ΖΗΤΡΟΣ

ΠΑΝΩΡΙΑ
Η Πανώρια, το πολύ σημαντικό αυτό ποιμενικό δράμα του Γεωργίου Χορτάτση (τέλη 16ου αιώνα), είναι το μοναδικό αντιπροσωπευτικό του είδους από την Κρήτη κατά την εποχή της Βενετοκρατίας. Η υπόθεσή του διαδραματίζεται στον Ψηλορείτη, όπου δυο βοσκοπούλες αρνούνται πεισματικά τον έρωτα δυο νεαρών βοσκών, επειδή αγαπούν την ελεύθερη ζωή στα δάση και το κυνήγι. Ύστερα από πολλές ανεπιτυχείς προσπάθειες να μεταπειστούν, ακόμη και με τις συμβουλές του πατέρα της Πανώριας και της γριάς Φροσύνης, το αίσιο τέλος έρχεται μόνο με την επέμβαση της θεάς ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ: «ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ»
«Ο "Επιτάφιος" είναι τρανό δείγμα φανατισμού. Αυτός ο λόγος του Περικλή είναι μαζί με την αρμονία του και κήρυγμα πάθους, που συμπορεύεται με τον πόνο και το θάνατο αλλά και με το συναίσθημα της υπεροχής. Όσο κι αν μόνον να εικάζουμε μπορούμε το βαθμό συμμετοχής του Θουκυδίδη στο πλαίσιο του "Επιταφίου", μπορούμε ωστόσο να προβληματιζόμαστε και πάνω στη γνώμη ότι ο ιστορικός βρίσκεται στη σκιά του μεγάλου πολιτικού και ρήτορα, όταν αυτός εκφωνούσε τον "Επιτάφιο", μνημείο αρετής και τόλμης. Πρέπει να σημειώσουμε ότι ο Θουκυδίδης μένει μακρι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ: ΠΑΡΑΛΛΗΛΟΙ ΒΙΟΙ
Το σπουδαιότερο συγγραφικό έργο του Πλουτάρχου είναι κατά κοινή ομολογία οι "Παράλληλοι βίοι", παράλληλες δηλαδή βιογραφίες, κατά ζεύγη ενός Έλληνα και ενός Ρωμαίου πολιτικού ή στρατηγού, 48 στον αριθμό, από τους οποίους διασώθηκαν οι 46. Έγραψε βέβαια και τα "Ηθικά", πάμπολλες δηλαδή πραγματείες με θέματα την αρετή, τη θεολογία, τη θρησκεία, την πολιτική και το ρόλο της φιλοσοφίας στη διαμόρφωση του χαρακτήρα, κυρίως των δημόσιων ανδρών, από τις επιλογές και τις δράσεις των οποίων εξαρτάται ανέκαθεν η ζωή των αρχομένων. Όμως φαίνεται ότι ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ: ΠΑΡΑΛΛΗΛΟΙ ΒΙΟΙ
Το σπουδαιότερο συγγραφικό έργο του Πλουτάρχου είναι κατά κοινή ομολογία οι "Παράλληλοι βίοι", παράλληλες δηλαδή βιογραφίες, κατά ζεύγη ενός Έλληνα και ενός Ρωμαίου πολιτικού ή στρατηγού, 48 στον αριθμό, από τους οποίους διασώθηκαν οι 46. Έγραψε βέβαια και τα "Ηθικά", πάμπολλες δηλαδή πραγματείες με θέματα την αρετή, τη θεολογία, τη θρησκεία, την πολιτική και το ρόλο της φιλοσοφίας στη διαμόρφωση του χαρακτήρα, κυρίως των δημόσιων ανδρών, από τις επιλογές και τις δράσεις των οποίων εξαρτάται ανέκαθεν η ζωή των αρχομένων. Όμως φαίνεται ότι ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ: ΣΦΗΚΕΣ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Ο Αριστοφάνης είναι ο μεγάλος δημιουργός της αρχαίας ελληνικής κωμωδίας, ένας άνθρωπος που με ποιητική χάρη, με εντυπωσιακή ελευθεροστομία και με κριτική διάθεση σατίρισε τα κακώς κείμενα του τόπου του και της εποχής του. Μολονότι αντλεί τα θέματά του από τα συγχρονικά του δεδομένα, έχει πιάσει τη διαχρονικότητα των ανθρώπινων προβλημάτων. Από το πλούσιο έργο του μας σώζονται έντεκα κωμωδίες: Θεσμοφοριάζουσαι, Αχαρνής, Ιππής, Νεφέλαι, Σφήκες, Ειρήνη, Όρνιθες, Λυσιστράτη, Βάτραχοι, Εκκλησιάζουσαι, Πλούτος. [...] (Από την παρουσίαση στο οπισ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΛΑΤΩΝ: ΣΟΦΙΣΤΗΣ
Ο "Σοφιστής" είναι δύσκολος διάλογος. Δεν διαβάζεται πολύ και δεν διδάσκεται συχνά. Ο τίτλος θα μπορούσε καΙ να θεωρηθεί παραπλανητικός για τον αναγνώστη, εάν δεν υπήρχε ο υπότιτλος: «η περί του όντος, λογικός». Θα πίστευαν πολλοί ότι ο Πλάτων αποφασίζει να συγκρουσθεί πια με τους ενοχλητικούς σοφιστές και γράφει τον διάλογο ως τελειωτικό κτύπημα εναντίον τους. Αυτό υπάρχει στην συζήτηση, δεν είναι όμως η κριτική ματιά στην σοφιστική το κύριο θέμα του διαλόγου. Η όλη συζήτηση γύρω από το ερώτημα: «τί είναι αυτός που ονομάζουμε σοφιστή, πώς...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΛΑΤΩΝ: ΜΥΘΟΙ
Η κύρια λειτουργία του πλατωνικού μύθου, όπως ήδη έχει επισημανθεί, είναι να προσφέρει τις υπηρεσίες του στη φιλοσοφική έρευνα του Πλάτωνα, εκεί όπου η συλλογική διαδικασία ή η επιστημονική έρευνα έχει εξαντλήσει τις δυνατότητές της και δεν μπορεί να προχωρήσει, αφού η αλήθεια δεν αφήνεται τόσο εύκολα να κλειστεί στη γλώσσα του ορθολογικού συλλογισμού. Είναι οι απροσπέλαστες στη λογική περιοχές του επιστητού ή τουλάχιστον αυτές που με τα όργανα που διέθεταν την εποχή εκείνη δεν ήταν δυνατό να ερευνηθούν πρόκειται προπάντων για, χρονικά, τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ: ΑΠΑΝΤΑ
«Χρειάστηκε η εντατική και παθιασμένη εργασία πολλών γενεών ερευνητών για να βγει κάποιο νόημα από τις ελάχιστες και ξεκομμένες φράσεις που μας σώθηκαν. Αυτό σημαίνει πως είναι απολύτως απαραίτητο να δει κανείς κάποια ή κάποιες εργασίες νεότερων επιστημόνων, που συνοψίζουν τα πορίσματα της μακροχρόνιας έρευνας. Ως τέτοια εργασία επέλεξα τη μελέτη για τον Ηράκλειτο του Guthrie. Προτείνω τον εξής τρόπο ανάγνωσης του παρόντος βιβλίου: Να διαβάσει κανείς πρώτα τα αποσπάσματα του Ηρακλείτου χωρίς να προσπαθεί να αναλύσει και να καταλάβει τα πάν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΛΑΤΩΝ - ΑΠΟΚΡΥΦΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ ΠΕΡΙ ΔΙΚΑΙΟΥ
[...] Στο ανωτέρω πλαίσιο κεφαλαιώδη θέση κατέχουν οι αντιλήψεις του Πλάτωνα περί δικαίου. Διαθέτουμε τις κειμενικές προϋποθέσεις για να υποστηρίξουμε ότι η έννοια του δικαίου ανήκει στον αστερισμό των προσφιλών θεμάτων του, την οποία υποστηρίζει στους αρεταϊκούς και πολιτικούς διαλόγους του, κυρίως όμως και συστηματικά στους: "Γοργίας", "Πολιτεία", "Πολιτικός" και μάλιστα υπό ποικίλες οπτικές, και θεματολογικές και μεθοδολογικές. [...] Στην κατηγορία λοιπόν των ανωτέρω διαλόγων μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι ανήκει και ο "Περί δικαίου". Ωσ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ: (ΠΕΜΠΤΟΣ ΤΟΜΟΣ-ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Μεταξύ άλλων θεών, στην αρχαία Ελλάδα, ο Έρωτας είναι θεός. Γιατί; Αυτό είναι το πρωταρχικό ερώτημα. Ο "Ερωτικός" του Πλουτάρχου είναι από τα κείμενα που δίνουν την απάντηση. [...] Στον "Ερωτικό" περιέχεται μια θεολογία του πραγματικού. Θεός είναι το πραγματικό που γίνεται μύθος και όχι το αντίστροφο: μύθος, δηλαδή, που θεωρείται πραγματικότητα. Αν ίσχυε το δεύτερο, τότε ο θεός Έρωτας δε θα υπήρχε, αλλά και όλες οι αξίες, που απορρέουν από τον έρωτα, θα έμεναν μετέωρες. Ο Έρωτας είναι θεός επειδή είναι πραγματικός. Έτσι εξηγείται ότι η μυθ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΛΑΤΩΝ: ΣΥΜΠΟΣΙΟΝ
Το Συμπόσιον του Πλάτωνος είναι ένα από τα κορυφαία δημιουργήματα του αρχαιοελληνικού και γενικότερα του ανθρώπινου πνεύματος. Με το ενδιαφέρον που παρουσιάζει το θέμα που βρίσκεται στο επίκεντρο του προβληματισμού, με τον πλούτο του περιεχομένου και την καλλιτεχνική του μορφή (καθώς σκέψη και λόγος συνυφαίνονται σε μια εκπληκτική ενότητα, όσο ίσως σε καμιά άλλη φιλοσοφική συγγραφή) απέσπασε την αναγνώριση και τον θαυμασμό των ανθρώπων που έχουν γνήσια πνευματικά ενδιαφέροντα και συναισθηματική ευαισθησία. Ταυτόχρονα υπήρξε μια μόνιμη πρόκ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ: ΜΗΔΕΙΑ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Ο Ευριπίδης είναι ο τρίτος της τριάδας των μεγάλων ποιητών της δραματικής ποίησης της αρχαίας Ελλάδας. Χαρακτηρίζεται ρεαλιστής συγγραφέας, καθώς δίνει τους χαρακτήρες των προσώπων των έργων του όπως είναι περίπου στην πραγματικότητα, και "από σκηνής φιλόσοφος", επειδή αντιμετωπίζει στοχαστικά τα θέματα που επεξεργάζεται. Από το πλούσιο έργο του μας σώζονται ένα "σατυρικό δράμα", ο Κύκλωψ, και δεκαοχτώ τραγωδίες: Άλκηστις, Ανδρομάχη, Μήδεια, Ηρακλείδαι, Ιππόλυτος, Εκάβη, Ικέτιδες, Ηρακλής μαινόμενος, Τρωάδες, Ιφιγένεια η εν Ταύροις, Ηλέκτρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ: ΠΑΡΑΛΛΗΛΟΙ ΒΙΟΙ
Το σπουδαιότερο συγγραφικό έργο του Πλουτάρχου είναι κατά κοινή ομολογία οι "Παράλληλοι βίοι", παράλληλες δηλαδή βιογραφίες, κατά ζεύγη ενός Έλληνα και ενός Ρωμαίου πολιτικού ή στρατηγού, 48 στον αριθμό, από τους οποίους διασώθηκαν οι 46. Έγραψε βέβαια και τα "Ηθικά", πάμπολλες δηλαδή πραγματείες με θέματα την αρετή, τη θεολογία, τη θρησκεία, την πολιτική και το ρόλο της φιλοσοφίας στη διαμόρφωση του χαρακτήρα, κυρίως των δημόσιων ανδρών, από τις επιλογές και τις δράσεις των οποίων εξαρτάται ανέκαθεν η ζωή των αρχομένων. Όμως φαίνεται ότι ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΟΦΟΚΛΗΣ: ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Ο Σοφοκλής είναι ο δεύτερος της τριάδας των μεγάλων ποιητών της δραματικής ποίησης της αρχαίας Ελλάδας. Παρουσιάζει στα έργα του πρόσωπα εξιδανικευμένα που προβάλλουν ως πρότυπα για την ανθρώπινη συμπεριφορά. Η πλοκή των έργων του είναι τεχνικότατη και η διαγραφή των χαρακτήρων των προσώπων εναργής και ζωηρή. Από το πλούσιο έργο του μας σώζονται επτά τραγωδίες: Αίας, Αντιγόνη, Ηλέκτρα, Οιδίπους τύραννος, Τραχίνιαι, Φιλοκτήτης, Οιδίπους επί Κολωνώ. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΤΟΝ Α' ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Όταν, κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου πολέμου, η Σερβία δέχθηκε την επίθεση των Αυστριακών, των Γερμανών και των Βουλγάρων, το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, η σημασία της πόλης ως σιδηροδρομικού κόμβου και η ιδιάζουσα γεωστρατηγική της θέση θεωρήθηκαν από την Αντάντ τόσο ευνοϊκοί, υπέρ της εν λόγω συμμαχίας, παράγοντες, ώστε οι Γαλλοβρετανοί χρησιμοποίησαν την πρωτεύουσα της Μακεδονίας ως προγεφύρωμά τους για αποστολή βοήθειας προς τους Σέρβους. Έτσι, το φθινόπωρο του 1915, οι Αγγλογάλλοι αποβίβασαν στρατεύματα στην πόλη του Θερμαϊκού, παρά ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Στον τόμο αυτό επιχειρείται μια συνοπτική παρουσίαση της αρχαίας ελληνικής αισθητικής, ειδικότερα της αρχαϊκής και της κλασικής εποχής. Στα δέκα του κεφάλαια καταγράφονται κυρίως οι απόψεις των Ελλήνων για το ωραίο και την τέχνη, έτσι όπως διατυπώθηκαν ιστορικά, από την ομηρική εποχή μέχρι τον Αριστοτέλη. Στο πρώτο μέρος περιλαμβάνονται οι απόψεις, μεταξύ άλλων, του Ομήρου, του Ησίοδου και των λυρικών ποιητών, ενώ στο δεύτερο εκείνες των ποιητών και των καλλιτεχνών της κλασικής εποχής, των Πυθαγορείων, του Δημόκριτου, των σοφιστών, του Σωκ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΜΗΡΟΣ: ΙΛΙΑΔΑ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Η ΙΛΙΑΔΑ και η ΟΔΥΣΣΕΙΑ είναι η αφετηρία του ελληνικού και του ευρωπαϊκού πνεύματος· είναι τα πιο παλιά λογοτεχνικά τεκμήρια, γενάρχες της ποιητικής λειτουργίας οε παγκόσμιο επίπεδο· είναι δύο πολύ παλιά ποιητικά κείμενα που διατηρούν αιώνια νεότητα· είναι κείμενα μεταφρασμένα σ' όλες σχεδόν τις γλώσσες του κόσμου και διαβασμένα όσο λίγα βιβλία στον κόσμο. Στην έκδοσή τους σ' αυτούς τους ογκώδεις τόμους περιέχονται εισαγωγικά για τον Όμηρο, ευρεία περίληψη της Ιλιάδας και της Οδύσσειας αντίστοιχα, μετάφραση σε δεκαπεντασύλλαβους στίχους, σ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΛΑΤΩΝ: ΑΠΟΛΟΓΙΑ ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ - ΚΡΙΤΩΝ
Η πλατωνική απόδοση της Απολογίας του Σωκράτη, η Απολογία Σωκράτους, τοποθετείται στους λεγόμενους πρώιμους διαλόγους του Πλάτωνα. Με βάση τη στυλομετρική ανάλυση, αλλά και το φιλοσοφικό περιεχόμενο, τα πλατωνικά έργα χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: τους πρώιμους, τους μέσους και τους ύστερους διαλόγους. Ο χωρισμός των διαλόγων σε αυτές τις κατηγορίες είναι σήμερα ουσιαστικά καθολικά αποδεκτός. [...] Η Απολογία ανήκει, κατά γενική ομολογία, στα πρώιμα έργα του Πλάτωνα. Παρόλο που είναι το μόνο πλατωνικό έργο όπου δεν υπάρχει διαλογική συζή...
Διαβάστε περισσότερα...

Το κατά Θωμάν Απόκρυφο Ευαγγέλιο (σκληρόδετη έκδοση)
Δεν αποτελεί πρωτότυπη παρατήρηση η επισήμανση ότι στην καρδιά του τεχνολογικού και επιστημονικού πολιτισμού της Δύσης κρυφοκαίει - περισσότερο από ποτέ τις τελευταίες δεκαετίες - ζωηρό το ενδιαφέρον για το μεταφυσικό, δηλαδή για την σφαίρα εκείνη την ανθρώπινης πνευματικότητας που εκφεύγει από τις αναλύσεις και τα πειράματα της εφαρμοσμένης επιστήμης. Δε χρειάζεται να προσπαθήσει κανείς ιδιαίτερα, για να τεκμηριώσει αυτή την επισήμανση: η αναγέννηση της χριστιανικής πίστης στις πρώην κομμουνιστικές χώρες, η διείσδυση του θρησκευτικού λόγο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΙΟΔΩΡΟΣ ΣΙΚΕΛΙΩΤΗΣ: ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ (ΠΕΜΠΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Αν πραγματευόμουν την εξιστόρηση των γεγονότων με τρόπο παρόμοιο με τους άλλους, θα μπορούσα να συζητήσω προεισαγωγικά μερικά θέματα, όσο αυτό ήταν πρόσφορο, και να προχωρήσω στη συνέχεια της εξιστόρησής μου αν είχα προσδιορίσει μικρή έκταση εξιστόρησης, θα είχα τον καιρό να απολαύσω τον καρπό από τις προεισαγωγικές παρατηρήσεις επειδή όμως υποσχέθηκα ότι σε λίγα βιβλία θα εξιστορήσω τα γεγονότα όσο μπορώ, αλλά και θα περιλάβω χρονική έκταση μεγαλύτερη από χίλια εκατό χρόνια, είναι απαραίτητο να παραμερίσω τη μεγάλη έκταση των προεισαγωγ...
Διαβάστε περισσότερα...