ΝΕΦΕΛΗ

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΘΥΡΟΣΤΟΜΙΑ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Δεν οφείλεται σε αδεξιότητα το ότι και η μετρική και η περιστασιακή ομοιοκαταληξία αυτών των πιστών μεταφράσεων των νεοελληνικών μπουρλέσκ στίχων μοιάζει να είναι άτεχνη και μάλιστα χαλαρή. Αυτή η ανευλαβής αφροντισιά -ακόμη και στη μορφή της μετρικής- είναι από εκείνες που μεταφέρουν και γλεντάνε το γεγονός του να αποτελούν ένα ολοκληρωτικό μέρος του μπουρλέσκ χιούμορ τους. Αυτή η αντίληψη της έμμετρης μετάφρασης επί παραδείγματι η μεταφορά του Faust του Γκαίτε από τον Bayard Taylor - κατά την οποία ο μεταφραστής αποπειράται να δημιουργήσ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΝΔΟΡΦΙΝΗ ΜΗΔΕΝ
Ο εγκέφαλος δε μένει ποτέ ο ίδιος, πάντα αλλάζει. Αλλάζουν οι συνάψεις, οι συνδέσεις δηλαδή των νευρικών κυττάρων μεταξύ τους, μέσω των οποίων επικοινωνεί το ένα με το άλλο και επιτελείται η λειτουργία της συνείδησης, τα συναισθήματα, οι χαρές, οι φόβοι, οι αγωνίες, ο πόνος, η δίψα, η ντροπή, η πείνα, η ηδονή και το μεγάλο έπαθλο: η ευτυχία, την οποία η δημιουργία επινόησε ως αντάλλαγμα λύτρωσης από το μαρτύριο στο οποίο υποβάλει κάθε δημιούργημά της - το μαρτύριο της ύπαρξης. Ελεύθερη βούληση δεν υπάρχει. Τα πάντα είναι κωδικοποιημένες συ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗ
Οι διαλέξεις αυτές έφεραν αρχικά τον τίτλο «Μεταφροϋδικές εξελίξεις της ψυχανάλυσης και η σημασία τους για την αισθητική» και ήταν αποτέλεσμα του γεγονότος ότι κάθε άλλο παρά ικανοποιημένος αισθανόμουν για τη στειρότητα της συμβολής μεγάλου μέρους της σύγχρονης αριστεράς στις εικαστικές τέχνες. Με ορισμένες μόνο αξιοσημείωτες εξαιρέσεις, η επιλογή που μας προσφέρεται είναι ανάμεσα σ' ένα χονδροειδή λαϊκισμό (του είδους «Τέχνη για ποιόν;») και τον στρουκτουραλισμό ή μια από τις παραφυάδες του. Όλες αυτές οι θέσεις απορρίπτουν ολοκληρωτικά τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΙΣΤΙΑ ΜΕΤΑ ΦΟΝΟΥ
"Οι έξυπνοι λύνουν τα προβλήματά τους, ενώ οι σοφοί δεν τα αφήνουν να δημιουργηθούν, λέει ένα παλιό ρητό. Σοφό δεν μπορείς να με πεις, αφού έμπλεξα χωρίς να το καταλάβω σε περιπέτειες. Μικρό το κακό. Άλλωστε η ζωή μου είναι αδιάψευστος μάρτυρας ότι ποτέ δε διεκδίκησα δάφνες σοφίας. Τώρα όμως έπρεπε να φανώ έξυπνος. - Γιατί δεν πήγα στους μπάτσους να πω ό,τι ήξερα; - Γιατί δεν το είπα καν στη γυναίκα μου; Δεν μπορούσα να δώσω απάντηση σ' αυτά τα ερωτήματα. Κι επειδή στη ζωή μου σε κάθε πρόβλημα έδινα πάντα μια απλή, ξεκάθαρη και λανθασμέ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΠΕΖΑ
Τούτη η πρώτη αυτοτελής έκδοση των «Πεζών» του Κ. Γ. Καρυωτάκη είναι και το πρώτο κρίσιμο βήμα προς μια νέα φιλολογική παρουσίαση των σωζόμενων «Απάντων» του, διαφορετικά - και, είθε, ορθολογικότερα - διαρθρωμένη από την ξεπερασμένη και εξαντλημένη πλέον έκδοσή μου του 1965 - 1966 (Άπαντα τα Ευρισκόμενα, Α' και Β'). Αφετηρία μου τώρα στάθηκε προπάντων η ανάγκη ενημέρωσης των «Ευρισκομένων» με κείμενα και πληροφορίες που δημοσιεύτηκαν έκτοτε. Προτίμησα να προτάξω τον τόμο των πεζών, κυρίως επειδή ποτέ δεν αποτέλεσαν ως τώρα αντικείμενο αυτ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕ ΚΑΘΕ ΚΛΑΔΑΚΙ ΚΑΙ ΠΙΟ ΑΝΟΙΞΗ
Γνώρισε τις τέσσερις εποχές του χρόνου μέσα από τρίστιχα ποιηματάκια (χαϊκού)! Νέο σπιτικό - με κάθε του κλαδάκι και πιο άνοιξη. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΚΗΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΟΥ
Με ένα υβριδικό κείμενο μεταξύ αυτοβιογραφικής αφήγησης, δοκιμίου, παράθεσης ιστορικών γεγονότων και συγκέντρωσης ταξιδιωτικών εντυπώσεων, η Ελένη Βαροπούλου, κριτικός, θεωρητικός του θεάτρου και μεταφράστρια, ανατρέχει σε στιγμές που σημάδεψαν τη ζωή της. Στην αναδρομή αυτή αναδεικνύονται οι προσωπικές εμπειρίες, τα συναισθήματα, η αίσθηση των τοπίων, της Φύσης και της πραγματικότητας των αντικειμένων, χωρίς όμως να μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα ο στοχασμός γύρω από θέματα αισθητικού και πολιτικού περιεχομένου, οι σκέψεις για το ζήτημα του χρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΜΟΥΝΙ ΤΗΣ ΙΡΕΝ
Πόσο μόνος αισθάνεται το 1926 ο Αραγκόν στη γαλλική επαρχία... Η σουρεαλιστική περιπέτεια έχει ήδη ξεκινήσει και ο ίδιος είναι ο ταλαντούχος συνοδοιπόρος του Μπρετόν· μόλις είχε ανακαλυφθεί εκ νέου η ελευθερία του λόγου μέσα από την ελευθεριότητα των ηθών και το όνειρο. Γράφει ασταμάτητα το ογκώδες βιβλίο με τίτλο Η υπεράσπιση του απείρου το οποίο στη συνέχεια θα το απαρνηθεί, θα το ξεχάσει, θα το καταστρέψει. Η Ιρέν είναι μόνο ένα κεφάλαιο αυτού του βιβλίου και δημοσιεύτηκε ανώνυμα το 1928. Πόσες ιστορίες γράφτηκαν γι' αυτό το βιβλιαράκι,...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΓΕΥΣΗ ΤΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ
Το αρχείο έχει γούστο, έχει μια ομορφιά που προκαλεί την επιθυμία όσων λόγω εκπαίδευσης ή από κλίση επιμένουν να ξαφνιάζονται από το παρελθόν. Η κοπιαστική ρουτίνα της αρχειακής έρευνας ασκεί γοητεία, έλκει υποσχόμενη τη συγκίνηση που προκαλεί ένα περίσσευμα ζωής από τα ίχνη και τα αποσπάσματα του παρελθόντος. Τέλος, το αρχείο, μεταφορικά, διεγείρει τη γεύση, καθώς η σωματική προσέγγιση του υλικού ξυπνά όλες τις αισθήσεις: το πιάνεις στα χέρια, το διατρέχεις με τα μάτια, αναπνέεις την παλιά σκόνη πάνω στο δέρμα και το χαρτί, αποκτάς υπερευ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ
Κλάδος σχετικά νέος της φιλοσοφίας, έχει ρίζες που φθάνουν πολύ πίσω. Ως στοχασμός πάνω στα μαθηματικά δεν έχει την πρόθεση να τα υποκαταστήσει ή να τα συμπληρώσει, με την έννοια της παραγωγής νέων μαθηματικών αποτελεσμάτων. Στοχεύει, μάλλον, στην αποτίμηση και διερεύνηση των πρώτων αρχών τους και ελπίζει πως μπορεί να ασκήσει ευεργετική επίδραση στη διαμόρφωση της περιρρέουσας πνευματικής ατμόσφαιρας με την εισαγωγή νέων ιδεών, την εξέταση άλλων, που ήδη προϋπάρχουν και τη διακριτική, αλλά πολλές φορές σημαίνουσα, συνεισφορά της στη διαμό...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΚΑΝΤ
Το κείμενο που παρουσιάζουμε για πρώτη φορά στο ελληνικό κοινό, συγκαταλέγεται στα όψιμα έργα του Ζαν-Μπατίστ Μποτύλ, της περιόδου εκείνης μετά το 1937 για την οποία τελικά γνωρίζουμε λίγα πράγματα. Πρόκειται για έναν κύκλο οκτώ ομιλιών τις οποίες εκφώνησε ο Μποτύλ στην Παραγουάη τον Μάιο του 1946, πιθανώς από τις 10 έως τις 15, ένα χρόνο πριν από το θάνατό του. Το κοινό του Μποτύλ αποτελούνταν αποκλειστικά από Γερμανούς μετανάστες, θαυμαστές του Καντ, που ζούσαν με τον τρόπο του φιλοσόφου από το Καίνιγκσμπεργκ. Οι περισσότεροι προέρχονταν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΟΦΟΚΛΗΣ: ΙΧΝΕΥΤΑΙ
Ο πάπυρος που περιέχει τους Ιχνευτές ανακαλύφθηκε το 1907 στην αιγυπτιακή πόλη της Οξυρρύγχου και πρωτοεκδόθηκε από τον σπουδαίο παπυρολόγο Arthur Hunt το 1912. Η υπόθεση του έργου αναφέρεται σε δύο θαυμαστές πράξεις που συνδέονται με τη γέννηση του Ερμή: την κλοπή των βοδιών του Απόλλωνα και την εφεύρεση της λύρας. Πρόκειται για διήγηση που, με ορισμένες αποκλίσεις, ήταν πριν από τον Σοφοκλή γνωστή από λογοτεχνικές πηγές του 6ου και του 5ου αι. π.Χ. όπως ο «ομηρικός ύμνος» "Εις Ερμήν", οι καταλογικές "Μεγάλες Ηοίες" του Ησιόδου και ένας ύ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΑΤΙΛΝΤΑ
"Τη μοίρα μου τη διαμόρφωσε η ανάγκη, μια εφιαλτική, αδήριτος ανάγκη. Χρειάζονταν χέρια πιο δυνατά από τα δικά μου πιστεύω μάλιστα πως καμία ανθρώπινη δύναμη δεν θα μπορούσε να σπάσει την άθραυστη αλυσίδα που μ' έδεσε -εμένα που κάποτε η έννοια της ζωής ισοδυναμούσε με τη χαρά και τα μόνα αισθήματα που με διακατείχαν ήταν αγάπη και καλοσύνη- στη δυστυχία που θα τελείωνε, και τώρα πρόκειται να τελειώσει, στον θάνατο." Η Ματίλντα ήταν το δεύτερο, μετά τον Φρανκενστάιν, έργο της Mary Shelley και γράφτηκε κι αυτό την εποχή που ζούσε ακόμα με ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ ΒΡΟΧΗΣ
Ο Γιάννης Κακουλίδης, πρόσφυγας της Μικρασιατικής καταστροφής, χαρακτηριστικός αγωνιστής της γενιάς του, πριν περάσει στην αφήγηση των περιπετειών του, αφιερώνει αρκετές σελίδες στον αγώνα των πρώτων προσφύγων να επιζήσουν. Περιγράφει ζωντανά τα ήθη και τα έθιμα που κουβάλησαν μαζί τους τα θύματα εκείνης της τραγωδίας, την καθημερινή τους ζωή, την πρόγευση της πολιτικής συμμετοχής με την υποχρεωτική ένταξη στην ΕΟΝ. Ύστερα έρχεται η Κατοχή, η φυσιολογική ανάπτυξη αντιστασιακού πνεύματος, η συμμετοχή στο ΕΑΜ και αργότερα στην ΕΠΟΝ. Τότε αρχ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΜΑΡΤΙΝΟΥ ΓΚΕΡ
Στα 1540, στο Languedoc, ένας πλούσιος αγρότης εγκαταλείπει σπίτι, γυναίκα και παιδί και εξαφανίζεται. Επιστρέφει -ή τουλάχιστον αυτό πιστεύουν όλοι- μετά από λίγα χρόνια αλλά σύντομα η γυναίκα του υποστηρίζει ότι έπεσε θύμα εξαπάτησης και στέλνει στο δικαστήριο τον άνθρωπο που παρουσιάστηκε ως σύζυγός της. Στη δίκη, ο κατηγορούμενος σχεδόν πείθει τους δικαστές ότι είναι ο πραγματικός Μαρτίνος Γκερ μέχρι που -ως εκ θαύματος- ο αληθινός σύζυγος εμφανίζεται την τελευταία στιγμή. Η Natalie Zemon-Davis ανασύρει από τη λήθη αυτή την απίστευτη α...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΟΝ ΖΟΥΑΝ 'Η Ο ΠΕΤΡΙΝΟΣ ΔΕΙΠΝΟΣ
Να σου γεννιέται νέος πόθος είναι ηδονή ασύλληπτη κι όλη η απόλαυση του έρωτα είναι στην αλλαγή. Είναι ακραία η ηδονή που νιώθεις να προσπαθείς να κατακτήσεις με χίλιους τρόπους την καρδιά μιας νέας και ωραίας, να βλέπεις μέρα με τη μέρα τις μικρές προόδους που κάνεις, να πολεμάς με λόγια γλυκά, με δάκρυα, με αναστεναγμούς (...). Όμως αν την κυριεύσεις μια φορά, μετά δεν έχεις τίποτα να πεις, τίποτα να ποθήσεις, όλη η ομορφιά του πάθους πάει κι εσύ πέφτεις στη νάρκη ενός μακάριου έρωτα, αν ένα νέο αντικείμενο δεν έρθει να ξυπνήσει τον πόθο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΤΕΡΓΙΟΠΟΥΛΟΣ ΠΟΙΗΜΑΤΑ 1983-2005 (ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)

Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
Μέσα από ποιες διαδικασίες συγκροτήθηκε το ελληνικό κράτος αλλά και ποιες κεντρικές πολιτικές εξελίξεις, δυνάμεις και θεσμούς ανέδειξε κατά τον δέκατο ένατο αιώνα; Αυτό είναι το βασικό ερώτημα του παρόντος τόμου, ο οποίος περιλαμβάνει πέντε δοκίμια γραμμένα από ειδικούς επιστήμονες. Εξετάζονται οι διαδικασίες δημιουργίας των εθνικών κρατών κατά την προϊούσα κρίση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Διερευνάται γιατί έγινε και γιατί πέτυχε η Ελληνική Επανάσταση του 1821. Αναλύονται οι πολιτικές εξελίξεις της πρώτης περιόδου του ελληνικού κράτους ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΖΩΗ, ΤΗΝ ΑΛΛΗ ΦΟΡΑ
"Η αφήγηση του Θεόφιλου Γούδα": Θ' αρχίσω απ' το βράδι εκείνο: παραμονή της Πρωτοχρονιάς, το 1920 έτος. Έπεφτε χιόνι κι ήμουν ανάσκελα στο κρεβάτι σκεπασμένος με τα σκεπάσματα της Αλεξάντρας. Στη γυναίκα μου είχα πει πως θα ξενύχταγα στου Σάλτα στο πανδοχείο, παίζοντας χαρτιά. Ήταν δυό μέρες που χιόνιζε συνέχεια. Τα 'χε σκεπάσει όλα. Ήμουν ξαπλωμένος στο κρεβάτι κι έβλεπα την Αλεξάντρα πίσω απ' το τζαμωτό. Έριχνε στο κορμί της νερά ζεστά που άχνιζαν. Την κοίταγα και είχα κατά νου να σηκωθώ, όπου να 'ναι, και να τραβήξω για το σπίτι, αλλά...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΑΙ ΝΑΝΩ
Ο Στέφανος από καιρό αγαπά τη Νανώ και η Νανώ τον Στέφανο. Είναι ένα καθ' όλα αρμονικό και ευτυχισμένο ζευγάρι, δύο νέοι που δεν χορταίνουν να είναι μαζί, να περπατούν και να συζητούν. Η ιστορία τους θα μπορούσε να είχε τελειώσει εδώ με το «έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα», εάν η ανήσυχη Νανώ δεν είχε μια παράξενη έμπνευση και δεν πρότεινε στον αγαπημένο της να κάνουν ένα πείραμα, για να επιβεβαιώσουν τον έρωτά τους. Ο συνετός Στέφανος αρχικά αποδοκιμάζει την ιδέα να εκτεθούν, χάριν απλών εικασιών και αόριστων φόβων, στην αβεβαιότητα κ...
Διαβάστε περισσότερα...