ΚΑΛΒΟΣ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΡΙΖΕΣ ΤΗΣ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Το βιβλίο αυτό δείχνει καθαρά την πορεία της αλλαγής από την αγροτική στη βιομηχανική κοινωνία στις μεγάλες χώρες του κόσμου και καταδεικνύει πώς οι σχέσεις ανάμεσά στις διάφορες κοινωνικές τάξεις (ιδίως ανάμεσα σε αγρότες και γαιοκτήμονες) παρήγαγαν, με διαφορετικούς τρόπους, τόσο την κοινοβουλευτική δημοκρατία όσο και το φασισμό ή τον κομμουνισμό. Ο B. M. με ευρυμάθεια και έμπνευση κονιορτοποιεί πολλές συμβατικές θεωρίες πάνω στο ίδιο θέμα. (. . .) Ο τεκμηριωμένος τρόπος που υποστηρίζει τις προτάσεις του κάνουν το βιβλίο του μοναδικό κι ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΤΕΧΝΗ ΣΗΜΕΡΑ
Την εξήγηση της ζωτικότητας και της αυθεντικότητας του μοντέρνου κινήματος πρέπει να την αναζητήσουμε στην πολυτροπία του ανθρώπινου πνεύματος, κατανοώντας καλά ότι τούτη η πολυτροπία μπορεί να εκφραστεί με διάφορες μεθόδους. Όσο πιο μηχανικός γίνεται ο κόσμος (όχι μόνο ο ορατός, αλλά η ίδια η διαδικασία της ζωής) τόσο λιγότερη πνευματική ικανοποίηση μπορεί να βρει κανείς στα φαινόμενα αυτού του κόσμου. Ο εσωτερικός κόσμος της φαντασίας γίνεται όλο και πιο σημαντικότερος για ν' αναπληρώσει, θα έλεγε κανείς, τη φτώχεια και τη μονοτονία της...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
Η απαισιόδοξη στάση που αντιμετωπίζει κάθε αλλαγή σαν τροπή στο χειρότερο είναι θέμα που επανέρχεται συχνά στην ιστορία και που η ιστορία επανειλημμένα το έχει διαψεύσει. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου) Ζούμε σήμερα σ' ένα κόσμο που διαφέρει σ' όλα σχεδόν τα βασικά δεδομένα του από τον κόσμο όπου έζησε και πέθανε ο Βίσμαρκ. Πώς συντελέστηκαν οι αλλαγές αυτές; Ποιες είναι οι διαμορφωτικές επιρροές και οι ποιοτικές διαφορές που σημαδεύουν πιο έντονα τη σύγχρονη εποχή; Με τα προβλήματα αυτά θ' ασχοληθεί το βιβλίο αυτό κι έτσ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ
Η εφαρμογή της θεωρίας για την εξέλιξη στη μελέτη της προϊστορικής αρχαιολογίας σημειώνει την πρωτοτυπία του μικρού αυτού βιβλίου. Η αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων αντικειμενικών μαρτυριών από τα υπολείμματα των προγραφικών κοινωνιών οδηγεί στην ανίχνευση των τρόπων και των διαδικασιών, που ακολουθήθηκαν για τη μετάβαση των ανθρώπινων ομάδων από το στάδιο της Αγριότητας σ’ εκείνο της Βαρβαρότητας κι από εκεί στον Πολιτισμό. Ο χειρισμός του υλικού γίνεται με ευστροφία, φαντασία κι επιστημονική αυστηρότητα. Η χρησιμότητα του βιβλίου είναι αυ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΑΛΕΚΤΑ
ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ "ΚΑΛΒΟΥ": Μπελίνσκι, Χέρτσεν, Τσερνισέφσι, Ντομπρολιούμπωφ: ένας φωτεινός αστερισμός κριτικών, ιστορικών, αισθητικών, φιλοσόφων, τέσσερα ονόματα που χάραξαν βαθειά τ' αποτυπώματά τους στην παγκόσμια θεωρητική σκέψη και που χάρη στη λάμψη των ιδεών τους ξεπέρασαν την εποχή και το εθνικό στερέωμα που τα γέννησε, μια εξαιρετική θεωρητική και φιλοσοφική κληρονομιά που δεν επενδύθηκε ακόμα στη γλώσσα μας. Η αίσθηση για την έλλειψή τους και η βεβαιότητα για τη μεγάλη τους χρησιμότητα κίνησαν την πρωτοβουλία μας για την συστηματική...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΕΞΟΡΙΣΤΟΙ ΘΕΟΙ
Αλλόκοτο, μα την αλήθεια, το έργο του συγγραφέα! Άλλος έχει τύχη σ' αυτό το επάγγελμα άλλος όχι. Μα ο πιο κακότυχος από τους συγγραφείς είναι ασφαλώς ο φτωχός μου Ερρίκος Κίτσλερ, ο "Πρωτομάστορας" στη Γοττίγγη. Κανείς σ' αυτή την πόλη δεν είναι τόσο σοφός, τόσο πλούσιος σε ιδέες, τόσο φιλόπονος όσο αυτός, και μ' όλα τούτα ούτε ένα καν βιβλιαράκι δικό του δεν έχει ξεμυτίσει ακόμη στη φιλολογική αγορά της Λειψίας. Ο γέρο βιβλιοθηκάριος Στήφελ δεν παρέλειπε να γελά κάθε φορά που ο Ερρίκος Κίτσλερ επήγαινε να του ζητήσει κάποιο βιβλίο που, όπ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
Ο Ζαν Βιλάρ είναι μια από τις σημαντικότερες μορφές στο παγκόσμιο θέατρο. Τη θέση αυτή δεν την κατέχει μόνο στις σκηνοθετικές του εργασίες ή γιατί, πρώτος αυτός, παρουσίασε κλασσικούς Γάλλους συγγραφείς (Μολιέρο, Κορνέιγ) απαλλαγμένους από το βαρύ, στομφώδες ύφος, στο οποίο τους είχε καθηλώσει η ακαδημαϊκή παράδοση με τις άνευρες παραστάσεις της, αλλά περισσότερο για το αναμφισβήτητο γεγονός, πώς έδωσε μια νέα κατεύθυνση, ιστορικής σημασίας, στην όλη προβληματική του θεάτρου με την δημιουργία του Εθνικού Λαϊκού Θεάτρου της Γαλλίας. (. . ....
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΠΡΟΣΚΥΝΗΜΕΝΟΙ ΚΑΙ Ο ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ
Η πιο κρίσιμη περίοδο για την Επανάσταση, και που δεν είναι αρκετά γνωστή, αρχίζει τον Απρίλη του 1826 με το πέσιμο του Μεσολογγιού. Αν και όλοι το περίμεναν, κατάπληξη και φόβος απλώθηκε παντού. Συνεδρίαζεν η Γ' Εθνική Συνέλευση, στην Τροιζήνα, όταν έφτασε το φοβερό άγγελμα. Νεκρική σιγή απλώθηκε πάνω από μισήν ώρα. Ούτε άχνα δεν ακουόταν και όλοι τους με σκυμένα τα κεφάλια. Η αναπνοή είχε κοπεί και η φωνή είχε νεκρωθεί. Κανείς δεν τόλμησε ν' ανοίξει το στόμα και να φανερώσει το φόβο του και τους πικρούς διαλογισμούς του. Μόνο "εμέτρα κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΚΑΙ ΕΞΟΥΣΙΑ
Ο Γκάμπριελ Κόλκο γεννήθηκε στις 17 Αυγούστου 1932 και είναι ομότιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβανίας, στη Φιλαδέλφια. Έργα του: The Tribunal of Conservatism (1960), Wealth and Power in America (1962), Railroads and Pegulation 1877-1919 (1964). Το βιβλίο του Κόλκο περιέχει τις ακριβέστερες δυνατές πληροφορίες πάνω στη σύνθεση της σύγχρονης αμερικανικής κοινωνίας και την κατανομή εισοδήματος στις ΗΠΑ. Υπάρχει φτώχεια στις Ηνωμένες Πολιτείες; Ποια πληθυσμιακά και επαγγελματικά στρώματα συμμετέχουν στην ευημερία της χώρας, ποια β...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΤΑΞΙΚΗ ΔΟΜΗ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ
Έχουν περάσει σχεδόν πέντε χρόνια από τότε που το βιβλίο αυτό πρωτοδημοσιεύτηκε στην Πολωνική γλώσσα. Η εμφάνισή του ήταν, με μια ορισμένη έννοια, συνδεδεμένη με τα γεγονότα του Οκτωβρίου 1956 στην Πολωνία, γιατί τα γεγονότα αυτά κατέστησαν δυνατή τη δημοσίευση της εργασίας που με είχε απασχολήσει αρκετά χρόνια, χωρίς να ελπίζω ότι θα δει το φως της δημοσιότητας. Το βιβλίο πήγε για τύπωμα μετά τον Οκτώβριο του 1956, που ήταν περίοδος ενθουσιασμού και ελπίδας, και το συγκινησιακό αυτό κλίμα καθρεφτίστηκε στην τελική του επεξεργασία. [. . .]...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΚΑΤΑΚΑΗΜΕΝΟΣ ΜΟΡΙΑΣ ΚΑΙ Η ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ
Η Πελοπόννησος, είναι από τα σπουδαιότερα τμήματα του ελληνικού χώρου προπάντων για τη νεότερη ιστορία μας. "Ακρόπολιν της Ελλάδος" την είχαν ονομάσει από την αρχαιότητα και "Εστίαν του Ελληνισμού" ο ιστορικός μας Κ. Παπαρρηγόπουλος. Οι κάτοικοί της, παρόλο τον υπολογιστικόν ατομισμό, που άλλοι τους καταλογίζουν, ξεχώριζαν πάντα για το αγωνιστικό τους πνεύμα και τη γενναιότητά τους. Στους αρχαίους χρόνους, επειδή η ενδοχώρα της, κατά το μεγαλύτερο μέρος είναι ορεινή, οι Πελοποννήσιοι βρέθηκαν στην ανάγκη για να επιζήσουν, να γίνουνται μισθ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ
Η φιλοσοφία της γαλλικής Επανάστασης - τουλάχιστον στην κυριολεξία του όρου - δεν έχει για στόχο της φιλοσοφικές ανακαλύψεις καινούριων συστημάτων. Πραγματεύεται με έννοια επαναστατική την εξέλιξη ορισμένων ήδη δοσμένων ιδεών. Το έργο της συνίσταται στο να δείξει πως ορισμένες αφηρημένες αρχές συγκεκριμενοποιούνται, γίνονται, να πούμε, ζωντανές εικόνες, που ανταποκρίνονται στις παρωθήσεις της βούλησης και κατά κάποιο τρόπο προσωποποιούν τους σκοπούς, προς τους οποίους τείνουν οι άνθρωποι της εποχής. Και κατόπιν οφείλει ν’ ακολουθήσει αυτές...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΙΝΗΜΑ ΤΩΝ ΕΝΟΠΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑΣ
Εκτιμώντας ότι το ισχύον πολιτικό σύστημα, μετά 13 χρόνια αγώνων στα υπερπόντια εδάφη, δεν κατάφερε να καθορίσει αντικειμενικά και συγκεκριμένα μια υπερπόντια πολιτική που να οδηγεί στην ειρήνη τους Πορτογάλους κάθε φυλής και κάθε πίστης. Εκτιμώντας ότι ο καθορισμός μιας τέτοιας πολιτικής δεν είναι δυνατός παρά μόνο διαμέσου της εξυγείανσης της εσωτερικής πολιτικής και των θεσμών της, για να μετασχηματιστούν, με δημοκρατικό τρόπο, σε θεσμούς αναντήρητα αντιπροσωπευτικούς του πορτογαλικού λαού, Εκτιμώντας ότι η αντικατάσταση του ισχύοντος π...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΣΤΗ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ
Το βιβλίο αυτό έχει γι' αντικείμενο έρευνας την πρώιμη εποχή της επιστήμης στην αρχαία Ελλάδα, δηλαδή την επιστήμη στον έκτο και πέμπτο αιώνα π.Χ. Από πολλές πλευρές η εποχή αυτή είναι πιο κοντά σε μας παρά στα χρόνια που την ακολουθήσανε. Κι' αυτό ισχύει είτε πρόκειται για το μεγάλο αθηναϊκό κίνημα που συσπειρώθηκε γύρω από τον Σωκράτη, τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη, είτε αφορά την αλεξανδρινή περίοδο που αρχίζει με τον Ευκλείδη και τον Αρχιμήδη και τελειώνει με τον Πτολεμαίο και τον Γαληνό. Η επιστήμη της πρώϊμης ελληνικής εποχής μας θυ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΖΩΗ
Το βιβλίο του Ελισαίου Γιανίδη "Γλώσσα και Ζωή" είναι ένα φλογερό μαχητικό κείμενο για την υπεράσπιση της δημοτικής. Τώρα που έχει περάσει παραπάνω από μισός αιώνας από τότε πού γράφτηκε, φαίνεται ακόμα πιο καθαρά και ή ευστοχία, και ή ιστορική του αξία. Η πρώτη έκδοσή του (1908) συμπίπτει με το δυνάμωμα τής διαμάχης για το "γλωσσικό ζήτημα". Η αντιδικία για τό πιο κατάλληλο, πιο πλαστικό, πιο παραστατικό, πιο ευλύγιστο γλωσσικό όργανο, που θα έκφραζε τις υλικές σχέσεις και θα υλοποιούσε την πνευματική ζωή της χώρας, αγκάλιασε όλο τον κόσμ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΛΑΜ ΚΑΙ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ
Προς χάρη των διανοούμενων του μουσουλμανικού κόσμου που πασχίζουν ν’ αποκαλύψουν το πεπρωμένο τους, αλλά και του ευρωπαϊκού κοινού που θέλει να γνωρίσει σε βάθος αυτόν τον ειδικό χώρο του Τρίτου Κόσμου, ο M.R. ορίζει εδώ τις σχέσεις της ισλαμικής θρησκείας με τις βασικές οικονομικές δομές, συνδυάζοντας την κατάρτιση του εμπειρογνώμονα με την εποπτεία του διαλεκτικού ματεριαλιστή. Περιγράφοντας τις οικονομικές προδιαγραφές του Ισλάμ και την επίδρασή του στη μεσαιωνική πρακτική, μελετά την αλληλεπίδραση μουσουλμανικής ιδεολογίας και οικονομ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΧΑΡΤΕΣ ΚΑΙ ΙΔΕΟΛΟΓΙΕΣ
Τι θα συνέβαινε αν ο πολιτισμός των Νέων Χρόνων ξεκινούσε από τους λαούς του αμερικάνικου, ας πούμε, Νότου; Τι θα συνέβαινε αν ήταν οι Ίνκας, οι αλλοτινοί κυρίαρχοι του Περού και της Χιλής, αυτοί που θα έστελναν πρώτοι καράβια για να ανακαλύψουν την Ευρώπη; Η "καθυστερημένη" γηραιά ήπειρος, που για κείνους θάταν νεαρά, δεν θα θεωρούσε άραγε τους παράδοξους εισβολείς από τη Δύση σαν τους μεταθανάτιους κατοίκους των Νήσων των Μακάρων ή των Ηλίσιων Πεδίων, που επέστρεφαν ξανά στη ζωή διεκδικώντας την αρχική τους πατρίδα; Δεν θάβλεπαν φυσιολογ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΝΤΙΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
Τα προβλήματα που δυναστεύουν την ίδια, αλλά κι εκείνα που προκαλεί στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο η σύγχρονη μορφή της οικογενείας, η πυρηνική οικογένεια, αποτελούν το αντικείμενο της ανάλυσης που γίνεται στο βιβλίο τούτο, υπό το πρίσμα του ριζοσπαστικού φεμινισμού και της κριτικής κοινωνιολογίας. Η διαπραγμάτευση των θεμάτων τούτων, χωρίς να αποφεύγει την αναγκαία αφαίρεση και την τυπική συστηματικότητα, έχει ως αφετηρία την σύγχρονη πραγματικότητα, όπως τούτη προβάλλει στην καθημερινότητα και στο μέτρο που το φεμινιστικό κίνημα της τελευ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΟ
"Διαδρομή και προβλήτα": Λοιπόν που λες κύριε Στέλιο, άντε μίλα και συ λίγο. Άμα ήτανε να πηγαίναμε από δω ούτε 70 χιλιόμετρα είναι να φτάσουμε στο Μ, όμως δεν περνάει ο δρόμος και θα πάμε από γύρω, 270 χιλιόμετρα. Φτιάξανε ένα δρόμο, δεν τον τελειώσανε, τον αφήσανε να ρημάξει, πεταμένα λεφτά. Πήγα μια φορά να περάσω και γύρισα πίσω, δεν πάει ο δρόμος. Και ξέρεις γιατί; μεγάλα συμφέροντα, δεν τον αφήσανε το δρόμο να γίνει. Μια ώρα ταξίδι θα θέλαμε ακόμα και τώρα θα κάνουμε πάνω από τρεις, για να μη σου πω τέσσερις. Όλη αυτή η Ελλάδα που π...
Διαβάστε περισσότερα...