ΚΑΝΑΚΗ

ΟΙ ΔΥΟ ΒΑΣΙΛΙΚΟΙ ΛΟΓΟΙ
Οι δυο βασιλικοί λόγοι του Θεόδωρου Μετοχίτη, με τους οποίους εγκωμιάζεται ο αυτοκράτορας Ανδρόνικος Β’ ο Παλαιολόγος (1282-1328), αποτελούν σημαντικές πηγές της ιστορίας της πρώϊμης παλαιολόγειας περιόδου. Μας μεταφέρουν στο κλίμα της αποχής, δίνοντάς μας την δυνατότητα να ανασυνθέσομε την τρέχουσα ιδεολογία της βυζαντινής αυλής στο τελευταίο τέταρτο του ΙΓ’ αιώνα, και τον ιδεολογικό κόσμο του συγγραφέα τους. Ο Μετοχίτης δεν περιορίζεται στην αναπαραγωγή των βυζαντινών στερεοτύπων για τον χαρακτήρα και τον προορισμό της αυτοκρατορίας. Προ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΗΘΙΚΟΣ Η ΠΕΡΙ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
Ο Ηθικός είναι ίσως το σημαντικότερο έργο του Θεόδωρου Μετοχίτη, ενός από τους διαπρεπέστερους εκπροσώπους της λεγόμενης Παλαιολόγειας Αναγέννησης. Το έργο αυτό που αποτελεί ένα εγκώμιο του θεωρητικού βίου, όπως τον όριζαν οι αρχαίοι, εκδίδεται για πρώτη φορά, από τον γνωστό κώδικα Vindobonensis Philologious gr 95 με εισαγωγή, κριτικό υπόμνημα, μετάφραση στη νεοελληνική γλώσσα και σημειώσεις. Στην εισαγωγή εξετάζονται κυρίως οι πηγές που χρησιμοποίησε ο Μετοχίτης και γίνεται προσπάθεια να ενταχθεί το έργο στο πλαίσιο της ευρύτερης πνευματι...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΚΛΑΣΙΚΗ ΤΕΧΝΗ
Η Κλασική Τέχνη του Heinrich Wolfflin (1864-1945) είναι μία από τις σημαντικότερες εργασίες που με πρωτοποριακό τρόπο στοχεύουν στην κριτική ανάλυση της μορφής του κλασικού έργου τέχνης. Ο Wolfflin ερευνά τον χαρακτήρα της σύνθεσης και της δομής, δηλαδή τις σχέσεις των μορφολογικών εκείνων στοιχείων που μεταβάλλουν την εικαστική καλλιτεχνική δημιουργία σε αυτόνομο οργανισμό, τόσο από οπτικής όσο και από αισθητικής πλευράς. Οι αναλύσεις του προσφέρουν ένα πρότυπο για την ολόπλευρη κατανόηση του καλλιτεχνικού φαινομένου, αφού σε καμία περίπτ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΡΙ ΒΑΣΙΛΕΙΩΝ
Οι Βασιλείες του Γενεσίου: το περιεχόμενό τους και οι σχέσεις τους με άλλες πηγές. Ο Γενέσιος ανήκει φυσικά στην κατηγορία των λογίων πού, ως μέλος του κύκλου του Κωνσταντίνου, ακολουθεί τη μακεδονική προπαγάνδα και μας παρουσιάζει τον Βασίλειο με το πρίσμα πού αναφέραμε πιο πάνω. Το ζήτημα πού έχει απασχολήσει τους ιστορικούς είναι η σχέση του έργου του Γενεσίου με τις άλλες πηγές της εποχής και ιδιαίτερα με το έργο πού είναι συμβατικά γνωστό ως Συνεχιστές του Θεοφάνους. Ας δούμε όμως πρώτα τις Βασιλείες. Ο Γενέσιος συνέγραψε τις Βασιλείε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΡΑΜΑΤΑ ΚΑΙ ΛΕΙΨΑΝΑ
Το 12ο αιώνα, στο μοναστήρι των Βενεδικτίνων του Σρούσμπερι, ο αδελφός Κάντφελ έχει καταλήξει σε μια ήρεμη ζωή και ασχολείται με τα βότανά του μετά από μια περιπετειώδη - και κάθε άλλο παρά μοναχική - νιότη. Αλλά όταν ο προϊστάμενος της μονής του αποφασίζει να αποκτήσει τα οστά μιας αγίας από ένα μακρινό χωριό της Ουαλίας, η εμπειρία από το παρελθόν του Κάντφελ αποδεικνύεται πολύ χρήσιμη. Είναι πραγματικό ευτύχημα που οι βοτανολογικές του γνώσεις συναγωνίζονται τις ανιχνευτικές του ικανότητες, αφού ανάμεσα στις δυσκολίες αυτής της αποστολή...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ ΤΟΥ ΟΥΡΑΝΟΥ
Τα χρονικά του αδελφού Κάντφελ καθιέρωσαν την Έλις Πίτερς ως την πλέον δημοφιλή συγγραφέα λογοτεχνικών έργων μυστηρίου που διαδραματίζονται στο Μεσαίωνα. Οι αφηγηματικές αρετές και το ταλέντο της Πίτερς βρίσκουν γόνιμο έδαφος και στο χώρο του ιστορικού μυθιστορήματος, όπου υπογράφοντας με το πραγματικό της όνομα, Ίντιθ Πάρτζετερ, μας μεταφέρει στη Αγγλία του 13ου αιώνα, σε μια ιδιαίτερα ταραχώδη περίοδο κατά την οποία η χώρα δοκιμάστηκε, σε όλα τα μέτωπα, εντός και εκτός των συνόρων της. Το πρώτο μέρος της τριλογίας, "Το δέντρο του Ουρανού...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΛΑΔΙ
Γύρω στα 1230 ο νεαρός Χάρι Τάλβας, που μεγαλώνει σαν υιοθετημένος γιος του πρίγκιπα της Ουαλίας Λιουέλιν, γίνεται άθελά του συνεργός σε μια παράνομη ερωτική ιστορία. Μην μπορώντας να μείνει άλλο στην αυλή τού πρίγκιπα, φεύγει κρυφά για την Αγγλία αποφασισμένος να γυρίσει μόνο όταν θα έχει εκδικηθεί το φόνο του πατέρα του, που πέθανε πριν γεννηθεί εκείνος. Όταν όμως αιχμαλωτίζεται από τον φονιά, τον άρχοντα του Παρφόις, ανάμεσά τους αναπτύσσεται μια αδυσώπητη σχέση αντιπαλότητας, από την οποία όμως κανείς τους δεν μπορεί να αποκοπεί. Γύρω...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΚΟΚΚΙΝΟΣ ΣΠΟΡΟΣ
Η εξέλιξη της ιστορίας του νεαρού λιθοξόου Χάρι Τάλβας γίνεται αφορμή καταγραφής της ανθρώπινης αγωνιστικότητας ενάντια στον φανατισμό και το μίσος των μεσαιωνικών προτύπων. Ο έρωτας των ηρώων για ζωή, ειρήνη και δημιουργία, βιωμένος με την αξιοπρέπεια του ηθικού κώδικα αρχαίας τραγωδίας, αναδεικνύει την αρετή της συνέπειας και παραδίδει τη σκυτάλη σ' αυτούς που πάντα ονειρεύονται ένα καλύτερο αύριο. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΤΟΥΡΚΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
Η ιστορία του Δούκα αρχίζει από κτίσεως κόσμου κατά το πρότυπο των περισσότερων χρονογραφιών - ο ίδιος μάλιστα τόνιζε: «ου γάρ ην πρέπον χρονογραφείν μοι. . .» (XLII 14). Από τον Αδάμ περνάει ωστόσο ταχύτατα στα χρόνια των Παλαιολόγων και αρχίζει την παράλληλη έκθεση της ιστορίας Ρωμαίων και Οθωμανών από το 1341. Το έργο τελειώνει απότομα στο μέσο μιας φράσης, κατά το έτος 1462. Η ιστορία του Δούκα έχει σωθεί σε ένα μόνο χειρόγραφο ακέφαλο και χωρίς κολοφώνα, με αποτέλεσμα να μην γνωρίζουμε τον τίτλο που της είχε δώσει ο ίδιος. Ο τίτλος Το...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΡΩΤΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ
Επτά ερωτικές ιστορίες ή επτά ιστορίες έρωτα με άμεσες και έμμεσες, βραχυχρόνιες αλλά και μακροχρόνιες επιπτώσεις στην πορεία του Βυζαντίου. Σε καθεμία από αυτές οι πρωταγωνιστές, αυτοκράτορες ή ανώτατοι αξιωματούχοι (Θεοδόσιος Β', μάγιστρος Παυλίνος, Ιουστινιανός, Ηράκλειος, Κωνσταντίνος ΣΤ', Λέων Δ', Μιχαήλ Δ', Ρωμανός Δ' Διογένης) και αυγούστες (Αθηναΐς-Ευδοκία, Θεοδώρα, Μαρτίνα, Θεοδότη, Ζωή Ζαούτζη, Ζωή Πορφυρογέννητη, Ευδοκία Μακρεμβολίτισσα), έδρασαν επηρεασμένοι από αισθήματα αγάπης και συναισθήματα που πυροδότησαν οι ερωτικοί σύντ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΟΙΗΣΗ ΣΤΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Η βυζαντινή λογοτεχνία, και ιδιαίτερα η ποίηση, σημαδεύεται, έντονα από τις κοινωνικές της λειτουργίες. Οι ανάγκες της Εκκλησίας και του κράτους δημιουργούν συνεχώς νέες ποιητικές μορφές, στις οποίες η λογοτεχνική παράδοση διασταυρώνεται πάντοτε με τη νεωτεριστική διάθεση. Το βιβλίο αυτό είναι μια εισαγωγή σε έναν κόσμο εν πολλοίς παραγνωρισμένο από το κοινό. Αρχίζοντας από τους χριστιανικούς ύμνους των πρώτων αιώνων και φθάνοντας ως τις απαρχές της λογοτεχνίας σε δημώδη γλώσσα, έχει στόχο του να καταδείξει την εξέλιξη αυτής της λογοτεχνικ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΛΕΠΡΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΖΙΛΙΟΥ
Άπληστοι κληρονόμοι έχουν κανονίσει να παντρέψουν έναν ηλικιωμένο ευγενή με μια νεαρή γυναίκα. Οι δυο μελλόνυμφοι φτάνουν στο Σρούσμπερι, όπου θα λάβει χώρα η τελετή, με συνοδείες αντάξιες της κοινωνικής τους θέσης. Εκεί γίνεται ένα άγριο φονικό, το οποίο καλείται να διαλευκάνει ο αδελφός Κάντφελ με τη συνηθισμένη οξυδέρκεια και σοφία του. Έξω από τα τείχη του Σρούσμπερι, βρίσκεται το λαζαρέτο του Αγίου Ζίλιου, άσυλο για τους αρρώστους, αλλά και πιθανό καταφύγιο για τους κυνηγημένους. Εκεί. . . (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΝΑ ΠΤΩΜΑ ΠΕΡΙΣΣΕΥΕΙ
Την αποφράδα ημέρα μετά τη Μάχη του Σρούσμπερι στα 1138, ο αδελφός Κάντφελ εγκαταλείπει την ειρηνική μονή του, αναλαμβάνοντας το πένθιμο καθήκον να θάψει τους νεκρούς. Στον επίσημο κατάλογο αναφέρονται 94 εκτελεσμένοι -αλλά ο αδελφός Κάντφελ διαπιστώνει πως πρέπει να θάψει 95. . . Σ' αυτή την υπόθεση του "πτώματος που περισσεύει" ο αδελφός Κάντφελ πρέπει να χρησιμοποιήσει ως τα άκρα τις εξαιρετικές του ικανότητες. Οφείλει ν' ανακαλύψει ένα δολοφόνο και να τιμωρήσει ένα βάναυσο θάνατο. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΝΑ ΛΕΥΚΟ ΡΟΔΟ
Όταν πεθαίνει ο άντρας της, η Ιουδήθ Περλ, η νεαρή χήρα, χαρίζει ένα από τα ακίνητά της, το σπίτι στο Προτείχισμα, όπου ζούσε ευτυχισμένη τα χρόνια του έγγαμου βίου της, στο αβαείο του Σρούσμπερι. Για ενοίκιο ζητάει μόνο ένα λευκό τριαντάφυλλο από την τριανταφυλλιά του κήπου, που θα της παραδίδεται κάθε χρόνο, τη μέρα της μετακομιδής των λειψάνων της Αγίας Γουίνιφρεντ. Αλλά μια ωραία γυναίκα με σεβαστή προίκα είναι στόχος για τους επίδοξους μνηστήρες, που λογαριάζουν πόσο μεγαλύτερη θα ήταν η προίκα, αν ακυρωνόταν η δωρεά και το σπίτι ξανα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ
[...] Το ιστορικό σύγγραμμα του Λέοντος αποτελείται από 10 βιβλία, καλύπτει την εποχή μεταξύ 959 και 976 και, από άποψη ιστοριογραφικής συγγένειας, συνεχίζει τη χρονογραφία του (Ψευδο) Συμεών Λογοθέτη, που τελειώνει όμως το 948, και οδηγεί σε εκείνη του Μιχαήλ Ψελλού. Ουσιαστικά, μάλιστα, το σύγγραμμα του Ψελλού συνεχίζει την τελευταία πρόταση του κειμένου του Λέοντος, γεγονός που υποδεικνύει τη στενή συνάφεια των έργων και μια διαλεκτική λόγων και αντιλόγων μεταξύ τους, όπως θα προτείνουμε στη συνέχεια. Αισθητή συγγένεια φαίνεται επίσης ν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΤΤΑΛΕΙΑΤΗΣ: ΙΣΤΟΡΙΑ
Η «Ιστορία» του καλύπτει την περίοδο 1034-1079/80. (...) Το έργο αρχίζει με έναν λόγο προσφωνητικό στον Νικηφόρο Βοτανειάτη, ο οποίος είναι γεμάτος επαίνους για τον αυτοκράτορα. Σχετικά σύντομα περιγράφονται τα γεγονότα των ετών 1034-1057, με περισσότερες λεπτομέρειες τα γεγονότα της δεκαετίας 1057-1067 και με ακόμη περισσότερες της επόμενης δεκαετίας. Όπως τονίζει στο προοίμιο ο συγγραφέας, γράφει με βάση τις προσωπικές του εμπειρίες, γεγονός που καθιστά τις μαρτυρίες του πολύτιμες. Το τελευταίο μέρος του κειμένου είναι ουσιαστικά ένα εγκ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΥΝΟΨΙΣ ΙΣΤΟΡΙΩΝ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Στα μέσα του 11ου αιώνα ο κουροπαλάτης και μέγας δρουγγάριος της βίγλας Ιωάννης Σκυλίτζης επιλέγει με το κατ' εξοχήν ιστορικό του έργο "Σύνοψη Ιστοριών" να επιστρέψει στον 9ο κυρίως και 10ο αιώνα, αποφεύγοντας να εμπλέξει τη γραφή του με την αυτοκρατορική αυλή της εποχής του, γεγονός που τον διαφοροποιεί αισθητά από τους σύγχρονούς του ιστορικούς συγγραφείς Μιχαήλ Ψελλό και Μιχαήλ Ατταλειάτη, αλλά και τους επόμενους του 12ου αιώνα. Συγκεκριμένα στη "Σύνοψη Ιστοριών" παρουσιάζεται η χρονική περίοδος από το θάνατο του αυτοκράτορα Νικηφόρου Α...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΑΥΜΑΧΙΚΑ
Τα «Ναυμαχικά» είναι το μόνο έργο που παρουσιάζει ειδικά και ολοκληρωμένα το πώς οι Βυζαντινοί διεξήγαγαν τον πόλεμο στη θάλασσα. Οι συγγραφείς των σχετικών κεφαλαίων περιγράφουν λεπτομερώς τις στρατηγικές και τις τακτικές που εφαρμόζονταν στις πολεμικές αναμετρήσεις. Καταγράφουν και επεξηγούν με ακρίβεια τους τρόπους διάταξης των πλοίων, τους ελιγμούς και τις τεχνικές των συγκρούσεων, όπως επίσης και τον εξοπλισμό των πλοίων με τα πιο σύγχρονα οπλικά συστήματα της εποχής (υγρόν πυρ και άλλα). Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στα μέσα πλοήγησης κ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΟΥΜΕΝΟΥ (4ος-15ος αι.)
Η βασική συμβολή της ευσύνοπτης αυτής μονογραφίας σχετίζεται με την αποδελτίωση, κωδικοποίηση και ένταξη των πληροφοριών των βασικών αφηγηματικών πηγών (ιστοριογράφων-χρονικογράφων) στο γενικότερο ιστορικό πλαίσιο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, γύρω από την παρουσία και δράση των φορολόγων και φοροεισπρακτόρων στην πρωτεύουσα, στα μεγάλα αστικά κέντρα και στις επαρχίες του βυζαντινού κράτους. Εξετάζεται όλη η βυζαντινή περίοδος (4ος-15ος αιώνες) και όχι μόνον εκείνη από τον 7ο αιώνα και εξής, όπως συχνά συναντάμε σε πρόσφατες αναλυτικές ή σ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΙΕΡΟΣ ΚΛΕΦΤΗΣ
Όταν η κατεστραμμένη από επιδρομείς Μονή του Ράμσεϊ ζητά βοήθεια από τον αδελφό Οίκο Βενεδικτίνων του Στρούσμπερι, μια σειρά από αινιγματικά, ενδιαφέροντα πρόσωπα εισβάλουν στα τείχη του μοναστηριού και τραβούν την προσοχή του αδελφού Κάντφελ: ένας άτεγκτος αξιωματούχος μοναχός, ένας δόκιμος μοναχός γεμάτος θρησκευτική φλόγα και μια νεαρή τραγουδίστρια. Λίγες μέρες αργότερα, η λειψανοθήκη της Αγίας Γουίνιφρεντ, προστάτιδας του Οίκου, εξαφανίζεται μυστηριωδώς και σχεδόν αμέσως δολοφονείται ο μοναδικός άνθρωπος που θα μπορούσε να κατονομάσε...
Διαβάστε περισσότερα...