ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ ΑΦΟΙ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΠΟΛΕΝΑ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Το κείμενο που για πρώτη φορά βλέπει εδώ το φως της δημοσιότητας θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μία βασική πηγή για την προσέγγιση μιας τοπικής ιστορίας. Πιστεύουμε όμως ότι εξυπηρετεί σαφώς και τα ζητούμενα της μικροϊστορίας. Στο επίκεντρο της συγκεκριμένης έρευνας βρίσκεται η ζωή και η δράση απλών καθημερινών ανθρώπων, με ελληνορθόδοξη συνείδηση, που η μοίρα το θέλησε να ζουν σε μια περιοχή σταυροδρόμι πολιτισμών, γλωσσών και θρησκειών. Με ένα κείμενο που κατά βάση περιγράφει τις δικαστικές διαμάχες μεταξύ των χριστιανών κατοίκων της Πολένα...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΖΩΗ ΜΟΥ ΗΤΟΙ ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΕΞ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΕΩΣ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Θ. ΚΑΝΔΗΛΑΠΤΟΥ - ΚΑΝΕΩΣ
Ο Γεώργιος Κανδηλάπτης- Κάνις γεννήθηκε στην Αργυρούπολη του Πόντου το έτος 1881. Απεφοίτησε από το Φροντιστήριο Αργυρουπόλεως και από το σχολικό έτος 1899-1900 διορίστηκε δημοδιδάσκαλος. Δίδαξε σε σχολεία της περιοχής και ταυτόχρονα προσέφερε πολύτιμες υπηρεσίες στον ελληνισμό από διάφορες υπεύθυνες θέσεις, όπως μέλος εξεταστικών επιτροπών, Γραμματέας της μητροπόλεως Χαλδίας, οργανωτής και υπεύθυνος συλλόγων, εκπρόσωπος των ομογενών κατά την περίοδον της ανταλλαγής των πληθυσμών κ.α. Από το 1899 που άρχισε να ασκεί το λειτούργημα του διδ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ
Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας είναι μια εργασία που στοχεύει, όχι να ταυτιστεί με την πραγματικότητα που λέγεται "Πολιτισμός του Πόντου", αλλά να την προσεγγίσει και να μεταφέρει αυτή την πολιτιστική κληρονομιά στις επόμενες γενιές. (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΤΙΣ ΦΥΛΑΚΕΣ ΤΟΥ ΕΝΒΕΡ ΧΟΤΖΑ
Τον Κίμωνα Παπαδόπουλο δεν έτυχε να τον γνωρίσω προσωπικά, μολονότι ήμαστε από την ίδια πόλη, από το Αργυρόκαστρο. Ωστόσο, έχω ακούσει πολλά, πάρα πολλά, για το μουσικό ταλέντο του, για τον καλλιτεχνικό κόσμο του και τις δραστηριότητές του, για τις καταδιώξεις και τις δαιδαλώδεις μηχανορραφίες, από το κομμουνιστικό καθεστώς, ενάντιά του. Οι φήμες για το έργο του, το μέγεθος της προσωπικότητάς του, οι περιπέτειες της ζωής του και η λεβεντιά του, έχουν δημιουργήσει ένα πέπλο μύθου τριγύρω του, όχι μόνο στην επαρχία Αργυροκάστρου και στους κα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ

ΤΟ ΜΕΤΑΛΛΕΙΟ ΤΟΥ ΤΑΥΡΟΥ 1826-1924 (ΜΠΟΥΓΑ ΜΑΝΤΕΝ)
Το Μεταλλείο Ταύρου (Μπουγά μαντέν), ο νοτιότερος καππαδοκικός οικισμός ιδρυμένος από Ποντίους μεταλλουργούς της Χαλδίας, υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους μεταλλουργικούς οικισμούς της Ανατολίας κατά το 19ο αι. Σήμερα είναι ένα ασήμαντο μικρό χωριό αποτελούμενο από 40 περίπου οικογένειες ανταλλάξιμων Τούρκων. Η παρούσα μονογραφία, τελικό αποτέλεσμα ενός κοπιώδους ερευνητικού μόχθου, ο οποίος στηρίχθηκε στην κριτική αξιολόγηση και αξιοποίηση της σχετικής βιβλιογραφίας και τη δημιουργική της σύνθεση με ανέκδοτο αρχειακό υλικό, καθώς και ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΞΥΝΩΡΙΣ
Εν τω εκπαιδευτικώ στερεώματι της πατρίδος Χαλδίας σελαγίζουσι πλείστοι αστέρες αειμνήστων και ιερών υπάρξεων. Μεταξύ τούτων δύο αστέρες ως άλλοι πολικοί διαχέουσι πλειότερον φως δόξης και ευκλείας επί της πατρίδος, αστέρες δύο, ων η μνήμη βαθέως εστίν εγκεχαραγμένη εν τη καρδία παντός φιλόμουσου και φιλοπάτριδος, και ων τα παμφίλτατα ονόματα κοσμούσι τας αθανάτους δέλτους της ιστορίας της πατρίδος, Γεώργιος Παπαδόπουλος και Γερβάσιος Σουμελίδης είνε τα γλυκέα ονόματα των φεγγοβόλων τούτων αστέρων, των αθανάτων τούτων ανδρών, ων ο βίος είν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΑ ΤΗΣ ΚΑΚΙΑΣ
Και πάντα ταύτα, ίνα γίνωνται τρανά μαθήματα εις τας επερχομένας γενεάς και αναζωογονήσωσι το εθνικόν φρόνημα και παρασκευάσωσι τούτο εις το μεγαλουργείν, ότε και όπου δει... Ο Τοπάλ Οσμάν, άτομον εσχάτης υποστάθμης, ήτο όργανον της Τουρκικής Κυβέρνησης, ήτις διά τούτων καθαρμάτων εξεπλήρου και εκπληροί τους χαμερπείς αυτής σκοπούς ως παράδειγμα έχομεν τα της 6ης Σεπτεμβρίου του '55. Αιμάσσεται η καρδιά παντός Έλληνος επί τη αναμνήσει των γεγονότων εκείνων και χρήζουσι διαρκούς αναμνήσεως, νυν έτι ότε πολλοί ορατοί και αόρατοι εχθροί περί ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΜΑΡΤΥΡΕΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ Ή ΠΕΡΙ ΚΡΥΠΤΟΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ
Όταν την αποφράδα Τρίτη του έτους 1453 ο Έλληνας στερήθηκε το ένα από τα δύο βαρυτιμότατα κειμήλια, δηλαδή τη γλυκύτατη πατρίδα, αγκάλιασε με όλη του τη δύναμη την πίστη στον ένα και μοναδικό αληθινό Θεό, τη θρησκεία των πατέρων του που, σύμφωνα με τον ποιητή Αλέξανδρο Σούτσο, είναι η πιστή ακόλουθος κάθε δυστυχισμένου. Αυτή είναι το κέντρο όπου συναντώνται και ενώνονται όλες οι ιδέες και όλες οι διαθέσεις, όσες, δηλαδή, σ' αυτό τον εφήμερο κόσμο συνθέτουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Αυτή είναι η φωνή που αδιάκοπα αντηχεί στα βάθη της καρδι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΚΡΥΠΤΟΧΡΙΣΤΙΑΝΟΥΣ ΣΤΗΝ ΚΙΛΙΚΙΑ
Η πτώση της Βασιλεύουσας (1453 μ.Χ.) αποτελεί απαρχή περιπετειών για τους χριστιανούς, που βρέθηκαν υπόδουλοι στα όρια της αλλόθρησκης οθωμανικής αυτοκρατορίας. Τότε πολλοί, για να αποφύγουν τις διώξεις, τη σφαγή και τον αφανισμό, προτίμησαν να ασπασθούν τον ισλαμισμό, αν και κρυφά δεν έπαυσαν να επιτελούν τα θρησκευτικά καθήκοντά τους, να ζουν με τα χριστιανικά ήθη και να μιλούν τη γλώσσα των προγόνων τους. Άλλωστε η αλλαγή του θρησκεύματος περιοριζόταν συνήθως σε μία απλή ομολογία πίστεως ενώπιον του "κατή" (ιεροδίκης), που έδιδε στον εξ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΤΟΥ ΕΓΩ ΣΤΟ ΠΑΙΔΙ
Η συνείδηση του εγώ δεν είναι αυθύπαρκτη και πρωταρχική όπως παραδέχονται αυτοί που τη θέλουν για όργανο της ψυχολογικής έρευνας. Η συνείδηση του εγώ είναι δημιούργημα της ψυχικής μας ενεργητικότητας και μάλιστα εξαιρετικά διαφοροποιημένο. Το παιδί δεν είναι σε θέση να συμπεριφέρεται και να νοιώθη τον εαυτό του σαν οντότητα ξεχωριστή από τους άλλους, αν δεν πέραση το 3ο έτος της ηλικίας του. Και για να φθάση στο σημείο να αναλύη το ψυχοφυσικό είναι του και να βρίσκη τις κατάλληλες φραστικές διατυπώσεις, που να εξωτερικεύουν την υποκειμενικ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΒΑΣΙΛΙΚΟΙ ΤΑΦΟΙ ΣΤΗ ΒΑΚΤΡΙΑΝΗ
Συχνά θυμόμαστε τους στίχους του Αλεξανδρινού ποιητή και με κενόσπουδη έπαρση τους καταθέτουμε ως τεκμήριο της προγονικής μας κληρονομιάς, που μας επιτρέπει να μεγαλαυχούμε για όσα εκείνοι οι παλαιοί κατόρθωσαν. Σπάνια όμως μπορείς να συναντήσεις Νεοέλληνα που να γνωρίζει την ιστορία που έγραψαν οι παλαιοί εκείνοι Έλληνες στη Βακτριανή, κι ακόμη πιο πέρα στη χώρα των Ινδών, ύστερα από το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αρχικά οι περιοχές αυτές ανήκαν στο κράτος των Σελευκιδών. Από τα μέσα όμως του 3ου π.Χ. αιώνα άρχισαν οι πρώτες προσπάθειε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΠΑΡΑΓΜΑΤΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΣΛΑΒΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ
Για όλους εμάς τους μαθητές και συνεργάτες του Καθηγητή Ιωάννη Χρ. Ταρνανίδη, που συμμετέχουμε στην έκδοση του τόμου προς τιμή του, η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί όχι μόνο οφειλόμενη τιμή και χρέος για την προσφορά του στην επιστήμη αλλά κυρίως έκφραση σεβασμού και αγάπης προς τον πανεπιστημιακό δάσκαλο, ο οποίος ανάλωσε ολόκληρη τη ζωή του διδάσκοντας παράλληλα με τα μυστικά της επιστήμης την ακαδημαϊκή ευπρέπεια, τη συνέπεια και το ήθος. Αφορμή για την έκδοση του τόμου προς τιμή του αποτέλεσε η έξοδος του Καθηγητή Ταρνανίδη από την ενεργό υ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΑΡΩΜΟΥΝΟΙ (ΒΛΑΧΟΙ)
(...) Μόνο ελάχιστοι γνωρίζουν τους Αρωμούνους όσο τους γνώριζε ο Weigrant. Ταξίδεψε σε μια εποχή, κατά την οποία οι Βλάχοι ασχολούνταν περισσότερο από σήμερα με τις παραδοσιακές τους εργασίες και μιλούσαν καλύτερα τη μητρική τους γλώσσα. Παρακολούθησε από κοντά τις μετακινήσεις των Αρωμούνων βοσκών, μίλησε με ηλικιωμένους αγωγιάτες, άκουσε Βλαχοπούλες να λένε μοιρολόγια, γνώριζε την απλή ζωή στα βουνά και στις πεδιάδες, αλλά και στις πόλεις, στις οποίες εγκαταστάθηκαν οι Αρωμούνοι ως έμποροι, βιοτέχνες, χαντζήδες, πολιτικοί - και παντού μ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΔΙΑΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΑΙΣΘΗΤΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΤΟΥ Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Αισθητισμός, decadence (παρακμή), fin-de-siecle (τέλος του αιώνα): όροι ταυτόσημοι, δηλωτικοί μιας προβληματικής, η οποία βρίσκει την πλήρη άρθρωσή της στο τέλος του 19ου αιώνα. Πρόκειται για φαινόμενο που η αντίπαλη κριτική εξέλαβε ως "νοσηρότητα" και που γνωρίζει την κορύφωσή του στην τελευταία δεκαετία του 19ου αιώνα. Περιβάλλει την τέχνη σε κάθε έκφρασή της, αφού αφορά τόσο τη λογοτεχνία όσο και τις εικαστικές τέχνες. Ο όρος "αισθητισμός", που έλκει την καταγωγή του από τη λέξη "αίσθηση" και κατ' επέκταση τη λέξη "αισθητική", δηλώνει ο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΦΥΓΑΔΕΣ

ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ
Μανιτάρια: Τι είναι αυτό που τόσο μας ελκύει στον κόσμο αυτόν τον μικρό τον μέγα; Τα γκροτέσκα και παραμυθένια ονόματά τους, ο ενστικτώδης φόβος για τις "δαιμονικές" και τοξικές ουσίες που ορισμένα περιέχουν, το τεράστιο ενδιαφέρον για τις φαρμακευτικές ιδιότητες πολλών ειδών, το κυνήγι τους στην υγρή και ζεστή αγκαλιά του δάσους ή, τέλος, τα πιάτα ανερμήνευτης νοστιμιάς που μας παρέχουν; Ωστόσο, καμιά φορά τα λόγια περιττεύουν. Αρκεί να ξεφυλλίσει κανείς το βιβλίο αυτό για να μπει, με οδηγό τη μορφική και χρωματική ποικιλία των μανιταριών...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΕΜΙΝΙΣΤΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ
(. . .) Το παρόν επικεντρώνεται στο τι, πως και πότε τέθηκαν οι πρώτες βάσεις της φεμινιστικής παιδαγωγικής, αλλά και στην εν εξελίξει διαφοροποίηση των προσανατολισμών και των πρακτικών της από την ανάδυσή της μέχρι σήμερα, δηλαδή το τελευταίο τέταρτο του 20ου αιώνα. (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ 1875-1912
Με αίσθημα χαράς και ευθύνης παραδίνουμε στο αναγνωστικό κοινό τη δεύτερη έκδοση του πρώτου τόμου της σειράς για τη Θεσσαλονίκη και τις μακεδονικές πολιτείες. Θα αποφύγουμε να αναδημοσιεύσουμε εδώ όπως συνηθίζεται τις ευνοϊκές κριτικές που απέσπασε το σύνολο του έργου, δεν μπορούμε όμως να παραιτηθούμε μιας διάκρισης που και για το έργο, τον συγγραφέα και τον εκδότη υπήρξε αιτία τιμής: την ανακήρυξη του συγγραφέα από το Δήμο Θεσσαλονίκης με βάση το πολύτομο αυτό έργο του σε επίτιμο δημότη της συμπρωτεύουσας. Ο συγγραφέας εκφράζοντας και απ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ
Στον Πόντο, το πολυαριθμότερο τμήμα της Μικράς Ασίας, ο Ελληνισμός, στους πέντε περίπου αιώνες δουλείας κάτω από τον τουρκικό ζυγό, υπέστη τα πάνδεινα. Μέρος του αλλαξοπίστησε και ξεκόπηκε από τον κορμό του Ελληνισμού, ανεξάρτητα αν άλλαξε ή όχι τη γλώσσα του. Μέρος του άλλαξε τη γλώσσα του αλλά διατήρησε τη χριστιανική του θρησκεία και τον εθνισμό του και ένα μέρος, που αποτελεί μοναδική περίπτωση, προσποιήθηκε αλλαγή πίστης στα φανερά και διατήρησε στα κρυφά τη χριστιανική πίστη και τις παραδόσεις του. (. . .) (ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗ...
Διαβάστε περισσότερα...