ΘΥΡΑΘΕΝ

ΒΥΖΑΝΤΙΟ
Οι περισσότεροι δυτικοί ιστορικοί ανέκαθεν θεωρούσαν το Βυζάντιο μια παρακμασμένη "ρωμαϊκή αυτοκρατορία". Σήμερα ωστόσο είναι κοινώς αποδεκτό ότι η συμπάθεια ή αντιπάθεια για τους Βυζαντινούς, τους χριστιανούς ή τις αυτοκρατορίες γενικά, δεν θα πρέπει να επηρεάσει την κρίση ενός ιστορικού για μία αυτοκρατορία που κράτησε 1200 χρόνια, στη διάρκεια των οποίων γνώρισε εποχές παρακμής όσο και άνθισης και προόδου. Η πρωτοτυπία του Treadgold έγκειται στο ότι συνδυάζει την αφήγηση των γεγονότων από τις απαρχές της αυτοκρατορίας μέχρι την Άλωση τη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΧΡΟΝΙΚΑ ΤΩΝ ΜΟΤΕΛ
Στο Ράπιντ Σίτυ, στη Νότια Ντακότα, η μάνα μου μού 'δωσε παγάκια τυλιγμένα σε μαντήλι να βάλω στο στόμα. Έβγαζα δόντια τότε και ο πάγος μούδιαζε τα ούλα μου. Τη νύχτα κείνη περάσαμε τα Μπάντλαντς. Βρισκόμουν στο πίσω μέρος της Πλύμουθ και κοίταζα τα άστρα. Το τζάμι του αμαξιού πάγωνε το χέρι αν το άγγιζες. Μέσα στην πεδιάδα σταματήσαμε σ' ένα μέρος με τεράστιους γύψινους δεινόσαυρους που στέκονταν σε κύκλο. Δεν υπήρχε πόλη. Μονάχα εκείνοι οι δεινόσαυροι και κάτι προβολείς στο έδαφος που έστελναν το φως προς τα πάνω. Η μάνα μου με κουβαλούσ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΜΟΥ Ο ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ
Η Δημοκρατία αυτοκτονεί. Μέσα σε ένα κλίμα διαφθοράς και τρόμου, αθέλητα μπλεγμένος στη διαμάχη των διεκδικητών της εξουσίας, ο γέρος Επικούρειος φιλόσοφος και εκδότης βιβλίων Τίτος Αττικός, αναπολεί με ηρεμία τα συγκλονιστικά γεγονότα που καθόρισαν το μέλλον του δυτικού κόσμου θυμάται τους φίλους του που βρήκαν το θάνατο, κρίνει πρόσωπα, ιδέες, συμπεριφορές. Μα πάνω απ' όλα κρίνει τη στάση που κράτησε ο ίδιος. Ήταν δημοκράτης στα νιάτα του τώρα προσπαθεί να καταλάβει τα γυρίσματα της ιστορίας, τις μεταστροφές συνειδήσεων, τον τρόπο που...
Διαβάστε περισσότερα...

ΖΩΣΙΜΟΣ: ΝΕΑ ΙΣΤΟΡΙΑ 306-410 μ.Χ.
Η Ιστορία της Ύστερης Αρχαιότητας, γραμμένη από τον τελευταίο Εθνικό Έλληνα συγγραφέα Ζώσιμο, είναι η μοναδική ελληνική (μη λατινική και μη εκκλησιαστική) ιστορική πηγή που διαθέτουμε για τον κρίσιμο και ταραγμένο τέταρτο αιώνα μ.Χ. Η Νέα Ιστορία του Ζώσιμου φθάνει μέχρι την άλωση της Ρώμης από τον Αλάριχο. Έχει προηγηθεί μια κρίσιμη εκατονταετία γεμάτη εμφυλίους πολέμους, χριστιανική μισαλλοδοξία, διαφθορά, καταστροφικές βαρβαρικές επιδρομές, σφετερισμούς εξουσίας, κοντόφθαλμους και σκληρούς αυτοκράτορες όπως ο Κωνσταντίνος, ο Θεοδόσιος,...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΑΛΗΝΟΣ: ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΗΣ ΛΥΠΗΣ
Το χαμένο έργο "Περί αλυπίας" του Γαληνού ανακαλύφθηκε τυχαία το 2005 στη Θεσσαλονίκη. Το χειρόγραφο βρέθηκε στη Μονή Βλατάδων από τον νεαρό Γάλλο ερευνητή Antoine Pietrobelli, που έτυχε να εργάζεται εκεί. Το θέμα του Γαληνού είναι η αποφυγή της θλίψης με τη βοήθεια της φιλοσοφίας. Η απώλεια, η κακοδαιμονία, οι συμφορές που μας τυχαίνουν και μας βυθίζουν στη στενοχώρια, για τους Έλληνες φιλοσόφους δεν ήταν παρά προκλήσεις-ευκαιρίες να επιβεβαιώσουν την αποτελεσματικότητα των όπλων τους, κάνοντας πράξη τη θεωρία τους. Ο Γαληνός περιγράφει σ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΠΟΛΙΤΙΣΜΩΝ;
Η υποτιθέμενη ήττα των αντισυστημικών δυνάμεων το 1989 ήταν στην πραγματικότητα μια μεγάλη απελευθέρωση. Έβγαλε από τη μέση την φιλελευθερο-σοσιαλιστική δικαίωση της καπιταλιστικής κοσμοοικονομίας και σήμανε την κατάρρευση της κυρίαρχης φιλελεύθερης ιδεολογίας. Ωστόσο η νέα εποχή την οποία διανύουμε είναι επικίνδυνη. Ταξιδεύουμε σε αχαρτογράφητες θάλασσες. Ξέρουμε περισσότερα για τα χθεσινά λάθη παρά για τους αυριανούς κινδύνους. Θα χρειαστούμε τεράστια συλλογική προσπάθεια για ν' αναπτύξουμε μια διαυγή στρατηγική του μετασχηματισμού. Στο ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΟΥΛΑΓΕΦ
Μια παγερή νύχτα στη Μόσχα, ο κυβερνητικός αξιωματούχος Τουλάγεφ δολοφονείται στο δρόμο από κάποιον άγνωστο που έδρασε απροσχεδίαστα. Αμέσως αρχίζει η αναζήτηση του δολοφόνου. Σ' αυτή την πανοραμική τοιχογραφία της εποχής, στα πρόθυρα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, οι έρευνες οδηγούν σε πολλά μέρη του κόσμου, εμπλέκοντας στα δίχτυα τους μια σειρά υπόπτων που τα μόνα που τους συνδέουν είναι η αθωότητά τους -τουλάχιστον για το έγκλημα για το οποίο κατηγορούνται- και η πολιτική σκοπιμότητα που υπαγορεύει τις διώξεις τους. (Από την παρουσίαση στο ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η Μεγάλη Επιγραφή ή οι πολύτιμες πέτρες της φιλοσοφίας
Ένα ακόμη βιβλίο από την αρχαιότητα έχει σωθεί, και εκδίδεται για πρώτη φορά. Ο συγγραφέας του παράξενου αυτού έργου είχε την ιδέα να μη το γράψει σε πάπυρο ή περγαμηνή αλλά πάνω σε κάτι πολύ ανθεκτικό. Κι έτσι η ελληνική πόλη Οινόανδα απέκτησε μια παγκόσμια αποκλειστικότητα: στο κέντρο της υπήρχε ένα υπερφυσικό βιβλίο, συνολικής επιφάνειας 100 τ.μ., με όλες τις σελίδες του ανοιχτές για τον καθένα που θα είχε τη διάθεση να το διαβάσει. Πρόκειται για την μεγαλύτερη επιγραφή στον κόσμο. Συγγραφέας, ο μαχητικός προπαγανδιστής της επικούρειας ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕ ΤΟΝ ΒΥΡΩΝΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟ
Ο Τρελώνη, συμπολεμιστής και σύντροφος του Οδυσσέα Ανδρούτσου, έζησε στο πετσί του τα γεγονότα στην επαναστατημένη Ρούμελη από το 1823 και μετά, τις εμφύλιες διαμάχες και τις ίντριγκες, και γνώρισε από πρώτο χέρι τους πρωταγωνιστές όσο και τους απλούς μαχητές. Οι μαρτυρίες του, που εκδίδονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, αποτελούν πολύτιμη ιστορική πηγή, όχι μόνο για την Ελληνική Επανάσταση, αλλά και για τα ευρωπαϊκά πράγματα και τον πρώιμο επαναστατικό Ρομαντισμό, που διαπότιζε το πνευματικό κλίμα της εποχής. Τα Απομνημονεύματα του Τρελώνη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΚΟΜΜΑ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ
Σ' αυτό το προκλητικό βιβλίο ο Peter Gay διαλύει παλιούς μύθους και αποσαφηνίζει τον ιστορικό ρόλο, τις διαχρονικές αξίες και το πνεύμα του Διαφωτισμού. Αντιτάσσεται στον μεταμοντέρνο λόγο που θεωρεί τον Διαφωτισμό πρόδρομο των ολοκληρωτισμών του 20ού αιώνα, και τονίζει ότι ο ορθολογισμός των ανθρώπων του Διαφωτισμού δεν σημαίνει την αφελή εμπιστοσύνη στην παντοδυναμία του ορθού λόγου, αλλά την πίστη στο κριτικό πνεύμα, που θέτει όλες τις απόψεις υπό αίρεση - ακόμη και τις δικές τους. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου) "Στόχ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΙΟΣ ΑΠΕΙΛΕΙ ΤΟ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟ;
ΟΙ ΑΞΙΕΣ ΤΟΥ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΝ. ΤΟ ΘΕΜΑ ΕΙΝΑΙ: ΑΠΟ ΠΟΙΟΥΣ; Ναι, υπάρχουν οι δυνάμεις που αντιτάσσονται ανοιχτά στον Διαφωτισμό: χριστιανοί και ισλαμιστές φονταμενταλιστές, μεταμοντέρνοι διανοούμενοι, νεοεποχίτικη ψευδοεπιστήμη και αγυρτεία, ανορθολογικές ιδεολογίες, εκκλησία... Μόνο που ο αληθινός κίνδυνος δεν προέρχεται από αυτές. Οι υπερασπιστές της παράδοσης του Διαφωτισμού, που στρέφουν τα βέλη τους κατά της θρησκείας ή επισείουν τον ισλαμικό κίνδυνο ή κατακεραυνώνουν τον μεταμοντέρνο σχετικισμό, στην ουσία αποπροσανατολίζουν: οι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΧΡΟΝΙΑ ΔΙΧΩΣ ΕΛΕΟΣ
Ένας σοβιετικός πράκτορας στο Παρίσι κάνει το λάθος να στείλει στους ανωτέρους του την επιστολή παραίτησής του πρόωρα, εκμηδενίζοντας έτσι τα χρονικά περιθώρια που του απομένουν για τη διαφυγή του... Η Ντάρια, μια παλαίμαχη κομμουνίστρια, συναδέλφισσα και παλιά συντρόφισσά του, ανακαλείται από την εξορία της για να υπηρετήσει στην άμυνα του Λένινγκραντ ενάντια στους Γερμανούς. Στη συνέχεια, σε ειδική αποστολή, θα βρεθεί πίσω από τις γραμμές των χιτλερικών ως νοσοκόμα/κατάσκοπος και δολιοφθορέας σε γερμανικά στρατιωτικά νοσοκομεία. Η πλοκή ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΡΙΝ ΤΟΥΣ ΟΘΩΜΑΝΟΥΣ
Το 1204 η Βυζαντινή αυτοκρατορία κατακτήθηκε από δυτικά στρατεύματα της Τέταρτης Σταυροφορίας, ένα συνασπισμό δυνάμεων που συγκροτήθηκε με πρόσχημα την απελευθέρωση των Αγίων Τόπων. Το γεγονός υπήρξε κοσμοϊστορικό για τους υπηκόους της Αυτοκρατορίας και άλλαξε δραματικά την εικόνα που είχαν για το κράτος και για τους εαυτούς τους. Από πολλούς σύγχρονους ιστορικούς υποστηρίζεται ότι στα χρόνια της φραγκοκρατίας δόθηκε το έναυσμα για τη διαμόρφωση ενός ελληνικού πρωτοεθνικισμού που έμελλε, αιώνες μετά, να οδηγήσει στη δημιουργία του νεοελλη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Στην επίτομη αυτή έκδοση του Πανεπιστημίου Yale, ο Τόμας Μάρτιν ξαναζωντανεύει του ελληνικό πολιτισμό, από τη Νεολιθική εποχή μέχρι τους Ελληνιστικούς χρόνους. Εστιάζοντας στην ανάπτυξη των πόλεων-κρατών και στην κοινωνία και την κουλτούρα της Αθήνας του Χρυσού Αιώνα, ενσωματώνει την πολιτική, στρατιωτική, κοινωνική και πολιτισμική ιστορία σε ένα βιβλίο που θα γοητεύσει τους μελετητές και το ευρύ αναγνωστικό κοινό. «Για τους Έλληνες, το κρίσιμο στοιχείο της ελευθερίας του λόγου ήταν το να μπορείς να πεις πράγματα σε ανθρώπους που δεν θα χα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΙΩΝ: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΑΙ ΔΙΟΓΕΝΗ - ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ - Ο ΚΥΝΗΓΟΣ
ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΑΙ ΔΙΟΓΕΝΗ: Η συνάντηση Μ. Αλεξάνδρου και Διογένη δεν περιορίστηκε στη γνωστή φράση του τελευταίου, «Μη μου κρύβεις τον ήλιο»... Η εκτενής συζήτησή τους και η αυστηρή κριτική του Διογένη, μέσα από την αφήγηση του Δίωνα αποκτά τη διαχρονική αξία ενός πολιτικού λόγου που απευθύνει στην εξουσία ένας άνθρωπος του λαού. ΚΥΝΗΓΟΣ ή ΕΥΒΟΙΚΟΣ:« Έχωμεν εικοσιτέσσαρας λόγους του σοφιστού Δίωνος, το δε Ευβοϊκόν μυθιστόρημά του -διότι είναι αληθές μυθιστόρημα- είναι έργον σπανίας χάριτος» (Κ. Π. Καβάφης, "Ολίγαι σελίδες περί των Σο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΖΩΗ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΣ ΣΤΟ ΤΡΙΤΟ ΡΑΙΧ
Την κρυφή γοητεία του ναζισμού δεν θα την ανακαλύψει κανείς στα στρατόπεδα θανάτου, στη δράση των Ες-Ες και στα εγκλήματα πολέμου - αλλά στην ικανοποίηση των συναισθηματικών αναγκών ενός λαού που αναζητούσε αυτοεκτίμηση και κοινωνική συνοχή. Λίγο ασχολήθηκαν οι ιστορικοί με τα αίτια των μαζικών προσχωρήσεων στο ναζισμό, με τα αληθινά βιώματα και τις αληθινές συνθήκες ζωής, την καθημερινότητα, τις νοοτροπίες της μεγάλης πλειονότητας του γερμανικού λαού στα υποτιθέμενα "καλά χρόνια" του Τρίτου Ράιχ, πριν το ξέσπασμα του πολέμου - και ακόμη λ...
Διαβάστε περισσότερα...

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης, 1930-1980
Η πνευματική ζωή της Θεσσαλονίκης αρχίζει ουσιαστικά με την απελευθέρωση του 1912. Εκδίδονται δύο λογοτεχνικά ημερολόγια, o "Γόρδιος δεσμός" (1915) και το "Ημερολόγιο Θεσσαλονίκης" (1919). Το 1921 βγαίνει το πρώτο λογοτεχνικό περιοδικό, h "Τέχνη". Ένα χρόνο αργότερα (1922) παρουσιάζονται τα "Μακεδονικά Γράμματα" με διευθυντή τον Ράδο Χατζηνάση. Το 1924 τη διεύθυνση του περιοδικού αναλαμβάνουν ο Γ.Θ. Βαφόπουλος και ο Κώστας Κόκκινος. Το περιοδικό ανανεώνεται και μάλιστα δημοσιεύει δυο ποιήματα του Κ.Π. Καβάφη, ο οποίος παρουσιάζεται έτσι γι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΥΓΑΣ ΣΤΗΝ ΚΟΠΕΓΧΑΓΗ
Η δημοσιογράφος Ρίκε Λύνγκνταλ, ανταποκρίτρια της εφημερίδας Πρωινή Δανίας στη Βασόρα του Ιράκ, πέφτει θύμα απαγωγής. Η απίθανη απόδρασή της από τα χέρια των τρομοκρατών κινεί τις υποψίες ενός ακροδεξιού συναδέλφου της, που μετά την θριαμβευτική της επιστροφή στην πατρίδα και την ηρωοποίησή της, δεν αργεί να ανακαλύψει ότι η Ρίκε κρύβει ένα μυστικό - και ότι ένας από τους τρομοκράτες που την είχαν απαγάγει βρίσκεται στη Δανία και συνεργάζεται μαζί της. Προτού αποκαλυφθεί η αλήθεια, εμπλέκονται στην υπόθεση τα αδηφάγα ΜΜΕ και πολιτικοί όλων...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΤΟΣ ΜΗΔΕΝ
Το τέλος ενός κόσμου και η αρχή μιας καινούργιας, αβέβαιης εποχής. Μεγάλες πόλεις της Ευρώπης κείτονταν σε ερείπια, με τους κατοίκους τους αποδεκατισμένους, πεινασμένους, εκτοπισμένους· η εκδικητική μανία που σάρωνε την ευρωπαϊκή ήπειρο και την ανατολική Ασία δεν μείωνε την ευφορία της απελευθέρωσης - το αντίθετο· νέα καθεστώτα ξεφύτρωναν με ρυθμούς πρωτοφανείς, σπεύδοντας να καλύψουν τα κενά που άφησε ο πόλεμος· οι λαοί, όσο και αν αποζητούσαν την κανονικότητα, άλλο τόσο δεν ήταν διατεθειμένοι να ξαναζήσουν τα προπολεμικά πολιτικά και οικ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΣ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ, η Δυτική επέμβαση σε ολόκληρο τον κόσμο δικαιώνεται με την επίκληση των ιδεωδών του πολιτισμού, της ανάπτυξης και της προόδου. Θεωρείται δεδομένο ότι τέτοιες ιδέες είναι οικουμενικές και ότι τις καλύπτει το φυσικό δίκαιο. Όμως, όπως υποστηρίζει ο Βάλερσταϊν στον σύντομο και κομψό φιλιππικό του, τούτες οι έννοιες δεν είναι ακριβώς οικουμενικές. Είναι βαθιά ριζωμένες σε ευρωπαϊκό έδαφος, και ο ρόλος τους δεν ήταν άλλος από το να δικαιώνουν την επιβολή της βούλησης των ισχυρών κρατών σε βάρος των αδύναμων, ως ευ...
Διαβάστε περισσότερα...