DOSTOYEVSKY FYODOR

Ο ΕΦΗΒΟΣ
Ο Έφηβος (1875) είναι μια από τις μεγαλειώδεις δημιουργίες του διάσημου Ρώσου μυθιστοριογράφου. Είναι οι εκμυστηρεύσεις ενός νόθου γιου, του Αρκάντι Ντολγκορούκι, που περιγράφει τις περιπέτειες που έζησε στην Αγία Πετρούπολη, προσπαθώντας να κερδίσει τη στοργή του πατέρα του Βιερσίλοφ. Ο Βιερσίλοφ είναι διχασμένη προσωπικότητα και στο πρόσωπό του ο Ντοστογέφσκι εκφράζει προσφιλείς του πεποιθήσεις, όπως ότι ο Ρώσος είναι ο μοναδικός οικουμενικός άνθρωπος, ενώ ο Ευρωπαίος διανοούμενος βρίσκεται στο χείλος της καταστροφής εξαιτίας του υλισμο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΔΕΛΦΟΙ ΚΑΡΑΜΑΖΟΦ
Ο Ντοστογιέφσκι με το έργο "Αδελφοί Καραμαζόφ", κλείνει την πανανθρώπινη προσφορά του μαζί και τον κύκλο της ζωής του. Στο τελευταίο, αλλά και στο πιο μεστό έργο του ο Ντοστογιέφσκι, διαλέγει τους χαρακτήρες που θα κυριαρχήσουν σ' ένα έργο όπου, το τραγικό συνταιριάζεται με το ωραίο, ο άθεος στέκεται με δέος μπροστά σε αβίαστες αποκαλύψεις, ο διανοούμενος ζητάει να φιλήσει το χέρι ενός απλοϊκού ασκητή. Το έργο πλημμυρίζει από τις ολοφάνερες αντιθέσεις του ψεύτικου με το αληθινό, όπου η βαρβαρότητα και η χυδαιότητα φαντάζουν ασημαντότητες μ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΜΕΓΑΣ ΙΕΡΟΕΞΕΤΑΣΤΗΣ
Η ιστορία του Μεγάλου Ιεροεξεταστή, αν και είναι μόνο ένα επεισόδιο των Αδελφών Καραμάζοβ του Ντοστογιέβσκη, συγκέντρωσε την αποκλειστική προσοχή των φιλοσόφων, των θεολόγων, των πολιτικών και φυσικά των κριτικών. Ο προβληματισμός του εισέβαλε στον 20ό αιώνα με την ανατριχιαστική ορμή που εισέβαλαν οι απόψεις περί ευρωπαϊκού μηδενισμού του Nietzsche, ο οποίος ισχυρίστηκε πως το "γκρέμισμα" όλων των αξιών θα καθορίσει την εφιαλτική μοίρα του ευρωπαίου ανθρώπου. Ο Ντοστογιέβσκη είδε με τρόμο αυτόν τον μηδενισμό να καλπάζει, πάνω στο θηρίο το...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΕΝΟΣ ΓΕΛΟΙΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ - ΛΕΥΚΕΣ ΝΥΧΤΕΣ
- Στο Όνειρο ενός γελοίου ανθρώπου ο συγγραφέας ,αφηγείται τις εμπειρίες ενός ατόμου που θεωρεί ότι η ανθρώπινη ύπαρξη δεν έχει νόημα ούτε αξία και αποφασίζει να δώσει τέλος στη ζωή του. Μια τυχαία συνάντηση με ένα νεαρό κορίτσι και ένα παράξενο ταξίδι θα ενσταλάξουν μέσα του την ελπίδα και την αγάπη για τον συνάνθρωπό του, δίνοντας νέο νόημα στη ζωή του. - Στις Λευκές νύχτες ένας νέος, μοναχικός και ονειροπόλος, περιπλανιέται μια καλοκαιρινή νύχτα στην έρημη Πετρούπολη. Στην προκυμαία του καναλιού θα συναντήσει μια γυναίκα που κλαίει. Εκ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΚΡΟΚΟΔΕΙΛΟΣ
Ο Κροκόδειλος του Ντοστογιέβσκη δεν ασκεί μόνο έμμεση κοινωνική κριτική στα κακώς κείμενα της εποχής αλλά συνιστά και ένα δριμύ κατηγορώ για την αναξιοπιστία του Τύπου και την απουσία δημοσιογραφικής ηθικής. Ούτε καν ένα τόσο εξωφρενικό γεγονός, όπως είναι το να καταβροχθίσει ένας κροκόδειλος έναν άνθρωπο, δεν μπορεί να παρουσιαστεί με τον ίδιο τρόπο από τις εφημερίδες της εποχής του Ντοστογιέβσκη. Και άραγε έχει αλλάξει κάτι ως προς αυτό με το πέρασμα των χρόνων...; Ο σουρεαλισμός και η σάτιρα στον Κροκόδειλο θυμίζουν σε μεγάλο βαθμό Νικο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ ΥΠΟΓΕΙΟ
Στο «Υπόγειο», ο Ντοστογιέφσκυ κάνει μια σειρά ανακαλύψεων σχετικά με την ανθρώπινη φύση. Η ανθρώπινη φύση είναι ακραία, αντινομική και παράλογη. Ο άνθρωπος φέρει μέσα του μιαν ακαταμάχητη έλξη προς το παράλογο, προς την αχαλίνωτη ελευθερία, προς την οδύνη. Ο άνθρωπος δεν τείνει κατ' ανάγκη προς το κέρδος. Η δυνατότητα να εξουσιάζει τον εαυτό του τον κάνει να προκρίνει ανά πάσα στιγμή την οδύνη. Δε συμβιβάζεται με μια λογική οργάνωση της ζωής. Θέτει την ελευθερία υπεράνω της ευτυχίας. Η ελευθερία όμως δεν είναι η κατίσχυση της λογικής επί ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΔΕΛΦΟΙ ΚΑΡΑΜΑΖΟΦ (ΔΙΤΟΜΟ)
Δαιμονικοί γιοι ενός δαιμονικού πατέρα οι αδελφοί Καραμαζόφ εκφράζουν στο σύνολό τους το πολύπτυχο της ανθρώπινης ψυχής καθώς καθένας απ αυτούς εκπροσωπεί και μια απ τις δυνάμεις ή τις ροπές που την ορίζουν. Έτσι ο σκευωρός Ιβάν είναι η ψυχρή και χωρίς ίχνος συναισθήματος λογική, ο φιλήδονος Δημήτρης το χωρίς φραγμούς πάθος, ο θρησκόληπτος Αλιόσα η χωρίς περίσκεψη παράδοση στην πιο απόλυτη μεταφυσική και ο τρομακτικός νόθος Σμιερντιακόφ όλες οι σκοτεινές και φρικαλέες ορέξεις που κουβαλάμε όλοι μας στο υποσυνείδητό μας. Κάτω απ αυτές τις σ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑ (ΕΠΙΤΟΜΟ-ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Το "Έγκλημα και Τιμωρία" έχει μεταφραστεί αμέτρητες φορές στη γλώσσα μας, μια ή δυο φορές από τα ρωσικά και αρκετές φορές από... τα ελληνικά. Το έργο αυτό, μ' όλη την αφάνταστη εξέλιξη σ' όλους τους τομείς του Πνεύματος και της Τέχνης, εξακολουθεί να παραμένει κλασικό και ανυπέρβλητο πρότυπο του ψυχολογικού μυθιστορήματος. Μεταφρασμένο εδώ, κατευθείαν απ' το ρωσικό κείμενο κι απ' τον Άρη Αλεξάνδρου, αποδίδει όλη την ατμόσφαιρα και τη ζεστασιά του πρωτότυπου. Όλοι οι ήρωες του έργου: ο δαιμονικός Ρασκόλνικοφ, ο τραγικός Μαρμελάντοφ, η μαρτυ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑ
Στην αρχή του Ιούλη, μια μέρα πολύ ζεστή, προς το βραδάκι, ένας νέος βγήκε απ' το δωμάτιό του, που του το 'χαν υπενοικιάσει κάτι νοικάρηδες στην πάροδο Στολιάρνη και προχώρησε κάπως αναποφάσιστος κατά τη γέφυρα Κακούσκιν. Τα κατάφερε να μη συναντήσει τη νοικοκυρά του στη σκάλα, γιατί κάθε φορά που περνούσε απ' έξω από το δωμάτιό της, τον έπιανε μια φοβερή δειλία και ένιωθε σιχασιά που της χρωστούσε τα "μαλλιοκέφαλά" του. [...] (Από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΕΥΚΕΣ ΝΥΧΤΕΣ
Κατά τη διάρκεια μιας λευκής νύχτας, δηλαδή μιας καλοκαιρινής νύχτας του Βορρά, όπου το σούρουπο συνεχίζεται μέχρι το πρωί, χωρίς να πέφτει ποτέ το σκοτάδι, περιπλανώμενος σε κάποια από τις προκυμαίες της Αγίας Πετρούπολης ο πρωταγωνιστής της ιστορίας μας, ένας ονειροπόλος κάτοικος της μεγάλης πόλης, συναντά τυχαία μια νεαρή γοητευτική γυναίκα, την Νάστινκα, και γρήγορα αναπτύσσεται μεταξύ τους ένα αρκετά παράξενο αισθηματικό ειδύλλιο. Μέσα από την αριστοτεχνικά παιγνιώδη και ανάλαφρη αφήγηση του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι ξετυλίγεται μπροστά μ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑΠΕΙΝΟΙ ΚΑΙ ΚΑΤΑΦΡΟΝΕΜΕΝΟΙ
Οι «Ταπεινοί και καταφρονεμένοι», είναι ένα μυθιστόρημα, που οι ιδιαίτερες αρετές του καθορίστηκαν από το ανεπανάληπτο ταλέντο του Ντοστογέφσκι και την πραγματικότητα, την οποία αντιμετώπιζε. Δίνει τις σκοτεινές γωνιές των καταγωγίων, όπου πουλιούνται η τιμή και η ομορφιά, τις τρώγλες, από όπου οι «ιππότες» της πρώτης συσσώρευσης έβγαζαν τις «βρόμικες» χιλιάδες τους. Τις ταβέρνες, όπου στριμώχνονταν οι άνθρωποι, που δεν μπορούσαν να ξεπεράσουν τη φτώχεια τους ή να γίνουν κύριοι της συνείδησής τους. Στο μυθιστόρημά του υπάρχει καθαρή διαχωρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΥΠΟΓΕΙΟ
Το βιβλίο αυτό, γραμμένο το 1864, είναι το πρώτο και το πιο παράξενο από τα αριστουργήματα του Ντοστογιέβσκη και συνάμα προάγγελος όλων των έργων που ακολούθησαν. Αποτελεί την κρίσιμη καμπή γιατί προαναγγέλλει τις ηθικές, πολιτικές και κοινωνικές ιδέες με τις οποίες θα ασχοληθεί με μνημειώδη τρόπο στο Έγκλημα και Τιμωρία, στον Ηλίθιο, στους Αδελφούς Καραμαζόβ και στους Δαιμονισμένους. Ξεφεύγοντας από τον καθιερωμένο τρόπο γραφής με τρόπους πρωτόγνωρους, αυτό το κλασικό μυθιστόρημα μάς μιλάει για την "απόδραση" από την κοινωνία και την "κάθ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΕΥΚΕΣ ΝΥΧΤΕΣ / ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΕΝΟΣ ΓΕΛΟΙΟΥ / ΜΙΑ ΓΛΥΚΙΑ ΓΥΝΑΙΚΑ
Το "Μια γλυκιά γυναίκα" δεν είναι μήτε διήγημα μήτε σημειώσεις. Φανταστείτε ένα σύζυγο που η γυναίκα του αυτοκτόνησε και είναι τώρα ξαπλωμένη στο τραπέζι. Μόλις πριν από λίγες ώρες είχε πέσει απ' το παράθυρο. Ο σύζυγος τα 'χει χαμένα και δεν πρόφτασε ακόμα να τακτοποιήσει τις σκέψεις του. Περπατάει στα δωμάτια και πασχίζει να καταλάβει αυτό που έγινε, "να συγκεντρώσει τις σκέψεις του". Επιπλέον, πρόκειται για έναν αρτηριοσκληρωμένο υποχόνδριο τύπο, από εκείνους που μονολογούν και κουβεντιάζουν με τον εαυτό τους. Έτσι, λοιπόν, κουβεντιάζον...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΠΑΙΚΤΗΣ
Ένα απ’ τα βίτσια του Ντοστογιέφσκι δίνει μια μορφή συμβολική, χειροπιαστή, σ’ ό,τι είναι η ίδια η ουσία του Είναι του: η αρρωστιάρικη μανία για τα τυχερά παιχνίδια. Από μικρό παιδί έχει το πάθος των χαρτιών - αλλά μόνο στην Ευρώπη ανακαλύπτει το διαβολικό καθρέφτη της νευρικότητάς του: το Κόκκινο και το Μαύρο, τη ρουλέτα, αυτό το τόσο επικίνδυνο παιχνίδι μέσα στον πρωτόγονο δυϊσμό του. Η πράσινη τσόχα του Μπάντεν, η ρουλέτα του Μόντε-Κάρλο είναι οι εντονότερες εκστάσεις του στην Ευρώπη: τον υπνωτίζουν πιο πολύ απ’ τη Μοντάνα της Σιξτίνα, ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΗΛΙΘΙΟΣ
Στο κλασικό αυτό έργο, το έγκλημα θα σταθεί αφορμή να ξεθάψει ο Ντοστογιέφσκι ό,τι καλό και κακό, ό,τι ενάρετο και ανέντιμο, ό,τι μεγαλόθυμο και μικρόχαρο κρύβει το απέραντο βασίλειο του ψυχικού μας κόσμου, το οποίο φωτίζει άπλετα και επιτρέπει έτσι στον αναγνώστη να το περιηγηθεί από τη μια άκρη ως την άλλη, χωρίς να του είναι χρεία η παρουσία κάποιου οδηγού. Και στον "ΗΛΙΘΙΟ", όπως σε όλα τα έργα του μεγάλου συγγραφέα, η εσωτερική αρμονία είναι διάχυτη και σέρνει αβίαστα τον αναγνώστη στο χορό των ηθικών αξιών, ανώτερων ή κατώτερων, υποχ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΗΛΙΘΙΟΣ (ΕΠΙΤΟΜΟ-ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Ο "Ηλίθιος", μαζί με τους "Δαιμονισμένους" και τους "Αδελφούς Καραμάζοβ", παραμένει ένα απ' τα κυρίαρχα έργα του Ντοστογιέβσκη. Ο πρίγκηπας Μίσκιν, ένας επιληπτικός, γυρίζει από μια κλινική της Ελβετίας, όπου κάποιος γιατρός τον είχε φροντίσει από ευσπλαχνία. Είναι ορφανός. Όλη κι όλη η περιουσία του ένα μπογαλάκι ρούχα. Δεν ξέρει τίποτα απ' τη ζωή. «Βεβαιώθηκα απόλυτα», του λέει ο γιατρός, «πως είστε ένα παιδί, δηλαδή ολότελα παιδί. Μονάχα στο μπόι και στο πρόσωπο μοιάζετε με άντρα, μα στην ανάπτυξη, στην ψυχή, στο χαρακτήρα, ίσως ίσως κα...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΕΝΟΣ ΑΛΛΟΥ ΚΑΙ Ο ΑΝΤΡΑΣ ΚΑΤΩ ΑΠ' ΤΟ ΚΡΕΒΑΤΙ
Το διήγημα του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι «Η γυναίκα ενός άλλου και ο άντρας κάτω από το κρεβάτι» [...] ανήκει στον κύκλο διηγημάτων με τίτλο: «Από τις σημειώσεις του αγνώστου» και το χαρακτηρίζει η καθαρή σφραγίδα του στυλ Βοντεβίλ. Τα τυπικά χαρακτηριστικά του Βοντεβίλ εκφράζονται στην κωμική εικόνα του προσβεβλημένου ζηλιάρη συζύγου, η ζήλεια του οποίου, σαν ελατήριο κινεί όλες τις πράξεις του. Βρίσκονται επίσης και στη σκηνή που αυτός ο σύζυγος στρέφεται προς τον εραστή της γυναίκας του, ζητώντας βοήθεια από αυτόν. Τα χαρακτηριστικά αυτά γί...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΙΝΙΓΜΑΤΙΚΗ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ
Η θέαση του Ντοστογιέφσκι είναι κατ' εξοχήν αποκαλυπτική. Χωρίς την αποκαλυπτικότητα της θέασης, ο συγγραφέας Ντοστογιέφσκι δεν θα διέθετε το μέγιστο χάρισμα της γραφής του: την ποιητική του, η οποία διαρκώς τον οδηγεί στη μορφοπλασία της οραματικότητας του «εκλεπτυσμένου κακού» που είναι το μοναδικό υλικό από το οποίο είναι πλασμένοι οι ήρωές του και το πράττειν των ηρώων του, η «βασιλική οδός» την οποία οι ντοστογιεφσκικοί χαρακτήρες πορεύονται οδυνηρά προς χάριν της δικής τους αρνητικότητας και ενάντια στην αγιότητα που νοσταλγούν, ήτοι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΥΣΚΙΝ
8 Ιουνίου 1880. Ο Φιόντορ Ντοστογιέφσκι πραγματοποιεί την τελευταία δημόσια εμφάνισή του εκφωνώντας τον περίφημο λόγο του για τον Πούσκιν. Με τη διορατική ματιά του, δεν ρίχνει απλώς φως στο έργο του σπουδαίου Ρώσου ποιητή, αλλά παράλληλα δίνει απάντηση στα ερωτήματα που απασχολούν τη ρωσική -και όχι μόνο- κοινωνία: ο κοινωνικός ρόλος του συγγραφέα, οι σχέσεις με την Ευρώπη, ο δρόμος για μια πανανθρώπινη ενότητα. Η εμπνευσμένη αυτή ομιλία, που συντάραξε το ακροατήριο και συγκλονίζει μέχρι σήμερα το αναγνωστικό κοινό, αποτελεί και την πνευ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΔΑΙΜΟΝΙΣΜΕΝΟΙ
Τη βασική πλοκή για τους "Δαιμονισμένους" ο Ντοστογιέφσκι την εμπνεύστηκε από ένα εντυπωσιακό δημοσίευμα στις εφημερίδες σχετικά με τη δολοφονία ενός φοιτητή στη Μόσχα από επαναστάτες συμφοιτητές του που υποπτεύονταν ότι θα τους πρόδιδε. Μέσα από μια έντονη πλοκή, γεμάτη δραματικά επεισόδια, οι συνωμότες επαναστάτες σατιρίζονται ως ανόητοι και ελεεινοί άνθρωποι. Στο έργο κυριαρχεί η μορφή του αινιγματικού Σταβρόγκιν, η δύναμη της προσωπικότητας του οποίου μαγνητίζει και επηρεάζει όλους τους άλλους συνωμότες. Και σ' αυτό το έργο του ο Ντοστ...
Διαβάστε περισσότερα...