PUCHNER WALTER

ΔΡΑΜΑΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ
Ο τόμος αυτός συγκεντρώνει πέντε μελετήματα, δημοσιευμένα και αδημοσίευτα, από τα τελευταία δύο χρόνια των ερευνητικών αναζητήσεων του συγγραφέα. Καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα δραματουργικών και θεατρολογικών θεμάτων: σύγχρονες σκέψεις και τοποθετήσεις για μια θεωρία της θεατρικής μετάφρασης, η διαφοροποίηση της αγγελικής ρήσης στις τραγωδίες του Σαίξπηρ, το ανέκδοτο θρησκευτικό δράμα «Ηρώδης ή η σφαγή των νηπίων» από τις Κυκλάδες την εποχή της Αντιμεταρρύθμισης, μεθοδολογικοί προβληματισμοί και ιστορικές πηγές του ελληνικού θεάτρου του 18ου κα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟΠΟΙ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ ΤΟΥ ΔΡΑΜΑΤΟΣ
Ο μεσαιωνολόγος Ε.-R. Curtious εισήγαγε τον όρο «τόπος» στη φιλολογία και ιστορία της λογοτεχνίας, προσδιορίζοντάς τον ως στοιχειώδες θέμα ή ιδέα που έχει πάρει συμβατικό χαρακτήρα, επαναλαμβάνεται σταθερά με σχεδόν στερεότυπο τρόπο στην εξέλιξη των λογοτεχνικών ειδών κι έχει αποκτήσει μια ορισμένη, σχεδόν αμετάβλητη λειτουργικότητα (π.χ. ο locus amoenous, το ειδυλλιακό τοπίο στη βουκολική ποίηση και το ποιμενικό δράμα). Η παράδοση του ευρωπαϊκού πολιτισμού αποτελείται από μια σειρά ή ένα δίκτυο «κοινών τόπων» που δεν περιορίζονται μόνο στ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΡΕΙΕΣ ΚΑΙ ΣΤΑΘΜΟΙ
Τα επιμέρους κεφάλαια ενός βιβλίου για το νεοελληνικό θέατρο περιέχουν και αντιπροσωπεύουν ολόκληρο το ταξίδι του νεοελληνικού θεάτρου από τον Χορτάτση ως τον Καμπανέλλη και συμβολίζουν ολόκληρη την πορεία της σκηνικής τέχνης στη χώρα που τη γέννησε, αν και σε χρόνους απόμακρους από το αρχαίο μεγαλείο. Αλλά αυτή η νοητή αναμέτρηση με το παρελθόν δίνει στο εγχείρημα και το σασπένς και κάνει την ενασχόληση με το νεοελληνικό πολιτισμό τόσο μοναδική μέσα στη χορεία των ευρωπαϊκών πολιτισμών. Η πορεία του θεάτρου στην Ελλάδα είναι και η μακρότε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΝΤΑΔΕΣ
Με την πρώτη λέξη χάνεται η επαφή με τα πράγματα Με το όνομα δίνουν και την ψυχή χάνουν την απειλητική ανωνυμία γίνονται φιλικά, οικεία Τα πράγματα μας κοιτούν σιωπούν και είναι μας κοιτούν γιατί τα κοιτάμε σιωπούν γιατί τα ονομάζουμε· αλλιώς θα μας μιλούσαν όπως στην αρχή της ποίησης όταν κάθε λέξη είναι πραγματική με σώμα το άγνωστο και το δυνητικό (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
Σελίς η εσχάτη Η τελευταία σελίδα επικήδειος είναι η πρώτη που θα εκπέσει· και ποιος θα το προσέξει ποιος έφτασε έως εκεί; Αντίθετα, η πρώτη η σελίδα να χαθεί το βιβλίο μένει άτιτλο και ανώνυμο έργο για αργόσχολους φιλολόγους. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΛΕΠΤΟΥΡΓΟΣ
Ο λεπτουργός: Τεχνίτης της γλώσσας και μύστης του άγνωστου και ασύλληπτου, εκτεθειμένος στους κινδύνους της υπερβατικότητας και ευάλωτος ως διαχειριστής πραγματικοτήτων που δεν υπάρχουν, ξεναγός σε παράλληλους κόσμους, που ήταν ως τώρα προνόμιο των θεών. Η ποίηση ως είδος προσευχής. Μια κατάσταση κατάνυξης, όπου αφήνεται ο ποιητής στις ανώνυμες δυνάμεις του ονείρου και της γλώσσας, δέχεται το αναίτιο και το αναπάντεχο, το συνειρμικό και το υποσυνείδητο - δεν αποβλέπει στο αποτέλεσμα αλλά βιώνει την καθαρότητα της θυσίας τού εγώ, δεν προσέχ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΟΚΙΜΙΑ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ, τελικά, ο "λαός"; Πόσο διαδεδομένη είναι η προσποίηση και η θεατρικότητα στον παραδοσιακό ελληνικό λαϊκό πολιτισμό; Σε ποια έκταση σκηνοθετείται η αυθεντικότητα της παραδοσιακής ζωής για τον τουρισμό; Γιατί είναι τόσο δύσκολο να τεκμηριώνονται τα φαινόμενα της μακράς διάρκειας στη χρονική τους συνέχεια; Γιατί η συγκριτική μέθοδος μετατρέπεται μερικές φορές σε μια αφηρημένη τυπολογία, πέρα από χώρο και χρόνο; Αποτελεί το ποδόσφαιρο αντικείμενο της λαογραφικής έρευνας; Υπάρχουν λαογραφικά θέματα, πέρα από τον ηθογραφισμό, στη σύ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΥΘΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΘΕΜΑΤΑ
Ο δεύτερος τόμος των παραμυθολογικών μελετημάτων περιέχει κείμενα τα οποία περιλαμβάνονται στην Εγκυκλοπαίδεια των μύθων, το μεγαλύτερο εγχειρίδιο της προφορικής αφηγηματολογίας σε παγκόσμια κλίμακα. Στο επίκεντρο της μελέτης του καθηγητή Βάλτερ Πούχνερ είναι μοτίβα και παραλλαγές παραμυθιών του ευρωπαϊκού λαϊκού πολιτισμού, προφορικές παραδόσεις και τύποι που έρχονται από τα βάθη της αρχαιότητας. Αμαρτήματα και εγκλήματα, μαγεία και αναστάσεις νεκρών, χρησμοί, προφητείες και παιχνίδια της μοίρας συμπλέκονται σε μύθους και κύκλους διηγήσεω...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΣΩΖΟΜΕΝΕΣ ΘΕΑΤΡΙΚΕΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΑ ΙΑΤΡΟΦΙΛΟΣΟΦΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ
Στον προκείμενο τόμο παρουσιάζονται σε φιλολογική έκδοση τα αποκαταστημένα κείμενα τριών θεατρικών μεταφράσεων του Έλληνα Ιατροφιλοσόφου Γεωργίου Σακελλαρίου (1767-1836), κείμενα τελείως άγνωστα για τους μη ειδικούς, που σώζονται είτε σε χειρόγραφη μορφή είτε σε ένα μοναδικό αντίτυπο τυπωμένης έκδοσης στη Βιέννη, το οποίο φυλάσσεται σε ιδιωτική βιβλιοθήκη στην Ελλάδα. Οι μεταφράσεις αυτές εμπλουτίζουν αποφασιστικά το δραματολόγιο του ελληνικού προεπαναστατικού θεάτρου και είναι αξιοσημείωτες από πολλές απόψεις, γλωσσική, φιλολογική, υφολογ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΣ (ΕΝΔΕΚΑΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Ο τόμος αυτός συγκεντρώνει τρία μελετήματα που ασχολούνται με τη βυζαντινή "κληρονομιά" της ελληνικής λαογραφίας και σκοπεύει να αναδείξει, για άλλη μια φορά, τη σημασία που έχει η έρευνα της βυζαντινής γραμματολογίας, εκκλησιαστικής και κοσμικής, η ιστορία των βυζαντινών θεσμών και εορτών, ακόμα και των ονομασιών, για τη διαφώτιση των ιστορικών διαστάσεων του ελληνικού λαϊκού πολιτισμού της Τουρκοκρατίας και της μετεπαναστατικής Ελλάδας, έως το πρόσφατο παρελθόν, πέρα και εκτός από ιδεολογικές και "εύκολες" σχηματοποιήσεις, συμβάλλοντας κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΣΗΜΑΔΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΑΣΜΑΤΟΣ
Τα ελληνικά Άλλο να γράφεις ελληνικά όπως ο Ρωμανός στην εποχή τοου κι άλλο να το κάνεις σήμερα που η γλώσσα έχει χάσει την αίγλη της και γράφεται και διαβάζεται με κάποιον τρόπο, σε κάποιες ξεχασμένες άκρες του κόσμου. [Από την έκδοση]...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ ΤΟΥ ΜΥΣΤΗΡΙΟΥ
ΠΕΡΙ ΠΟΤΑΜΩΝ Κοιτάω το ποτάμι που ρέει μέσα μου και ώρες ώρες πλημμυρίζει τις όχθες σαν να μην υπάρχουν. Δεν χρειάζομαι γέφυρες ούτε περαματάρη. Και η μονόπλευρη κίνηση και το χρόνο περικλείει. Τα ήρεμα τα νερά τραβούν δυνατά στη θάλασσα. Μια σταγόνα ψυχή ταξιδεύει στο άπειρο του βυθού. Στον ουρανό δίχως όρια. [Από την έκδοση]...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΦΩΤΕΙΝΟΣ ΙΣΚΙΟΣ
Η στοχαστικότητα της ποίησης του Πούχνερ διαπνέεται από έναν λυρισμό που υπονομεύει τον κίνδυνο της διανοητικής σκλήρυνσης, και από μια διάθεση εξομολογητική που, όπως και ο φιλοσοφικός εκλεκτικισμός της, εκφράζεται με μιαν ευρεία κλίμακα τόνων: από τον υποβλητικό ψίθυρο, τον ευάρεστο στο αυτί του ευαίσθητου αναγνώστη, ως τη μεγαλόφωνη -για τον βαρήκοο- εκμυστήρευση. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΥΝΟΜΙΛΙΕΣ ΣΤΗ ΧΛΟΗ
"Οι διάλογοι της χλόης" Σε τόπο χλοερό συζητάμε ήσυχα και ήρεμα για τη ζωή μες στην αχλή του χρόνου που κύλησε με το μακάριο ύψος των τεθνεώτων πενθούμε τους ζώντες σε τύρβη και δίνη γεγονότων μέσα στα αίματα που δεν στεγνώνουν σαν τη μελάνη των ποιητών. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ
Η καραντίνα είναι κατάσταση φυσιολογική. Εκτυλίσσεται δια βίου σε τετράγωνο χώρο. Συνήθως από ξύλο. Από την κούνια στην κάσα, από το λίκνο στο κιβούρι, από τα γεννοφάσκια στα λαζαρώματα, από τα σπάργανα στο μνημούρι. Και το ταβάνι γίνεται πλάκα· πάντα μας έκρυβε τον ουρανό. Στην απομόνωση κάτι περιμένεις. Να τερματιστεί αυτή η κατάσταση. Να επανέλθει η ομαλότητα της επικοινωνίας. Και δεν ξέρεις πως αυτός είναι ο κανόνας, η άγραφη συνθήκη στην πλάτη σου, που χρειάζονται δύο καθρέφτες να διαβάσεις. Και πάλι. Ή να έχεις τον ειδικό, που διαβάζ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΚΟΜΠΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΝΗΜΑ
Αυτός ο τόμος συγκεντρώνει δέκα μελετήματα και καλύπτει θεωρητικά και ιστορικά θέματα της ελληνικής θεατρολογίας, ενώ σε ένα σημείο ξεπερνά τα όρια της σκηνής και καταπιάνεται με φιλολογικές θεματικές της κρητικής λογοτεχνίας. Περιλαμβάνει μεθοδολογικά θέματα της ελληνικής και της ευρωπαϊκής θεατρικής ιστορίας, όπως είναι η σημασία της τοπικής θεατρικής ιστοριογραφίας, τα «σκοτεινά» χρόνια στην ιστορία του ευρωπαϊκού θεάτρου της πρώτης χιλιετίας, οι αρχές του μεσογειακού θεάτρου σκιών στη μεσαιωνική Αίγυπτο, η σύγκριση του ελληνόφωνου και ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΡΗΣΤΟΜΑΝΟΣ ΩΣ ΔΡΑΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
Το σύνολο του έργου του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου αλλά και η δράση του ως διευθυντή και σκηνοθέτη της «Νέας Σκηνής» δεν κατανοούνται στις σωστές διαστάσεις τους, χωρίς τη λεπτομερή εξέταση της δραματογραφίας του. Στη Σταχτιά Γυναίκα με διάφορες μάσκες, σε συμβολιστικό και νεορομαντικό decor και αρχαιοελληνική μεγαλοπρέπεια, ο Χρηστομάνος σκηνοθετεί το δικό του δράμα εμπλουτισμένο με την απέραντη συμπόνια για τη φωτεινή μορφή της αυτοκράτειρας Ελισάβετ. Στα Τρία φιλιά εκδικείται τη μοίρα του και ο ερωτισμός ανάγεται σε σύμβολο. Στον Κοντορεβ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΣΧΟΛΑΣΤΙΚΑ
Ο τόμος αυτός παρουσιάζει ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα βιβλιοκρισιών και βιβλιοπαρουσιάσεων όπως έχουν δημοσιευτεί στους πρώτους πέντε τόμους της Παραβάσεως, του Επιστημονικού Δελτίου του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, οι οποίες δίνουν, στο σύνολό τους, μια αντιπροσωπευτική εικόνα για τις εξελίξεις στους τομείς της ανάλυσης, ερμηνείας και εκδοτικής θεατρικών κειμένων κατά τα τελευταία δεκαπέντε περίπου χρόνια.(. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΜΙΤΟΣ ΤΗΣ ΑΡΙΑΔΝΗΣ
«"Ο μίτος τη Αριάδνης" μάς οδηγεί μέσα στους λαβύρινθους των αιώνων από την Κρήτη του Μινώταυρου ώς την Αθήνα των νέων Ολυμπιακών Αγώνων, από τους μυθικούς χρόνους της αρχαιότητας στα χρόνια αμέσως μετά τη στροφή της χιλιετίας. Χρόνοι και καιροί, θέατρα και ιστορία. Και η ιστορία του νεοελληνικού θεάτρου αρχίζει στην Κρήτη και οδηγεί στην Αθήνα, από μια κορύφωση του αναγεννησιακού πολιτισμού σε μια κορύφωση της σύγχρονης ελληνικής δραματογραφίας και άνθησης του θεάτρου. Η Αθήνα ξεπέρασε ίσως, όσον αφορά τον αριθμό των θεάτρων, κάθε άλλη ε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΙΑΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΙ
Δράμα και θέατρο είναι από τη φύση τους διάλογος και διαλογισμός: οι σκηνικοί χαρακτήρες διαλέγονται στο παλκοσένικο και στις σελίδες του βιβλίου μεταξύ τους, αλλά και με το θεατή και τον αναγνώστη, για τον οποίο στήνεται το παιχνίδι του επινοημένου κόσμου και διαλογίζονται για τον εαυτό τους, το ρόλο τους που παίζουν μέσα στο έργο, αλλά και μέσα στον κόσμο τον υπαρκτό. Ο τόμος αυτός συγκεντρώνει δέκα μελετήματα για θέματα θεατρολογικά και δραματουργικά, που αφορούν σχεδόν αποκλειστικά την Ελλάδα από τον 17ο ως τον 20ό αιώνα: από τις παρα...
Διαβάστε περισσότερα...