ΠΑΠΑΔΗΜΑΣ

ΤΟ ΠΑΝΣΟΦΟ Τ' ΑΗΔΟΝΙ ΤΩΝ ΜΟΥΣΩΝ
Το 415 π.Χ. ο Ευριπίδης δίδαξε στο αθηναϊκό κοινό την τρωική τριλογία του με τον αποσπασματικά σωζόμενο Αλέξανδρο ως πρώτο έργο, τον Παλαμήδη ως δεύτερο, και τις σωζόμενες σε μας σήμερα Τρωάδες ως τρίτο. Παρά το γεγονός ότι ο αριθμός των αποσπασμάτων και των σωζόμενων στίχων είναι αναμφισβήτητα μικρός, ωστόσο η γνώση του χρόνου της παράστασης, καθώς και η διάσωση του τρίτου έργου της τριλογίας προσφέρουν αρκετό έδαφος, ώστε να αναγνωριστούν σημαντικά ζητήματα, να γίνουν απόπειρες τοποθέτησης των αποσπασμάτων σε μέρη του έργου και να διατυπ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΙ ΑΙΩΝΕΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ
Η βυζαντινή αυτοκρατορία, που διασπάστηκε και αποδυναμώθηκε εξαιτίας της τέταρτης σταυροφορίας, το 1204, δεν ανέκτησε ποτέ πια την αλλοτινή της έκταση, δύναμη και επιρροή. Αναβίωσε όταν οι εξόριστοι βυζαντινοί ξαναπήραν την πρώτη πόλη της αυτοκρατορίας τους, την Κωνσταντινούπολη, στα 1261. Το βιβλίο αφηγείται την ιστορία της παλινορθωμένης αυτοκρατορίας, από το 1261 μέχρι και την οριστική της κατάκτηση από τους Οθωμανούς Τούρκους στα 1453. Περιγράφει τον πολυμέτωπο αγώνα για επιβίωση, εναντίον των χριστιανών της Δύσεως που επιθυμούσαν δια...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΧΑΙΚΗ ΛΥΡΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ
Η "Αρχαϊκή Λυρική Ποίηση" είναι Ανθολογία αρχαϊκής λυρικής ποίησης με βάση την αρετή, τον αγαθό, και συνώνυμους ή αντίθετους όρους, ερμηνεύει ηθικές αξίες και πολιτική συμπεριφορά στην αρχαία ελληνική λογοτεχνία, ερευνά προβλήματα ερμηνείας και μετάφρασης της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας, και προσφέρει μία ερμηνευτική προσέγγιση της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας. Ακολουθεί την μέθοδο ερμηνείας πού εισήγαγε ο A. W. H. Adkins. Καθώς οι λέξεις αγαθός και αρετή αποτελούν τους ισχυρότερους όρους επαίνου και επιδοκιμασίας, δηλώνουν επομένως την...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΑΡΚΟΥ ΤΥΛΛΙΟΥ ΚΙΚΕΡΩΝΑ: Ο ΥΠΕΡ ΤΟΥ ΜΑΡΚΕΛΛΟΥ ΛΟΓΟΣ
Ο Κικέρωνας υπήρξε ο μεγαλύτερος ρήτορας των Ρωμαίων και ο πραγματικός ιδρυτής ενός ρωμαϊκού συστήματος φιλοσοφίας. Επίσης υπήρξε πολιτικός, ιστορικός, επιστολογράφος και ποιητής. Με τον Κικέρωνα η λατινική πεζογραφία έγινε αντίπαλος της άριστης ελληνικής πεζογραφίας. Ο Κικέρωνας ήταν φιλέλληνας και θαυμαστής του ελληνικού πνεύματος, αλλά και εθνικιστής. Ο λόγος του Κικέρωνα "Υπέρ του Μαρκέλλου" είναι μια ευχαριστήρια ομιλία της Συγκλήτου, στην οποία ο Καίσαρας που ήδη ήταν δικτάτορας, είχε δηλώσει ότι δε θα έφερνε αντίρρηση στην ενδεχόμεν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΛΑΤΙΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
Η Ιστορία της Λατινικής Λογοτεχνίας αρχίζει με δύο εισαγωγικά κεφάλαια που κατατοπίζουν για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες γράφτηκε η λατινική λογοτεχνία και διαβάστηκε στην αρχαιότητα, προσδιορίζοντας την αμοιβαία σχέση μεταξύ συγγραφέα και κοινού στη Ρώμη. Στη συνέχεια περιλαμβάνει κεφάλαια για κάθε συγγραφέα και για κάθε λογοτεχνικό είδος χωριστά, μέσα σε ένα ευρύ χρονολογικό πλαίσιο. Αφετηρία της αποτελεί το 240 π.Χ., με την πρώτη λογοτεχνική μαρτυρία από τον Λίβιο Ανδρόνικο, και εκτείνεται έως τις αρχές του 5ου αιώνα μ.Χ., με το έργ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΥΘΟΙ ΤΩΝ ΑΖΤΕΚΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΑΓΙΑ
Οι μύθοι των Αζτέκων και των Μάγια προέρχονται από μια κοινή μεσοαμερικανική πολιτιστική παράδοση που παραμένει ζωντανή στις λαϊκές παραδόσεις του σημερινού Μεξικού και της Κεντρικής Αμερικής. Οι μύθοι των Μάγια για τη δημιουργία και τον κατακλυσμό σώζονται με διάφορες μορφές στα προϊσπανικά κείμενα και την τέχνη, αλλά η αυτοκρατορία των Αζτέκων αναπτύχθηκε λιγότερο από δύο αιώνες πριν την ισπανική κατάκτηση και η γνώση μας για τη μυθολογία τους προέρχεται κυρίως από τα πρώτα αποικιακά κείμενα του 16ου αιώνα. Στα νεότερα χρόνια η αποκρυπτο...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ
Οι συγγραφείς αυτού του βιβλίου συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον τους στην αρχαία Αθήνα, που αποτέλεσε κλασικό πρότυπο μιας ανεπτυγμένης δουλοκτητικής δημοκρατίας. Τον 5ο και 4ο αιώνα π.Χ, η πόλη αυτή βρίσκεται στο απόγειο της ανάπτυξης και του πολιτισμού της. Οι γραπτές πηγές αναφέρονται κυρίως στη ζωή των αρχόντων, των εύπορων και των πλουσίων ανθρώπων. Στην Αθήνα όμως ζούσαν επίσης τεχνίτες, αγρότες, μέτοικοι και δούλοι. Σ' αυτή την πόλη έζησαν σπουδαίοι φιλόσοφοι, ρήτορες, ποιητές και καλλιτέχνες. Διαβάζοντας αυτό το βιβλίο μαθαίνουμε πώς κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΧΑΙΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Ο λαμπρός πολιτισμός των αρχαίων Ελλήνων συχνά θεωρήθηκε ότι ξεπρόβαλε από μόνος του ως θαύμα και ότι δεν όφειλε ουσιαστικά τίποτα στους γειτονικούς πολιτισμούς. Ο Walter Burkert επιχειρηματολογεί με δυναμικό τρόπο ενάντια σε αυτήν την παραπλανητική άποψη, στοχεύοντας σε μια ισορροπημένη εικόνα της αρχαϊκής εποχής «κατά την οποία, υπό την επιρροή της Σημιτικής Ανατολής - από συγγραφείς, τεχνίτες, εμπόρους, θεραπευτές - ξεκίνησε η μοναδική άνθιση του ελληνικού πολιτισμού, που έμελλε να αναλάβει την πολιτισμική ηγεμονία στη Μεσόγειο». (Από ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΒΙΡΓΙΛΙΟΥ ΑΙΝΕΙΑΣ
Η έκδοση της "Αινειάδας" σε τρεις τόμους (1971, 1972, 1975) είχε καλύψει ένα μεγάλο κενό μέσα στη βιβλιογραφία μας, και πρόσφερε σημαντική βοήθεια σ' όλους εκείνους, που ασχολήθηκαν με τη μελέτη του μεγαλόπνοου αυτού ποιήματος. Μέσα στα χρόνια όμως, που κύλισαν από τότε, μεταβλήθηκαν και στη χώρα μας οι όροι σπουδής του λατινικού κειμένου: διδασκαλία της Λατινικής γλώσσας μέσα στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση περιορίσθηκε σε ελάχιστα στοιχεία, τα οποία παρέχονται με μερικές ώρες διδασκαλίας προς κάποιους από τους υποψήφιους για τις ανώτατες σχ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΘΕΩΝ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ
Ο Τρωικός Πόλεμος, παρά την ταραγμένη ιστορία των μαχών του, στην πραγματικότητα ξεφεύγει από τους ανθρώπους: για τον Όμηρο, οι θεοί είναι εκείνοι που κινούν το παιχνίδι και λύνουν τις διαφορές τους. Αφιερώνουν το χρόνο τους σ' αυτό τον πόλεμο. Απ' αυτή την άποψη η Giulia Sissa βρήκε στην Ιλιάδα του Ομήρου υλικό για την εξερεύνηση του καθημερινού των θεών στην αρχαία Ελλάδα: από τι συνίσταται το σώμα τους και με τι τρέφονται; Ποια είναι η οργάνωση της κοινωνίας τους; Ποια η ζωή τους στον Όλυμπο και στον κόσμο των ανθρώπων; Οι θεοί μοιράζον...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΒΑΒΥΛΩΝΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΣΣΥΡΙΑ
Ο πολιτισμός της Μεσοποταμίας απλώνεται σε μια περίοδο είκοσι έξι περίπου αιώνων. Ανάμεσα ωστόσο στο 700 και 530 π.Χ. φτάνει στο απόγειό του γεγονότα πρωτοφανέρωτης ευρύτητας διαδραματίζονται την εποχή αυτή στη δυτική Ασία. Η Βαβυλώνα βρίσκεται στον κολοφώνα του μεγαλείου της και της ευδαιμονίας της. Είναι ο αιώνας του Ασουρμπανιμπάλ και του Ναβουχοδονόσωρα. Ο δόκτωρ Κοντενώ μελετάει ολόκληρη την καθημερινή αυτή ζωή με την ακρίβεια που εγγυάται η καταπληκτική του πολυμάθεια και το ταλέντο ενός εξαίρετου συγγραφέα: η ζωή του βασιλιά, των ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
Τα τέσσερα πρώτα κεφάλαια του έργου αναφέρονται στην ανάπτυξη της Ελληνικής Παιδικής Λογοτεχνίας, σε σύγκριση με την εξέλιξη της παγκόσμιας λογοτεχνίας του είδους, από τον ΙΘ΄ αιώνα έως το 1970. Στην ύλη αυτή προστέθηκε και Ε΄ κεφάλαιο με τίτλο "Η Παιδική μας Λογοτεχνία από το 1970 έως το 1993". Έτσι, το πλούσια εικονογραφημένο τούτο βιβλίο του βραβευμένου από την Ακαδημία Αθηνών συγγραφέα καλύπτει τις σημαντικότερες επιτεύξεις της παιδικής μας Λογοτεχνίας στο εξίσου σημαντικό για τη χώρα μας χρονικό διάστημα του 1970-1993: προώθηση της Πα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΟΡΝΗΛΙΟΥ ΝΕΠΩΤΑ ΒΙΟΙ
[...] Σαν ιστορικός ο Κ. Νέπωτας είχε μέτρια φήμη στην Αρχαιότητα. Κατά τον Μεσαίωνα έμεινε τελείως άγνωστος για να ανασυρθεί από την λήθη στην εποχή της Αναγέννησης, κατά την οποία εκτιμήθηκε η απλότητά του, η σαφήνειά του, και η χάρη του στη διήγηση. Στα νεώτερα χρόνια γεννήθηκε ζήτημα για την γνησιότητα των βίων του Κ. Νέπωτα και αμφισβητήθηκε αν αυτός έγραψε τους βίους. Πολλοί τους απέδωσαν στον βυζαντινό συγγραφέα Πρόβο. Όμως η έρευνα δεν δέχθηκε αυτές τις απόψεις και έτσι οι βίοι και σήμερα αποδίδονται στον Νέπωτα. Παρ' ότι ο Κ. Νέπω...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Ο μύθος του Φιλοκτήτη υπήρξε προσφιλές θέμα της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας. Τον συναντούμε ήδη στα ποιήματα του επικού κύκλου. Ο επικός ποιητής Στασίνος από την Κύπρο (8ος αι. π.Χ.) στα Κύπρια έπη του αφηγείται ότι ο Φιλοκτήτης έλαβε μέρος στην εκστρατεία εναντίον της Τροίας και ότι σε ευωχία στη νήσο Τένεδο τον δάγκωσε ένα νερόφιδο και ότι εξαιτίας της δυσοσμίας που ανέδιδε η πληγή του οι Αχαιοί τον εγκατέλειψαν στη Λήμνο, όπου παρέμεινε δέκα χρόνια υποφέροντας από την αθεράπευτη αρρώστια του, τις στερήσεις και τις κακουχίες: "και ευωχ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
Η δημοσίευσις του «Αντιστρόφου Λεξικού της αρχαίας ελληνικής» υπό της Ακαδημίας της Βιέννης (1944) κατέδειξε την ανάγκην συντάξεως αναλόγου έργου της νέας ελληνικής, απαραιτήτου δια την πάσης φύσεως γλωσσικήν έρευναν και την διδασκαλίαν της δομής της συγχρόνου γλώσσης. (...) Το «Αντίστροφον Λεξικόν της νέας ελληνικής», έχον ως προδρόμους ολόκληρον σειράν αντιστρόφων λεξικών παλαιοτέρων περιόδων της ημετέρας γλώσσης, αντικατοπτρίζει το καταστάλαγμα της εξελίξεως τεσσάρων χιλιετηρίδων αδιακόπου γλωσσικής παραδόσεως. Είναι, ως εκ τούτου, μο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΥΘΟΙ ΤΩΝ ΚΙΝΕΖΩΝ
Κατά την πολύχρονη και πολύπλευρη έρευνά της σε θέματα κινεζικής μυθολογίας, η Anne Birrell έχει επιλέξει και μεταφράσει τους πιο αντιπροσωπευτικούς μύθους από εκατό περίπου κλασικά κείμενα. Σε αυτό το βιβλίο παρουσιάζει μια εξαιρετική συλλογή μύθων, επιλεγμένων ειδικά για το πλατύ κοινό, στην οποία οι ήρωες ζωντανεύουν και τα επεισόδια ξετυλίγονται μπροστά στα μάτια μας. Οι μύθοι έχουν ταξινομηθεί σύμφωνα με τη θεματολογία που ακολουθείται και σε άλλες μυθολογίες ανά τον κόσμο, με αποτέλεσμα να αποτελέσουν ένα συναρπαστικό θησαυροφυλάκιο,...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΜΟΔΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ
Γ' έκδοση βελτιωμένη με 77 εικόνες και σχέδια. Κάθε προσπάθεια, που αποσκοπεί στο να προβάλλει συνοπτικά τις ενδυματολογικές συνήθειες της ελληνικής αρχαιότητας στον καθρέφτη των πολύ διαφορετικών καταλοίπων της, φαίνεται εκτεθειμένη σε μια προβληματική, η οποία είναι οικεία στις αρχαιογνωστικές επιστήμες από την παιδική τους ηλικία. Εξαιτίας του καταθλιπτικού πλήθους διαφορετικού χαρακτήρα γραμματειακών επιγραφικών, παπυρικών και εικαστικών μαρτυριών, που παραλάβαμε, επειδή δεν τις αξιοποιήσαμε πολλαπλώς ακόμη, είναι αναπόφευκτο να περιο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
Η μουσική επένδυση και ο τρόπος εκφοράς των μοντέρνων ραπ τραγουδιών φαίνεται να μην απέχει και πολύ από τον τρόπο της αρχαίας και της μεσαιωνικής ποίησης, κάτι που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό: και ο ραψωδός της αρχαιότητας συνενώνει στα άσματά του λόγο, μέλος και ρυθμό. Οι συνέπειες αυτής της σύγκρισης μας οδηγούν σε νέα συμπεράσματα και σε μια νέα εκτίμηση της ιστορίας της ελληνικής γλώσσας (και της εξέλιξης των υφολογικών ειδών της), κυρίως από την μετακλασική εποχή και έπειτα μέχρι σήμερα. Στα επιμέρους κεφάλαια αξιοποιούνται τα πορίσμ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ
Η Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου του Θουκυδίδη, ένα από τα σημαντικότερα κείμενα όλων των εποχών, είναι από εκείνα τα έργα που μας κάνουν να καταλαβαίνουμε απόλυτα την έννοια του "κλασικού". Ένα πολεμικό γεγονός του μακρινού παρελθόντος γίνεται στα χέρια του μεγάλου τεχνίτη ένα έργο πάντα επίκαιρο, που πάντα έχει να βοηθήσει τον αναγνώστη να κατανοήσει βαθύτερα τα προβλήματα της δικιάς του εποχής. Προϊόν ενός μεγάλου πνεύματος και μιας λαμπρής εποχής, η "Ιστορία" μοιράζεται τούτο το χαρακτηριστικό με τις άλλες κορυφαίες στιγμές της αρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΥΘΟΙ ΤΩΝ ΚΕΛΤΩΝ
Άγριες θεές του πολέμου, θεοί του ήλιου, ανθρωποθυσίες, τα μυστήρια του Άλλου Κόσμου: να μερικά μόνο από τα θέματα που πραγματεύονται οι "Μύθοι των Κελτών". Οι αρχαίοι Κέλτες κατοικούσαν στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης μεταξύ περίπου 600 π.Χ. και 400 μ.Χ. Η κοινωνία τους δεν ήταν εγγράμματη, εντούτοις σώζονται σημαντικές πηγές πληροφοριών για τη μυθολογία και τις δοξασίες τους. Η λαϊκή προφορική παράδοση της Ιρλανδίας και της Ουαλίας -συναρπαστικές ιστορίες για θεότητες, υπερφυσικούς ήρωες και μαγικά ζώα- , μολονότι καταγράφτηκε ως μεταγε...
Διαβάστε περισσότερα...