ΝΗΣΙΔΕΣ

ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΕΡΧΕΤΑΙ
"Κάτι μας κρύβουν η κουρτίνα σηκώνεται..." υποψιαζόταν ο Μπέρτολτ Μπρεχτ. Σ' αυτή την αρχή της νέας χιλιετίας, είμαστε πάλι θεατές που περιμένουν αμίλητοι να σηκωθεί η κουρτίνα, χωρίς να τολμούν να πιστέψουν σε ό,τι θα δουν να έρχεται. Στο έργο αυτό, εισαγωγικό στη θέση του για το ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΑΤΥΧΗΜΑ, ο Πωλ Βιριλιό πραγματεύεται τη γέννηση του φιλοσοφικού παραληρήματος, της φιλοτρέλας, μιας προόδου που έχει γίνει αυτοκτονική και τους τελευταίους ηθοποιούς της. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 1944
Δημοτικά σχολεία, γυμνάσια, δημόσια και ιδιωτικά εκπαιδευτήρια, ελληνικά και ξένα, τα πρώτα φροντιστήρια. Ιστορικά στοιχεία και αναμνήσεις του συγγραφέα, δίνουν μια εικόνα της παιδείας στην πόλη μας μέχρι το 1944. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΡΟΜΟΙ ΚΑΙ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΜΕΧΡΙ ΤΟ 1944)
Όταν αρχίσαμε να γράφουμε το βιβλίο αυτό, είχαμε την πρόθεση να εξηγήσουμε και τι σημαίνει η ονομασία του κάθε δρόμου. Σύντομα, όμως, διαπιστώσαμε ότι θα χρειαζόταν, ούτε λίγο ούτε πολύ, να ξαναγράψουμε την Ελληνική Ιστορία, γιατί για κάθε μνημονευόμενο πρόσωπο ή τοποθεσία θα έπρεπε να γράψουμε τον ρόλο που έπαιξε στην ιστορία της πατρίδας μας. Κι αφού την ιστορία της χώρας μας την έχουν γράψει καλά ή κακά πολλοί, περιοριστήκαμε στην περιγραφή των δρόμων - καίτοι για μερικούς υποκύψαμε στον πειρασμό ν' αναφερθούμε και στην αιτία της ονομασ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Από το 1870 μέχρι το 1944, η θεατρική παιδεία και η θεατρική κίνηση στη Θεσσαλονίκη συμβαδίζει με τη γενική ιστορική πορεία της πόλης. Την ιστορία αυτών των εβδομήντα πέντε χρόνων αφηγείται το βιβλίο αυτό. Καταγράφει λεπτομερειακά τους θιάσους που πέρασαν από την πόλη, τους ηθοποιούς που τους απάρτιζαν, τα έργα που παρουσίασαν, καθώς και τις θεατρικές αίθουσες της πόλης, σε συνδυασμό με τα γενικότερα ιστορικά γεγονότα της περιόδου. (Από τον πρόλογο της έκδοσης)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Το 1875 κυκλοφορεί στην πόλη μας η πρώτη ελληνική εφημερίδα, "η εμπορική γαζέτα Ερμής". Από τις στήλες της παρακολουθούμε τα γεγονότα των τελευταίων χρόνων της Τουρκοκρατίας. Μετά από το 1900, κυκλοφορούν και άλλες ελληνικές εφημερίδες, δυσεύρετες έως ανεύρετες σήμερα, που μας βοηθούν να συμπληρώσουμε την εικόνα της ζωής στην πόλη. Παρακολουθούμε και, με τις πάνω από εκατό φωτογραφίες, επεξηγούμε και συμπληρώνουμε όχι μόνο την εξιστόρηση γεγονότων όπως η σφαγή των προξένων, η επανάσταση του Λιτόχωρου, η πυρκαγιά του 1890, ο Μακεδονικός Αγώ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΙ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Το βιβλίο μνημονεύει τη σκοτεινή αίθουσα ως ένα από τα τρία στοιχεία απόλαυσης του σινεμά. Αποτελεί φιλόπονο συλλεκτικό έργο ενός πιστού του κινηματογράφου ως λαϊκού θεάματος και ντοκουμέντο ιστορικής έρευνας. Έχει την ψυχή του ευαίσθητου και αλκοολικού θεατή μέσα του και τη σωστική φροντίδα του "ανώνυμου" χρονικογράφου μιας εποχής απ' έξω του. Αρχίζει με τη γενεαλογία των ονομάτων των αιθουσών της Θεσσαλονίκης. [...] Παρεκβαίνει μετά προς την περιοχή των επιγείων θεοτήτων που πέρασαν κι από τη Θεσσαλονίκη "ωραίες και μοιραίες" για την παρ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΣΤΗΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Από τις λιγοστές υπάρχουσες πηγές και από τις αναμνήσεις των καλλιτεχνών, που δεν είναι πάντα αξιόπιστες και πρέπει να διασταυρώνονται, θα προσπαθήσουμε ν’ ανασυστήσουμε την καλλιτεχνική ζωή της πόλης μας επί μιαν εξηκονταετία. Τα χρόνια που εξετάζουμε, τα Ωδεία δεν είχαν μόνιμη στέγη, τα δε σποραδικά φύλλα των εφημερίδων, που γλίτωσαν από την πυρκαγιά και την Κατοχή, δεν περιλαμβάνουν πάντα τις καλλιτεχνικές εκδηλώσεις. Φίλοι, κυρίως, και γνωστοί μας βοήθησαν με τις αναμνήσεις τους να καταγράψουμε τα στοιχεία που ακολουθούν. [...] Ωδεία, ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ ΣΕ ΑΠΛΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΙΑ ΑΠΛΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ
Στα βιβλιοπωλεία υπάρχουν βιβλία που με απλή γλώσσα μας μεταφέρουν μαθήματα από παγκόσμιες ιστορικές προσωπικότητες, όπως ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης, ο Αϊνστάιν ή ο Γκάντι. Δεν υπάρχει όμως, κανένα παρόμοιο βιβλίο για τον Θουκυδίδη. Και είναι κρίμα. Υπάρχουν μεν πολλά βιβλία πανεπιστημιακού επιπέδου για την ανάλυση του Πελοποννησιακού πολέμου, αλλά αυτά απευθύνονται στον περιορισμένο κύκλο των πανεπιστημιακών και των ειδικών. Αυτό το μοναδικό βιβλίο προσφέρει συμπεράσματα από τον Πελοποννησιακό Πόλεμο σε απλούς αναγνώστες που διψούν για ένα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΣΥΜΦΟΡΕΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ
"Οι συμφορές του πολέμου" είναι μια συλλογή ογδοντατριών χαρακτικών, που δημιούργησε ο Γκόγια με τη μέθοδο της οξυγραφίας και πρωτοεκδόθηκαν το 1863. Ο μεγάλος ισπανός ζωγράφος τα έφτιαξε κατά τα τελευταία χρόνια της ζωής του, μακριά από την πατρίδα του, αποτραβηγμένος στο Μπορντώ της Γαλλίας. Βασίζονται στις φοβερές σκηνές που αντίκρισε κατά τον πόλεμο των ισπανών με τον εισβολέα Ναπολέοντα ("Αυτό το είδα", γράφει στα περιθώρια των έργων), αλλά απεικονίζουν στιγμιότυπα απ' όλους τους πολέμους του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΥΝΘΗΜΑΤΑ
Συνθήματα, συνθηματικές λέξεις, ονομάζει ο γάλλος διανοητής Ζαν Μπωντριγιάρ τις λέξεις/έννοιες που χρησιμοποίησε για να εισχωρήσει στις διαδοχικές στιβάδες της πραγματικότητας και να τις κατανοήσει. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΝΑΣ ΟΔΟΙΠΟΡΟΣ ΣΤΟΝ ΜΑΥΡΟ ΑΝΕΜΟ
Το άτομο μέσα στη μοντέρνα κοινωνία απομονώνεται γιατί προτιμά να είναι διασπασμένο παρά να μην είναι αυθεντικό. Εάν ο μεγαλύτερος ποιητής της γερμανικής γλώσσας του εικοστού αιώνα έχει την αίσθηση ότι εκφράζει την εποχή του, ότι την ενσαρκώνει αποδεχόμενος όλες τις πληγές της, είναι ακριβώς γιατί νιώθει ελεύθερος από κάθε δεσμό, νιώθει ξεριζωμένος από κάθε κοινωνικό πλαίσιο και ξένος μέσα στην ίδια του την κατοικία, μες στον τεχνολογικό πολιτισμό και μέσα στον κόσμο που τον περιβάλλει. Η καθολικότητα της ποίησής του οφείλεται στο ότι έχει...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΚΑΦΕΝΕΙΑ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Η ζωή των Σαλονικιών, οι χαρές και οι λύπες τους, οι αγώνες και οι αγωνίες τους περιγράφονται χωρίς φιοριτούρες και ψευτοπατριωτικές εξάρσεις που είναι πάντα ύποπτες - κι από τον τρόπο της περιγραφής αποκαλύπτεται ο μικρός ή μεγάλος ρόλος που έπαιξαν τόσο οι επώνυμοι όσο και ο απλός κόσμος σε γεγονότα που σημάδεψαν την τύχη της πόλης, της Μακεδονίας και όλης της Ελλάδας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΜΟΥ ΕΔΩΣΑΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Γλώσσα είμαι εγώ. Γλώσσα είσαι εσύ. Γλώσσα είναι ο κόσμος. Γλώσσα είναι ό,τι κάνει ο κόσμος. Γλώσσα είναι η αγάπη και ο πόνος. Γλώσσα είναι το ντύσιμο, η έκφραση του προσώπου, οι χειρονομίες, η ανταπόκριση. Γλώσσα είναι να φαντάζεσαι, να σχεδιάζεις, να δημιουργείς, να καταστρέφεις. Γλώσσα είναι ο έλεγχος και η πειθώ. Γλώσσα είναι η επικοινωνία. Γλώσσα είναι το μεγάλωμα. Γλώσσα είμαι εγώ. (Μπέρτολτ Μπρεχτ) Γλώσσα δεν είναι, καθώς φαντάζονται κάποιοι, αράδιασμα από λέξεις, τύπους και κανόνες, όπως αναγράφονται σε λεξικά και γραμματικές... π...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΜΟΥ ΕΔΩΣΑΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
«Ποιος είναι, κύριε Τσολάκη, ο δρόμος προς το Δίκαιο λόγο, όπως τον χαρακτηρίζετε, που θα δώσει τη λύση στα σημερινά προβλήματα;» - Ο δρόμος του ελληνικού λόγου που οδηγεί στην ελευθερία, στην πρώτη ανθρώπινη ελευθερία, όπως τη δίδαξε ο πρώτος ελεύθερος ποιητής, ο Έλληνας Αισχύλος, στην προμηθεϊκή του τριλογία. Είναι ο μόνος που μπορεί να βγάλει την ανθρωπότητα από τα σημερινά της αδιέξοδα. Και αν δεν το πραγματώσει ο σημερινός ελληνισμός, θα το επιδιώξει μόνη της η ανθρωπότητα, όταν θα έχει ξεπεράσει την ύβρη της μηχανής και της ύλης, πο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΜΟΥ ΕΔΩΣΑΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ (ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Για ποια Ευρώπη μιλούμε; Μιλούμε για μια Ευρώπη της οικονομίας, της τεχνολογίας, της εξυπηρέτησης των μεγάλων συμφερόντων ή για μια Ευρώπη της παιδείας και της ευτυχίας των λαών; Νομίζω ότι τη δεύτερη Ευρώπη ονειρευόμαστε. Οραματιζόμαστε μιαν Ευρώπη, η οποία θα σέβεται τους λαούς της και τους πολιτισμούς της, και, φυσικά, και τις γλώσσες τους, αφού οι γλώσσες είναι φορείς πολιτισμών. Άλλωστε, αρχίζει να φτάνει στ’ αυτιά μας η μυστική βοή των πλησιαζόντων γεγονότων. Την ακούν κιόλας οι «σοφοί», θα έλεγε ο Καβάφης, «και την προσέχουν ευλαβεί...
Διαβάστε περισσότερα...

ΗΘΙΚΗ
Η "Ηθική" είναι το έργο που συνέγραφε τα τελευταία χρόνια της ζωής του και άφησε ανολοκλήρωτο ο "αναρχικός πρίγκιπας" Πιοτρ Κροπότκιν (1842-1921). Γράφει στα "Απομνημονεύματά" του ο επαναστάτης (τροτσκιστής) Βίκτορ Σερζ: «Τον Φεβρουάριο του 1921 πέθανε στο Ντημήτροβο ο γηραιός Κροπότκιν. Δεν είχα θελήσει να τον επισκεφθώ, επειδή φοβόμουν μια οδυνηρή συνάντηση πίστευε ακόμη ότι οι μπολσεβίκοι είχαν πάρει χρήματα από τους Γερμανούς κτλ. Ξέροντας ότι ζούσε μες στο κρύο και στο σκοτάδι, γράφοντας την "Ηθική" και παίζοντας για ξεκούραση λίγο ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ
Ο "Μεγάλος μετασχηματισμός" είναι οι πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές εξελίξεις στην Ευρώπη κατά την περίοδο 1830-1940, με επίκεντρο την εδραίωση, τις παλινδρομήσεις και την κατάρρευση της "οικονομίας της αγοράς". Ο βαθύς ανθρωπισμός του Πολάνυι καταλήγει στην πάντα επίκαιρη θέση: ο άνθρωπος είναι πρώτα απ' όλα κοινωνικό ον η ανθρώπινη κοινωνία δεν πρέπει να γίνεται έρμαιο των μηχανιστικών κανόνων της οικονομίας της αγοράς η οικονομία πρέπει να έχει κοινωνική θεμελίωση. Ο Karl Polanyi (1896-1964) έζησε εξόριστος και ποτέ δεν βολεύτη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΟΝ ΧΟΥΛΙΑΝ
Ο Δον Χουλιάν είναι το μυθιστόρημα της πλήρους απομάγευσης, που συντελείται με όρους βαθιά φιλοσοφικούς, αλλά και με άφθονους τόνους παρωδίας και χιούμορ. Πρόκειται για βιβλίο άκρως αιρετικό, επαναστατικό, ασυμβίβαστο, που ξέρει πολύ καλά πώς να υπερβαίνει ανά πάσα στιγμή κάθε όριο. Ο Γκοϊτισόλο μας προσφέρει την ανατομία της γένεσης του μισητού ισπανικού έθνους και οραματίζεται το βίαιο τέλος του, ενώ ταυτόχρονα φτάνει και σε μία απαράμιλλη φιλοσοφική γενίκευση για τον απεχθή και επικίνδυνο χαρακτήρα κάθε έθνους, αλλά και κάθε άλλου μεταφ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΤΕΜΠΕΛΙΑ, ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ - ΣΟΥΠΡΕΜΑΤΙΣΜΟΣ (ΜΕ ΕΙΚΟΣΙ ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΖΩΓΡΑΦΟΥ)
"Πλέον, μπορούμε να διαβάσουμε χαραγμένη στο μέτωπο της ότι είναι η αρχή κάθε εργασίας και ότι, χωρίς εκείνη, δεν θα υπήρχε εργασία. Η τεμπελιά βρίσκεται στις απαρχές του κόσμου, και με την κατάρα της εργασίας οφείλει να αποκαταστήσει τον καινούργιο της παράδεισο. Η τεμπελιά τρομάζει τους λαούς και εκείνοι που επιδίδονται σε αυτήν καταδιώκονται εξαιτίας της, γιατί κανένας δεν αντιλήφθηκε την αλήθεια της, αλλά την ονομάσαμε "μητήρ πάσης κακίας", ενώ είναι η μητέρα της ζωής. Ο σοσιαλισμός είναι φορέας της απελευθέρωσης στο επίπεδο του ασυνεί...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΡΙ ΠΟΛΕΩΝ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
Γράμματα στον Φαουάζ από τη Βαρκελώνη, την Aιξ-αν-Προβάνς, τη Σκόπελο, τη Mούρθια, το Άμστερνταμ, το Βερολίνο, τη Βυρηττό, από τον Ιούνιο του 1990 μέχρι τον Αύγουστο του 1992. Συνάμα αλληλογραφία και δοκίμιο, το βιβλίο της Eτέλ Aντνάν συνοψίζει την ευαισθησία και την οξυδέρκειά της, που της έχουν χαρίσει παγκόσμια φήμη. Παγκόσμια έκθεση γυναικείου βιβλίου στη Βαρκελώνη, ημερίδα για τον Iμπν Aραμπί στη Mούρθια, συζητήσεις για τον [πρώτο] πόλεμο του Κόλπου στη Γερμανία, επιστροφή στη λαβωμένη Βυρηττό, με ενδιάμεσους σταθμούς την Aιξ-αν-Προβά...
Διαβάστε περισσότερα...