ΚΟΡΟΝΤΖΗΣ

ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΤΕΜΠΕΛΙΑ
Μια αλλόκοτη μανία διακατέχει τις εργατικές τάξεις των εθνών, όπου βασιλεύει ο καπιταλιστικός πολιτισμός. Αυτή η μανία προκαλεί στο πέρασμά της βάσανα, ατομικά και κοινωνικά, που αιώνες τώρα ταλαιπωρούν την άμοιρη ανθρωπότητα. Η τρέλα αυτή φέρνει την αγάπη για τη δουλειά, το μανιακό πάθος για δουλειά, που φτάνει μέχρι την εξάντληση των ζωτικών δυνάμεων του ανθρώπου και των απογόνων του. Αντί να αντιδράσουν σ' αυτήν την ψυχική διαστροφή οι παπάδες, οι οικονομολόγοι και οι ηθικολόγοι, καθαγιάσανε την εργασία. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΟΝΟΠΡΑΚΤΑ
Ο Μπρέχτ θεωρούσε την τέχνη του θεάτρου κάτι περισσότερο από απλή καταναλωτική πράξη, και περιφρονούσε εκείνο που ονόμαζε "θέατρο της κουζίνας", το θέατρο που άλλο δεν προσφέρει παρά διανοητικά φαγώσιμα που καταβροχθίζονται, κι ύστερα ξεχνιούνται. Το κοινό, κατά την άποψη μου, δεν πρέπει να το κάνουμε να νιώθει συγκινήσεις, πρέπει να το αναγκάσουμε να σκεφτεί. Η ταύτιση, όμως, με τα πρόσωπα αποκλείει σχεδόν τη σκέψη. Οι θεατές που οι ψυχές τους βυθίζονται μεσ' την ψυχή του ηρώα, θα δουν τη δράση ολοκληρωτικά απ' τη δική του σκοπιά, και καθ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΑΙΧΜΑΛΩΤΟΣ ΤΟΥ ΚΑΥΚΑΣΟΥ - ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΧΟΡΟ - Ο ΕΡΗΜΙΤΗΣ
Έσερνε το πόδι του κι είχε στυλωμένα τα μάτια προς το μέρος του φεγγαριού που ετοιμαζότανε να ξεμυτίσει. Γνώριζε τον δρόμο. Έπρεπε να βαδίσει κατευθείαν μπροστά περίπου οκτώ βέρτσια. Μόνο που καλά θα ήτανε αν έφθανε στο δάσος πριν φανεί η σελήνη. Όπως περνούσε το ρυάκι το φως παιγνίδιζε πίσω από το βουνό. Ένα μέρος της πεδιάδας φωτιζότανε όλο και περισσότερο κι η σκιά που έριχνε το όρος, μίκραινε. Ο Ζιλίν περπατούσε πάντα στη σκιά. Βιαζότανε να φθάσει στο δάσος όταν η σελήνη πλημμύρισε τα πάντα με το φως. Διακρίνονταν ακόμη και τα φύλλα τω...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΤΟΥΦΕΚΙΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΣ ΚΑΡΡΑΡ
Στον απόηχο της χρονιάς του ισπανικού εμφυλίου πολέμου, ο Μπρέχτ έγραψε «Τα τουφέκια της κυρίας Καρράρ», ένα μονόπρακτο που παίχτηκε στο Παρίσι από εξόριστους Γερμανούς ηθοποιούς, με πολύ μεγάλη επιτυχία. Η Έλενα Βάιγκελ έπαιξε τον βασικό ρόλο της κυρίας Καρράρ. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΧΑΦΙΕΣ
Σ' όλους επικρατούσε απογοήτευση. Ο Εβσέϊ που τους φοβότανε, έβλεπε μ' έκπληξη το πόσο αδύναμοι ήταν. Τους λυπότανε που κινδυνεύανε. Από την άλλη μεριά θαύμαζε τους επαναστάτες που δραστήριοι, κεφάτοι, προχωρούσαν μπροστά χωρίς κανένας να μπορεί να τους σταματήσει. Η γλυκιά φωνή της Όλγας του προξενούσε ευχαρίστηση. Αγαπούσε όμως και τη φλυαρία του Ιακώβ. Κάθε μέρα γνώριζε και νέους επαναστάτες, όλοι τους ήταν ενθουσιώδεις και σίγουροι για την επιτυχία της υπόθεσής τους. Ταυτόχρονα όμως, προσπαθούσε να βρεί έναν τρόπο για να μην τους προδώ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΓΙΟΡΤΗ
"Τι να του πω;" σκέφτηκε. "Θα του πω ότι το ψέμα είναι όπως το δάσος: όσο πιο βαθιά πας τόσο πιο δύσκολο να βγεις απ' αυτό. Θα του πω: σε συνεπήρε ο ψεύτικος ρόλος σου και το παράκανες! Πρόσβαλες ανθρώπους που ήταν δεμένοι μαζί σου και δε σου 'καναν κανένα κακό. Πήγαινε, λοιπόν, ζήτα τους συγνώμη, γέλασε λίγο με τον ίδιο σου τον εαυτό και θα νοιώσεις αλαφριά. Κι αν θέλεις ησυχία και μοναξιά, τότε θα φύγουμε απ' εδώ μαζί. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΡΩΣΙΚΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ
Δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι η σύγχρονη ρωσική ποίηση γράφτηκε στο μεγαλύτερο μέρος της με το αίμα των ποιητών της. Οι περισσότεροι είχαν τραγικό τέλος: Ο Πούσκιν και ο Λερμοντώφ σκοτώνονται σε μονομαχίες, ο πρώτος σε ηλικία 37 ετών, ο δεύτερος 27 ετών. Ο Μπάλμοντ κάνει απόπειρα αυτοκτονίας στα 22 του χρόνια, ο Γκόρκι αποπειράται να κάνει το ίδιο όταν ήταν 20 ετών, αλλά η απόπειρα αποτυγχάνει. Ο Μπλοκ πεθαίνει στα 41 του. Ο Γκουμιλιώφ -πρώτος σύζυγος της Αχμάτοβα- φυλακίζεται σε στρατόπεδο συγκέντρωσης και τουφεκίζεται. Ο Κλούεβ πεθα...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΡΟΥΦΗΧΤΡΑ ΤΟΥ ΜΑΕΛΣΤΡΟΜ
«Δεν θα ξεχάσω ποτέ μου τον τρόμο, την ανατριχίλα, το σάστισμά μου, καθώς κοίταξα τριγύρω. Το καΐκι, λες και κρεμότανε, σα να' τανε μπηγμένο, στα μισά της κατηφοριάς, μέσα σ' ένα χωνί με πελώριο περίγυρο, τεράστιο βάθος, που τ' ολόστρωτο εσωτερικό του θα το 'παιρνες για στέρεο έβενο, αν δεν ήταν αυτό το δαιμονισμένο κλωθογύρισμα κι η ωχρή λάμψη που ανάδινε, καθώς τ' ολόγιομο φεγγάρι, από κείνη τη στρογγυλή τρύπα μες στα σύννεφα, πλημμυρούσε μ' ολόχρυσο φως τους κατάμαυρους τοίχους ώς τα τρίσβαθα, κάτω, στην ατελείωτη άβυσσο». (Από την παρο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΑΟΡΑΤΟ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ (1959-1962)
Ο πόλεμος της Αλγερίας (1954-1962) είναι μία από τις κορυφαίες στιγμές της μακρόσυρτης αποικιακής επανάστασης που σημαδεύει τον 20ό αιώνα. Ο αγώνας των Αλγερίνων κατά της γαλλικής αποικιοκρατίας διεξάγεται ταυτόχρονα σε δυο μέτωπα: στο εσωτερικό της χώρας τους αλλά και στην καρδιά της αποικιακής μητρόπολης, στην ίδια τη Γαλλία. Είναι ένας αγώνας που δημιουργεί πολλούς εχθρούς αλλά προσελκύει και συμπαραστάτες από όλο τον κόσμο. Οι δυσκολίες που συναντούν οι Αλγερίνοι αμέτρητες όταν οι γαλλικές μυστικές υπηρεσίες εξαρθρώνουν τα διεθνή δίκτ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΟΙΜΑΣΤΕ ΣΕ ΑΣΦΑΛΕΣ ΜΕΡΟΣ;
Οι φυσικές ακτίνες ανέρχονται μέσω του γήινου φλοιού παντού και πάντα. Όταν οι φυσικές γεωακτίνες συναντούν υπόγεια ρέοντα ύδατα, ορισμένες συγκεντρώσεις ορυκτών, γραμμές τεκτονικών ρηγμάτων και υπόγειες κοιλότητες, τότε το φυσικό τους μήκος κύματος παραμορφώνεται και καθίστανται επιβλαβείς για τους ζώντες οργανισμούς. (. . .) Ο σκοπός αυτού του βιβλίου είναι να διασφαλίσει την εκμάθηση του τρόπου εντοπισμού των γεωακτίνων από όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους. Αυτό θα επιτρέψει τη διάδοση της γνώσης στον καθένα, έτσι ώστε όλοι να επω...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΣΠΙΤΟΝΟΙΚΟΚΥΡΑ
Δεν με νοιάζει που η μάνα μου με καταράστηκε στην πιο δύσκολη στερνή της ώρα. Δεν με νοιάζει που πουλήθηκα στο διάβολο και που για μια στιγμή ευτυχίας καταδικάστηκα στην αιώνια αμαρτία!... Εκείνο που με πικραίνει και μου σπαράζει την καρδιά, είναι πως είμαι η σκλάβα του, η στιγματισμένη, κι ότι εγώ η ξεδιάντροπη αγαπώ τη ντροπή μου, ότι η καρδιά μου ευχαριστιέται με το να θυμάται τον πόνο της, σαν αυτό να της δίνει χαρά και ευτυχία. Αυτό ακριβώς είναι ο καημός μου: ότι δεν μπορώ να νιώσω οργή για την προσβολή που μου έχει κάνει... (Από τη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΧΜΑΤΟΒΑ: ΠΟΙΗΜΑΤΑ
Στα χρόνια της τρομερής εξουσίας του Γιεχόβ, πέρασα δεκαεφτά μήνες κάνοντας ουρά στις φυλακές του Λένινγκραντ. Μια μέρα, κάποιος μ' αναγνώρισε. Τότε, η γυναίκα με τα μπλάβα χείλια που στεκόταν πίσω μου και που σίγουρα ποτέ δεν θα 'χε ακούσει τ' όνομά μου, βγήκε απ' τον λήθαργο που όλοι είμαστε βυθισμένοι και μου ψιθύρισε στ' αυτί (εκεί όλοι μιλούσαμε ψιθυριστά): "Κι αυτό μπορείτε να το περιγράψετε;" Είπα: "Μπορώ". Τότε, κάτι σαν χαμόγελο γλίστρησε πάνω σ' αυτό που κάποτε ήταν το πρόσωπό της. Όχι, δεν ήμουνα κάτω από ξένον ουρανό ούτε και...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΜΑ ΤΟΥ ΚΑΝΤΕΡΒΙΛ
Τότε που ο πρεσβευτής της Αμερικής, κ. Χέραμ Ότις, αγόρασε τη βίλα του Κάντερβιλ, όλοι του είπανε πως είχε κάνει μια μεγάλη τρέλα, γιατί κανένας δεν αμφέβαλλε πια πως το οίκημα εκείνο ήταν στοιχειωμένο. Ακόμα κι αυτός ο ίδιος, ο λόρδος Κάντερβιλ, που ήταν άνθρωπος πάρα πολύ ειλικρινής, νόμισε πως είχε καθήκον ν' αναφέρει το πράγμα στον κ. Ότις, όταν άρχισαν να συζητούν τους όρους της αγοραπωλησίας. Βέβαια, εσείς, στην Αμερική τα βλέπετε όλα κατά το φυσικό τους τρόπο, αποκρίθηκε ο λόρδος Κάντερβιλ, που δεν κατάλαβε καλά τον τελευταίο υπαινι...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΗΣ
Ο Μαξίμ Γκόρκι γεννήθηκε στα περίχωρα του Βόλγα και πολύ νέος κατέλαβε θέση στους μεγάλους συγγραφείς της Ρωσίας χάρη στα διηγήματά του, που τα διακρίνει ένας δυνατός παλμός της ζωής, όχι συνηθισμένος. Θεωρείται στην πατρίδα του εξαιρετικά λαϊκός συγγραφέας, γιατί η αχόρταγη δίψα που έδειχνε το ανήσυχο και διερευνητικό του πνεύμα, τον έσπρωξε στη μελέτη της ζωής των κατώτερων ιδίως τάξεων του ρωσικού λαού, αυτών που περισσότερο βασανίζονται χωρίς να έχουν τη δύναμη να βελτιώσουν την κατάστασή τους. Ό,τι έγραψε, δεν είναι γραμμένο επιπόλαια...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΣΟΝΑΤΑ ΤΟΥ ΚΡΟΙΤΣΕΡ
- Παντρεύουν ανθρώπους που δεν αγαπιούνται και ύστερα απορούν γιατί δεν συμφωνούν, είπε βιαστικά η κυρία, περιφέροντας το βλέμμα της σε μένα και στο δικηγόρο, ακόμα και στον εμποροϋπάλληλο, που είχε ανασηκωθεί στο κάθισμά του. Τα ζώα μπορεί να τα ζευγαρώσει όπως του αρέσει ο νοικοκύρης, μα οι άνθρωποι έχουν τις κλίσεις τους, τα αισθήματά τους - Θέλοντας ολοφάνερα να πικάρει τον έμπορο, είπε η κυρία. - Μα πώς να ζήσεις με έναν άνθρωπο, άμα δεν υπάρχει αγάπη; Όλο βιαζόταν η κυρία να εκφράσει τις κρίσεις της, που φαίνεται, τις έβρισκε πολύ μο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Αν η πολιτική οικονομία έχει σαν σκοπό και σαν αντικείμενο την εξήγηση των νόμων της γέννησης, της ανάπτυξης και της εξέλιξης του τρόπου της καπιταλιστικής παραγωγής, πρέπει με την ίδια αναπόφευκτη συνέπεια να εξηγήσει τους νόμους που διέπουν την παρακμή του καπιταλισμού, γιατί κι αυτός, όπως κι όλες οι προηγούμενες οικονομικές μορφές, δεν είναι αιώνιος, αντιπροσωπεύει απλώς και μόνο μια μεταβατική ιστορική φάση, ένα σκαλάκι, στην τεράστια, ατελείωτη σκάλα της κοινωνικής εξέλιξης. Η θεωρία της ανόδου του καπιταλισμού μετασχηματίζεται έτσι ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ ΤΟΥ ΠΡΙΝΣΤΟΝ
Ξανασυντάσσοντας αυτές τις τέσσερις διαλέξεις, που έκανα στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον το Μάη του 1921, σκοπός μου ήταν η ανακεφαλαίωση των σπουδαιοτέρων απόψεων και μαθηματικών μεθόδων της θεωρίας της σχετικότητας. Άφησα στην πάντα τα λιγότερο ουσιώδη μέρη και προσπάθησα να χειρισθώ τα σπουδαιότερα θέματα, κατά τέτοιο τρόπο, ώστε το σύνολο να μπορεί να χρησιμεύσει σαν εισαγωγή σ' όλους εκείνους που κατέχουν τα στοιχεία των ανωτέρων μαθηματικών, αλλά που δεν μπορούν ν' αφιερώσουν πολύ χρόνο και προσπάθεια σ' αυτό το θέμα. Σ' αυτή τη σύντο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΣΧΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
Το γεγονός ότι δύο άστρα που βρίσκονται σε ευθεία γραμμή όταν παρατηρούνται από τη Γη μπορεί να μην βρίσκονται σε ευθεία γραμμή όταν παρατηρούνται από άλλα σημεία τους διαστήματος, πράγμα που είναι εντελώς κατανοητό για τους συγχρόνους μας, θα φαινόταν παράλογο στον άνθρωπο του μεσαίωνα που έβλεπε τον ουρανό σαν θόλο κεντημένο με άστρα. Παρόμοια ο άνθρωπος υποχρεώθηκε ν’ αναθεωρήσει την αντίληψή του για το πάνω και κάτω όταν άρχισε να ταξιδεύει σ’ αποστάσεις που συγκρίνονταν με τις αποστάσεις της Γης. Πριν απ’ αυτό η αντίληψη ότι η Γη είνα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΤΟΜΙΚΗ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗ ΒΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
Να καλείς σε τέτοια τρομοκρατία, όπως είναι η οργάνωση αποπειρών δολοφονίας, ενάντια σε υπουργούς από μεμονωμένα άτομα, τη στιγμή που οι επαναστάτες δεν έχουν αρκετές δυνάμεις και μέσα για την καθοδήγηση της μάζας που ήδη ξεσηκώνεται, - σημαίνει ότι όχι μόνο διακόπτεις μ' αυτόν τον τρόπο τη δουλειά μέσα στις μάζες, αλλά προκαλείς άμεσα την αποδιοργάνωση της δουλειάς. Αλήθεια, πόσο καταπληκτικά έξυπνο είναι αυτό: να θυσιάσουμε τη ζωή ενός επαναστάτη, για να εκδικηθούμε τον παλιάνθρωπο υπουργό Σιπιάγκιν για ν' αντικατασταθεί από τον παλιάνθρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΦΑΣΙΣΜΟΥ
Η επανεμφάνιση ακροδεξιών και φασιστικών κομμάτων στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ και η επιρροή που έχει στις μέρες μας η φασιστική ρητορεία, μας καλεί εκ νέου να κατανοήσουμε το φαινόμενο. Πώς μέσα στον ανθρώπινο ψυχισμό καρποφορεί το φασιστικό κήρυγμα και ποιες είναι οι ψυχολογικές και κοινωνικές επιπτώσεις της καταπίεσης, της βίας και της τρομοκρατίας που ασκεί ένα φασιστικό καθεστώς, όπως φάνηκε και από τα ιστορικά παραδείγματα του 20ού αιώνα; Σήμερα απέναντι στην ανθρωπότητα βρίσκεται ένα παντοδύναμο σύστημα, αυτό που είναι οι παγκόσμιες αγο...
Διαβάστε περισσότερα...