ΜΙΕΤ (ΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ)

Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ
Στη μελέτη του "Η πολιτική σκέψη του Αριστοτέλη", ο W. Kullmann προτείνει μια νεοτερική ανάγνωση της αριστοτελικής πολιτειακής θεωρίας, σε αναφορά προς τα σύγχρονα πορίσματα της ηθολογίας, της ψυχανάλυσης και της κοινωνιολογίας. Κατά τον συγγραφέα, η αριστοτελική θεωρία έπαψε να είναι κατανοητή στα χρόνια μας επειδή αγνοείται το βιολογικό της υπόβαθρο. Αμφισβητώντας την ερμηνεία της πόλης ως ουσίας, ο Kullmann ανιχνεύει τις βιολογικές καταβολές των ηθικών και πολιτικών συγγραμμάτων του έλληνα φιλοσόφου, με αφετηρία τη φράση του ότι ο άνθρω...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΔΡΑΣΗ
Τι κρύβεται πίσω από τη σαγηνευτική δύναμη της τέχνης; Ο Άλφρεντ Τζελ προτείνει μια θεωρία που αποκλίνει ριζικά από προηγούμενες ερμηνείες. Υποστηρίζει ότι οι αισθητικές θεωρίες υιοθετούν μια εξαιρετικά παθητική στάση απέναντι στα έργα τέχνης. Ο ίδιος επιλέγει, αντίθετα, να δώσει το βάρος στην τέχνη ως μορφή δράσης. Τα έργα τέχνης εκφράζουν περίπλοκες προθετικότητες και διαμεσολαβούν την κοινωνική δράση στη δική του θεωρητική σύλληψη, τα πρόσωπα και τα αντικείμενα τέχνης συγχωνεύονται. Ο Τζελ διερευνά την αντιληπτική ψυχολογία των διακοσμη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
"Το χρονικό της Τέχνης" είναι ένα από τα πιο διάσημα και λαοφιλή βιβλία τέχνης που δημοσιεύτηκαν ποτέ. Επί 45 χρόνια έμεινε ασυναγώνιστο ως εισαγωγή στο συνολικό θέμα της τέχνης, από τις πρωϊμότερες ζωγραφιές των σπηλαίων ως τη σύγχρονη πειραματική τέχνη. Αναγνώστες κάθε ηλικίας και προέλευσης απ' όλο τον κόσμο βρήκαν στο πρόσωπο του Gombrich έναν αληθινό δάσκαλο, που συνδυάζει τις γνώσεις και τη σοφία με το μοναδικό χάρισμα να μεταδίδει άμεσα τη δική του αγάπη για τα έργα τέχνης που περιγράφει. "Το Χρονικό της Τέχνης" οφείλει τη μοναδική ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΚΩΜΩΔΙΑ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗ
(. . .) Το πραγματικά αξιόλογο βιβλίο του Αλέξη Σολομού "Ο ζωντανός Αριστοφάνης" (Αθήνα 1961), όσο κι αν επεκτείνεται σε θέματα φιλολογικά, δεν παύει να είναι γραμμένο από άνθρωπο του θεάτρου τώρα η ενημέρωσή μας συμπληρώνεται με την εργασία του Dover, όπου τα ίδια προβλήματα αντιμετωπίζονται από φιλολογική σκοπιά. Βέβαια και ο Dover δεν ξεχνά ούτε στιγμή τη θεατρική φύση του έργου σε αυτό τον βοηθά άλλωστε και η θαυμαστή αγγλοσαξονική αίσθηση του συγκεκριμένου: το βιβλίο δεν αναλίσκεται σε γενικότητες ούτε παρακάμπτει τις δυσκολίες. Ο D...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΕΛΤΙΟ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΠΑΛΑΙΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ (ΕΚΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)

Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ
Ο "Πολιτικός" του Πλάτωνα είναι μεθοδολογικός διάλογος. Με έναυσμα την προσπάθεια να οριστεί ο πολιτικός και η πολιτική, να προσδιοριστεί η σχέση της με τον νόμο αλλά και να διακριθούν τα πολιτεύματα, ο Πλάτων μάς δείχνει έναν τρόπο για να σκεφτόμαστε. Στον "Πολιτικό" απαντά για πρώτη φορά ο όρος πολιτική επιστήμη: η πολιτική, λογιζόμενη ως γνώση (επιστήμη), είναι τρόπος για να σκεφτόμαστε και να πράττουμε αυτόνομα. Μόνον η δική μας ελεύθερη, αυτοπροσδιοριζόμενη σκέψη και κριτική μάς παρέχει τη δυνατότητα να ελέγχουμε τη συνάφεια των πεποι...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Ένα από τα θεμελιώδη γνωρίσματα της φιλοσοφίας του Διαφωτισμού είναι ότι, ενώ αναζητεί με πάθος την πρόοδο, ενώ επιδιώκει να συντρίψει τις αρχαίες πλάκες του Νόμου και να φτάσει σε μια τελείως νέα διανοητική συγκρότηση της ύπαρξης, μολαταύτα επανέρχεται συνεχώς στα πρωταρχικά, φιλοσοφικά προβλήματα της ανθρωπότητας. Ήδη ο Καρτέσιος είχε αντικρούσει τη μομφή ότι αποσκοπούσε να θεμελιώσει μια εντελώς "νέα" φιλοσοφία, αντιτείνοντας ότι η θεωρία του, επειδή βασίζεται σε αυστηρά ορθολογικές αρχές, επειδή στηρίζεται αποκλειστικά στον Λόγο, έχει ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
Με την ευκαιρία της έκδοσης αυτής, ο μελετητής δίνει στη δημοσιότητα μέρος μόνο των αποτελεσμάτων της έρευνάς του, εκείνο που αφορά τον διευθυντή ορχήστρας Δημήτρη Μητρόπουλο, χωρίς να παραλείπει ορισμένα στοιχεία που έχουν σχέση με τον συνθέτη, τον πιανίστα και τον παιδαγωγό. Στο βιβλίο αυτό ο αναγνώστης θα βρει μια λεπτομερή και τεκμηριωμένη καταγραφή των βιογραφικών στοιχείων του Μητρόπουλου, ειδικά κεφάλαια για τη μνήμη, την τεχνική, την ερμηνευτική τέχνη, την προσωπικότητα και την προσφορά του μαέστρου. (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 1770-1923
Το βιβλίο αυτό είναι μια εισαγωγή στην ιστορία της ενοποίησης της σύγχρονης Ελλάδας. Ο συγγραφέας του, βασισμένος στις έρευνές του σε αδημοσίευτες πηγές καθώς και σε συλλογές, απομνημονεύματα, μονογραφίες, άρθρα και άλλα έργα Ελλήνων και ξένων ιστορικών, αναλύει τα γεγονότα που οδήγησαν την Ελλάδα στην πολιτική της ενότητα, ξεκινώντας από τα προεπαναστατικά χρόνια, στα τέλη του δέκατου όγδοου αιώνα, και φτάνοντας ως την Μικρασιατική Καταστροφή. Πραγματεύεται τους απελευθερωτικούς αγώνες που σημαδεύουν την ελληνική ιστορία από το 1770 έως...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑΚΙΤΟΣ (ΤΕΤΑΡΤΟΣ ΤΟΜΟΣ - ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Σε παλαιότερες εποχές υπήρχε η συνήθεια να καταγράφονται τα έργα και τα ήθη ένδοξων ανδρών, για να παραδοθούν στις επόμενες γενιές συνήθεια που η σύγχρονη εποχή, αν και αδιάφορη για θέματα που την αφορούν, δεν έχει εγκαταλείψει, τουλάχιστον στις περιπτώσεις που κάποια μεγάλη και σημαντική αρετή καταφέρνει να νικήσει και να υπερκεράσει ελαττώματα κοινά τόσο στις μικρές όσο και στις μεγάλες πολιτείες, όπως είναι η άγνοια του ορθού και ο φθόνος. Την εποχή των προγόνων μας, δεν υπήρχε μόνο μεγαλύτερη ροπή και δυνατότητα για να πράξει κανείς κ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΝΟΥ
Το τολμηρό αυτό βιβλίο θέτει το κορυφαίο ερώτημα των επιστημών του ανθρώπου: πώς απέκτησε ο ανθρώπινος νους τις απαράμιλλες ικανότητές του; Αναζητώντας την απάντηση, ο συγγραφέας χαρτογραφεί την εξέλιξη της κουλτούρας και της γνωσιακής λειτουργίας του ανθρώπου, από τους πρωτόγονους προγόνους του έως την τεχνητή νοημοσύνη, και προτείνει μια πολυσυλλεκτική θεωρία για την ανάπτυξη της εκπληκτικής ανθρώπινης γνωσιακής ικανότητας. Με μια συναρπαστική κατάδυση στην ανθρώπινη προϊστορία και ιστορία, ανασυνθέτει την πορεία της γνωσιακής μας εξέλιξ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΙ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
(. . .) Η εργασία αυτή καλύπτει ακριβώς το χρονικό διάστημα μέσα στο οποίο διαμορφώθηκε η σιδηροδρομική πολιτική του Ελληνικού Κράτους και ολοκληρώθηκε το βασικό σιδηροδρομικό δίκτυο. Στην ακριβόλογη και λιτή διατύπωση του συγγραφέα αντιστοιχεί μια ορθολογική κατανομή της ύλης και, κυρίως, μια ευρεία χρήση της ποσοτικής πληροφορίας, με μέτρο καταχωρισμένης στα συνθετικά και τεκμηριωτικά τμήματα του βιβλίου. Η πρόσβαση στο αντικείμενο της εργασίας γίνεται σε αναφορά προς τη διεθνή και εσωτερική οικονομική και πολιτική συγκυρία ωστόσο, η αν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΙΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Στο βιβλίο αυτό, η παλαιοχριστιανική και η βυζαντινή αρχιτεκτονική προβάλλονται όχι ως προοίμιο της μεσαιωνικής ναοδομίας αλλά ουσιαστικά ως τελευταία φάση της οικοδομικής της ύστερης αρχαιότητας. Ο συγγραφέας, σε αντίθεση με πολλούς ιστορικούς, δεν αντιμετωπίζει την παλαιοχριστιανική αρχιτεκτονική ως δυτικότροπη εξέλιξη αλλά μάλλον ως ύστατη έκφραση των αρχιτεκτονικών αντιλήψεων που επικρατούσαν στα κέντρα τόσο της δυτικής όσο και της ανατολικής Μεσογείου, καθώς και στις παράκτιες περιοχές του υστερορωμαϊκού κόσμου. (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΗΜΩΔΗΣ ΠΕΖΟΣ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ 16ου ΑΙΩΝΑ
Από πότε και για ποιους λόγους άρχισαν να χρησιμοποιούνται συστηματικά στον γραπτό λόγο γλωσσικές ποικιλίες κοντά στις καθομιλούμενες στη θέση των λεγάμενων "ιερών" γλωσσών (αρχαία ελληνική, λατινική, βιβλική εβραϊκή); Τόσο στον ευρωπαϊκό όσο και στον ελληνόφωνο χώρο, δείγματα χρήσης "κοινής" γλώσσας στην ποίηση και σε διοικητικά έγγραφα υπάρχουν ήδη από τη μεσαιωνική περίοδο. Ωστόσο, η συγγραφή πεζών κειμένων σε δημώδη γλώσσα πυκνώνει στα τέλη του 15ου και στις αρχές του 16ου αιώνα, στο πλαίσιο του φαινομένου που έχει χαρακτηριστεί ως "πρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΜΦΙΣΣΑΣ
Ήταν πάντα παράξενα γοητευτικές οι αγιογραφίες στη Μητρόπολη της Άμφισσας. Το διαπίστωσα αμέσως. Από τις πρώτες φορές που μικρό παιδί, μαθητής του δημοτικού, τις επισκεπτόμουνα, στους καθιερωμένους σαββατιάτικους εκκλησιασμούς του σχολείου μας και στις εθνικές εορτές. Τη δεκαετία του 1960. Δεν έμοιαζαν με τις αγιογραφίες καμιάς άλλης εκκλησιάς μας. Οι μορφές των αγίων δεν ήταν ακριβώς εξαϋλωμένες και σταθερά επαναλαμβανόμενες, όπως τις βλέπαμε στις εικόνες και στις αγιογραφίες των άλλων ναών. Ήταν απόκοσμες, όμως, και μας δημιουργούσαν κατ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΟΡΑΜΑ ΤΗΣ ΙΩΝΙΑΣ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Τον Ιανουάριο του 1915, μετά την έναρξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, η Βρετανία προσέφερε στην Ελλάδα σημαντικά εδαφικά αντισταθμίσματα στη Μικρά Ασία προκειμένου να μπει η Ελλάδα στον πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ. Η πρόταση αυτή υπήρξε αφετηρία μιας διαδοχής γεγονότων που κατέληξε στην τραγωδία του 1922, με την καταστροφή της ελληνικής Σμύρνης και τον ξεριζωμό του ελληνισμού της Μικράς Ασίας. Το βιβλίο αυτό προγράφει την κατοχή της Σμύρνης και το μικρασιατικό πόλεμο σε σχέση με την ελληνική Μεγάλη Ιδέα και τις διαμάχες των Μεγάλων Δυνάμ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ
Μπορεί ο τρόπος που σκεπτόταν και δρούσε o Ιωάννης Καποδίστριας ως Κυβερνήτης της Ελλάδος, ότι όλα σχεδόν έπρεπε να γίνουν από την αρχή ακολουθώντας μια αυστηρά ιεραρχημένη πορεία που άμεσα θα ελεγχόταν από αυτόν, να φαίνεται σήμερα σε μας που έχουμε τη μεταγενέστερη γνώση, ρεαλιστικός, σε μερικούς ακόμη και ορθός, ιδιαίτερα αν δούμε πως χειρίστηκαν τα μικρά ή τα μείζονα ζητήματα όσοι διοίκησαν τη χώρα στη συνέχεια. Αλλά δεν πρέπει να αγνοούμε ότι, στα καποδιστριακά χρόνια, ναι μεν σταδιακά είχε λήξει ο ένοπλος αγώνας, όμως το επαναστατικό...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ & ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ
Αντικείμενο του βιβλίου, η στατιστική τεκμηρίωση του οποίου δημοσιεύεται στη συνέχεια, είναι μια αποτυχημένη προσπάθεια. Πρόκειται για την προσπάθεια ίδρυσης της Γεωργικής Τράπεζας, την οποία επιχείρηση να φέρει σε πέρας το 1927 ο υπουργός Γεωργίας της Οικουμενικής Κυβέρνησης Α. Παπαναστασίου. Σύμφωνα με τις αντιλήψεις του Α. Παπαναστασίου και των συνεργατών του, η Γεωργική Τράπεζα θα ήταν ένας κρατικός οργανισμός εξειδικευμένος στην άσκηση της αγροτικής πίστης. Η προσπάθεια αυτή κατέληξε σ' ένα σχέδιο νόμου που κατατέθηκε στη Βουλή και ψη...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
Σκοπός αυτού του βιβλίου είναι να παρακολουθήσει τις κυριότερες εξελίξεις στην ελληνική φιλοσοφία κατά την περίοδο από το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου το 323 π.Χ. ως το τέλος της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας (31 π.Χ.). Σ' αυτούς τους τρεις αιώνες, γνωστούς σ' εμάς ως ελληνιστική εποχή, ο ελληνικός πολιτισμός γνώρισε τεράστια εξάπλωση προς την Ανατολή, ύστερα από τις κατακτήσεις του Αλεξάνδρου αργότερα, ο ελληνικός πολιτισμός διείσδυσε βαθιά στον δυτικό μεσογειακό κόσμο με τη βοήθεια των πολιτικών κατακτητών της Ελλάδας, των Ρωμαίων. Ωστόσο, σε ό...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΑ
Είναι σαν μια επιστροφή στο σπίτι: Αυτές οι μελέτες γεννήθηκαν στη μακρινή Δύση, στην πολύχρωμη και σχεδόν εξωπραγματική ατμόσφαιρα της Καλιφόρνιας. Είναι μια συγκινητική και πολύ ικανοποιητική εμπειρία να τις βλέπω να επιστρέφουν στο χώρο της καταγωγής τους, να φορούν το ένδυμα μιας γλώσσας τόσο πλούσιας σε τάσεις μεταξύ διατήρησης και εκσυγχρονισμού, και να διεκδικούν δυο λέξεις κλειδιά ακριβώς από αυτή την παράδοση: Μυθολογία και Ιστορία. Ελπίζω ότι ακόμα και σ' αυτή τη μορφή θα πετύχουν να συμβιβάσουν την αρχέγονη με τη σύγχρονη όψη τη...
Διαβάστε περισσότερα...