γρηγοράς, ένας από τους σημαντικότερους διανοητές της παλαιολόγειας αναγέννησης, στις γνωσιοθεωρητικές και φυσικές απόψεις του μεγάλου φιλοσόφου της κλασσικής αρχαιότητας, του Αριστοτέλη. (. . .) Για την ορθή διερεύνηση του θέματος χώρισα τη μελέτη σε τρία μέρη. Στο πρώτο μέρος επισημαίνω τις κοινές θέσεις ή τυχόν αποκλίσεις ανάμεσα στην κριτική που ασκεί στον Σταγειρίτη φιλόσοφο ο Θεόδωρος Μετοχίτης και ο Νικηφόρος Γρηγοράς, που υπήρξε μαθητής του πρώ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΑΝΟΝΙΚΑ ΕΜΜΟΡΦΑ
Ο ανά χείρας τόμος διατρέχει θεματικές και προβλήματα τριών χιλιετιών, με την τρίτη να βρίσκεται πλέον στην χαραυγή της, μια χαραυγή, όμως, που δείχνει, ήδη ορατά, και την συνέχειά της... Πράγματι, η Α' χιλιετία της Εκκλησίας αφιερώθηκε κυρίως και κατά προτεραιότητα από αυτήν σε προβλήματα χριστολογικά και τα επέλυσε συνοδικά και επιτυχώς. Η Β' χιλιετία, ειδικά μετά το 1004, χαρακτηρίζεται κυρίως από προβλήματα εκκλησιο-κανονικά, (τα οποία σχετίζονται με τον τροφοδότη τους, τον εκκλησιαστικό κουλτουραλισμό, το μέγα εκκλησιο-κανονικό πρόβλη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΚΛΟΓΗ ΕΡΓΩΝ

Η ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ Η ΠΙΣΤΗ ΣΤΟΝ ΙΩΑΝΝΗ ΦΙΛΟΠΟΝΟ
Ο Ιωάννης Φιλόπονος υπήρξε ο βασικότερος υπομνηματιστής των έργων του Αριστοτέλη, ο οποίος με τα υπομνήματά του επέδρασε σε όλους σχεδόν τους μεταγενέστερους σχολιαστές του Αριστοτέλη στο Βυζάντιο. Η καλή φιλοσοφική και χριστιανική παιδεία του Φιλοπόνου απετέλεσε το υπόβαθρο στο εγχείρημά του να εναρμονίσει τη φιλοσοφία με τη θεολογία. Το εγχείρημα να συμφιλιώσει την πίστη και τη γνώση με χριστιανικές παραμέτρους, άλλοτε ήταν επιτυχής, με αποτέλεσμα τη σύζευξη της πίστης με τη γνώση και άλλοτε υποκρύπτονταν η πλάνη να θεωρήσει ο Φιλόπονος ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΚΟΣ Ο ΕΥΓΕΝΙΚΟΣ ΚΑΙ Η ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΑΝΑΤΟΛΗΣ ΚΑΙ ΔΥΣΕΩΣ
Το θέμα με το οποίο θα ασχοληθώ στην εργασία αυτή, έστω και περιληπτικά, έχει μεγάλη σημασία για την πραγματοποίηση του Οικουμενικού Διαλόγου, για την μέθοδό του, για την αναγκαιότητά του κλπ. με σκοπό την αποκατάσταση της χριστιανικής ενότητος. Και οπωσδήποτε η προσωπικότητα του Αγίου Μάρκου του Ευγενικού είναι άμεσα συνδεδεμένη με την όλη προβληματολογία, αλλά και με την Σύνοδο της Φερράρας - Φλωρεντίας. Και γι' αυτό αρκετοί τον επικαλούνται. Αυτά που θα αναφέρω εδώ σχετίζονται άμεσα με την συμμετοχή του Αγίου στην Σύνοδο αυτή, και όχι α...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΝΔΕΚΤΗ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΥΜΝΩΔΙΑΣ ΤΟΥ ΟΛΟΥ ΕΝΙΑΥΤΟΥ (ΤΕΤΑΡΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΝ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ
Όταν για πρώτη φορά πήρα στα χέρια μου το Θεωρητικόν της Εκκλησιαστικής Μουσικής του Παναγιώτου Αγαθοκλέους, έμεινα εντυπωσιασμένος, τόσο από τον τρόπο που διαπραγματεύεται το θέμα, όσο και για την έντονη αντιπαλότητά του με τον Χρύσανθο. (. . .) Το θεωρητικό του Αγαθοκλέους είναι, πιστεύω, σπουδαίο για δύο λόγους. Ο πρώτος ότι ο ίδιος αποδεικνύεται βαθύς γνώστης, μελετητής και αγωνιστής της πατρώας παραδόσεως. Ο δεύτερος ότι είναι το πρώτο, ουσιαστικά, θεωρητικό που κυκλοφορεί μετά το θεωρητικό του Χρύσανθου και το οποίο αμφισβητεί τα όσα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΕΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣ
Ως Νεομάρτυρες χαρακτηρίζονται συνήθως όλοι οι Μάρτυρες (παιδιά, άνδρες, γυναίκες, μοναχοί, ιερείς, επίσκοποι και πατριάρχες), οι οποίοι από την άλωση της Κωνσταντινούπολης και ύστερα θυσίασαν τη ζωή τους ή υπέστησαν κάθε είδους ταλαιπωρίες και βασανιστήρια εξαιτίας της θαυμαστής και ακλόνητης εμμονής τους στην ορθόδοξη χριστιανική πίστη. Αν και η άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453 σηματοδοτεί και οριοθετεί την κατάλυση της βυζαντινής αυτοκρατορίας, για πολλές περιοχές η τουρκοκρατία άρχισε πολύ πιο μπροστά, γιατί είχε προηγηθεί η κατάληψ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΕΙΔΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ ΚΑΙ Η ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΕΝΝΟΙΑ ΤΩΝ «ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΩΝ ΚΑΘΕΣΤΩΤΩΝ»
Το καθεστώς του Αγίου Όρους είναι ένα ειδικό καθεστώς θρησκευτικού μοναχισμού και συγκεκριμένα ένα σύστημα μοναχικής συμβίωσης και λατρείας, το οποίο γεννήθηκε ιστορικά μέσα στους κόλπους της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και επιζεί μέχρι σήμερα ακέραιο και αειθαλές με σπάνια αντοχή, κουβαλώντας τον μεγάλης σημασίας πλούτο της μακράς ιστορικής του πορείας. Απόδειξη της ιστορικής του σημασίας είναι ότι το εν λόγω «καθεστώς» αναγνωρίστηκε, συγκροτήθηκε και κατέστη νομική οντότητα και υποκείμενο δικαίου από τη διεθνή κοινότητα με διεθνείς συ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΑΝΔΕΚΤΗ (ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΟΣ - ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Ανθολογία πάσης της εκκλησιαστικής ενιαυσίου ακολουθίας. Μελοποιηθείσα παρά διαφόρων Μουσικοδιδασκάλων παλαιών τε και νέων. (Από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ CORPUS CANONUM ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ (1ος - 9ος ΑΙΩΝΑΣ). ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΚΩΝ ΙΕΡΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ
Ο ανά χείρας τόμος περιλαμβάνει όλους τους Εκκλησιακούς Ιερούς Κανόνες της Α' χιλιετίας, το Corpus Canonum της Εκκλησίας, σε δύο γλώσσες, στα ελληνικά και τα γαλλικά. Πρόκειται για το ελληνικό πρωτότυπο κείμενο και για μετάφραση στα γαλλικά απ' ευθείας από το ελληνικό πρωτότυπο, αναθεωρημένη, σε σχέση με προϋπάρχουσες μεταφράσεις, και βελτιωμένη. Εκδίδεται για πρώτη φορά στην μορφή αυτή, σε μονόβιβλο, με τους Ιερούς Κανόνες να τίθενται σε χρονολογική - εξελικτική προοπτική, θέτοντας τους "ακανόνιστους κανόνες" εκτός της εκδόσεως αυτής. Πρό...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΙ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΩΝ ΙΕΡΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟΝ 16ον ΚΑΙ 17ον ΑΙΩΝΑ (1531-1672)
Ο ανά χείρας τόμος, υπό τον τίτλον "Αι εκδόσεις των ιερών κανόνων κατά τον 16ον και 17ον αιώνα" (1531-1672), καταγράφει την ιστορίαν των εκδόσεων των ιερών κανόνων κατά τους δύο τούτους αιώνας, ήτοι εκ των πρώτων εκδόσεων του 16ου αιώνος μέχρι της εκδόσεως του Συνοδικού του Βευερηγίου κατά το έτος 1672. Ως γνωστόν, η έκδοσις του Συνοδικού κατά το έτος 1672 εν Οξφόρδη εις δύο τόμους, αποτελεί σταθμόν εις την ιστορίαν των εκδόσεων των ιερών κανόνων, και έργον μνημειώδες, εχρησίμευσε δε ως βάσις και άλλων μετέπειτα εκδόσεων, και κυρίως των δύ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΑΝΟΝΙΚΑ ΑΜΟΡΦΑ
Το βιβλίο αυτό περιέχει επτά δοκίμια Κανονικής Οικονομίας. Το κείμενο Ι φιλοδοξεί να δώση το στίγμα της νέας εποχής, της εποχής της πολυπολιτισμικότητας που ξανοίγεται μπροστά μας προκλητική. Ακολουθεί μία κανονική τριλογία (κείμενα ΙΙ, III και IV, κείμενα που προϋποθέτουν αρχετυπικά μία Κανονική Εκκλησιολογία), όπου επισημαίνονται τα σύγχρονα εκκλησιολογικά προβλήματα που καλείται επειγόντως να αντιμετωπίση το ορθόδοξο εκκλησιαστικό σώμα, εάν θέλη πραγματικά να μην υφίσταται με τρόπο απόκοσμο και κυρίως ετεροκεντρισμένο στην νέα αυτή εποχ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΙΣΙΟΥ ΡΗΜΑΤΑ ΖΩΗΣ
Επισκεπτόμενος το Αγιώνυμον Όρος του Άθω, "Το Περιβόλι της Παναγίας μας", το Άγιον Όρος όπως το αποκαλούμε οι περισσότεροι, το 1989 για πρώτη φορά, παραβρέθηκα σε μια σπουδαία πνευματική συνάντηση. Συνάντηση ζωής και μια ευλογημένη συζήτηση με ένα φημισμένο και ενάρετο πνευματικό Γέροντα. Τον σεβαστό Γέροντα Παΐσιο. Επιστρέφοντας στην Αθήνα, ο καθηγητής μου Ιωάννης Χρ. Κωνσταντινίδης, δρ. Θεολογίας, εμπιστευόμενος την μνήμη μου με παρότρυνε να καταγράφω την ευλογημένη εκείνη συνάντηση και συζήτηση για ωφέλεια ψυχική των πολλών. Σεβόμενος τ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΧΟΥΡΜΟΥΖΙΟΣ ΩΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΟΠΟΙΟΣ
Η έλλειψη μονογραφίας για το συνολικό έργο του Στυλιανού Χουρμουζίου, Άρχοντος Πρωτοψάλτου της Εκκλησίας Κύπρου, θεωρητικό, μελοποιητικό, συγγραφικό κ.λπ., κατέστησαν αναγκαία την εξέταση τόσο των απόψεών του για τα θέματα της θεωρίας της εκκλησιαστικής μουσικής, του διδακτικού έργου, όσο και του μελοποιητικού του έργου. Στην παρούσα εργασία πραγματοποιείται παρουσίαση και σύγκριση του θεωρητικού έργου του Χουρμουζίου με τα παλαιότερα θεωρητικά, τα σύγχρονά του αλλά και κάποια νεώτερα που αποτελούν σημείο αναφοράς και χρησιμοποιούνται ευρύ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΜΑΘΗΣΗΣ ΑΝΙΣΟΜΕΡΩΝ ΜΕΤΡΗΜΑΤΩΝ

ΔΥΟ ΠΟΛΥΤΙΜΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ ΙΕΡΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ
Εις τον ανά χείρας τόμον περιλαμβάνονται δύο μελετήματα του Μητροπολίτου Σουηδίας Παύλου, αναφερόμενα αντιστοίχως εις "δύο πολύτιμα χειρόγραφα ιερών κανόνων", σωζόμενα αμφότερα εν Ελλάδι, το υπ' αριθμ. 172 χειρόγραφον της ιεράς μονής του αγίου Ιωάννου του Θεολόγου Πάτμου και το υπ' αριθμ. 1372 χειρόγραφον της Εθνικής Βιβλιοθήκης Ελλάδος (Αθηνών). Το πρώτον, το υπ' αριθμ. 172 χειρόγραφον της Πάτμου, είναι εν εκ των σωζομένων αρχαιοτέρων χειρογράφων, ίσως το αρχαιότερον, όπερ περιλαμβάνει συλλογήν ιερών κανόνων. Εγράφη περί το 800. Το δεύτερ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΠΝΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ Β' ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΟΥ

ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΕΞΑΡΧΙΑ ΚΑΙ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΤΜΟΥ
Η Ιερά Νήσος της Πάτμου είναι παγκόσμια γνωστή για το σπήλαιο της Αποκαλύψεως, στο οποίο κατά την παράδοση ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, ο Ηγαπημένος μαθητής του Κυρίου, συνέγραψε το επίκαιρο στις ημέρες μας βιβλίο της Αποκαλύψεως. Επί πλέον, η Πάτμος αποτελεί μοναχικό κέντρο αναφοράς, ιδιαίτερα για τους Ορθοδόξους, και για την περίπυστη Βασιλική, Πατριαρχική, Σταυροπηγιακή Μονή του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, μοναστικό κέντρο με μακραίωνη ακτινοβολία και ανυπολόγιστη πολιτισμική προσφορά στην Ορθόδοξη Εκκλησία, αλλά και ολόκληρο τον κόσμο. Όπως...
Διαβάστε περισσότερα...