ΙΔΡΥΜΑ ΜΩΡΑΙΤΗ

Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΕΒΡΑΙΣΜΟΣ
Για όσους από εμάς μελετούμε το ελληνικό εμπόριο του 18ου και των αρχών του 19ου αιώνα, σε χρόνια οθωμανικής κατάκτησης δηλαδή, το ζήτημα σχέσεις ελλήνων εμπόρων-εβραίων εμπόρων εμφανίζει όψεις που χαρακτηρίζονται από μιαν ιδιαίτερη αντίληψη από την πλευρά του ελληνικού εμπορίου: είναι μια αντίληψη που ενδύεται το χιτώνα της θρησκευτικής διαφοράς προκειμένου να εκθρέψει την αντιπαλότητα, ακόμη και την έχθρα, στο επίπεδο του εμπορικού ανταγωνισμού. Αυτό το ζήτημα μόλις τελευταία έχει αρχίσει να απασχολεί την ιστοριογραφία μας. Μοιάζει όμως ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
"Ένα πρωτότυπο επιστημονικό συμπόσιο αρχίζει η παραγωγή του βιβλίου, το βιβλίο, δεν απασχολεί συχνά την κοινωνία, ούτε και τους ανθρώπους που συμμετέχουν σε αυτήν. Πόσοι και ποιοι συμμετέχουν; Όλος ο κόσμος - θα εξηγήσω ένα δείγμα έχετε στο "πρόγραμμα εκδηλώσεων". Είπα "όλος ο κόσμος", γιατί προσωπικά δε γνωρίζω άλλον τομέα της παραγωγής που να απαιτεί την εργασία τόσων πολλών ειδικοτήτων. Από τη βαθιά σκέψη έως τη χειρωναξία από την τεχνική έως την τέχνη με χαρακτηριστικά καθετοποιημένης παραγωγής με τη μεσολάβηση του εμπόρου, μικρού ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΤΟΝ ΖΟΥΑΝ
Τον Μολιέρο τον είπαν στον καιρό του "dieu des ris", θεό του γέλιου. Οι άφρονες γελούσαν να τον ακούν, αλλά πρέπει να βρέθηκαν πολλοί που πρόσεξαν τις αλήθειες του. Απόδειξη ο κατατρεγμός του. Ο Μολιέρος αξιώθηκε την άχαρη μοίρα να ζήσει σε μιαν εποχή που η ιθύνουσα τάξη της χώρας του είχε αρχίσει να ξαστοχάει τον κανόνα ζωής που δικαιολογούσε το πρωτείο της. Η αποστολή του ως συγγραφέα ήταν να καταγγείλει τον ξεπεσμό της. Το θλιβερό προνόμιο του αιώνα μας είναι να εννοεί "κατ' αναλογίαν" το κατηγορητήριο του Μολιέρου. Μια νέα ιθύνουσα τάξ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ (Βασίλης Δανέλλης) Αναρωτιόμουν, όταν κάθισα να γράψω την αποψινή μου ομιλία, πώς έπρεπε να αρχίσω να μιλάω για το μέλλον και να κάνω προβλέψεις, ειδικά όταν ακόμα και το παρόν -όχι μόνο της ελληνικής αστυνομικής λογοτεχνίας, αλλά ολόκληρης της χώρας- μοιάζει αβέβαιο. Επέλεξα λοιπόν τον σίγουρο τρόπο: να αρχίσω από το παρελθόν. Αν με καλούσε κάποιος να μιλήσω για το ίδιο θέμα πριν από είκοσι χρόνια, πράγμα απίθανο, δεδομένου ότι το 1992 ήμουν μόλις δέκα χρονών και το μόνο πο...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΘΕΙΟΣ ΒΑΝΙΑΣ

ΚΕΙΜΕΝΑ ΘΕΩΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ORFF-SCHULWERK
Οι συγγραφείς του Orff-Schulwerk καθώς και οι εγγύτεροι συνεργάτες τους περιγράφουν αυτό που σήμερα έχει αναντίρρητα γίνει ο κοινός τόπος γνώσης για τη στοιχειακή μουσική και τη χορευτική αγωγή. Τα επιλεγμένα κείμενα αποτελούν ένα απαραίτητο θεωρητικό συμπλήρωμα των εμπειριών της πρακτικής δουλειάς την οποία θεμελιώνουν, αλλά και δικαιώνουν. Η ελληνική έκδοση του βιβλίου αποτελείται από δύο μέρη: τη μετάφραση των πρωτότυπων κειμένων των συγγραφέων και πρωτεργατών του Orff-Schulwerk, καθώς και από άρθρα Ελλήνων οι οποίοι σχετίζονται με την ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΡΟΣ ΕΝΑΝ ΝΕΟ ΤΥΠΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ;
Από το 2009, η οικονομική κρίση κλονίζει το νεοφιλελεύθερο οικοδόμημα. Σήμερα, αν και εκ πρώτης όψεως αυτό φαίνεται παράδοξο, την "επιστροφή" στο κράτος -ή, έστω, σε περισσότερο κράτος απ' ό, τι ως χθες- υποστηρίζουν πλέον και πολλοί που, εδώ και τρεις δεκαετίες, συγκαταλέγονταν στους ακραιφνέστερους πολέμιούς του. Σε αυτή την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συγκυρία της αλλαγής του πολιτικού-οικονομικού παραδείγματος, όπου η ιδεολογία του New Deal ξανακερδίζει έδαφος στις Ηνωμένες Πολιτείες του Μπάρακ Ομπάμα, και όπου ο Κέινς, με μικρές παραλλαγέ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΣΗΜΕΡΑ
- Δημήτρης Αγγελάτος: "Τέχνες του χώρου και τέχνες του χρόνου: ένα σχήμα για μεθοδολογικούς όρους και όρια στις σύγχρονες διακαλλιτεχνικές προσσεγγίσεις" - Δημήτρης Γιάννου: "Είδη και γένη της μουσικής: μια περιήγηση σε όρους και αντιλήψεις για τη μουσική και τα μουσικά μορφώματα από τη σκοπιά του 20ού αιώνα - Αλεξάνδρα Βουτυρά: "Συνολικό έργο: από τον Richard Vagner στο Bauhaus - Ιωάννα Μανωλεδάκη: "Θεατρικές εικαστικές τέχνες και εικαστικό θέατρο" - Κώστας Γεωργουσόπουλος: "Όρια θεάτρου" - Χρήστος Παπούλιας: "Τα "εργαλεία" της αρχιτεκτον...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΜΦΙΤΡΥΩΝΑΣ
(. . .) Ο «Αμφιτρύωνας» είναι η μόνη κωμωδία του Πλαύτου, από τις σωζόμενες, που παίζουν σ' αυτή θεοί και μυθικά πρόσωπα. (. . .) Ο Πλαύτος δεν είναι ένας απλός μεταφραστής - διασκευαστής ελληνικών έργων. Υπερβαίνει τις ιδιότητες αυτές, και χάρη στην πηγαία προσαρμοστική του ικανότητα, το αλάθευτο θεατρικό του ένστικτο αναδημιουργεί, μεταμορφώνει τα δάνεια σε πρωτότυπο, σε ρωμαϊκό θέατρο, τη ρίζα και την αφετηρία για την υστερότερη ευρωπαϊκή κωμωδιογραφία. (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
[...] «Το θέατρο είναι ένα δημόσιο μέρος, όπου πάντα συμβαίνει μία συνάντηση ανάμεσα στο κείμενο και τον ηθοποιό, τους ηθοποιούς και τους θεατές, το θέατρο και το δρόμο ή την αγορά. Αυτές οι θεατρικές συναντήσεις περιλαμβάνουν επίσης και τη συζήτηση περί θεάτρου. Το να γράφεις για το θέατρο είναι μία από αυτές τις έντονες συζητήσεις. [...] Χτες ήταν 500 ή χίλιοι άνθρωποι στο κοινό, αύριο θα είναι πάλι τόσοι πάνω κάτω, και το ίδιο σε έναν μήνα ή σε έναν χρόνο από σήμερα. Όταν γράφω, συναντιέμαι με τις απόψεις τους, με κάτι που έχει τον δικό...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΕΩΤΕΡΙΚΩΝ ΙΔΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Θα ήθελα, ξεκινώντας, να ανατρέξω στη μάχη των αναπαραστάσεων του συλλογικού εαυτού μέσα στην οποία εκτυλίχθηκαν οι απαρχές του νεοελληνικού κράτους, παρακολουθώντας ορισμένες σελίδες της Έλλης Σκοπετέα και μετατοπίζοντας το πλαίσιό τους. Το ζήτημα της εμπειρίας της ιστορίας είναι εδώ κυρίαρχο, μολονότι τίθεται διαμεσολαβημένο, και συνήθως παραμορφωμένο, από το βάρος των ιδεολογικών απαιτήσεων της εποχής. Οι επείγουσες θεωρητικές εργασίες αναστήλωσης μιας ιστορικής συνέχειας κι επομένως μιας διαχρονικής ταυτότητας του ελληνισμού είχαν δύο ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
ΠΕΝΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ μετά την ίδρυσή της, η Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (ιδρυτής Σχολή Μωραΐτη) εγκαινιάζει μια νέα εκδοτική σειρά, αξιοποιώντας το πολυδιάστατο και πλουσιότατο ηχητικό αρχείο που διαθέτει. Πρόκειται για τις ομιλίες που εκφωνήθηκαν από το ελεύθερο βήμα της, το οποίο πρόσφερε και εξακολουθεί να προσφέρει αδιαλείπτως σε αναγνωρισμένους επιστήμονες και καλλιτέχνες, αλλά και σε νέους ερευνητές. Ηχογραφώντας σεμινάρια, εκθέσεις, διαλέξεις, ημερίδες, συζητήσεις, επιστημονικά συμπόσια, μιας ευρύτατης θε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ (ΔΙΤΟΜΟ-ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Για την προσωπικότητα του Δ.Ι. Σαράτση, για τις σκέψεις και τα οράματα του, για το έργο και τους αγώνες του μιλούν τα κείμενα του, όσα συγκεντρώθηκαν στους δύο τόμους αυτής της έκδοσης. Οι αντίστοιχες δύο Εισαγωγές παρέχουν, με την επάρκεια που χαρακτηρίζει τους συντάκτες τους, ό,τι κρίθηκε πως χρειαζόταν για να συμπληρωθεί η εικόνα. Έτσι εδώ ταιριάζουν μόνο λίγες συνθετικές παρατηρήσεις για το σύνολο του παρουσιαζόμενου υλικού, και οι καθιερωμένες διευκρινίσεις για τους εκδοτικούς κανόνες που ακολουθήθηκαν. Όσοι έχουν έστω και στοιχειώδη ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΝΕΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΗ: Βασίλης Κρεμμυδάς Σάββας Κονταράτος: Οι αντιευρωπαϊκές τάσεις στην κατασκευή της νεοελληνικής ταυτότητας: Σημειώσεις για την κριτική θεώρηση ενός ιστορικού φαινομένου Σπύρος Ασδραχάς: Νεότερος ελληνισμός και Ευρώπη: Ορισμένα αυτονόητα Άρτεμις Γιάγκου: Η συμμετοχή της Ελλάδας στη Μεγάλη Διεθνή Έκθεση του Λονδίνου το 1851 Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης: Οι δυτικές πηγές των αντιδυτικών επιχειρηματολογιών στην ελληνική παιδεία Θεοδούλη Αλεξιάδου: Η πρώτη μεταπολεμική ποιητική γενιά απέναντι στο σύγχρονο ευρωπαϊκό πολιτισμό. Ε...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΡΩΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 20ου ΑΙΩΝΑ
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΡΕΜΜΥΔΑΣ, ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΗ Κυρίες και Κύριοι, Στο Συμπόσιο της Εταιρείας Σπουδών που αρχίζει απόψε, η Ρένα Σταυρίδη-Πατρικίου θα είχε κεντρικό ρόλο ως οργανώτρια και ως ομιλήτρια. Ήταν ιστορικός με βαθιά και διεισδυτική σκέψη. Τα τελευταία χρόνια ήταν και αντιπρόεδρος του Δ.Σ. της Εταιρείας Σπουδών. Τη χάσαμε πριν από μερικές ημέρες. Η Εταιρεία Σπουδών θα αφιερώσει στη μνήμη της μια ειδική εκδήλωση. Στην αρχή η ιδέα ήταν η επανάσταση στο Γουδί, για τη συμπλήρωση ενός αιώνα από τότε που εκδηλώθηκε και ανέτρεψε πολλά από όσα σήμερα ονομά...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΡΩΝΙΤΗΣ-ΑΝΔΡΑΣ ΠΟΛΥΤΡΟΠΟΣ
-Λίζυ Τσιριμώκου, Ένας και πολλοί -Βασίλης Κάλφας, Τα πρώιμα αρχαιοελληνικά γραπτά του Μαρωνίτη. Ένα πρότυπο επιστημονικής γραφής -Θεόδωρος Παπαγγελής, Η βαθιά δομή και το ουμανιστικό πάθος της αρχαιογνωσίας του Δημήτρη Μαρωνίτη -Βενετία Αποστολίδου, Η συμβολή του Α.Ν. Μαρωνίτη στη νεοελληνική φιλολογία. Αρχαιογνωσία και νεογνωσία -Δημήτρης Ι. Κυρτάτας, «Οίος ειμί». Α.Ν. Μαρωνίτης: αναγνώστης και αφηγητής -Άρης Στυλιανού, Ο Μαρωνίτης ως φιλόσοφος διανοούμενος -Διονύσης Καψάλης, Α.Ν. Μαρωνίτης. Το θάρρος του αδιάκοπου μετεωρισμού -Γιάννης Π...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΝ ΕΤΕΙ. . . 1936 - 1894 - 1940
ΠΡΟΛΟΓΟΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΡΕΜΜΥΔΑΣ ΕΝ ΕΤΕΙ 1936 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΑΠΡΑΝΙΔΗΣ: ΕΝ ΕΤΕΙ 1936. ΤΟ ΜΑΥΡΟ ΧΙΟΥΜΟΡ ΜΙΑΣ ΧΡΟΝΙΑΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΡΕΜΜΥΔΑΣ: «ΕΝΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙ. . .» ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΝ ΕΤΕΙ 1894 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΟΦΙΑ ΝΤΕΝΙΣΗ: «ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΝ ΤΗΣ ΔΕΣΠΟΙΝΙΔΟΣ ΛΕΣΒΙΟΥ» ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ. ΘΕΣΕΙΣ, ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ, ΕΠΙΘΕΣΕΙΣ ΘΟΔΩΡΟΣ ΧΑΤΖΗΠΑΝΤΑΖΗΣ: ΤΟ ΘΕΑΤΡΙΚΟ 1894 ΣΤΟ ΣΤΑΥΡΟΔΡΟΜΙ ΤΟΥ ΧΘΕΣ ΜΕ ΤΟ ΑΥΡΙΟ ΑΛΕΞΗΣ ΔΗΜΑΡΑΣ: Ο «ΕΥΕΡΓΕΤΗΣ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ» ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΝΟΥΤΣΟΣ: ΓΙΟΡΤΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ «ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ» ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΝ ΕΤΕΙ 1940 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΠΑΤΡΙΚΙΟΥ: «ΔΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΥ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΙΣΧΥΛΟΥ ΙΚΕΤΙΔΕΣ
Είναι τόσα τα προβλήματα που θέτουν οι "Ικέτιδες", ώστε μια σύντομη εισαγωγή, αν δεν τα πολλαπλασίαζε, σίγουρα θα τα συσκότιζε. Σκοπός μου δεν είναι ούτε να εξαντλήσω τη συζήτηση πάνω στην ποικιλία των υποθέσεων, ούτε να λύσω με κανένα τρόπο πολύπλοκα φιλολογικά, ιστορικά και νομικά προβλήματα που αναφύονται από τη μελέτη αυτής της τραγωδίας άλλωστε, δεν είναι σκοπός αυτής της θεατρικής σειράς ο φιλολογικός φόρτος και η ερμηνεία των κειμένων. [...] (Από την εισαγωγή της έκδοσης)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΝΙΚΟΥ ΣΒΟΡΩΝΟΥ
(...) Πεποίθησή μας είναι ότι η κριτική μελέτη του έργου του Ν. Σβορώνου πρέπει να γίνει το συντομότερο δυνατό κάτι τέτοιο θα επιτρέψει να αναδειχτούν μεθοδολογικές επιλογές, τόσο του Ν. Σβορώνου όσο και των μελετητών του έργου του, και θα συμβάλει στην αναζωογόνηση των συζητήσεων για καίρια ζητήματα της ιστορίας μας, που κατά τα τελευταία χρόνια έχουν ατονήσει. Αναγκαστικά, η κριτική μελέτη του έργου του θα καταλήξει στη διαμόρφωση θεωρίας και ο ίδιος θα ξαναγίνει, με αυτόν τον τρόπο, μεγάλος δάσκαλος όλοι ξέρουμε πως, τελικά, τον απασ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΑΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Η εισήγηση αυτή πραγματεύεται μια λεπτομέρεια της κληρονομιάς του μοντέρνου στην Ελλάδα. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρεται σε έναν τύπο φωτιστικών σωμάτων που εμφανίζεται συστηματικά στις αστικές κατοικίες της δεκαετίας του '30. Μέσω αυτών των αντικειμένων ανιχνεύονται ορισμένες πτυχές του εκσυγχρονισμού του ελληνικού αστικού χώρου και το πώς αυτές εκφράστηκαν στο σχεδιασμό της μικρής κλίμακας. Η εισήγηση εντάσσεται στο πλαίσιο μιας γενικότερης έρευνας για την εμφάνιση δραστηριοτήτων σχεδιασμού προϊόντων στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου. Η περίοδος ...
Διαβάστε περισσότερα...